جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
رحیمیان, سعید (استاد تمام گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه شیراز), 1344ش. شیراز، فارس
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 126
درونی کردن خدا در مکتب ابن عربی (نگاهی به نظریه خدای آفریده در اعتقاد)
نویسنده:
سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
چکیده :
در مکتب ابن عربی تجربه عارف از خداوند و امر متعالی تابعی از دو عامل فاعلی (تجلی) و قابلی (استعداد و عین ثابت) فرد است که از این امر به «درونی کردن خداوند (معبود)» تعبیر می کنیم. در این میان، مکاشفات صوری خیالی و تعبیر آنها در ذهن فرد، متاثر از عقاید، پیش فرض ها و انتظارات او نیز هست. این حقیقت که هرکس-چه عامی و چه عارف-خدای خاص خویش را می پرستد، در مکتب ابن عربی با عنوان نظریه «الاله المخلوق فی الاعتقاد» یا «اله معتقد» مطرح شده و نقش اساسی در آموزه های نظری و عملی او دارد. این مقاله به معنا و مفاد قاعده مزبور، اهمیت آن و نیز مبادی و مستندات آن در مکتب ابن عربی می پردازد.
صفحات :
از صفحه 63 تا 85
مشخصات اثر
تبیین نظریه فاعلیت وجودی فلوطین و ارزیابی آن از دیدگاه صدالمتاهلین
نویسنده:
سعید رحیمیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
این رساله، در وهله اول به تبیین نظریه فیضبه عنوان پاسخی به مشکل "نحوه ارتباط بین مبداء متعال با ماسوی و مخلوقات "، و نیز ویژگیها و ارکان این نظریه و نحوه پاسخگویی آن به سئوالاتاساسی در مورد ارتباط خداوند (مبداء متعال) با مخلوقاتمی‌پردازد که در این زمینه شبهاتی درباره ربط: واحد باکثیر، مجرد با مادی، ثابتبا متغیر، حادثبا قدیم، عالم با معلوم، مرید با مراد و خیر محضبا شر، از دیدگاه نظام فلسفی فلوطین - مندرج در اثولوجیا - و نظام فلسفی صدرالمتاهلین - حکمتمتعالیه - مطح شده و سپسبین ارکان فلسفی دو نظام و نحوه پرداختن دو به مسائل مزبور، مقایسه شده است . در وهله دوم نیز، مقصود نگارنده عبارتاستاز: مقایسه نظریه فیضبا نظریه‌های دیگر از جمله تحریکارسطو، بهره‌مندی افلاطون، خلقتدو مرحله‌ای فیلون، خلقتزمانی متکلمان، حلول، تطور و ... و نشان دادن سیر تاریخی تحول این مفهوم از فلوطین و اثولوجیا (که مسلین افکار فلوطین را - البته با نام ارسطو - از این کتاباخذ کردند) و مکاتبفلسفی فلاسفه مسلمان (از جمله کندی - اخوان الصفا - فارابی - ابن سینا - سهروردی و میرداماد) تا صدرالمتاهلین و پساز آن تعیین و تحلیل مولفه‌های ذاتی و عرضی این نظریه و عناصر افزوده شده به آن و نحوه تحول اساسی این نظریه در حکمتمتعالیه در پرتو اصلتوجود و تشکیکآن، امکان فقری بعنوان مناط نیاز معلول به علتو طرح اضافه اشراقی و وجود رابط بعنوان تحلیل وجودی معلول. صدرالمتاهلین نحوه فاعلیتخداوند را با دو متغیر "فاعلیتبالتجلی" و "فاعلیتبالعنایه"، بیان می‌کند بااین ویژگیها: -1 نفی کاهش‌پذیری و تجافی. -2 ذاتی بودن فیضان (نفی قصد زائد). -3 اتصال مراتبوجودی. -4 عدم استقلال معلول و عین فقر و نیاز بودن آن (وجود رابط). -5 لحاظ امکان فقری بعنوان مناط نیاز معلول به علت . -6 ازلیتفیضدر عین خلق مدام عام اجسام. -7 اثباتعلم حضوری ذاتی و فعلی برای مبدا. -8 پذیرشو تعمیق قاعده الواحد. -9 طرح حرکتجوهری بعنوان وجه ارتباط حادثو قدیم و نیز ثابتو متغیر. -10 تفکیکدو مرتبه فعل (فعل مطلق و افعال مقید) در رساله، همچنین دراره تحولاتمبنایی و تعمیقهایی که صدرا در نحوه طرح مسائل انجام داده بحثو بررسی شده است .
