جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: این کتاب نشان می‌دهد که چگونه استان‌های متناهی غیرعملی فرد را از فشارهای روزمره رهایی می‌دهند. باربر در اصل زندگی روزمره را به تصویر می‌کشد که شامل تعامل بین روابط ذاتی و تحمیلی، پیگیری اجتناب‌ناپذیر تسلط عمل‌گرایانه، و تنش‌هایی است که استان‌های غیرعملی می‌توانند از بین ببرند. اما افراد و گروه‌ها نیز ناگزیر به استراتژی‌های فراسطحی از تسلط بیش از حد متوسل می‌شوند تا از راه‌های مشخصی برای ارضای روابط سطح پایین‌تر محافظت کنند - استراتژی‌هایی که به راحتی اضطراب فردی و آسیب‌شناسی اجتماعی را افزایش می‌دهند. باربر پس از تفسیر خلاقانه دیالکتیک شوتزی بین دنیای استان های کارگر و غیرعملی، تجربه واقعیت را در استان های متناهی دین و طنز توصیف می کند. شوتز که فقط به این استان ها اشاره کرد، شش ویژگی سبک شناختی را که مشخصه هر استان معنایی متناهی است، بیان کرد. این کتاب اولین کتابی است که این پیشنهادها را دنبال می‌کند و دو استان جدید معنادار متناهی را فراتر از موارد موجود در «درباره واقعیت‌های چندگانه» به تصویر می‌کشد. در حالی که ورود به این استان‌ها تنش‌های زندگی روزمره را کاهش می‌دهد، کافی نیست، زیرا موضوعات عمل‌گرایانه در استان‌ها نفوذ می‌کند، مانند زمانی که فرد از طنز برای تحقیر گروه‌های فرهنگی رقیب استفاده می‌کند یا دین را تنها به عنوان ابزاری برای تضمین بهره‌وری محصول به کار می‌گیرد. در عوض، رهایی از اضطراب‌ها و آسیب‌شناسی‌ها زمانی کامل می‌شود که فاعل‌های ego، نقطه صفر همه مختصات آن، ارزش خود را در رابطه با امر متعالی کشف کند، حتی اگر اهداف عمل‌گرایانه‌اش را محقق نکند، یا زمانی که فرد به کمدی تبدیل شود. خود را از نگاه دیگری متفاوت از خود. این کتاب، با هدف مخاطبان پیشرفته کارشناسی، فارغ التحصیل یا علمی، تحلیل‌های محرکی از «ذهنیت نمایشی» مذهبی یا پتانسیل شفابخش طنز بین نژادی ارائه می‌کند. این کتاب به شدت از منابع بین رشته‌ای استفاده می‌کند، همچنین ارتباط روش‌ها و مفاهیم پدیدارشناختی را برای تجربه انسانی عینی نشان می‌دهد. باربر درک تازه‌ای از زندگی روزمره عمل‌گرایانه، توصیف‌های اصلی از استان‌های مذهبی و طنزآمیز معنا، و تصویری از این که چگونه موضع‌گیری‌های عمدی کل استان‌های معنادار، همراه با قرار گرفتن در معرض دیدگاهی دیگر، می‌تواند فشارهای زندگی روزمره را کاهش دهد، ارائه می‌دهد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطیفه به نوع ادبی خاصی اطلاق می شود که در بردارنده نکته ای هیجان آور است که این هیجان در خواننده منتهی به خنده می شود. این مقاله به بررسی ساختار و معنای این نوع ادبی می پردازد و با آشکار ساختن هنر و شیوه های ایجاد هیجان در لطیفه های فارسی، به یک جمع بندی از حیث لفظ و معنا می رسد. در ضمن این تحقیق، مشخص می شود که بخش عمده ایجاد هیجان و خنده ناشی از لطیفه ها، معلول همان آرایه های ادبی است که در شعر و نثر به گونه ای دیگر به آفرینش زیبایی کمک می کند و هیجانی ناشی از تعجب و اعجاب در مخاطب به وجود می آورد.

