جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این اثر به تحلیل و نقد عملکرد یهودیان دوران حضرت رسول (ص) در شبه‌جزیرة عربستان می‌پردازد. مؤلف کوشیده است تا ماهیت واقعی قوم بنی‌اسرائیل و همچنین توطئه‌های آن‌ها را برای مخاطبان برملا کند. طبق نظر نویسنده یهودیان در طول تاریخ تلاش‌های زیادی کرده‌اند تا مردم را از دستورات الهی منحرف کرده و به بیراهه بکشانند. در این میاں خصومت دیرینه یهودیان با اسلام قابل ملاحظه است، در تأليف منابع اسلامی و بیش از همة کتاب‌های تاریخ و تفاسیر قرآن استفاده شده است. این کتاب مشتمل بر چهار فصل اصلی است: در فصل نخست ابتدا تاریخچه‌ای از قوم بنی‌اسرائیل از ابتدا تا ورودشان به مصر و مهم‌ترین خصایص آنها ذکر شده است. در فصل‌های دوم و سوم و وضعیت یهودیان در شبه‌جزیرة عربستان، چگونگی ورودشان به این منطقه مهم‌ترین ویژگی‌ها و باورها و کارشکنی‌های آنان در جامعه قبل از بعثت پیامبر و پس از آن مورد بررسی قرار گرفته است. در آخرین فصل، سرانجام یهودیان مدینه و چگونگی برخورد پیامبر (ص) با آنها تبيين شده است.

این کتاب در شش فصل به سیر تحولات فکری فلاسفه و علمای یهودی تا اواخر قرن پانزدهم میلادی می‌پردازد. مؤلف می‌کوشد ضمن جست‌وجوی دربارة تأثیر الهیات کتاب مقدس و الهیات خاخامی بر رشد و تکامل فلسفة یهودی در قرون وسطا، تحولات تفکر فلسفی یهودی را نیز از قرن نهم تا اواخر قرن پانزدهم بررسی کند. از نظر نویسنده فیلسوفان یهودی که در این ایام ظهور کردند، کوشیدند تا تورات و سنت خاخامی را در پرتو تفکر فلسفی یونانی ـ اسلامی و نیز آموزه‌های قبالایی تفسیر کنند. از این‌رو مؤلف می‌کوشد تا انتقال میراث فلسفة یونانی را از طریق متفکران اسلامی و به تأثیر آن از آن‌ها نشان دهد. فصل اول کتاب به حیات و اندیشة یهود قبل از قرون وسطا، فصل دوم به قرن‌های نهم تا یازدهم و چهار فصل دیگر هر کدام به ترتیب دربردارندة یکی از قرن‌ها هستند.

کتاب سیمای یهود در قرآن، چنانکه از نامش بر می‌آید، ویژگی‌های مختلف قوم یهود را بر مبنای آیات قرآن و روایات اسلامی بررسی می‌کند. نویسنده با روشی توصیفی در پی استخراج نکات آموزنده‌ای است که قرآن کریم در رابطه با قوم بنی‌اسرائیل و یهود بیان کرده است. از این‌رو تفاسیر قرآن و نهج‌البلاغه مهم‌ترین منابع مورد استفادة مؤلف بوده‌اند. این کتاب به عنوان تفسیری موضوعی در پنج فصل اصلی سامان یافته است. تاریخچة قوم یهود، نام‌گذاری آن و متون مقدس آن‌ها در فصل 1: به صورت فشرده و مختصر بیان شده است. در فصل 2: به ده مورد از نعمت‌ها و عنایات بنی‌اسرائیل پرداخته شده و در فصل 3: ده مورد از مبانی فکری اعتقادی یهود توضیح داده می‌شود. در فصل 4: نیز ده مورد از عملکردها و رفتارهای قوم یهود بررسی می‌شود. سرانجام در آخرین فصل، ده مورد از آثار و کیفرهای الهی نسبت به یهودی‌ها بیان گردیده است و مستند مؤلف در بیان این چهل مورد، همگی آیات قرآن بوده است.

این کتاب گزیده‌ای از کتاب گنجینه‌ای از تلمود است، که در آن فصل‌هایی دربارة خدا، انسان، جهان و ماشیح آمده است. کتاب شش فصل اصل دارد. فصل نخست به آموزة خداوند، و فصل 2: به بررسی جهان در یهودیت اختصاص دارد. سه فصل دیگر، دربارة انسان و زندگی جسمانی و آداب و رسوم است و فصل آخر نیز به جهان آینده و آموزة ماشیح در دین یهود می‌پردازد. مطالب ذکرشده در مورد خداوند، جهان و انسان در این کتاب بیشتر ناظر به ادبیات ربّنی و پس از تخریب معبد دوم است، از این‌رو گردآورندة کتاب مطالب ارزشمندی پیرامون سابقة تاریخی تلمود و ادبیات دورة ربّنی آورده که دارای اهمیت است.

