جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«البرهان على وجود صاحب الزمان» اثر سيد محسن امين حسينى عاملى (1282-1371ق) مى‌باشد. كتاب، اثرى است منظوم و شرح منشور آن، كه در اثبات مهدويّت و مباحث پيرامون آن است. مولف زمانى كه در بغداد به سر مى‌برده است، قصيده‌اى 25 بيتى از بغداد كه سراينده آن معلوم نبوده است، دريافت مى‌كند كه در انكار وجود حضرت بقية الله سروده شده است، به همين جهت اين اثر را در پاسخ به ابيات آن قصيده به نظم در مى‌آورد. مولف تاريخ اتمام نگارش اثر را در پايان آن 15 ربيع الثانى 1328ق درج نموده است. مولف پس از دريافت قصيده‌اى 25 بيتى كه ناظم آن قائل است كه امام عصر (عج) هنوز متولد نشده و در آينده تولد خواهد يافت، به انكار وجود حضرت بقية الله اعتراف مى‌كند، به پاسخ منظوم و هم وزن آن در 309 بيت همت گماشته و سپس به شرح و توضيح اين دو قصيده تعليقه‌اى به نگارش در مى‌آورد كه متضمن فوائد زيادى مى‌باشد. روش مولف در نگارش اثر اين گونه است كه نخست اشعار مخالف را مى‌آورد، آن گاه بند بند اشكالات آن را در خصوص مباحث مهدويّت با تكيه بر دلائل عقلى و نقلى قطعى و احاديثى كه علماى اهل سنّت و تشيع بر آن اتفاق دارند، پاسخ مى‌دهد. اشكالاتى كه مولف طى اين اثر منظوم به پاسخ آن‌ها پرداخته، عبارتند از: اختلاف در ولادت امام، دلايل ولادت امام و غيبت ايشان، حكمت و فلسفه غيبت، چگونگى طولانى بودن عمر امام، استناد به احاديث مربوط به مهدى امّت، طرفداران قول به مهدويت از علماى اهل سنّت و ملاقات كنندگان امام عصر(عج) مى‌باشد.

«مع الدکتور احمد امین فی حدیث المهدی و المهدویة، مع کتاب الثقلان الکتاب و العترة»، مشتمل بر دو کتاب می‌باشد که کتاب اول، «مع الدکتور احمد امین فی حدیث المهدی و المهدویة» نوشته خود محمدامین زین الدین، بحثی مفصل درباره سند، منابع و معنای حدیث ثقلین، همراه با رد شبهات مخالفین می‌باشد که به زبان عربی و در سال ۱۳۷۰ ق نوشته شده است. انگیزه مؤلف، پاسخ گویی به شبهات احمد امین و اثبات تواتر احادیث مهدویت است «الثقلان الکتاب و العترة»، اثر عربی شیخ محمدحسین مظفر، به بررسی و تحلیل محتوای حدیث ثقلین و تعیین مصادیق آن و نیز اثبات امامت، علم امام، عصمت امام و ثمرات وجود امام از منظر شیعه امامیه، اختصاص یافته است. با مقدمه ناشر در بیان متن حدیث ثقلین آغاز شده است. به اعتقاد نویسنده با اینکه تمام فرقه‌ های اسلامی، حدیث ثقلین را به تواتر نقل کرده‌ اند، ولی مخالفین شیعه و حقانیت اهل بیت علیه‌السّلام، معانی ظاهری آن را تحریف و در مصادیق آن مجادله کرده‌ اند؛ بدین جهت وی فقرات حدیث را در شش بخش جداگانه آورده و پس از توضیح آنها، دیدگاه‌ های مخالفین را نقد کرده است. وی در پایان از فقره آخر حدیث مسئله استمرار خلافت و وصایت پیامبر صلی‌ الله‌ علیه‌ و‌ آله‌ و سلّم را نتیجه گرفته و به مسئله مهدویت پرداخته است.

