جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

وجود جانشین پس از پیامبر اکرم] امری بدیهی و واضح است که نیازی به دلیل و برهان ندارد، و مورد اتفاق همۀ مسلمانان است، اما آنچه در این باب سبب اختلاف شده، این است که آیا این مقام انتصابی است یا انتخابی؟ یعنی آیا تعیین و نصب جانشین در اختیار خدا و پیامبر] است یا در اختیار مسلمین؟ شیعه معتقد است این امر در اختیار خدا و پیامبر است و کس دیگری صلاحیت این امر را ندارد. ادلۀ بسیاری از جمله حدیث غدیر را بر این امر ارائه‌ کرده‌اند. امـا در رابطه با لفظ «مولی» به کار رفته در این حدیث، برخی علمای اهل‌سنت و وهابیان اشکال و شبهه کرده‌اند که مراد از مولی در این حدیث دوست و یاور است نه سرپرست و اولی به تصرف، لذا مدعای شما شیعیان قابل اثبات نیست. لذا نوشتار حاضر با بررسی شواهد و قرائن موجود، به تبیین و تشریح معنای مولی در حدیث غدیر خواهد پرداخت.

درباب سنخیت بین علت و معلول دیدگاه های مختلفی وجود دارد که ریشه این دیدگاه در معنای لغوی و اصطلاحی آن دارد. در فلسفه اسلامی با ادله مختلف همچون اصالت وجود و معطی شی فاقد شی نمی‌باشد به اثبات سنخیت بین علت و معلول پرداخته اند. در مقابل این فیلسوفان ، فخر رازی از قدما و مرحوم میرزا مهدی اصفهانی از معاصرین به موجب اینکه سنخیت بین علت و معلول باعث یکی شدن خالق و مخلوق می‌گردد آن را رد نموده اند.

عامترین و شایعترین تعبیر از امام، ریاست عامه است که در میان مسلمانان رایج است. تعبیر‌های گوناگونی از این ریاست شده است. برخی برای معرفی امام فقط به تعیین مصداق پرداخته‌اند، برخی دیگر به تعریف معیاری امام توجه نموده‌اند. اهل سنت امامت را مقامی سیاسی و اجتماعی دانسته و ویژگی‌های عصمت، الهی و انتصابی بودن را نمی‌پذیرند. آنـان در تعیین معیار و مصداق امام بـه جریان و اتفاقات رخ داده در تـاریخ اسلام استناد کرده و به توجیه و تبیین مقام امام براساس آن رخداد‌ها می‌پردازند. بنابر برداشت امامیه از امامت، امام همانند پیامبر، مقام و منصبی الهی است و همان طور که خداوند متعال باید نبی و پیامبر را تعیین کند. امامت، نیز به دستور خداوند تعیین می‌گردد. مسأله این است که منشأء بروز اختلافی در موضوع مهمی مانند رهبری جامعه اسلامی چیست؟ از جمله منشأء‌های اختلاف در تعریف و مفهوم امام است که نگاه و رویکرد به نقش امام در جامعه اسلامی متفاوت جلوه می‌دهد. تعریف منطقی یکی از روش‌های شناخت و تشخیص یک مفهوم و موضوع است. این نوشتار در صد تعریف منطقی از امام است که پشتوانه دینی دارد. از اینرو این تحقیق نوشتاری است بنیادی، با رویکرد تحلیلی و روش جمع‌آوری اطلاعات آن کتابخانه‌ای است.

سبک زندگی منتظرانه به معنای ایجاد تغییر و تحول در شاخصه‌های زندگی در جهت اعلام آمادگی برای حکومت حضرت مهدی(ع) است. از آنجایی که در سبک زندگی منتظرانه کارکردهـای هویت بخشی، ایجاد اعتمـاد اجتماعی، کنترل و نظارت همگانی، همگرایی امت اسلامی، عدالت‌خواهی و عدالت‌محوری، نقش اساسی دارد، می‌تواند به عنوان عامل مهم در وحدت و همبستگی ملت‌ها بـه شمار‌آیـد. هویت اجتماعی موجب همگرایی و همدلی میان افراد جامعه می‌گردد و اعتماد اجتماعی باعث روابط اجتماعی صلح‌آمیز و کارآمد می‌شود. نظارت اجتماعی موجب آراسته‌شدن افراد به هنجارها و پیراسته‌شدن از ناهنجاری‌هاست. همگرایی امت اسلامی باعث هم سویی فِرَق و مذاهب اسلامی در جهت فراهم‌آوردن زمینه حکومت مهدوی است که از لوازم چنین تلاشی، دادخواهی و عدالت محوری در اجـرای قـانون و شریعت اسلام می‌باشـد. طـراحی و پیاده‌سازی «سبک زندگی منتظرانه» در جامعه امروزی افغانستان که مردم در اختلاف و تشتت زندگی می‌کنند و از نـاامنی رنج می‌برند، می‌توانـد زمینه وحدت و همبستگی را فراهم آورده و با گِردآمدن مردم مسلمان افغانستان در حول محور منجی باوری، زندگی مسالمت‌آمیز را تجربه کنند.

با مطالعه و بررسی آیات و روایات مختلف ائمه معصومین و در باب جاهلیت اولی و ویژگی های آن و تطبیق آن بر جاهلیت، جاهلیت دوم( مدرن ) این امر مسلم می‌گردد که تعصب و تبرج و خونریزی و پایمال کردن حقوق از ویژگی‌های مشترک این دو جاهلیت می‌باشد. بعد از روبرویی اسلام با مدرنیه و چالش‌های روبرو ، جریان‌هایی در اسلام با شعار برگشت به سلف صالح ایجاد شده و با الهام گیری از بعضی از شخصیت‌های تاریخی طرفدار این دیدگاه به افراطگری و ظاهرگرایی رو آورده‌اند. و با شناخت سطحی و ظاهرگرانه خود به ترویج اسلام مورد نظر خود پرداخته و با عقلانیت و تأملات دینی به مقابله پرداخته اند. این نوع تفکر پیامدهای در پی خود داشته است که خشونت و تکفیری در مقابل دیگر مسلمانان از نمونه‌های این نوع دیدگاه می‌باشد. راه برون رفت از ایـن مسئله تمسک به علم حقیقی که از طریق ائمه معصومین حاصل می‌شود.

با مطالعه و بررسی آیات و روایات مختلف ائمه معصومین و در باب جاهلیت اولی و ویژگی های آن و تطبیق آن بر جاهلیت، جاهلیت دوم( مدرن ) این امر مسلم می‌گردد که تعصب و تبرج و خونریزی و پایمال کردن حقوق از ویژگی‌های مشترک این دو جاهلیت می‌باشد. بعد از روبرویی اسلام با مدرنیه و چالش‌های روبرو ، جریان‌هایی در اسلام با شعار برگشت به سلف صالح ایجاد شده و با الهام گیری از بعضی از شخصیت‌های تاریخی طرفدار این دیدگاه به افراطگری و ظاهرگرایی رو آورده‌اند و با شناخت سطحی و ظاهرگرانه خود به ترویج اسلام مورد نظر خود پرداخته و با عقلانیت و تأملات دینی به مقابله پرداخته اند. این نوع تفکر پیامدهای در پی خود داشته است که خشونت و تکفیری در مقابل دیگر مسلمانان از نمونه‌های این نوع دیدگاه می‌باشد. راه برون رفت از ایـن مسئله تمسک به علم حقیقی که از طریق ائمه معصومین حاصل می‌شود.