آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

‫از نزديک به سيصد اثر حديثي شيخ صدوق? در موضوعات مختلف، امروزه بيش از بيست اثر، به دست ما نرسيده است. اين پژوهش در شش فصل، روش حديثي ايشان را در تدوين اين آثار بررسيکرده است. شيخ صدوق? در تبويب و تنظيم آثار خود، از اسلوبهاي بديعي بهره برده و آثار وي، هم از جهت تنوع موضوعات و هم از جهت تنظيم بر اساس موضوعات، بر ساير آثار معاصران وي برتري داشته است. موضوعات کلي وي که براي هر يک، آثاري را تدوين کرده است، عبارتاند از: اصول دين، فروع دين، اخلاق، قرآن و حديث، فضايل، تاريخ، و انسان و جامعه. نسبت به روشهاي نقل سند در آثار شيخ صدوق?، ميتوان گفت که وي به اسناد و روات احاديث معصومان( بصير بوده و در بررسي حال روات، خبير و ماهر بوده است. ايشان براي اسناد روايات، اهميت زيادي قائل بوده است. اگر در جايي سند را نياورده، علت آن را بيان کرده است و به اجمال هم که شده، به حال سند از نظر انقطاع، اتصال و اضطراب يادآور شده است. البته در اسناد وي، افراد عامي، مجهول و ضعيف هم وجود دارد. وي از روات زن هم استفاده کرده و در اسناد، مواردي چون شهر، قبيله، نسب، حرفه، مقام، و طرق تحمل را يادآوري نموده و درباره اسناد اظهار نظرکرده و نکتههاي رجالي مفيد را يادآور شده است. وي در نقل متن، دقت بالايي داشته و غالباً از خلط و اشتباه به دور بوده است. در بيشتر موارد، منابع خود را ذکر کرده و هر جا لازم ديده، در ذيل حديث، توضيح خود را بيان کرده و هر جا مناسب ديده، روايات را تقطيع و تکرار نموده و به علت آن اشاره کرده و به غريب و مفرد بودن روايت اشاره نموده است. وي در فهم معناي حديث، به نکات ذيل توجه کرده است: تبيين لغات و مفردات احاديث، قرائن لفظي و زماني و مکاني و شرايط و فرهنگ زمان صدور، حل تعارض در روايات متعارض، عرضه بر قرآن و سنت قطعي و عقايد مسلم شيعه، بيان معناي حديث با راهکارهاي مورد نظر خود، توجه به خانواده حديث (مثل مطلق و مقيد و محکم و متشابه)، پذيرش احاديث مفرد و غريب با وجود مؤيد و توجه به اختلاف نسخهها.

‫چکیده و 20 صفحه از متن الکترونیکی در پیوست ها و منابع دیجیتالی قابل رؤیت می باشد

الخِصال کتابی عربی نوشته محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق (درگذشت ۳۸۱ هجری) از فقها و محدثان شیعه در قرن چهارم هجری است. شیخ صدوق در این کتاب، روایاتی درباره مسائل اخلاقی و اعتقادی جمع‌آوری کرده و روایات را، به تناسب اعدادی که در آن احادیث به کار رفته، دسته‌بندی نموده است. الخصال اولین کتابی بوده که به این سبک نگاشته شده است. شیخ صدوق با تحقیق در تألیفات مشایخ و علمای بزرگ گذشته، دریافته که آنان در بخش‌های مختلف علوم، کتاب‌هایی نگاشته‌اند؛ اما درباره رابطه میان اعداد و صفات پسندیده و ناپسند چیزی نگاشته نشده است. او با توجه به فایده فراوان این موضوع برای جوینده علم، بر آن شد تا برای تقرب به درگاه الهی دست به نگارش چنین کتابی بزند تا به پاداش الهی و خوشبختی و رحمت خداوند متعال نایل گردد. کتاب خصال با وجود حجم کم، دائرةالمعارف بزرگی از معارف اسلامی و احکام حلال و حرام است و به مباحث تاریخی، تفسیر قرآن، نکات فلسفی و مسائل سیاسی نیز اشاره دارد. روایات این کتاب از نظر موضوع بسیار گسترده است و درباره هر یک از موضوعات اخلاقی و عقیدتی روایاتی نقل شده که به شکلی با اعداد در ارتباط‌اند. کتاب حاضر شامل ۱۲۵۵ حدیث است و در ۲۶ باب مجزا تنظیم گردیده. عنوان بندی باب‌ها بر اساس ارقام است بدین شکل که روایات شامل یک خصلت در یک باب آمده و شامل دو خصلت در بابی و شامل سه خصلت در بابی دیگر و... روایات این کتاب از نظر موضوع بسیار گسترده است و درباره هر یک از موضوعات اخلاقی و عقیدتی روایاتی نقل شده که به شکلی با اعداد در ارتباطند، مانند: - یک صفت از دوستی دنیا، یک صفت در برابر پنج خصلت - دو صفت شیعه - تا سه خصلت در کسی نباشد مؤمن نیست - چهار چیز در چهار مورد پذیرفته نیست - نشانه‌های ایمان پنج چیز است - هر کس شش عمل را انجام دهد به بهشت می‌رود - رسول خدا هفت چیز را منع فرمودند - نماز هشت گروه پذیرفته نمی‌شود - حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیهم نزد خداوند نه نام دارد - امام ده خصلت دارد - اهل بهشت یکصد و بیست گروه هستند و...