جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیدهشبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی شیوه‌ی ارتباطات را تغییر داده و تحولاتی را درهمه‌ی سطوح زندگی ایجاد کرده است و به تبع این تحوّلات و کارکردهای خود می‌تواند به همان اندازه که مفید و سازنده است، مخرب و زیانبار هم باشد، جرایم جدیداز جملهآثار مخرب فضای مجازی است با خصوصیات کاملا متفاوت از جرایم سنّتی که نیازمند تحول در حقوق کشورهاست. فقه نیز که در کشورهای اسلامی زیر بنای قوانین حقوقی است باید پاسخی برای تحولات جدید ارائه دهد. هدف از این پژوهش بررسی فقهی و حقوقی استفاده از شبکه-های اجتماعی در فضای مجازی در سایه احکام دین مبین اسلام است که بحث فقهی آن بدون پیشینه می‌باشد و در آن با توجه به مبانی فقهی، ادله حرمت و حلیت استفاده از فضای مجازی مورد بحث قرار گرفته است. بحث حقوقی این شبکه‌ها در این پژوهش به تلاش‌هایجوامع حقوقی بین‌المللی و ایرانی پرداخته است . بررسی فقهی و حقوقی برخی از جرایم پرتکرار و قابل ارتکاب در شبکه‌های اجتماعیکه با تحول ارتباطات از صورت ساده و ابتدایی خود به شکلی بسیار پیچیده در آمده است نیز واکاوی شده است. کلمات کلیدی: شبکه اجتماعی مجازی، دیدگاه فقهی، دیدگاه حقوقی، جرایم

هدف این پژوهش ترسیم و تحلیل شبکه‌ی مفهومی و هستی‌شناسی ساختار دانش حوزه‌ی علم‌سنجی ایران و نیز مدل-سازی مفهومی دانش این حوزه به‌منظور استخراج شبکه‌ی مفهومی و یادگیری ساخت هستی‌شناسی از طریق بروندادهای علمی پژوهشگران داخلی است. روش پژوهش تحلیل‌هم‌واژگانی است. جامعه‌ی پژوهش حاضر کلیه‌ی برون‌دادهای تولید شده‌ی پژوهشگران ایرانی در قالب کتاب‌ها، مقاله‌ها، پایان‏نامه‏های تحصیلی و طرح‌های پژوهشی حوزه‌ی علم‌سنجی در داخل و خارج از ایران، اعم از چاپی و الکترونیکی به زبان فارسی و زبان‌ انگلیسی از بدو پیدایش این حوزه در سال-های1361 تا 1393 است.

جنگ تحمیلی و به دنبال آن مقاومت و پایداری ملت ایران، افق‌های تازه‌ای در حوزه‌های گوناگون ازجمله شعر و ادبیات گشود. ازجمله دستاوردهای آشکار دفاع مقدس درزمین? شعر و شاعری، اتحاد و انسجام فکری و ذهنی در میان شاعران مختلف بود. در این دوره با وجود تنوع بسیار رویدادها، شاعران فقط دربار? یک‌ چیز می‌سرودند و فقط گاهی نحو? نگاه آن‌ها به موضوع، تبدیل آن به مضمون و ارائه آن تا حدی متفاوت بود. در این رساله که به روش تحلیلی- توصیفی و در پنج فصل تنظیم‌ شده است به معرفی مهم‌ترین شاعران پایداری ده? شصت و مرور اجمالی بر سبک شعری آن‌ها پرداخته‌ایم. اساس کار ما در این پژوهش، سبک‌شناسی اشعار حسن حسینی و احمد عزیزی است؛ عزیزی به دلیل حجم قابل‌توجه آثارش و ویژگی‌ منحصربه‌فرد زبان شعرش و حسینی به دلیل محبوبیت آثارش ازجمله «گنجشک و جبرئیل» و «هم‌صدا با حلق اسماعیل» در