طنز از مهم­ترین و مؤثرترین قالب­های هنری است که می­تواند به­راحتی در احساسات و عواطف مخاطب تأثیر بگذارد و پیام خود را غیرمستقیم در عمق جان وی بنشاند ولی درباره جایگاه آن در سبک زندگی اسلامی اختلاف نظر به چشم می­خورد. برخی بر آنند که طنز خلاف واقع است و موجب توهین و تنقیص افراد می­شود. در نتیجه جایگاه چندانی در سبک زندگی اسلامی ندارد. از طرفی عامه مردم غالباً طنز را با مطربی و دلقکی یکسان می­پندارند. این نوشتار با بررسی سخنان اصحاب دانش و ادب و دیدگاه شریعت اسلام به این نتیجه رسیده است که طنز اصیل با شرایط مد نظر در چارچوب شریعت، مطلوب است و در عرصه­های گوناگون سبک زندگی اسلامی، از جمله تفریح و نشاط جامعه، نظارت بر مسئولان، تهذیب نفس، امر به معروف و نهی از منکر و آموزش، جایگاه شایسته­ای دارد.

عقل عنصر اصلی فسلفه روشنگری محسوب می شود و از همین رو است که قرن هجدهم را عصر طلایی تفکر عقلانی - مذهبی در طول تاریخ فلسفه می نامیم. در قرن هجدهم،‌ نه تنها جایگاه علم تغییر کرد بلکه طبیعت نیز به کمک «عقل» الوهیت را تحکیم بخشید. ادبیات نئوکلاسیک انگلستان که نمودی از فلسفه روشنگری است، ادبیاتی انسان گرا و اخلاقی است که هویت اجتماعی انسان ها را در نظر می گیرد. قرن هجدهم عصر بزرگ طنز، هجو، نقیضه، مقاله و رساله است؛ چرا که این انواع بیشتر از غزل با نگاه احساس به انسان می نگرد. رمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است و مانند شعر و طنز، تفکر اخلاقی روشنگری را دنبال می کند و سعی می کند در مقابل درگیری ها و تضادهای اجتماعی، الگوهای کمال یافته انسانی را بنا نهد.

طنز در شعر حافظ، به منزله یک صناعت بلاغی است، نه یک نوع ادبی. شیوه های طنز آفرینی حافظ بسیار متنوع، پیچیده و در نهایت ایجاز است. عدم درک اسلوب های طنز در شعر او، گاه سبب تفسیرهای نادرست و خلاف مقصود شاعر شده است. در این مقاله،‌ طنزهای حافظ در 12 اسلوب دسته بندی شده است؛‌ از جمله طنز از طریق ابهام، متناقض نمایی، تاویل های تازه و استهزا آمیز از مسایل مهم، مغالطه منطقی، نسبت دادن رفتارهای مخالفان به خود. شخصیت های مورد نقد حافظ، همگی بدون نام و نوعی (typical) هستند و بر دو دسته اند: حکومتی و دینی. وی این شخصیت ها را از دو نظرگاه، نقد می کند: 1- اصول اخلاقی و ارزش های فردی 2- آسیب های اجتماعی. طنز حافظ غالبا زبانی عفیف و خالی از کلمات توهین آمیز دارد. موضوعات طنز حافظ، عمدتا نقد اندیشه های مخالفان عشق و عرفان؛ و اخلاق حاکمان ستمگر و روحانیون ریاکار است. «صورت» طنزهای حافظ، غالبا حاصل گردآمدن عناصر ناسازگار، جانبداری از باطل و مغالطه عمدی، به گونه ای کاملا ظریف و پنهان است؛‌ و این امر،‌ با «محتوا» ی انتقادهای او از جامعه ای که ساختارهای بنیادین آن با ساختارهای قانونی اش تضادی عمیق دارد، کاملا هماهنگ است.