مشخصات اثر
معنای زندگی از نگاه مولانا و کی‌یرکگور
نویسنده:
آلاله اصغری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از موضوعاتی که همواره ذهن بشر را به خود معطوف کرده است و در بحران معنوی انسان امروز مورد واکاوی و تحلیل روان-شناسانه، کلامی و فلسفی قرار دارد، موضوع «معنای زندگی» است. «ارزش زندگی» یکی از سه مفهوم مورد نظر از این اصطلاح است که همچون سایر مفاهیم آن در دو دیدگاه طبیعت‌گرا و فرا‌طبیعت‌گرا مورد تحلیل فلسفی قرار می‌گیرد. در این پژوهش کوشش شده به بررسی تطبیقی مولفه‌های ارزش‌بخش به زندگی و کارکردهای آن به عنوان عاملی موثر در معنای زندگی، در پنج فصل پرداخته شود.پس از مقدماتی درباره‌ی معنای‌ِ معنای زندگی و رویکردهای مطرح در آن، به بررسی مولفه‌های ارزش‌بخش به زندگی از دیدگاه کی‌یرکگور پرداخته می‌شود. در ادامه بحث از معنای زندگی از دیدگاه مولانا بررسی شده و سرانجام به بررسی تطبیقی این مبحث از دیدگاه هر دو متفکر پرداخته شده است. پس از مقایسه، نکات اشتراک و اختلاف هر دو دیدگاه مورد واکاوی قرار گرفته است و به نظر می‌رسد که این دو متفکر بر خلاف اختلاف‌های چشم‌گیر مانند اختلاف در دین و اختلاف در زمان و مکان و ... نقاط اشتراک زیادی دارند. مانند اینکه هر دو به بازشناسی خود الهی در معنابخشی به زندگی انسان‌ها توجه داشته و مولفه‌هایی چون ایمان و عشق الهی را جهت ایجاد یک زندگی پویا توأم با ارزش و معنا و فاقد یأس و ملال و تکرار، حیاتی می‌دانند. با این تفاوت که کی‌یرکگور قائل به ایمان غائبانه (عقل ستیز) بوده در حالی که مولانا بر فراعقلی بودن ایمان تأکید ورزیده و بر این باور بوده که انسان در مقام عشق الهی از ایمان، خوف و رجا رهیده و به درجه‌ی حق الیقین نائل می‌شود.به طور کلی می‌توان گفت روح حاکم بر اندیشه‌های این دو متفکر عارف‌پیشه در باب مولفه‌های ارزش‌بخش به زندگی (در راستای بحث از معنای زندگی) ریشه در باورهای دینی و منشأ الهی داشته است اما مولانا از دیدگاه و بصیرت نافذ و جامع‌تری برخوردار بوده است چراکه مولانا قائل به نحوی خدای‌گونگی بی‌حد و مرز برای ساحت آدمی است که می‌تواند به مقام حق‌الیقین نیز نائل آید در حالی که چنین دیدگاهی در اندیشه‌ی کی‌یرکگور دیده نمی‌شود.
مشخصات اثر
تجلی و احکام آن در عرفان عملی محیی الدین ابن عربی
نویسنده:
رحیمیان سعید
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
آنچه از نظریه مهم تجلی در عرفان ابن عربی بیشتر مورد تبیین و تشریح قرار گرفته است، بیان مفاهیم و قواعد و کاربردهای این نظریه در عرفان نظری وی است، و اغلب از نقش این مفهوم و قواعد و کاربردهای آن در عرفان عملی غفلت شده است.مقاله  پیش رو، عهده دار تبیین این بعد از نظریه «تجلی» در عرفان عملی ابن عربی است. اگر تجلی در عرفان نظری محیی الدین در ظهور مظاهر از مبدا و رجوع آن ها به او در دو قوس نزول و صعود نقش دارد، اما این مفهوم در عرفان عملی وی عبارت است از تابش نور الهی بر قلب سالک که باعث ترقی وی در قوس صعود می گردد و کارکردهای متفاوتی با تجلی در عرفان نظری دارد. در این مقاله، ضمن اشاره به این کارکردها به وجه تمایز تجلی از مرادفات آن مانند کشف و شهود، همچنین احکام پنج  گانه تجلی در عرفان عملی ابن عربی، و بالاخره اقسام آن از جمله تجلی ذاتی، تجلی صفاتی و تجلی افعالی نیز تلاش جهت حل معضل (پارادوکس) تجلی ذات در عرفان ابن عربی پرداخته می شود.