عرصه ادبیات پایداری،در این رساله محور و موضوع تحقیق قرارگرفته است. شباهت‌ها و تفاوت‌های سبکی و زبانی آن دو و جایگاه آن‌ها در میان شاعران پایداری ده? شصت،از دیگر مباحث این رساله است. از آنجا که عزیزی و حسینی آثار فراوانی دارند و بررسی و مختصات سبکی تک‌تک آن‌ها امکان‌پذیر نبود ما در این پژوهش مهم‌ترین و پرحجم‌ترین آثار آن‌ها را مورد بررسی قرار داده‌ایم؛ در واقع می‌توان گفت حجم اعظمی از اشعار آن‌ها در این پژوهش مورد بررسی قرارگرفته است. «کفش‌های مکاشفه»، «ملکوت تکلم»، «طغیان ترانه»، «قوس غزل»، «ناودان الماس» و «غزالستان» از مجموعه آثار احمد عزیزی و «گنجشک و جبرئیل»، «هم صدا با حلق اسماعیل»، «در ملکوت سکوت»، «تنها طرف آفتاب را گرفت»، «بال‌های بایگانی» و «فستیوال خنجر» از مجموعه آثار حسینی در این پژوهش بررسی‌ شده است.به‌طورکلی مضامین فکری شعر این دهه عبارتند از؛ پایداری و دفاع، مقاومت، شهدا و مظلومیت آن‌ها، آزادگی و مردانگی، جهان‌وطنی، اسارت، مبارزه با ظلم و جور حاکم ، ورود حماسه و احساسات حماسی، معرفی چهره‌های ظلم و تشویق به مبارزه، مطرح کردن شخصیت‌های مبارز صدر اسلام، طرح اندیشه‌های شیعی، گسترش نگاه ایدئولوژیک و مذهبی، الگوسازی و طرح نگاه‌های آرمان‌گرایانه، توصیف سوگ عزیزان شهید، مدح و وصف چهره‌های نمونه اعم از ائمه اطهار و امام راحل، نگاه منتقدانه به فراموشی ارزش‌ها، درون‌مایه‌های قرآنی و عرفانی، خود اتهامی. ویژگی‌های زبانی شعر ده? شصت عبارت‌اند از: نفوذ واژه و عناصر زبان امروزی، نگاه‌های تازه، اصطلاحات عامیانه، استفاده از اوزان مناسب، گزینش قافیه و ردیف‌های مناسب، باستان‌گرایی،استفاده از واژگان و موتیف‌های خاص، داشتن نحو امروزی. ویژگی‌های سبک ادبی شعر این دوره نیز عبارت‌اند از:توسعه‌ی تخیل و تداعی ذهنی، نمادگرایی، نگاه‌های تازه، توجه به فرم درونی، تأثیرپذیری از سبک هندی، استفاده از اسلوب معادله، توجه ویژه به آرایه حس‌آمیزی، مضمون‌سازی و فراوانی تشبیه و استعاره.بارزترین ویژگی زبانی سبک شعری عزیزی و حسینی ترکیب‌سازی‌های بی‌بدیل آن‌هاست. گستر? دایره واژگانی شعر عزیزی نیز در بررسی سبک آن‌ها قابل ‌توجه است به‌گونه‌ای که از اصطلاحات علم نجوم و اقتصاد گرفته تا نام شهرها و کشورها، کوچه و محله‌ها و خیابان‌ها، نام شاعران و نویسندگان، پیامبران الهی همه و همه به شعر عزیزی راه‌یافته است و در نهایت پیشی گرفتن زبان بر مضمون در شعر عزیزی و برتری مضمون بر زبان در شعر حسینی از دیگر ویژگی‌های سبک آنها به شمار می‌رود. در این رساله در مجموعه دوازده اثر این دو شاعر(شش اثر از حسن حسینی) و (شش اثر از احمد عزیزی) به طور دقیق بررسی شده است و مشخصات سبکی شعر آنها و میزان استفاده از آرایه‌های معانی بیان بدیع و مضمون و محتوای شعر آنها به دقت بررسی شده است.