«الأمام المهدى عند اهل السنة» اثر مهدى فقيه ايمانى، به بررسى مجموعه‌ اى از كتب اهل سنت است كه در آنها به موضوع مهدويت اشاره شده است می پردازد. كتاب، با دو مقدمه از مؤلف آغاز شده و مطالب در دو جلد، در بردارنده شصت و هفت گفتار كوتاه، درباره حيات امام مهدى (عج)، اثبات مهدويت، ردّ مخالفين، روايات مربوط به مهدى (ع)، وجود واقعى امام و ظهور وى است كه از نگاشته‌ هاى علماى اهل سنت برگزيده شده است. جلد دوم كتاب سنن ابن ماجه را بررسى و به باب خروج المهدى اين كتاب اشاره كرده است. محمد بن يزيد بن ماجه ربعى قزوينى، يكى از أئمه حديث و عالم به آن بوده كه در طلب يافتن احاديث و شنيدن آنها، از زادگاه خويش قزوين، به بغداد، بصره، كوفه، مكه، شام و مصر مهاجرت كرده است. جلد دوم، با جزء دوم لوائح الانوار الاهية شمس‌ الدين محمد بن سالم سارينى آغاز شده است. وى كه فقيهى حنبلى است، از اهالى نابلس فلسطين بوده كه براى كسب علم به دمشق مهاجرت نمود و الدرر الموضوعات، غذاء الالباب، شرح منظومة الادب، تحجير الوفاء فى سيرة المصطفى، البحور الزاخرة فى علوم الآخرة و شرح ثلاثيات مسند احمد، از جمله تأليفات وى مى‌ باشد.

«المحجة فى ما نزل فى القائم الحجة» اثر سيد هاشم حسينى بحرانى، كتابى است درباره آياتى از قرآن مجيد كه به استناد سخنان پيامبر اكرم (ص) و ائمه هدى (ع) در مورد امام منجى (عج) تفسير، تأويل و تطبيق گرديده است. اين مجموعه در صد و بيست قسمت تنظيم شده كه در ابتداى هر قسمت، آيات قرآن كريم به ترتيب آورده شده است. گاه در ابتداى يك قسمت، يك آيه و گاه چند آيه پشت سر هم ذكر و سپس روايات مربوط به آن نقل شده است. كتاب، آيات متعددى از قرآن كريم را مورد بحث قرار داده و ارتباط آنها را با موضوع مهدويت از زبان ائمه (ع) توضيح داده است. از يك نگاه، برخى از اين آيات و رواياتى كه ذيل آنها آمده است را مى‌ توان چنين دسته‌ بندى كرد: 1- دسته‌ اى از آنها به اين امر اشاره دارند كه غيب همان حجت است و مراد از آنان كه به غيب ايمان مى‌ آورند، كسانى هستند كه قيام آن حضرت را پذيرفته‌ اند. 2- دسته ديگر از آيات مربوط به ويژگى‌ ها و خصوصيات ياران حضرت حجت (ع) مى‌ باشند. 3- عده‌ اى به علائم ظهور و حوادثى كه قبل از قيام حضرت صاحب (عج) اتفاق خواهد افتاد اشاره دارند. 4- عده‌ اى نيز حوادث پس از ظهور را بيان مى‌ كنند. 5- دسته‌ اى نيز آياتى هستند كه طبق فرموده روايات، تأويل آنها هنوز واقع نشده است. 5- آياتى كه به اين مطلب اشاره دارند كه آن حضرت، همه مردم را به دين اسلام دعوت خواهند فرمود و از كسى عذرى پذيرفته نخواهد شد. 6- آياتى كه به صبر و شكيبايى در دوران غيبت توصيه مى‌كنند. 7- آياتى كه بر اين امر دلالت دارند كه زمين به نيكوكاران و صالحان به ارث خواهد رسيد. 8- عده‌ اى از آيات نيز به اين نكته اشاره دارند كه مشركان و كافران، قيام آن حضرت را برنتافته و راضى به آن نخواهند بود.

