جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سیّد جعفر شهیدی، مورّخ و اسلام شناس معاصر، شیوه و سبک ویژه­ای در تدوین و نگارش کتاب­های تاریخی دارد. حقیقت­جویی، پرهیز از تعصّب قومی و مذهبی، دقت در بررسی جریان­های تاریخی، روشنی و صراحت بیان، پرهیز از اغراق و مبالغه، کاربرد استشهاد و تمثیل، استناد به منابع معتبر تاریخی و رویکرد نقدی به آنها، کاربرد ترکیب­های عطفی و تفسیری، ترکیب­سازی­های جدید و شیوا و استفاده از واژه­ها و ترکیب­های عربی از ویژگی­ها و سبک های زبانی وی در دانش تاریخ هستند که در این مقاله به تحلیل و توصیف آنها پرداخته می­شود.

 لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

پیشرفت و گسترش اسلام ناب، در همه دوره‌ها بر شالوده گفت‌وگو و اهتمام به اخلاق، استوار بوده است. اسلام به‌عنوان یک دین کامل و جهانی می‌تواند پاسخگوی بسیاری از دشواری‌ها و دغدغه‌های انسان امروزی باشد. یافته اساسی این پژوهش، در این است که آموزه‌های اخلاقی و ماندگار قرآن کریم، می‌تواند بنیاد و آغازی برای پیشرفت، کمال معنوی، آگاهی، امید، گفت‌وگو و خوشبختی انسان معاصر باشد. توجّه به ساختارهای اخلاقی، تأکید بر مشترکات انسانی و دینی، احترام به عزّت و کرامت انسانی، بکارگیری عنصر استدلال و برهان و. . . از ویژگی‌های زبان قرآن در این زمینه است. در این پژوهش، تلاش شده است که پیوند دین و اخلاق اسلامی در پاسخگویی به چالش‌ها و دغدغه‌های انسان معاصر، مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. دو محور اساسی این جستار، عبارتند از (1) پیشگفتاری درباره اهمیّت گفت‌وگو و نقش آن در رشد و تکامل تمدن انسانی و (2) بررسی و تحلیل روزآمدی گفت‌وگوهای قرآنی با رویکرد اخلاق اسلامی.

از آن‌جا که برخی از شاعران شیعه، با ایستادگی در برابر ستم خلفای جور و مخالفان مکتب تشیع، با تعهد و اخلاص از حریم شیعه و مبانی فکری آن دفاع کردند، همیشه در معرض آسیب‌ها و انواع تهمت‌ها قرار گرفتند و برخی مخالفان مکتب تشیع، تحت تأثیر عوامل غیرادبی چون غرض‌ورزی، تعصبات مذهبی، گرایش‌های سیاسی و... به سیاه‌نمایی چهره شاعران برجسته شیعه پرداخته، تصویری غیرواقعی از آنان ارائه دادند، تا جایی که شاعران متعهدی چون مهیار دیلمی، کمیت بن زید، سید حمیری، کثیّر عزه و... را با آوردن دلایلی غیرواقعی، رافضی و هنجارگریز جلوه داده و به فساد و تباهی متهم نموده‌اند. از سوی دیگر، اتهاماتی چون عدم پای‌بندی و خلوص نیت به تشیع، وابستگی به درباریان، بی‌عقلی و حماقت و... به آنان نسبت داده شده است.

نام :آمنهنام خانوادگی :ولی پوررشته: زبان و ادبیات عربگرایش: -----استاد راهنما: دکتر تورج زینی ونداستاد مشاور: دکتر جهانگیر امیریمقطع تحصیلی: کارشناسی ارشدتاریخ فارغ التحصیلی: تیر ماه 1392عنوان پایان نامه به فارسی: بررسی سبک شناسی شعر دینی سید رضا موسوی هندیعنوان پایان نامه به انگلیسی :رساله جامعه للنیل علی شهاده الماجستیر فی اللغه العربیه و آدابها چکیـــدهسید رضا هندی یکی ازشاعران برجسته ی معاصر عراق به شمار می آید. این شاعر متعهّد شیعه، شعرش را در خدمت دین و معتقدات مذهبی قرار داده است. وی با برشمردن فضیلت ها و منقبت های اهل بیت (ع) در ساختارهای تقلیدی، مضمون‌های تازه ای را در حوزه‌ی شعر شیعه ابداع نموده است. بیان مصیبت ها و فضیلت-های اهل بیت(ع) و معرّفی چهره‌ی واقعی استبداد و استعمار و مدح و رثای عالمان دینی، از مضمون هایبرجسته ی شعر ایشان به شمار می آید که در ساختارهایی همچون؛ استفاده از صور خیال و آرایه های گوناگون، گزینش زبان خطابی استوار، اقتباس از قرآن کریم و حدیث شریف و... آمده است. از دیگر ویژگی های سبکی ایشان می توان به تقلید از ساختارهای شعر کلاسیک، وحدت مضمونی قصیده ها، برقرار نمودن ارتباط میان مضمون و شکل ظاهری قصیده با موسیقی موجود در آن، عاطفه ی صادقانه و راستین شاعر در مدح و رثا، پایبندی به اصول قدیمی بحرهای عروضی و وحدت قافیه و کاربرد الفاظ روشن و سلیس اشاره نمود. این پژوهش که با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی گردآوری و تدوین شده است؛ بر آن است تا به تحلیل ساختاری شعر این شاعر متعهّد بپردازد.واژه های کلیدی: سید رضا موسوی هندی،شعر دینی، تحلیل ساختاری، شعر شیعی، عراق.