چکیده:سبک‌شناسی، یکی از موضوعات ادبی است که در چند دهه اخیر توجه بسیاری از ادبا و سخنوران رابه خود جلب نموده است. شناخت سبک، آگاهی‌های زیادی درباره شخصیت، دانش، اندیشه، عقاید و رفتارهای زبانی یک شخص به ما می‌دهد. ازاین‌رو سبک‌شناسی به‌طورکلی برای کسانی که با کاوش گری در رفتارهای زبانی افراد سروکار دارند مهم است. ازجمله متونی که شایستگی و ارزش بررسی و تجزیه‌وتحلیل دارد متون مذهبی است که در این میان نهج البلاغه دارای موقعیت ممتاز و خاصی می‌باشد. نهج البلاغه در ادبیات عرب بعد از قرآن و احادیث پیامبر اسلام دارای زیباترین و فصیح‌ترین سخنان است. از میان خطبه‌ها و نامه‌ها، نامه ?? امیر المومنین علی علیه‌السلام که خطاب به فرزند بزرگوارش امام حسن مجتبی علیه‌السلام می باشد، به دلیل جلوه‌های تربیتی،اخلاقی، عبادی، اجتماعی و بیان سرنوشت انسان از جایگاه بسیار مهمی برخورداراست. هماهنگی موسیقی درونی نامه با موضوع آن و انتخاب اسلوب‌های نحوی و بلاغی مناسب باهدف موردنظر و تناسب بسامدهای واژگانی باهدف نگارنده، از ویژگی‌های بارز این نامه می‌باشد. در این پژوهش، با بررسی سبک‌شناختی این نامه، از سه دیدگاه زبانی، ادبی و فکری به بیان زیبایی‌ها و ارزش‌ها و سبک این نامه به روش تحلیلی-توصیفی می پردازیم.کلمات کلیدی: نهج البلاغه، نامه ??، سبک‌شناسی

چکیدهدر این پایان نامه بیست غزل که حافظ از سعدی اقتفاکرده، با بیست غزل مورد اقتفای سعدی، از نظر مقوله های علم معانی بررسی و سپس با هم مقایسه شده است. زبان سعدی «سهل ممتنع» است و زبان حافظ از لحاظ معنی نهفته در آن، سنگین و دشوار است. استفاده زیاد از جملات کوتاه به شیوه محاوره در غزل سعدی باعث شده است که معنی های ثانوی، و نیز مسندالیه و مسند و همچنین فصل و وصل های به کار رفته در غزل وی، از نظر تعداد زیاد تر از حافظ باشد. بسامد زیاد مقوله های علم معانی در غزل سعدی ویژگی و مشخصه سبکی وی است، و دلیل بر فصیح تر بودن وی نسبت به حافظ، نیست. سعدی از حذف زیادتر استفاده کرده و این به دلیل استفاده از جملات کوتاه در سخن وی است. وقتی جملات کوتاه باشند، گوینده برای جلوگیری از تکرار بیهوده، به قرینه لفظی، مسند و مسندالیه و دیگر اجزاء کلام را بیشتر حذف می کند. سعدی در این غزل ها مسندالیه را بیشتر مقدم آورده است، و این به دلیل دستورمندی و سادگی زبان سعدی است؛اما حافظ بر عکس وی ببیشتر مسندالیه ها را موخر گردانیده است. حافظ در این غزل ها بیشتر مسندالیه ها را مقیّد آورده است، اما سعدی در مطلق بودن و مقید کردن مسندالیه ها متعادل است. حروف پیوندی و فصل در غزل های سعدی به خاطر استفاد? وی از جملات کوتاه، نسبت به حافظ زیادتر است.بسامد زیادتر مقوله های دانش معانی در غزل های سعدی، نه دلیل بر برتری فصاحت سعدی بر حافظ است و نه ضعف و عیبی برای غزل سعدی است؛ بلکه مربوط به ویژگی و نحوه کاربرد زبانی متفاوت این دو گوینده است و همین تفاوت زبانی بین این دو گوینده نشان می دهد که زبان و نحو این دو گوینده با هم فرق دارد.واژگان کلیدی: غزل، علم معانی، اقتفا، حافظ، سعدی.