کتاب «الحركة الاصلاحية من الحسين (علیه السلام) الى المهدى (عجل الله تعالی فرجه)» اثر سيد صدرالدين قپانچى، مجموعه پرسش‌ ها و پاسخ‌ هاى عقيدتى درباره مهدويت، اصلاح‌ گرايى و سنت‌ هاى الهى در صحنه تاريخ اجتماعى است كه به زبان عربى و در سال 1426 ق، نوشته شده است. كتاب به در خواست مركز مطالعات تخصصى امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه) نجف اشرف، تدوين شده است. كتاب با دو مقدمه از مركز مطالعات تخصصى امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه) و مؤلف در تبيين اهداف مركز و بيان انگيزه تأليف، آغاز و مطالب در ده فصل ارائه گرديده است. نويسنده در فصل اول، بعد از توضيح اين نكته كه چگونه حركت امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه) تعبيرى از وحدت حركت اديان و امتداد نهضت امام حسين (علیه السلام) مى‌ باشد، غيبت امام معصوم (علیه السلام) را بررسى نموده و قضيه امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه) را ضرورت تفكر دينى دانسته است. در فصل دوم، فلسفه و اهداف حركت امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه) و اينكه آيا ايشان دين جديدى را ارائه خواهند نمود، مورد بررسى قرار گرفته است. نويسنده در فصل سوم، پس از بيان اشتراكات حركت انبياء به اين سؤال پاسخ داده است كه آيا حركت امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه)، مسلحانه بوده يا يك تغيير اجتماعى است؟ ايشان در فصل چهارم، به دنبال ارائه ادله‌ اى در رابطه با امكان طول عمر زياد بوده و به اين سؤال پاسخ داده است كه چرا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) تا به حال ظهور نكرده است. وى در فصل پنجم، بشارت تورات و انجيل درباره حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه) را اثبات كرده و چگونگى تفسير نصوص پيامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) و ساير انبياى الهى پيرامون آن حضرت را توضيح داده است. در فصل ششم، مسير حركت امام حسين (علیه السلام) از مدينه به مكه، احتجاج با حجاج در عرفات و سپس رهسپار شدن به‌ سوى كربلا، تشريح و تشابهات حركت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) با اين سير بررسى شده است. در فصل هفتم، نقاط افتراق بين حركت امام حسين (علیه السلام) و حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه) بيان شده است، فصل هشتم، معجزات و امور خارق العاده‌ اى كه در حركت حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه) به وقوع خواهد پيوست را بررسى نموده است. نويسنده، معتقد است كه نحوه ولادت، غيبت و طول عمر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) خود معجزه بزرگى است كه قابل انكار نمى‌ باشد. در فصل نهم، سنت ابتلا و مسئله ديدار با امام زمان در دوران غيبت مورد بررسى قرار گرفته است. نويسنده پس از تشريح ادله عقلى، شرعى، علمى و خارجى بر وجود امام منتظر (علیه السلام)، چهار صورت براى امكان ملاقات با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) را بيان كرده، هريك را مفصلا توضيح داده و براى هركدام نمونه‌ اى را ذكر كرده است. اين چهار صورت عبارتند از: لقاء عام، ديدار در خواب، ديدار در صورتى كه شخص آن حضرت را نشناسد و ملاقات در صورتى كه فرد امام زمان (علیه السلام) را بشناسد.

