جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فدک با استناد به آیه 26 سوره اسراء «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّهُ وَ الْمِسْکینَ وَ ابْنَ السَّبیلِ وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذیرا» مِلک حضرت زهرا(س) بود که پس از رحلت پیامبر(ص) و با هدف غصب حکمرانی امام علی(ع)، توسط حاکمان وقت از حضرت پس گرفته شد. حضرت زهرا(س) پس از غصب آن، خطبه‌‌ای را در راستای دفاع از حق، ولایت و دشمن‌‌شناسی در میان انصار و مهاجرین ایراد نمودند که به خطبه فدکیه مشهور گردید. از این‌رو ضرورت تبیین آن با توجه به جایگاه والای حضرت زهرا(س) و درون‌‌مایه قوی و غنی خطبه فدکیه، نقش مهّمی را در ترسیم ولایت و حکمرانی متعالی ایفا می‌‌کند. نتایج پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف دستیابی به الگوی حکمرانی متعالی با استناد بر خطبه فدکیه نشان داد که برای تحقق یک حکومت الهی، به مؤلفه‌‌هایی نیاز است که پایه‌‌های آن حکومت را شکل می‌‌دهد. این مؤلفه‌‌ها در کلام حضرت زهرا(س) اهدافی را دنبال می‌‌کند، که علاوه‌بر آرامش دنیوی، سعادت اخروی را نیز تأمین می‌‌سازد. ایشان برای تبیین این مؤلفه‌‌ها، ابتدا به حاکمیت قرآن اشاره می‌‌نماید، که دلالت بر این امر می‌‌کند که هر حکومتی برای پیشرفت، حفظ قدرت و استقلال خویش، نیازمند قوانینی است که این قوانین در حکمرانی متعالی، مبتنی بر احکام و شریعت الهی است که تمام نیازهای بشری را تأمین می‌‌کند. حضرت زهرا(س) در ادامه به حاکمیت و اهمیت رهبری و ضرورت این رکن جهت تحقق اهداف الهی و سعادت جامعه در سایه رهبری امام معصوم(ع) اشاره می‌‌کند. سپس با تبیین اخلاق و ولایت‌‌محوری، به نقش و جایگاه این مؤلفه در تعالی جامعه اسلامی می‌‌پردازد، تا بدین وسیله عدالت‌‌محوری که از ارکان مهم و اصلی هر حکومتی است را نشان دهد. همچنین با ترسیم نقش دشمن‌‌شناسی در تحقق جامعه الهی، مهم‌‌ترین مبانی حکمرانی متعالی را برای همگان روشن می‌‌سازد.