یکی از راه های شهرت و موفقیت یک اثر ادبی، آگاهی شاعر به فنون سخنوری است و علم معانی، اساس و ریشه و اصل هنر سخنوری است. استفاده از ظرافت های علم معانی می تواند شعر یک شاعر را برای مخاطب، تاثیرگذار و زیبا و فصیح و روشن و شیوا کند. حافظ، از شاعران توانای قرن هشتم است که از زبانی توانا برخوردار است. استفاده از معانی ثانوی جمله های خبری در قالب قصر و حصر و احوال مسند الیه و مسند و ... از شگردهاییاست که در دیوان حافظ بسیار استفاده شده و کلام او را تاثیرگذار کرده است. در پژوهشی که به شیوه تحلیل محتواراهبرد کتاب خانه ای انجام شد، برای هر مدخل علم معانی، شاهدی از شعر حافظ یافت شد و بیان گردید وموضوعاتی که بیشتردیده شد معانی ثانوی جملات خبری قصروحصر احوال مسندالیه کهخود نشانی از تاثیر علم معانی و استفاده آن توسط شاعر، نشان دهنده هنر شاعر است

هدف اصلی پژوهش حاضر تهیه درس افزار شبیه‌ساز علوم‌زیستی‌ و ‌‌بهداشت و نقش آن بر پیشرفت‌درسی و خلاقیت دانش‌آموزان پسر پایه اول متوسطه شهرستان اسلام‌ آبادغرب در سال تحصیلی93-1392می‌باشد. طرح این پژوهش کاربردی و شبه آزمایشی با استفاده از پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان پسر پایه اول متوسطه به تعداد 751 نفر در 31 کلاس می‌باشد. حجم نمونه با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده گروه‌های در دسترس 1 کلاس به تعداد 27 نفر به عنوان گروه آزمایش و 1 کلاس به تعداد 27 نفر به عنوان گروه کنترل می‌باشد. در این طرح هر دو گروه در معرض آزمون مقدماتی و نهایی قرار می‌گیرند؛ اما تنها گروه آزمایش در معرض نفوذ اثر متغیر مستقل مورد نظر (درس افزار شبیه‌ساز علوم زیستی) در مدت 4 جلسه آموزشی قرار می‌گیرد و گروه کنترل از همان روش‌های معمول تدریس که در مدارس رایج است استفاده شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل درس افزار شبیه‌ساز درس علوم زیستی، پرسشنامه خلاقیت تورنس (روایی و پایایی آن توسط دکتر عابدی با استفاده از آلفای کرونباخ در خرده آزمون‌های سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف‌پذیری، به ترتیب 68/0،48/0،67/0 و 55/0 به دست آمده است و پرسشنامه محقق ساخته که از نظر روایی از نظرات متخصصان برنامه‌نویسی کامپیوتر و زیست‌شناسی و سرگروه‌های آموزشی استفاده شد و برای برآورد پایایی آن ضریب آلفای کرونباخ 84/0 به دست آمده است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارspssاز آمار توصیفی (جدول و نمودار و میانگین) و آمار استنباطی روش تحلیل واریانس و آزمون‌های t مستقل و t وابسته استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل‌های آماری نشان می‌دهد که درس افزار شبیه‌ساز درس علوم زیستی و بهداشت به طور معنادار و مثبتی بر پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش‌آموزان پایه اول مقطع متوسطه دوم تأثیر داشته است. علاوه بر این نتایج تحقیق حاکی از تأثیر مثبت درس افزار شبیه‌ساز بر میزان سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف‌پذیری دانش‌آموزان دارد.

یکی از مهم‌ترین موضوعات اندیشه سیاسی ایران معاصر که فهم اندیشه سیاسی در گرو آن است، کاربرد عقل در سیاست می‌باشد و از آن جایی که مفاهیم عقل و سیاست معانی واحدی نداشته‌اند. فهم معنای آن‌ها در گرو شناخت تحولات فکری معاصر می‌باشد به طوریکه می‌توان گفت امروزه عقلی کردن سیاست نتیجه تحولاتی است که در اندیشه سیاسی دوره‌ی میانه رخ داده و به تغییر مفهومی عقل و سیاست منجر شده است. در این نوشته با استفاده از نظریه «اعتباریات» سید محمدحسین طباطبایی ابتدا نزاع‌های فکری دوره‌ی میانه و سپس تحولات فکری سیاسی در آستانه ورود به دوره‌ی معاصر و سرانجام مفهوم عقل و سیاست را با توجه به چالش‌های فکری دوره‌ی معاصر بررسی می‌شود با توجه به این نظریه سه گروه فکری اسلام گرایان سنتی، اسلام گرایان مدرن و اسلام گرایان نواندیش قابل تشخیص‌اند که نزاع‌های فکری آن‌ها در این موضوع بررسی شده استسئوال اصلی: مهم‌ترین جریان‌های فکری با توجه به کاربرد عقل در سیاست در اندیشه سیاسی (اسلامی) ایران معاصر کدامند و چه نزاع‌هایی در این موضوع باهم داشته‌اند؟