ذلك يوم الخروج دراسه حول ظهور الامام المهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) اثر سيدحسين مدرسى مى‌باشد. اثر، تحليلى از اهداف، مبانى حكومت و قيام حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. در مقدمه، سوالاتى كه در بين مسلمانان درباره شخصيت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، نهضت و قيام او و سوالات ديگرى كه در اين زمينه وجود دارد، مطرح و اثر به هدف پاسخ‌گويى به اين سوالات نگارش يافته است. روش مؤلف در مستندسازى مطالب اثر بر قرآن كريم و احاديث و روايات وارده از معصومين عليهم‌السلام كه در جوامع روايى نقل شده است، تكيه دارد. "گزارش محتوا" نگارنده در فصل اوّل، با بررسى و تحليل محتوايى احاديث و آيات قرآن به معرّفى امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، خصوصيات و ويژگى‌هاى اخلاقى ايشان مى‌پردازد. فصل دوم به بحث از مقام ولايت و امامت و ملاكات شناسايى امام (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ميثاق انبياء با امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف)پرداخته است. انديشه مهدويت در عقيده شيعه در جايگاه رفيعى قرار دارد و با مفاهيم ارزشمندى؛ مانند انتظار، ظهور قيام و عدالت پيوند خورده است. نويسنده در فصل سوم به تحليل جايگاه انتظار در فرهنگ شيعه در زواياى مختلف مى‌پردازد. فصل چهارم به انقلاب حتمى كه به دست امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) محقق خواهد شد و نشانه‌هايى كه از اين انقلاب در روايات مطرح و بيان شده است، ولى زمان آن دقيقتاً مشخص نشده، پرداخته است. در فصل‌هاى بعدى به اهداف اين انقلاب و نهضت،ياران آن و موضع‌گيرى‌هاى مردم در زمان خروج امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) پرداخته مى‌شود.

کتاب « رسول الأعظم صلي الله علیه و آله یبشر بظهور الإمام المهدي علیه السلام» به قلم علی محمد علی دخیل، در بردارنده احادیث متواتری است که برپایه آن‌ها، حضرت پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) به آمدن منجی آخرالزمان حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بشارت داده است.

مُنتَخبُ الاَثَر فی الامام الثّانی عَشَر (عجل الله تعالی فرجه) کتابی روایی به زبان عربی اثر لطف‌الله صافی گلپایگانی در موضوع امام دوازدهم است. این کتاب برگزیده احادیث از کتاب‌های شیعه و اهل سنت است. کتاب در ده فصل تنظیم شده و بخش اول آن به اثبات وجود و امامت امام مهدی اختصاص دارد. احادیث مربوط به زندگانی امام دوازدهم (علیهم السلام)، نائبان او، عصر غیبت، ظهور و حکومت جهانی نیز در فصل‌های بعدی قرار گرفته‌اند. نویسنده گاه در پاورقی توضیحاتی درباره احادیث ذکر کرده است. این کتاب سه جلدی است. خلاصه آن نیز به صورت مستقل منتشر شده است. "جلد سوم" درباره کیفیت ظهور، نشانه‌ها و فتنه‌های پیش از ظهور، سال و ماه و محل ظهور، خروج سفیانی و دجال، بانگ آسمانی، کیفیت بیعت و ممنوعیت تعیین وقت.(شامل ۱۱ باب و ۱۲۸ حدیث) فتوحات بی‌نظیر، ظاهر شدن گنج‌های زیر زمین، فرود آمدن حضرت عیسی(علیه السلام)، کشتن دجّال، پیکار با سفیانی، تکامل عقل‌ها، آبادانی جهان و پر شدن زمین با عدل و داد.(شامل ۱۲ باب و ۳۷ حدیث) فضایل و مناقب اصحاب ۳۱۳ گانه آن حضرت.(شامل ۲ باب و ۹ حدیث) درباره مدت حکومت، دعوت، سیرت، خوراک، پوشاک و شیوه زندگی آن حضرت.(شامل ۳ باب و ۷ حدیث) درباره انتظار فرج، وظایف شیعیان در عهد غیبت، فضیلت درک محضر، پیروی و اعتقاد به آن حضرت، حرمت انکار، کیفیت تسلیم بر آن حضرت و برخی از دعاهای صادره از ناحیه مقدسه.(شامل ۷ باب و ۵۱ حدیث)

مباحث كتاب به زبان عربی درباره مهدویت، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و مسئله انتظار است كه در قالب هفده گفت و گو تدوین گردیده است.