این کتاب همان‌طور که از نامش پیداست به بررسی روابط دو دین اسلام و یهودیت با یکدیگر در جزيرة‌العرب به ویژه در مکه و مدینه می‌پردازد. کتاب به طور کلی مشتمل بر پنج فصل است و مؤلف کوشیده تا با استناد به آیات قرآن دربارة دین یهود و ویژگی‌های آنها و روابطشان با پیامبر اکرم یا به بحث بپردازد. از دیگر موضوعات این نوشتار می‌توان به تاریخچة مختصری از جغرافیای سرزمین عربستان، تاریخچة مختصری از دین یهود، یهود در قرآن، چگونگی برخورد پیامبر (ص) با یهودیان و انگیزه‌های مخالفت یهودیان با اسلام اشاره کرد.

این کتاب مجموعه مقالاتی دربارة فلسفة یهود و تأثیر آن از فلسفة اسلامی، به قلم تعدادی از محققان است. کتاب مزبور شامل هشت عنوان مقاله است که از میان آن‌ها شش مقاله به بررسی شیوة فلسفی افراد بزرگی همچون سعدیا گائون، ابن جبیرول، یهودا‌هالوی، ابن میمون و لوی بن جرشوم اختصاص دارد. دو مقاله نیز سیر فلسفة یهود در دوران اسلامی، تأثیر عرفان اسلامی از عرفان یهود و همچنین تأثیرگذاری ابن رشد بر یهودیت را بررسی کرده‌اند. هدف کتاب ترسیم چگونگی سیر انتقال تفکرات فلسفة یونان از طریق فلسفة اسلامی و تأثیر آن بر فلسفة یهود است؛ زیرا فلسفة یهودی نه فقط از نظر زبان و متفکران، بلکه از نظر شیوه نیز، روند فلسفة اسلامی را بازتولید کرده است. شایان ذکر است که کتاب دارای مقدمه‌ای ارزشمند به قلم ویراستار کتاب است. وی در این مقدمه دربارة پیوند فلسفة اسلامی و فلسفة یهودی مباحث مهمی را مطرح کرده است.

این کتاب ترجمة بخش پنجم از کتاب یازده‌بخشی ژیلسون (1184- 1978 م.) به نام تاریخ فلسفة مسیحی در قرون وسطا است. ژیلسون در این بخش از کتاب خود، به معرفی فیلسوفان مسلمان و یهودی که در شکل‌گیری فلسفة مدرسی تأثیر داشته‌اند، پرداخته است. این هدف سبب شده است تا وی از فیلسوفانی که در عالم اسلام و یهودیت از مقام بالایی برخوردارند، اما اندیشه و آثارشان به لاتینی ترجمه نشده، اسمی به میان نیاورد. وی از فیلسوفانی سخن گفته است که افرادی طراز اول نیستند، اما آثارشان به جهان مسیحیت راه یافته است. روش کار ژیلسون چنین است که نخست دربارة هر فیلسوف گزارشی تحلیلی ارائه می‌دهد و سپس کتاب‌شناسی جامع و کاملی از آثار آن فیلسوف آورده و مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در آن آثار را در یادداشت‌های آخر کتاب ذکر می‌کند. کتاب مشتمل بر دو فصل است: در فصل اول از فیلسوفان اسلامی همچون کندی، فارابی، ابن‌سینا و ابن‌رشد و در فصل دوم سلیمان بن جبیرول و موسی بن میمون به دلیل اهمیتی که داشته‌اند، معرفی شده‌اند.