فرضیه: سه جریان فکری اسلام گرایان سنتی، اسلام گرایان مدرن و اسلام گرایان نواندیش قابل شناسایی‌اند و نزاع اصلی آن‌ها در مورد قلمرو و حدود کاربرد عقل در سیاست می‌باشد.رساله شامل: 5 فصل و 2 بخش استعناوین فصول عبارت است:1ـ چارچوب نظری2ـ زمینه‌های تاریخی3ـ نزاع‌های فکری اسلام گرایان سنتی با اسلام گرایان نواندیش در عقل و سیاست4ـ نزاع‌های فکری اسلام گرایان مدرن با اسلام گرایان نواندیش در عقل و سیاست5ـ نزاع‌های فکری اسلام گرایان نواندیشمحتوای فصول (هر فصل 150 واژه):فصل اول: توصیف و تحلیل گزاره‌های حوزه عقلی عملی (اخلاق و سیاست) موضوعی پیچیده است و اندیشمندان در حل این معمای بغرنج تلاش‌های زیادی کرده‌اند ولی برخی سئوالات این موضوع کماکان بدون پاسخ مانده است که از جمله آن‌ها می‌توان به توضیح رابطه هست و باید، نسبت مسایل اخلاقی و سیاسی با توجه به شرایط زمان و مکان اشاره کرد. به نظر می‌رسد محمدحسین طباطبایی با طرح نظریه «اعتباریات» بیش از اندیشمندان این حوزه فکری توانسته است به تحلیل این گزاره‌ها و حل مسایل آن بپردازد. براساس این نظریه عقل و سیاست همانند دیگر مفاهیم حوزه عقل عملی، اعتباری هستند. منظور از «اعتباریات» مفهوم عام آن یعنی اعتباریات مقابله ماهیت نیست بلکه منظور اعتباریاتی است که به حوزه عقل عملی مربوط می‌شود. از این منظر به ادراکات و علومی که لازمه‌ی فعالیت قوای فعاله‌ی انسان و مولود احساس اوست اعتباریات گفته می‌شود. گرچه از نظر طباطبایی سیاست زمانی عقلی است که براساس عقل جمعی و برآمده از آموزه‌های اعتباریات عام عقلی و آموزه‌های دینی باشد بنابراین چنین مفاهیمی با توجه به شرایط زمان و مکان معنا می‌یابند.با توجه به این نظریه در قبال تغییر اعتباریات تلقی یکسانی بین اندیشمندان وجود ندارد و با توجه به مفاهیم عقل و سیاست اندیشمندان بر سه گروه نواندیشی، سنتی و مدرن قابل تقسیم‌اند که دیدگاه آنان و نزاع‌های فکریشان در این مورد در فصول آتی مورد بررسی قرار گرفته است.فصل دوم: رساله در سه گفتار زمنه‌های پیدایش مباحث عقل در سیاست، نزاع‌های فکری در این موضوع و تحولات فکری در ابتدای دوره‌ی معاصر می‌پردازد. به نظر می‌رسد نزول وحی زمینه‌ای برای طرح مباحث عقلی در سیاست در جامعه اسلامی بود. دستور قرآن به عقل در امور زندگی، تحصیل سعادت براساس عقل، تفسیر قرآن توسط پیامبر(ص)، ائمه معصومین(ع) و تداوم آن توسط اصحاب خاص، نزاع‌های فکری اندیشمندان مسلمان در فهم معنای قرآن برای اداره زندگی اجتماعی ـ سیاسی از مواردی بودند که موجب رشد عقل در سیاست گردید هم‌چنین گسترش قلمرو جامعه اسلامی و برخورد با سایر ملل و لزوم دفاع از آموزه‌های دینی از زمینه‌های رشد عقل و مباحث عقلی بود و موجب تحولات فکری و گسترش علوم انسانی در جامعه اسلامی گردید.با تشدید چنین تحولاتی در ابتدای دوره‌ی معاصر و شیوع افکار نوین، تسلط اصول گرایی بر اخباری گری رشد و گسترش علوم عقلی از جمله در فلسفه اصول فقه در زمینه‌ای که جامعه ایرانی از استبداد نیروی حاکمه به تنگ آمده بود منجر به تغییر نگرش مردم در عقل و اداره امور جامعه بود به این معنا که حضور مردم در صحنه‌های سیاسی لازمه عقل شدن سیاست اعتبار گردید.