جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این جستار می‌کوشد برخی از آراء دین‌شناسانه عبدالکریم سروش را در گذر زمان به اجمال بررسی کند و نشان ‌دهد که وی در صدد طبیعی کردن الاهیات، یا به تعبیر جامع‌تر، طبیعی کردن دین، دین‌شناسی و دینداری، به نحوی ناموجّه و غیر قابل دفاع است. در آغاز طبیعی کردنِ الاهیات را تعریف و آن را به دو نوع موجّه و ناموجّه تقسیم می‌کنیم و سپس با مرور آراء سروش نشان می‌دهیم که اولاً چگونه می‌توان علی الاصول چنین ویژگی‌ای را به این آراء نسبت داد، و ثانیاً، به سود این ادعا استدلال خواهیم کرد که الاهیات طبیعی‌شد سروش هم ناموجّه و ناپذیرفتنی است، و هم اهداف او را در طبیعی کردنِ الاهیات برآورده نمی‌کند. اما نادرستیِ الاهیات طبیعی‌شده سروش نه به معنای نفی ضرورت طبیعی ‌کردن الاهیات است و نه به معنای نادرستی هر خوانشی از الاهیات طبیعی‌شده؛ بلکه صرفاً بدین معناست که خوانش خاصی که وی از الاهیات طبیعی‌شده به دست می‌دهد و شیوه خاص او در طبیعی کردنِ الاهیات ناموجّه است.

قرآن حاوی تعدادی اندک حکم کیفری است که در بیان مفسران و فقیهان در پرتو سنت و سایر ادلة فقهی از حیث تعداد و شدت بسیار گسترش یافته است. در کتاب‌های مرتبط با احکام قرآن و نیز مجموعه‌های تفسیری، همواره این آیات در پرتو سنت تفسیر شده‌اند. در این نوشته، در قالب ارائة معیارهایی، خوانشی متفاوت عرضه می‌شود که براساس آن، چه‌بسا بتوان نه‌تنها به کیفرهای حداقلی قرآن ملتزم ماند، بلکه همین اندک را به‌گونه‌ای منعطف‌تر و زمان‌پسندتر تبیین کرد. محور اصلی بحث بر سر اصول حاکم بر نظام کیفری اسلامی است که در برخی قرائت‌ها اجازه و جرئت چنین تفسیری را می‌دهد. قرآن حاوی تعدادی اندک حکم کیفری است که در بیان مفسران و فقیهان در پرتو سنت و سایر ادلة فقهی از حیث تعداد و شدت بسیار گسترش یافته است. در کتاب‌های مرتبط با احکام قرآن و نیز مجموعه‌های تفسیری، همواره این آیات در پرتو سنت تفسیر شده‌اند. در این نوشته، در قالب ارائة معیارهایی، خوانشی متفاوت عرضه می‌شود که براساس آن، چه‌بسا بتوان نه‌تنها به کیفرهای حداقلی قرآن ملتزم ماند، بلکه همین اندک را به‌گونه‌ای منعطف‌تر و زمان‌پسندتر تبیین کرد. محور اصلی بحث بر سر اصول حاکم بر نظام کیفری اسلامی است که در برخی قرائت‌ها اجازه و جرئت چنین تفسیری را می‌دهد.