صفحات :
از صفحه 53 تا 68
مشخصات اثر
صورت: ره زن یا ره نما؟ بحثی در اصالت معنا و هویت دوگانه صورت در اندیشه مولانا
نویسنده:
رحیمیان سعید
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
اصالت معنا را می توان در تناظر با خدامحوری و وحدت هستی، رکن اساسی جهان بینی مولانا دانست. در این مقال، ضمن توضیح اصالت معنا در سه جنبه مبدایت، محتوا بودن و غائیت، به مجاز بودن عالم صورت و ویژگی های صورت از جمله: محدودیت، تکثر، فرعیت، زوال، تضاد و ابزار محوری پرداخته می شود، و ضمن بیان هویت دوگانه صورت که به جهت همین هویت هم می تواند ره زن و مانع، و هم ره نما و مقرب باشد، بیت «ای بسا کس را که صورت راه زد / قصد صورت کرد و بر اله زد» با بیان آرای پنج تن از شارحان مثنوی از قدما (لاهوری، اکبرآبادی، عبداللطیف، خواجه ایوب و سبزواری) تفسیر می شود و در نهایت، تفسیر منتخب با لحاظ دو ساحت منطقه درون متنی و برون متنی طرح و بر آن استدلال می شود.
صفحات :
از صفحه 69 تا 81
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مبانی فکری و آراء کلامی علامه حلی و ابن تیمیه در باب شرک و بدعت
نویسنده:
عبدالمحمد شیروانی شیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
چکیده :
یکی از مسائل بسیار مهم که جهان اسلام به آن دچار شده است، خشونت دینی است. خشونت دینی از سوی کسانی انجام می شود که خود را موحد واقعی و سایر مسلمانان را مشرک و بدعت گذار می دانند. این اندیشه منحرف ، ریشه در آراء محمد بن عبد الوهابو قبل از وی به صورت مفصل و تبویب شده در آراء ابن تیمیه دارد. ابن تیمیه به مفهوم شرک و بدعت توسعه داده و هرگونه توسل و دعا را از پیامبران و ائمه شرکو بدعت می داند. وی گرچه در این زمینه به مشرکین تاخته ولی با پذیرش رویت خداوند و قائل شدن اعضا برای ذات کبریایی خداوند، نا خواسته به دام آنچیزی افتاده است که خود آن را بهانه ای برای تکفیر مسلمانان می داند. علامه حلی شرک و بدعت را در مفهوم اصیل اسلامی اشمی پذیرد و با مصادیقی که مطرح می نماید دقیقاً به بدعت هایی که امت اسلامی در طول تاریخ با آن مواجه شده است می پردازد. وی بدعت شرعی را یک نوع بیشتر نمی داند و آن را حرام می داند. ولی ابن تیمیه بدعت را به دو دسته خوب و بد تقسیم می نماید و در مصادیق آن دچار تعارض آشکاری می شود..
مشخصات اثر
علم‌النفس و رابطه‌ی آن با خداشناسی از دیدگاه حکمت متعالیه (ملاصدرا) و مکتب اسماعیلیه (ناصرخسرو)
نویسنده:
فاطمه افضلی شمس‌آباد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
یکی از سوالات اساسی بشر از ابتدای آفرینش این بوده است که "من کیستم؟". یافتن پاسخی برای این سوال می تواند راهگشای بسیاری از ابهامات و مشکلات بشری باشد. علم النفس و خودشناسی یکی از توصیه های موکد دین مبین اسلام است و بنابر گفته ی بزرگان دین، معرفت نفس رهنمون معرفت رب است و یکی از راه های خداشناسی به حساب می آید.برای یافتن رابطه ای بین خودشناسی و خداشناسی، باید مسیری را طی نمود. مرحله ی اول در این راه شناخت نفس ناطقه ی انسان، یافتن چگونگی رابطه ی قوای نفس با آن، درک چگونگی رابطه ی نفس با بدن و به طور کلی شناخت ذات، صفات و افعال است. در مرحله ی دوم، شناخت ذات، صفات و افعال باری تعالی در حد وسع و سعه ی وجودی فرد مطرح می شود. مرحله ی آخر که می توان آن را حساس ترین مرحله دانست عبارت است از مقایسه ی نفس ناطقه با حق تعالی. در این بخش با توجه به تشابهاتی که بین نفس و خداوند یافته ایم، و با تاکید بر این نکته که خداوند مثل ندارد ولی مثال دارد، به این نتیجه می رسیم که انسان با شناخت خود می تواند خالق و رب خود را بشناسد و سیر الی الله داشته باشد. در پژوهش حاضر، مراحل رسیدن از خودشناسی به خداشناسی را به صورت تطبیقی، بین حکیم ناصرخسرو و صدرالمتالهین به عنوان نمایندگان مکتب اسماعیلیه و حکمت متعالیه پی می گیریم و مشاهده می کنیم که این دو حکیم نیز بر رابطه بین معرفت نفس و معرفت رب تاکید دارند و خودشناسی را یکی از متقن ترین و نزدیک ترین راه های خداشناسی می دانند
