آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب به بررسی نسخه های مختلف زیارت عاشورا، محتوای زیارت عاشورا و... می پردازد و در این باره به شبهات مطرح شده درباره سند و محتوای آن پاسخ می دهد.

نگارنده، در این اثر در عین اختصار، به تبیین وقایع حادثه کربلا پرداخته و شرحی از صحنه‏های شهادت امام حسین (ع)، فرزندان و یارانش ارائه داده است. لهوف همواره مورد توجه عالمان شیعه بوده و به دلیل اختصار، دقت در عبارت‏پردازی، رعایت امانت در نقل اخبار و حوادث کربلا و شرح حزن‏انگیز شهادت اصحاب امام حسین در میان جامعه شیعیان مورد ترجمه و تفسیر قرار گرفته است. در این ترجمه با نقل عبارات متن در سمت راست و آوردن ترجمه در سمت چپ و اعراب‏گذاری متن تلاش شده متنی روان برای فارسی‏زبانان ارائه گردد.

سید بن طاووس در مباحث اعتقادی بر نقل و عقل فطری اعتماد می‌کند. او هشدارهای عقل و اشارات قرآنی و هدایت های الهی و نبوی را تقویت کننده راه فطرت می‌داند. از نظر سید، عقل فطری بدون استدلال های پیچیده کلامی می‌تواند خداوند را به بندگان نشان دهد، و از تبعیت عقل کلامی و افتادن در نزاع‌های علم کلام بر حذر می‌دارد. از نوشتن کتاب کلامی دوری می‌گزیند؛ هر چند شیوه متکلمان را بطور کلی مردود نمی‌داند. سید، عقل را برای کشف تفصیلی مراد الهی، غیر مستقل می‌داند، و در مواردی هم عقل را لازم اما غیر کافی می‌داند. ایشان بر خلاف نگاه ضد کلامی اش (به ویژه کلام عقلی)، عملاً در برخی مواردی، از استدلال های کلامی استفاده می‌کند. به جای استفاده از استدلال عقلی، کلام نقلی را می‌پسندد و در دفاع از آن دلایلی بیان می‌کند. بحث امامت از منظر ایشان از اهمیتی ویژه برخوردار است و در این حوزه مباحث عقلی و نقلی فراوانی ذکر نموده است. سید بن طاوس فلاسفه را انسان هایی راه گم کرده و صاحبان برخی اقوال باطل می‌داند، اما با این حال برخی مواقع، برای ردّ قول مخالفان، استدلالی فلسفی و یا شبه فلسفی ارائه می‌دهد.

در روزهای پایانی ذی الحجه سال 23 غلامی ایرانی، معروف به فیروز ابولؤلؤ عمربن خطاب را به قتل رساند. منابع تاریخی معتبر مکتب خلفا و مکتب اهل بیت علیهم السلام و اکثر علمای فریقین، زمان قتل را روزهای پایانی ذی الحجه دانسته اند، ولی برخی از منابع متأخر شیعی، با استناد به یک روایت، روز واقعه را نهم ربیع الاول می پندارند. این روایت به «روایت رفع القلم» معروف و به احمدبن اسحاق قمی مستند است. روایت مذکور ادعاهای دیگری از قبیل تحریف قرآن و رفع القلم و جواز ارتکاب معاصی را نیز طرح می کند.در این بررسی، در استناد روایت مذکور به احمدبن اسحاق قمی خدشه وارد شده و به نقد متنی و سندی آن پرداخته می شود و قتل خلیفه در 26 ذی الحجه مدلل می گردد. به مستند این مقاله نهم ربیع الاول و برگزاری جشن های کذایی در آن و انتساب آن به روز قتل خلیفه از هیچ پشتوانه روایی و تاریخی برخوردار نیست. این مقاله با رویکرد تحلیلی و توصیفی به نقد افسانه رفع القلم می پردازد.

این کتاب خلاصه کتاب المداخلات الکامله است که در رد کسانی است که بر زیارت عاشورای حسینی خرده می گیرند... در اینجا سند و محتوا بحث و جواب شبهه افکنان داده می شود.

