جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين پايان نامه، اوضاع فرهنگي و سياسي شهر مدينه در دوران امام سجاد( و نقش آن امام در مديريت فرهنگي و ديني مردم به‌رغم فشارهاي زياد دستگاه حکومت امويان بر آن حضرت را به تصوير مي‌کشد. نويسنده در دو بخش به تلاش‌هاي فکري و عملي امام سجاد( در جلوگيري از وقوع انحراف هاي گسترده در جهان اسلام پس از شهادت امام حسين(ع) در کربلا اشاره کرده و اوضاع شهر مدينه در آن عصر را براي فعاليت‌هاي فرهنگي، عقيدتي، ديني امام سجاد ارزيابي و وصف مي‌کند. وي در بخش اول از نوشتار خويش به اوضاع فرهنگي مدينه طي سال‌هاي پس از شهات امام حسين(ع) يعني از سال 61 هجري تا زمان شهادت امام سجاد( (سال 95 هجري) پرداخته، نخست رابطه بين فرهنگ و تمدن را بررسيده و سپس از لحاظ جغرافيايي و تاريخي اهميت مدينه در قالب مباحثي چون: چشمه‌هاي آب، راه‌هاي مواصلاتي، اسامي آن ديار و موقعيت تاريخي اين شهر در قبل و پس از اسلام را شرح مي‌دهد. آن گاه با اشاره به اوضاع مضطرب سياسي شهر مدينه در زمان خلافت امام سجاد( و پس از واقعه عاشورا، سلطه بني‌اميه بر اوضاع سياسي و اجتماعي مدينه از زمان معاويه و پس از آن و قيام‌ها و جنبش‌هاي متعدد صورت گرفته بر ضد دستگاه حکومت يزيد پس از واقعه کربلا و موضع‌گيري‌هاي سياسي امام سجاد( از اين حوادث را بيان مي‌نمايد. نگارنده در ادامه اين بخش از نوشتار خود به اوضاع اجتماعي شهر مدينه درآن عصر پرداخته و وجود طبقات اجتماعي و فاصله شديد ميان آن ها، تعصب شديد ضد شيعي و ضد اهل بيت، گسترش فساد اجتماعي، مانند غنا و موسيقي و اوضاع بد زندگي در آن زمان را وصف مي‌کند. اوضاع ادبي زمان امامت امام سجاد( در مدينه: مانند وضعيت شعر و خطابه، وضعيت علمي در آن زمان به ويژه اوضاع فقه، حديث، تاريخ، علوم قرآن، تفسير، قرائت لغت و...، از ديگر مندرجات اين بخش محسوب مي‌گردد. در بخش دوم ضمن بررسي زوايايي از شخصيت و حيات امام سجاد(، موضع‌گيري‌هاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي، عبادي، عقيدتي و عرفاني آن امام همام در آن اوضاع خفقان به تصوير کشيده مي‌شود و تأثير ايشان بر هدايت افکار عمومي با ادعيه صادر شده و همچنين ارشادهاي تربيتي، اخلاقي، اعتقادي و اجتماعي حضرتش شرح و بررسي شده است.