فصل سوم: در این فصل نزاع‌های فکری اسلام گرایان سنتی و اسلام گرایان نواندیش در دوره‌ی معاصر بررسی گردیده است. به نظر می‌رسد اختلاف اساسی این دو گروه در کاربرد عقل به عنوان منبعی برای شناخت و ایجاد دانش سیاسی (اجتهاد عقلی در اعتباریات سیاسی) با توجه به شرایط متغیر و تحولات فکری سیاسی ـ اجتماعی در این دوره می‌باشد. از نظر نواندیشان سنت گرایان به مشکلاتی هم‌چون تحجّر و عوامزدگی دچارند و در مقابل اسلام گرایان سنتی نواندیشان را به لا مذهبی و فاصله گرفتن از دستورات الهی و روایات ائمه معصومین(ع) متهم کرده‌اندنوع مباحث اسلام گرایان سنتی در دوره‌ی معاصر شباهت‌هایی با نظریه‌های ظاهر گرایان دوره‌ی میانه اسلامی دارد، از جمله می‌توان به عدم کاربرد عقل در حوزه‌های سیاسی ـ اجتماعی و عدم پذیرش فلسفه و علوم بیگانه و تأکید بر زبان عربی اشاره کرد که این مسأله نشان دهنده‌ی وجود زمینه‌های نواندیشی و سنت‌گرایی در جهان اسلام و ایران است و هم‌چنین نشان از باقی ماندن سنت گرایان در گذشته و عدم توجه به تحولات فکری دارد، نتیجه این نگرش، تمایل به حفظ وضعیت موجود و عدم تطبیق با تحولات فکری جامعه است که منجر به حفظ وضعیت و حاکمیت سیاسی موجود شده است که مورد سوءاستفاده حکومت‌های وقت قرار گرفته و موجب پیدایش فرقه‌های انحرافی هم‌چون بهائیت (نتیجه ظاهرگرایی شیخیه) بوده است.فصل چهارم: در این فصل نزاع‌های فکری اسلام گرایان مدرن با اسلام گرایان نواندیش مورد بررسی قرار گرفته است مفهوم عقل و کاربرد آن در سیاست موجب نزاع اسلام گرایان مدرن با دیگر گروه‌های فکری در ایران معاصر بوده. از نگاه نواندیشان، اسلام گرایان مدرن مفهومی از عقل را اراده‌می‌کنند که موجب طرد سنت‌های دینی و اعتباریات عام عقلی و آموزه‌های وحیانی در عرصه سیاست می‌شود. از منظر مدرن عقل به معنای عقل جمعی مردم است که تعیین کننده‌ی حقایق در عرصه سیاسی است در حالی که نقش دین در این مورد کمرنگ شده است.نتیجه این نگرش به عقل، واگذاری اعتباریات عقلی سیاسی (علوم و دانش‌های سیاسی و هم‌چنین ارزش‌ها و رفتارهای عقلی در این حوزه) به عقل واحد و اعتباریات جهان شمول غربی است که از جمله نتایج آن حذف روحانیت از مناصب سیاسی می‌باشد و دین را به عرصه‌های فردی زندگی محدود می‌کند. در جهان اسلام در دوره‌ی میانه شبیه همین مباحث از فلاسفه افراطی قابل مشاهده است زیرا آنان نیز حوزه‌ی سیاست را به عقل بشری واگذار می‌کردند و توجهی به وحی در این زمینه نداشته‌اند.فصل پنجم: در این فصل به بررسی نزاع‌های فکری اسلام گرایان نواندیش (درون گروهی) در مورد عقل و سیاست پرداخته شد. اینان با هدف کشاندن پای عقل به سیاست در جهت رفع استبداد همواره با اجتهاد عقلی سعی در تأسیس اعتباریات سیاسی لازم را داشته‌اند، و با استدلال عقلی مشارکت سیاسی را لازم دانسته‌اند و به عبارت دیگر سیاستی را عقلی می‌دانند که در آن حضور مردم لحاظ شده باشد. امّا مفروضاتی که در چگونگی انجام این کار دارند موجب اختلافاتی میان آن‌ها شده است که شاید منشأ برخی از این مفروضات به اطلاعات و زمینه‌های فکری آنان هم‌چنین به لحاظ کردن زندگی اجتماعی و تصوراتی مربوط می‌شود که فقیه آیا خود را متصدی مرجعیت جمعی و رهبری سیاسی جامعه بداند (و یا خیر). بسیاری از فقها چنین نگاهی نداشته‌اند به همین دلیل شاهد دو نگاه مشروطه‌گرا و ولایت فقیهی در دوره‌ی معاصر می‌باشیم. مشروطه گرایان پیروان نائینی می‌باشند حال آن که نظریه ولایت فقیه توسط امام(ره) به صورت جدی مطرح گردید. و بعد از شکست نظریه مشروطه در عمل ارائه شد.نکته دیگر اختلاف اسلام گرایان نواندیش در مسائل زنان است که برگشت به شرایط موجود و زمینه‌های فکری و فرهنگی زنان در جامعه امروز می‌دارد. به همین دلیل محدودیت‌هایی در برخی نگاه‌ها مشاهده می‌شود.