جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

آياتي از قرآن كريم را كه جبريه براي اثبات مسلك خويش بيان كرده اند به ترتيب سوره هاي قرآن آورده و در اين مفصل بدانها پاسخ مي گويد و گاه به شعر شعراي عرب تمسك مي جويد. قبل از مؤلف دو نفر در اين باره نگارشهائي داشته اند: ابوالفضل جعفر بن حرب، و ابو علي محمد بن عبدالوهاب جبائي. مؤلف با رفع اشكالات و اضافات آن دو كتاب و طرح مباحث جديد و توسعه آن، كتاب حاضر را تأليف كرده است. [عكسي مركز احياء ميراث 1/385؛ فهرست كتابهاي عربي لينچي ص 40-41]

ردي است بر بعضي عقائد كلامي اين مقفع و بيشتر به مساله اعتقاد به نور و ظلمت كه از معتقدات مجوس مي باشد، پرداخته است. اين پاسخ بر رساله اي نوشته شده منسوب به ابن المقفع [مولفات الزيدية 2/14]

ميرزا ابراهيم شيرازي ردي بر حاج کريم خان کرماني درموردعقائد شيخيه نگاشت، مؤلف اين رساله را بر ميرزا ابراهيم وبه دفاع ازآراء پدرش تأليف کرد، مجموع اقوال ميرزا را بر چند نوع تقسيم کرده وهر نوع را با چند فصل رد کرده است آن را درسال 1281 در قريه لنجر ازقراي کرمان به پايان برده است شخصي بنام ميرزا ابراهيم (شايد شيرازي) ردي بر حاج كريم خان كرماني نوشته و عقائد شيخيه را در آن پاسخ گفته، و كتاب حاضر را مؤلف در تثبيت اعتقادات پدرش و پاسخ از گفته هاي ميرزا نگاشته است. مجموع گفته هاي ميرزا را به چند نوع تقسيم نموده و از هر نوع يكجا طي فصولي چند، پاسخ مي گويد و اين كار بسال 1281 در قريه لنجر از قراي كرمان پايان يافته است (سيد احمد اشكوري) [التراث العربي 3/90]

چند برگي است به نقل از خط علامه مجلسي که از حديقه الشيعة مقدس اردبيلي نقل نموده وشامل احاديثي در رد صوفيه است. توضيحات به فارسي واحاديث به زبان عربي آورده شده است.

وي در آغاز رساله از تحقيقات آقا جمال خوانساري و پدرش آقا حسين خوانساري در حل اين معضله جبر و اختيار سخن گفته و تفصيل كلام را به مطالعه حاشيه آقا جمال و پدرش آقا حسين احاله ميدهد اما آن سخنان را در حل معضل كافي نميداند. وحيد بهبهاني پس از نقل ابراز عجز ميرزاجان باغنوي در اين مسئله، خود در مقام حل اين معضله كلامي بر آمده است. نخست متن شبهه را از زبان شارح مختصر نقل مي كند و سپس به بيان حل آن مي پردازد. «فتوجهت نحو الحل مع فقد البضاعه وضيق المجال و اختلال الاحوال و بلبال البال و انا العبد الاذل و اقل الاقل ابن محمد اكمل راجيا ان يكون ما ذكرت حلاً لها فان كان ما رجوت فمن عجيب الطاف ربي ... و ان لم يكن علي ما رجوت فغير عجيب من قاصر مثلي ... بل كفي لي فخراً ان يكون فكري نظير افكارهم (عبدالحسين حائري) آغاز كتاب: بسمله الحمدلله رب العالمين ... مشكله و مغالطه معضله اوردها الاشاعره علي المعتزله و الاماميه تلحق الي القول بالاضطرار و الاجبار ... قد تصدي لدفعها عقلاء الفريقين انجام كتاب: و اعلم ايها السائل الباحث انه لو سلمنا و فرضنا حصول استبعاد من شبهاتك نقول مجرد الاستبعاد لا يضرنا علي ما عرفت [الذريعة 10/184؛ فهرست سپهسالار 5/35؛ مجلس شورا 23/772؛ نشريه 11/701]