احمد وائلی یکی از بزرگان شعر معاصر شیعی عراق است. این شاعر متعهّد، توانسته است که محتوای شعر دینی خویش را در خدمت نیازها و چالش های موجود در جهان اسلام قرار دهد. شعر دینی ایشان از نظر محتوایی، در برگیرنده‌ی مضمون‌هایی همچون؛ ستایش پروردگار، تبیین فضیلت‌های اهل بیت(ع)، بیان دردها و آروزهای ملّت های اسلامی، تهذیب اخلاق عمومی و پرهیز از غلوّ و اغراق و ... است.افزون بر این، شعر دینی ایشان از نظر ساختاری در همان چارچوب های سنّتی شعر عرب بود. و شاعر گرایش ویژه-ای به بیان خطابی و بهره‌گیری از صور خیال، بویژه تشبیه و استعار، و نیز کاربرد معتدل برخی آرایه‌های ادبی همچون؛ طباق، مراعات النظیر، ردّالعجز علی الصّدر و ... دارد؛ چرا که وائلی علاوه بر فعالیت در زمینه‌ی شعری یکی از خطیبان برجسته و نامدار به شمار می رود. دیگر آنکه، وائلی هم شاعر تقلید است و هم شاعر نوآور، تقلید شعری وی بیشتر در پیروی از عروض سنّتی عرب و سبک شعری شاعران کلاسیک بوده و نوآوری شاعر نیز از آن جهت است که وی توانسته است مفهوم های روزمره و دشواری های کنونی جهان اسلام را در چارچوب شعر سنتّی عرب جای دهد.

لطفا برای مشاهده چکیده فارسی و عربی به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

راشد حسین (1936 - 1977 م) یکی از شاعران طنزپرداز و برجسته نسل سوم ادبیات پایداری در فلسطین به شمار می آید که از او با عنوان ها و لقب های زیادی از جمله؛ «پایه گذار شعر سخریه و فکاهه در ادب مقاومت» و «شاعر طنزهای تلخ و گزنده» یاد می شود. یافته اساسی این پژوهش در این است که طنزهای راشد از نظر موضوعی و محتوایی در شمار طنزهای تلفیقی (سیاسی و اجتماعی) است. شاعر، آن ها را روزنه ای برای بیان دغدغه های سیاسی، اجتماعی و انسانی خویش قرار داده است. وی در ساختار طنز، دو الگوی اساسی را به کار می گیرد؛ طنز روشن و آشکار (صریح) که شاعر در آن، بی پروا از گروه های سیاسی و اجتماعی جهان عرب انتقاد می کند و دیگری طنز غیرمستقیم (تعریضی) که شاعر با آفرینش شخصیت های رمزی به گونه ای کنایه آمیز به ریشخند و نقد رخدادها و چالش های موجود در جبهه پایداری می پردازد. افزون بر این، راشد، روش های گوناگونی برای بیان طنز و طعنه و سخریه برگزیده است که مهمترین این روش ها عبارتند از؛ اسلوب نامه نگاری، بهره گیری از زبان کودکان، استفاده از عناصر طبیعت، قلب واقعیت اشیا و شخصیت ها با ترسیم دروغین و دگرگون شده چهره سران عربی و غربی، طنز به شیوه پند و اندرز، استفاده از روش پرسش و پاسخ، کاربرد صور خیال و آرایه های بدیعی و... این پژوهش، بر آن است تا به بررسی و تحلیل گونه ها (مضمون ها) و روش های طنز در شعر این شاعر پایداری بپردازد.