گفته شده علی‌رغم اختلافاتی که نواندیشان در مورد موضوعات عقل و سیاست در مسائلی همانند نقش مردم در نظام سیاسی و هم‌چنین جایگاه زنان در سیاست دارند، به سختی می‌توان گروهی را نسبت به گروه دیگر نواندیش‌تر یا سنتی‌تر خواند زیرا به عقیده اینان شرایط موجود و عدم آمادگی مردم مخصوصاً بانوان برای به دست گرفتن نقش‌های مدیریت سیاسی و مسائلی از این قبیل مشارکت سیاسی فعال را به نوعی آرمان‌گرایی تبدیل می‌کند که خود به نوعی برخلاف نواندیشی می‌باشد زیرا نواندیشی تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی با توجّه به شرایط موجود است.نتیجه رساله (150 واژه):در این نوشته با توجه به نظریه «اعتباریات» محمدحسین طباطبایی به بررسی عقل و سیاست از منظر اندیشمندان مسلمان دوره‌ی معاصر پرداختیم. نزول وحی و تفسیر آن زمینه‌هایی برای اداره‌ی زندگی سیاسی مسلمانان براساس اعتباریات عقلی بود. نزاع‌های فکری مسلمانان در فهم وحی، ورود علوم بیگانه و تبادل فکری با دیگر ملل موجب تمرکز بیشتر افکار مسلمین و بسط و گسترش دانش سیاسی مسلمین در این زمینه گردید. نظریه سیاسی حاکم یعنی «نظم سلطانی» با توجه به بحران فکری با نظریه‌های مردم گرا «مشروطه خواهان و ولایت فقیه» جایگزین شد گرچه اندیشمندان مسلمان ایران معاصر در مورد عقل و سیاست نظر واحدی ندارند و براساس نظریه طباطبایی، به سه دسته اسلام گرایان نواندیش، اسلام گرایان سنتی و اسلام گرایان مدرن قابل تقسیم‌اند. با توجّه به نظریه اعتباریات که چارچوب نظری رساله است و هم از جهت روش و هم از جهت محتوا برای فهم کاربرد عقل در سیاست مهم است. از جهت روش، در دوره‌‌های تاریخ، به دلیل وجود اعتباریات عامی مثل عدالت، توانایی تطبیق برخی موضوعات اندیشه‌ی سیاسی را به ما می‌دهد. و در هر دوره می‌توان شرایط هر دوره و نیز چگونگی تبدیل شدن این مفهوم عام را به اعتباریات خاص سنجید. «اعتباریات» از جهت محتوا نیز ظرفیت‌زیادی برای پاسخ‌گویی به مسائل اندیشه‌ی سیاسی اسلام دارد. در این نظریه امکان توضیح بیشتری درباره‌ی عام یا خاص بودن گزاره‌های سیاسی ـ اخلاقی رابطه باید و هست، رابطه عین و ذهن در سیاست و اخلاق، رابطه‌ی شرع و عقل و... وجود دارد، با توجه به این نظریه سه گروه در دوره‌ی معاصر قابل تشخیص‌اند؛ برخی بدون توجّه به اعتباریات سیاسی و خاص بودن آن‌ها (با توجّه به شرایط زمان و مکان)، یا در اعتباریات گذشته مانده‌اند و با عنوان سنتی از آن‌ها یاد می‌شود و یا آن که به عقل و اعتباریات سیاسی غرب اعتماد کرده و خواستار استفاده از دیدگاه‌های سیاسی آنان در جغرافیای خاص ایران معاصر شده‌اند که اسلام گرایان مدرن نامیده می‌شوند. در این بین، اسلام گرایان نواندیش با توجّه به گذشته و اصول عام مبتنی بر دانش‌های اسلامی از یک سو و نیز شرایط فرهنگی سیاسی خاص از سوی دیگر، دو مدل حکومتی مشروطه و انقلاب اسلامی را در دوره‌ی معاصر ابداع کرده‌اند. اسلام‌گرایان نواندیش با فرا رفتن از ظاهر آیات و روایات سعی داشته‌اند ضمن توجّه به تحولات فکری ـ سیاسی در هر دوره‌ی زمانی به ترسیم مدل‌های مختلفی از حکومت اسلامی که پاسخ‌گوی نیازهای هر زمان باشد بپردازند از این رو از آنان با عنوان نواندیش یاد کردیم زیرا اندیشیدن به صورت کامل‌تر در این گروه (نسبت به دو گروه دیگر) یافت می‌شود. در ایران معاصر، مهم‌ترین تحول فکری، تغییر در اندیشه‌ی سیاسی (حوزه ذهنیات) و ساختار و شکل نهادهای سیاسی (عینیات) بوده است. متفکرین نواندیش با رد نظریه‌ی «نظم سلطانی» (که در دوره‌ی میانه نظریه غالب بود) به نوعی مردم سالاری روی آورده‌اند و در این مورد نزاع‌های فکری زیادی توسط آنان با دیگر گروه‌ها صورت گرفته است.