مشخصات اثر
پیوند خودشناسی و خداشناسی در عرفان ابن عربی و بوناونتوره
نویسنده:
سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
مقاله حاضر به مقايسه ميان عارفی مسلمان از شرق و متألهی مسيحی از غرب در مقوله مهم «خدا شناسی انفسی» (شناخت خداوند از راه شناخت نفس) می پردازد. ابن عربی در آثار متعددش به اين روش و انحای مختلف آن پرداخته است كه از مهمترين آنها می توان به فصوص الحكم اشاره كرد. در اين اثر او به شيوه های مختلف سير از معرفت نفس به معرفت حق می پردازد؛ از جمله رويكرد امتناع معرفتی و رويكرد امكان معرفتی كه خود بر 6 شيوه مشتمل است . مهمترين كتاب بوناونتوره كه در آن به اين شيوه و انواع روشهای مختلف آن اشاره نموده، عبارت است از« سير نفس به سوی خد ا » كه ناظر به يافتهای او در دو حيطه علم حصولی و نيز علم حضوری، هريك مشتمل بر دو راه و جمعا به چهار راه می باشد. اين نوشتار در نهايت به وجوه مشترك و نيز وجوه افتراق رويكرد دو عارف مزبور می پردازد
صفحات :
از صفحه 145 تا 170
مشخصات اثر
ابن عربی و پلورالیسم دینی
نویسنده:
ولی الله عباسی,سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
تنوع اديان واقعيتی انكارناپذير است؛ اما چگونگی مواجهه با ايـن واقعيـت مهـم اسـت. در مقابـل دعاوی حقيقتمندی و نجاتبخشی اديان مختلف چه موضعی بايـد در پـيش گرفـت؟ ايـن مـسئله امروزه به يكي از بحث انگيزترين مباحث دينشناسی تبديل شده و توجه بـسياری از انديـشمندان دينی و غيردينی را به خود معطوف ساخته است. درپاسخ به اين مسئله رويكردهای مختلفی پديد آمده است كه پلوراليسم دينی يكی از آنهاست. اين رويكرد بيشتر بـا نـام جـان هيـك، فيلـسوف دين معاصر، گره خورده است، از اينرو فلسفه و الهيات وی در خور توجه است. علاوه بـرايـن، هيك مدعی است پيش از وی عرفايی مانند ابن عربی رويكردی كثرت گرايانه در برابر دين اتخـاذ كرده اند. در مقاله حاضـر ابتـدا ايـن ادعـای هيـك بررسـی واقـع شـده و سـپس ديـدگاه عرفـانی ابن عربی درباره وحدت و كثرت دينی و مبانی آن (وحدت وجود، تجلی و اسـمای الهـی ) تبيـين شده است.
صفحات :
از صفحه 113 تا 128
مشخصات اثر
مفهوم خدا در اندیشه و فلسفه فیلون
نویسنده:
سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
چکیده :
این مقاله درصدد طرح و حل تعارض ظاهر شده در کلام فیلون در باب خداشناسی است. تعارضی که در واقع، ناشی از دو جنبه شخصیت او، یعنی علاقه به دین یهود و فلسفه افلاطونی است. مؤلف بر این اعتقاد است که مسلک تنزیهی (خداوند بدون صفات) فیلون که خداوند را ماورای مثل افلاطونی و حتی فراتر از مثال اعلا می‌داند، تحولی در مفهوم خدا در نزد فیلسوفان یونانی به وجود آورده است. او در عین حال، از مذهب رواقی و آیین مضمونی برای جمع بین حضور همگانی و هر جایی (تشبیه) حق در عین تعالی (تنزیه) و برتری او از خلق بهره جسته است. بر طبق نظر بریه دو جهت فوق الذکر ناظر به یک سطح نیست، بلکه یکی برتر از دیگری است؛ یعنی خداوند به لحاظ واقع و در حقیقت خویش، مطلق است، اما هنگامی که از او به خالق و مانند آن تعبیر می‌کنیم، او را با نوعی ارتباط و علقه لحاظ می‌کنیم و صفاتی تشبیهی به او نسبت می‌دهیم.
صفحات :
از صفحه 62 تا 71
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 126