کتاب حاضر دربارة اصل ماشیح (منجی) و گئولای (نجات) نهایی در دین یهود و به زبان انگلیسی نوشته شده است. ایمانوئل شوخط مؤلف کتاب، یکی از محققان بزرگ فلسفه و عرفان یهود به شمار می‌آید. وی کتاب خویش را با روشی تحلیلی و با استناد به کتاب‌های عهد عتیق (تنخ)، تلمود و میداریشم نوشته است. بر طبق گفتة مؤلف اهمیت موضوع ماشیح در دین یهود و خاطرات دردناک یهودیان از مسیح‌های دروغین، آشکارشدن علائم زمان گئولا از مهم‌ترین انگیزه‌های وی در تألیف کتاب بوده است. این کتاب مشتمل بر هشت فصل و دو ضمیمه است. مؤلف در دو فصل نخست ایمان به ماشیح و مهم‌ترین علائم گئولا را بررسی کرده است. فصل‌های سوم و چهارم به شرایط دوران قبل از ماشح و بررسی مهم‌ترین ویژگی‌های ماشیح اختصاص دارد. در فصل‌های پنجم و ششم تاریخ آمدن ماشیح و عوامل سرعت‌بخش ظهور او بیان شده است. در فصل‌های هفتم و هشتم چگونگی انتظار برای آمدن ماشیح بر طبق تعالیم کتاب مقدس و سرانجام شرایط فعلی دنیا و ارتباط آن با ظهور ماشیح بررسی شده است. در ضمیمه‌هایی که در آخرکتاب آمده، مؤلف به ارائة توضیحاتی دربارة «میشنا توراه» و فردی به نام الیاهو که یکی از منادیان گئولا بوده، پرداخته است.

این اثر همان‌طور که از نامش پیداست به بررسی عرفان یهود و مهم‌ترین جریان‌های آن تا دوران معاصر می‌پردازد. مؤلف آن یعنی گرشوم گرهارد شولم (1897- 1982 م.) بیش از بیست سال از عمر خویش را صرف مطالعه و تحقیق در عرفان یهود، به ویژه عرفان قبالا کرد و این نوشته حاصل هفت مقاله و سخن‌رانی‌های او بوده است. وی کوشیده است با روشی توصیفی و تاریخی و به دور از جانب‌داری، این مهم را به انجام برساند. این اثر به طور کلی مشتمل بر نُه فصل است. نویسنده ابتدا به ویژگی‌های کلی عرفان یهود و تأثیرپذیری آن از سنت‌های دیگر همچون گنوسی اشاره کرده است. در ادامة تاریخ قبالا از نخستین دورة آن (عرفان مِرکبه) تا آخرین مرحله یعنی حسیدیسم مورد شرح و بررسی قرا رگرفته و در این میان از کتاب زوهر و مهم‌ترین تعالیم آن و همچنین از جنبش‌های قبالای لوریایی و شبتایی سخن به میان آمده است. شایان ذکر است که این کتاب علاوه بر دو مقدمة شولم، دارای پیشگفتار متن انگلیسی به قلم رابرت آلتر و پیشگفتار مترجم است، که در آن‌ها دربارة ماهیت عرفانی، ویژگی‌های عرفان یهود، زندگی شولم و آثار علمی او مطالبی آمده است.

این کتاب برگزیده‌ای از مطالبی است که علامه طباطبائی در تفسیر المیزان، به مناسبت آیانی که در آنها به قوم یهود و ویژگی‌های آن اشاره شده، آورده است. علامه طباطبایی ضمن بیان دیدگاه قرآن در این زمینه، روایات معصومین را نیز مدّ نظر داشته و فصلی جداگانه تحت عنوان «بحث روایی» به این مهم اختصاص داده است. وی به موازات آن دیدگاه دانشمندان، مورخان و مفسران را نیز مطرح ساخته و در برخی موارد برای اثبات مدعای خود به تورات استناد نموده و به نقل و نقد مطالب آن پرداخته است. این کتاب مشتمل بر نُه بخش است که هر بخش چند فصل دارد. در بخش نخست مباحث مربوط به تورات و تحریف آن و بحث کتمان حکم رجم از سوی یهودیان آمده است. در بخش‌های دوم تا چهارم ابعاد اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی قوم یهود از منظر قرآن بررسی شده است. بخش پنجم کتاب به چگونگی برخورد یهودیان با پیامبران خدا از جمله موسی (ع)، عیسی (ع) و حضرت محمد (ص) اختصاص دارد. بخش ششم چگونگی توطئة یهود در ماجرای تغییر قبله را مورد بررسی قرار می‌دهد. در بخش هفتم داستان مخالفت یهودیان پیمان‌شکن بنی‌نضیر، بنی‌قریظه و بنی‌قینقاع با رسول اکرم (ص) و داستان‌هایی که از آنها در قرآن آمده، بررسی شده است. در بخش هشتم چگونگی دسیسة یهودیان برای وارد‌کردن احادیث و خرافات جعلی اسرائیلیات در روایات اسلامی از نظر گذرانده شده و آخرین بخش به جستاری در جایگاه یهودیان در اندیشة مسلمانان و موضع مسلمانان نسبت به این قوم اختصاص دارد.