چکیدهکارکردهای اجتماعی دین، یکی از مباحث مهم مطرح در جامعه‌شناسی دین است. هدف این پژوهش، شاخص‌سازی و سنجش مهمترین این کارکردهاست (انسجام اجتماعی، کنترل اجتماعی، مشارکت اجتماعی و هویت ناشی از دین). در این تحقیق سعی شده است با توجه به نظریه‌های مطرح در مورد این چهار کارکرد، ابعاد، مولفه‌ها و گویه‌های هر یک استخراج شوند و در نهایت در میان جامعه آماری تحقیق، یعنی دانشجویان دانشگاه تهران و شاهد، مورد سنجش قرار گیرند. برای پاسخ به این سوال که آیا چهار کارکرد انتخابی ما، مهمترین کارکردهای اجتماعی دین هستند، دو کارکرد دیگر (مشروعیت‌بخشی به نظم حاکم و جهت‌دهی دین به روابط اجتماعی) به عنوان کارکردهای رقیب آورده شدند. جمعیت نمونه 382 نفر است و روش نمونه‌گیری به صورت طبقه‌ای متناسب می‌باشد. برای سنجش اعتبار از اعتبار صوری و اعتبار معیار و برای سنجش پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شده که میزان آن 0.86 است. همچنین برای بررسی صحت و درستی سوالات تحقیق از آزمونهای پارامتریک مانند تحلیل عامل، استفاده شده است. نتایج سنجش این 4 کارکرد نشان می‌دهد که 72.8% پاسخگویان معتقدند که دین عامل انسجام آنها با سایر افراد است. 56.2% دین را عامل نگهدارنده خود از انجام اعمال نادرست می‌دانند. 79.4% دین را عامل مشارکت خود در جامعه می‌دانند و 68% افراد دارای هویت دینی‌اند. سنجش دو کارکرد رقیب نیز 59.6% برای مشروعیت‌بخشی به نظم حاکم و 61.6% برای روابط اجتماعی ناشی از دین را نشان می‌دهد.کلید واژه‌ها: شاخص‌سازی، کارکرد اجتماعی دین، انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، کنترل اجتماعی، هویت دینی.

امر به معروف و نهی از منکر شرعا وعقلا از مهمترین واجبات و اساسی است که دین اسلام بر آن نهاده شده است ، این دو موضوع از برترین عبادات و کامل ترین طاعات و دری از درهای جهاد و دعوت به سوی حق و راهی برای هدایت خلق و مقاومت در برابر گمراهی و باطل است.با توجه به اهمیت امر به معروف و نهی از منکر قانون گذار نیز در قانون اساسی و قانون راجع به مجازات اسلامی بدان پرداخته و چنین عملی را در شرایطی خاص رافع مسئو لیت جزایی و حقوقی دانسته وهم چنین نقش آنرا به عنوان عامل عدم مسئولیت کیفری و حقوقی و نیز عامل مهم پیشگیری از وقوع جرم مشخص کرده است. انواع پیشگیری های کیفری و غیرکیفری که با توجه به قوانین و عرف جامعه انجام میشود، پیامدها،کارکردهاو آثار مهمی در اجتماع دارد که با انواع شیوه های اجرایی صحیح و درست امر به معروف ونهی از منکر و نهادینه کردن آن در دوره سنی شخصیت پذیری افراد و تآثیرمثبت بر روی وجدان او توسط خانواده ها و گروه صمیمی دوستان که تاثییر چشمگیری بر روی شخص دارند میتوان در آینده،زمانی که فرد در موقعیتی قرار میگیرد که تمام شرایط زمانی و مکانی برای انجام جرم برای او فراهم باشد،از وقوع بسیاری از جرایم جلوگیری نمود. بنابراین با استفاده از قوانین و منابع معتبر و غنی فرهنگ اسلام و جمع آوری آیات و روایات مربوطه در جهت کشف این حقیقت گام بر میداریم تا به تدریج ابعاد مختلف و زمینه اجرایی آن روشن گردد.