از عوامل و شرایطی بحث می‏کند که باعث تداوم اهداف و خاطره قیام امام حسین(ع) شده است. این کتاب هم جنبه تاریخی دارد و در آن شرح مختصر وقایع حادثه عاشورا و سرنوشت یاران امام حسین(ع) آمده هم جنبه تحلیلی و جامعه‏شناختی در شناخت عوامل قیام دارد. عناصر این قیام تحقق دهنده سنت‏هایی است که خداوند در اجتماع بشر نهاده است. از نظر نویسنده اراده الهی, شخصیت امام حسین, سخنرانی‏ها و تبلیغات مثبت امام حسین واحادیث پیامبر نام امام حسین را جاودانه کردند. عاطفه‏گرایی در عزاداری‏ها مسامهت و مشارکت ائمه در زنده نگاه داشتن عزاداری امام حسین، شعر, قیام‏های شیعی, دولت‏های شیعی, منابر حسینی هر کدام نقش مهمی در جاودانگی حادثه کربلا و احیای ارزش‏ها دارند.

«الیقین باختصاص مولانا علی علیه‌السّلام بامرة المؤمنین» از آثار سید‌علی بن طاووس (م ۶۶۴) است. موضوع این کتاب روایاتی است در این باره که پیامبر لقب «امیر المؤمنین» را به علی علیه‌السّلام داده و این لقب اختصاص آن حضرت دارد. پیش از او نیز ابن غضائری (م ۴۱۱) کتابی با نام التسلیم علی امیرالمؤمنین علیه‌السّلام بامرة المؤمنین داشته است. گویا تالیف این کتاب ناظر به سخن کسانی چون ابن ابی الحدید بوده که از شرح نهج البلاغه ضمن اشاره به این موضوع می‌گوید: « شیعه گمان می‌کنند علی علیه‌السّلام در زمان پیامبر به لقب امیرالمؤمنین خطاب شده و همه مهاجرین و انصار او را به این لقب خطاب کرده‌اند اما این در اخبار محدثان ثابت نشده است». کتاب الیقین دارای مقدمه‌ای مفصل و یک خاتمه و سه بخش با عنوان قسم است. مؤلف در مقدمه فهرست ۲۲۰ فصل کتاب را آورده و سپس در طی سه قسمت با عناوین زیر به بیان روایات پرداخته است: قسم اول، احادیثی که بیان می‌کند علی بن ابی طالب علیه‌السّلام به نام امیرالمؤمنین خوانده می‌شد (شامل ۱۷۷ باب)؛ قسم دوم احادیثی که نامیدن آن حضرت به امام المتقین را اثبات می‌کند (شامل ۲۴ باب)؛ قسم سوم، احادیثی که لقب یعسوب الدین را برای آن حضرت اثبات کرده است (در ۱۹ باب). به گفته خود سید در کتاب التحصین، مجموع روایاتش در کتاب الیقین از ۳۰۰ گذشته است. ألتّحصین لأسرار ما زادَ مِن کتاب الیَقین کتابی حدیثی، به زبان عربی، تألیف سید بن طاووس (۵۸۹-۶۶۴ق). سید بن طاووس در این کتاب احادیثی را در علت نام‌نهادن علی بن ابی طالب(ع) به «اَمیرُالمُؤمنین» و «اِمامُ المُتّقین» آورده است. این اثر، ابتدا به صورت اختصاصی و بعدها به دلیل موضوع مشابه، به همراه کتاب الیقین چاپ شده است. این کتاب از دو قسم تشکیل شده است: قسمت نخست که شامل ۲۹ باب است احادیثی پیرامون نام گذاری علی (ع) به "امیرالمؤمنین" آمده و در هر باب یک روایت ذکر شده است. در باب ۲۹ نیز خطبه پیامبر (ص) در غدیر خم به طور کامل آمده است. قسمت دوم احادیثی در تسمیه علی بن ابی طالب (ع) به "إمام المتقین" است که شامل ۲۷ روایت است و در ۲۷ باب. آخرین باب کتاب نیز روایتی مفصل درباره مناظرات حضرت علی(ع) با جاثلیق یهودی و مسلمان شدن اوست که در ضمن آن قصه اصحاب کهف نیز از زبان امیرالمؤمنین (ع) بیان شده است.

تسهیل السبیل بالحجة في انتخاب كشف المحجة لثمرة المهجة اثر ملا محسن فيض كاشانى (1091ق) به زبان عربى و خلاصه كتاب كشف المحجة سيد بن طاووس مى‌باشد. كتاب شامل يك مقدمه و يك خطبه است و طى دو قسمت تحت عنوان فن اول و فن ثانى كه متعلق به علم و عمل است، ادامه پيدا مى‌كند. فيض اين كتاب را در نزديك به900 بيت در سنه 1040ق تدوين نموده است. كتاب حاضر شامل فهرست‌هايى چون آيات قرآنى، احاديث، موضوعات، اعلام، اماكن و بقاع، مصادر كتاب و مصادر تحقيق مى‌ باشد