طنز، انتقاد غیرمستقیم از پلیدی ها و کجروی های جامعه با بیانی خنده آور است و هدف آن اصلاح کاستی ها و پلشتی ها. ابوالقاسم حالت در وادی طنز شاعری است موفق و پرآوازه، با نگاهی منتقدانه و زبانی ساده. وی هم چون طبیبی حاذق زخم ها را می شکافد و ریم ها را بیرون می ریزد تا بیمار را بهبود بخشد. این مقاله به تحلیل درون مایه های طنز حالت در چهار محور اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی پرداخته است. در محور اجتماعی، تحلیل مسایل اداری، شهری، قضایی، بهداشتی و درمانی و مفاسد اجتماعی را مدنظر قرار داده و در محور سیاسی، حوادث و احزاب سیاسی، استبداد داخلی و دخالت بیگانگان را. در محور اقتصادی، بحران نفت، کمبود کالا، کشاورزی ناکار آمد، وضعیت مالی مردم،‌ مالیات ناعادلانه و اختلاس مورد کنکاش قرار گرفته و در محور فرهنگی، مسایل مربوط به آموزش و فرهنگ وارداتی.

طنز عکس العملی ناشی از ناخرسندی یا عدم تعادل و تناسب است که می تواند بستری هنری و به تبع آن تاثیرگذار برای اعتراض و اصلاح فراهم کند. ادبیات طنز در پس ظاهر سرگرم کننده اش با زبانی کم خطر، از کاستی های عمیق اجتماعی انتقاد می کند. ورود ادبیات طنز به حیطه انواع ادبی بهترین شاهد این مدعا است. زبان طنزآمیز برخی از متون عرفانی که منعکس کننده اوضاع اجتماعی و فرهنگی حاکم بر روزگار آفرینش خود هستند، ابزاری ادبی برای عصیان در برابر جامعه و تبلیغ باورهای درست از طریق نقد باورهای نادرست است. کنایه های طنزآمیز سوررئالیست ها در سال های قبل و بعد از جنگ جهانی اول، جامعه مسیحی اروپا، انسان اروپایی، اندیشه غربی و متعلقات آن را هدف ریشخند قرار می دهد. با توجه به تاثیرپذیری سوررئالیسم از عرفان اسلامی، تشابهاتی بین این دو مکتب پدید می آید که «زبان طنزآمیز» یکی از آن ها است. در این مقاله، با اذعان به تفاوت های اساسی دو مکتب از نظر فکری و هنری و صرف نظر از آن ها، زبان طنزآمیز آن ها با رویکرد تطبیقی بررسی شده است.

حبسیه به قصیده ای اطلاق می گردد که شاعر آن را در وصف وضعیت زندان و زندانی سروده باشد و از خلال این سروده، به وصف ظاهری (برونی) زندان و آن چه که در آن وجود دارد (در و دیوار، غل و زنجیر، زندانیان، زندانبان و...) بپردازد.افزون بر این اوصاف ظاهری، شاعر از حالات درونی خود نیز در حبسیه ابیاتی را می آورد و در آن، از بی گناهی خود، جدایی از خویشان و نزدیکان، شب زندان، توسل جستن به دیگران برای رهایی و ... سخن می گوید.در این میان، شعر فارسی و عربی باتوجه به پیشینه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و دینی مشترک، در این زمینه (حبسیه سرایی) مضامین و موضوعات مشترکی دارند که نشان از آمیختگی و نزدیکی این دو زبان و اثرپذیری آنها از یکدیگر است.

برای آشنایان با قواعد، نخستین مفهوم متبادر از واژه «حریم» آن است که در بحث مربوط به املاک (اراضی، چاه ها، قنوات و چشمه ها و نظایر این ها) مورد بررسی و مناقشه قرار می گیرد. اما آن چه در این نوشتار بررسی می شود «حریم گویش» است و این که آیا گویش ها و لهجه ها نیز حریم دارند یا خیر؟ آیا می توان به بهانه ساخت برنامه طنزی که باعث شادی گروهی باشد، گویش یا لهجه ای را دست مایه طنز قرار داد؟ در این نوشته، کوشیده ام نشان دهم که چنین حریمی وجود دارد و کسی حق هتک حرمت گویشی را ندارد.