جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫نويسنده پاياننامه حدود يكصد و پنج صفحه متن كتاب تلخيص البيان فى شرح مجازات القرآن را ـ كه حاوى پانزده جزء قرآن كريم است ـ ترجمه و تحقيق كرده و احيانا مطلبى را كه مؤلف نياورده تدارك كرده است.

ادیان و مکتب‌های مختلف از زوایای گوناگون به موضوع انسان رشد یافته پرداخته‌اند از این رو با ذکر ویژگی های متفاوت برای او کوشیده‌اند نمونه‌ای از انسان کامل ارائه دهند. تا دیگران با پیروی از او بتوانند با شکوفا ساختن استعدادهای خود راه‌های کمال را بپیمایند . در روان شناسی نیز موضوع انسان و کارکرد آرمانی آن مورد توجه قرار گرفته است نظریه پردازانی که بیشتر به موضوع کارکرد آرمانی می پردازند تحت عنوان نظریه پرداز خودشکوفایی و کمال طبقه‌بندی می‌شوند .اسلام نیز در کتاب آسمانی اش قرآن کریم برای انسان رشدیافته جایگاه ویژه‌ای قائل است تا جایی که خداوند در قرآن او را خلیفه و جانشین خود می‌داند و الگوی دیگران معرفی می کند. از آنجا که نگاه قرآن کریم نگاهی است از سوی خالق به مخلوق و نگاه روان شناسی نگاهی است در سطح توانایی های بشری ، الزاماً نمیتوان بین مفاهیم قرآنی و یافته‌های بشری رابطه برقرار نمود امّا این پژوهش در شکل رساله کارشناسی ارشد بر آن است تا ضمن تحلیل و بررسی نگاه ویژه قرآنی در رابطه با شخصیت انسانهای کامل و رشدیافته از طریق تطبیق بین مباحث قرآنی و روان‌شناسی ( تا حد امکان )، به بیان مبانی روان شناختی شاخصه‌های شخصیتی افراد رشدیافته از منظر قرآن بپردازد.در این پژوهش بعد از بررسی چالش‌های اساسی درباره طبیعت بشر از منظر روان‌شناسی و قرآن به موضوع انسان سالم و رشدیافته پرداخته شده است . ابتدا از منظر روان‌شناسان مختلف که در حوزه انسان سالم و انسان رشد یافته نظریاتی داشته‌اند سخن به میان آمده و سپس از منظر قرآن کریم به این موضوع پرداخته شده است . رشدیافتگی در قرآن کریم از طریق شبکه معنا شناسی کشف و ویژگی‌های انسان رشدیافته استخراج و از طریق تحلیل محتوا شاخصه‌های آنها دسته‌بندی گردیده است . بعد از توصیف قرآنی، تبیین روان‌شناختی ویژگی های انسان رشدیافته با توجه به ابعاد شخصیت یعنی سه حوزه شناختی ، انگیزشی و رفتاری انجام پذیرفته و همچنین از منظر صفات در شخصیت با توجه به تقسیم بندی کتل در سه حوزه پویشی ، توانشی و خلقی ، دسته‌بندی ویژگی‌ها انجام شده است . در پایان به ویژگی های اختصاصی الگوی قرآن در بیان و ارائه شخصیت رشد یافته در مقایسه با نظریه‌های روان شناسان کمال پرداخته شده است.

‫این پژوهش با عنوان «بررسی دلایل رخوت در عبادت از منظر قرآن و روایات» به شناسایی مجموعه علل و عوامل سستی در عبادت پرداخته است. از آنجا که ارزش و اهمیت عبادت در قرآن کریم از جایگاه بالایی برخوردار می باشد و عبادت به عنوان یکی از اهداف متوسط خلقت بیان شده ونیز تاکید رسول مکرم اسلام وخاندان طاهرینش صلوات الله علیهم اجمعین بر عبادت که نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی و سعادت دنیا و آخرت غیر قابل انکار است، از سویی این خاندان پاک، بهترین الگویی عبادت، معنویت و سعادت در طول تاریخ می باشند. لذا مسلمانان مخصوصاً شیعیان باید مانند آنان در انجام عبادت توانا و کوشا باشند. در این میان برخی موارد انسان در موقع عبادت، دچار رخوت(سستی) شده و در انجام عملیات کوتاهی می‌نماید. مجموعه علت هایی که باعث رخوت می شود فراوانند و البته برخی از این عوامل در آیات قرآن به صورت اجمالی معرفی شده و در برخی روایات از ناحیه‌ی ائمه معصومین به آن پرداخته شده با توجه به جوانی جمعیت کشورمان و نقش عبادت در تزکیه و طهارت روحی جوانان و نیز نقش بازدارندگی عبادت در ابتلا به فساد و فحشا، بر هر فردی لازم است عواملی که باعث سستی و کوتاهی او در عبادت می گردد را شناسایی نماید و در رفع این موانع گام بردارد. در این پژوهش با جمع آوری و بررسی این عوامل میزان شدت و ضعف این تأثیرگذاری‌ها مشخص شده، با توجه به این که هر کدام از این عوامل در سنین خاص از عمر انسان موضوعیت دارد، لذا بیشتر سعی بر این بوده تا عللی که دامنگیر نوجوانان است شناسایی و معرفی شود. ابتدا به بررسی واژه رخوت در فرهنگ نامه‌ها و یافتن واژه‌های معادل آن پرداخته شده و سپس برخی از آیات و روایاتی که اشاره به رخوت و سستی در عبادت دارند معرفی شده آن گاه سلسله علت‌ها را یکی پس از دیگری با استفاده از آیات، روایات و کتب علمی، اخلاقی معرفی نموده و در پابان جهت کاربردی شدن و میزان تأثیرگذاری این عوامل در بین جوانان، با طرح سی و شش سوال به انجام کار میدانی پرداخته شده و میزان حقیقی بودن آن مورد بررسی قرار گرفته است. اختصاراً به برخی موارد اشاره می نماییم. وراثت و پیش زمینه‌های ارثی نامناسب ـ ازدواج نامناسب ـ سهل انگاری والدین ـ فقر اقصادی و فرهنگی ـ دوستان ناباب ـ گناه ـ حرام خواری ـ علم به عمل ـ ترک صله ارحام ـ نفاق ـ تکثرگرایی ـ آموزش و پرورش ـ تهاجم فرهنگی ـ عدم ایجاد فراغت و عبادت و ... . واژه‌های کلیدی این مجموعه رخوت بوده که معادل با کلمات کسالت ـ فتورـ ضجر و عجز می باشد و در مجموع به معنی سستی و ناتوانی آمده است.