جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ویدئواکولوژی مبحثی است که محیط بصری پیرامون انسان را به عنوان یک عامل اکولوژیکی مورد بررسی قرار می دهد. این بحث اولین بار در سال 1998توسط واسیلی آنتونویچ فیلین در کتابی با همین نام مطرح شد. این مبحث محیط بصری پیرامون انسان را به مثابه سایر ابعاد محیط زیست انسان که بر روی ویژگی های زیست شناختی و فیزیولوژیکی آن تاثیر می گذارند مورد توجه قرار می دهد؛ به این صورت که محیط بصری را با توجه به میزان مطابقتی که با مکانیسم های فیزیولوژیک و طبیعی بینایی انسان دارد تحلیل می کند و با در نظر گرفتن ویژگی ها و استاندارهای دستگاه بینایی در ادراک تصویر، محیط بصری مناسب و نامناسب را برای چشم شناسایی می کند. فقدان معیارها و استاندارهایی که بتواند محیط های بصری انسان را از اغتشاشات و ناهنجاری های بصری امروزه رها کند و محیط بصری خوشایند همگان بسازد یکی از دغدغه های مهم طراحی شهری می باشد و ویدئواکولوژی مبحثی است که با مد نظر قرار دادن ساختار بینایی انسان به عنوان مهم ترین ابزار ارتباط با محیط بصری به این هدف می پردازد.این مطالعات در کنار معیارهای زیبایی شناختی و هنجاری طراحی شهری معیارهایی را به دست می دهد که می توان بر مبنای آن ها میزان خوشایندی و ناخوشایندی محیط های بصری را سنجید و بر اساس آن به ساخت محیط بصری اقدام کرد. این تحقیق نیز سعی دارد با مبنا قرار دادن این مبحث به استخراج معیارهایی برای طراحی محیط مصنوع بپردازد که تا حد امکان با استاندارهای بینایی انسان در انطباق باشد و برای اولین بار در حوزه طراحی شهری، معیارهای ویدئواکولوژی را برای نمای ابنیه تحت عنوان " کاربرد مباحث ویدئو اکولوژی(تاثیر ساختار بینایی انسان) در شکل گیری معیار های طراحی جداره های شهری" تدوین کند.

به دنبال تحول و تفکیک ساختار فضایی و اجتماعی شهرهای بزرگ کشور طی چند دهه اخیر، طرح های کلان توسعه شهری در جهت اصلاح ساختار شهرهای مذکور و افزایش کارآیی نهادهای فضایی و اجتماعی آن ها به اجرا گذاشته شده است. به نظر می رسد در بسیاری از موارد،‌ کیفیت طرح های توسعه ای فوق به منظور بهبود ساختار شهر و اعمال روش هایی بوده است که فرآیند کلی حیات شهری را در نظر داشته است تا تمرکز بر مناطق کم توسعه یافته شهری. به همین دلیل، شبکه محله های شهری به ویژه در نواحی حاشیه ای و مرکزی، نتوانسته اند آن گونه که باید در تیررس اهداف اجرایی این برنامه ها قرار گیرند. افزایش جمعیت مهاجر از یک سو و رشد پرشتاب سایر بخش ها، از جمله خدمات و مسکن از سوی دیگر، نابرابری فضایی و اجتماعی را به زیان محله نشینان نواحی توسعه نیافته تشدید نموده است.در ادبیات شهری دهه های اخیر، کاربرد مفهوم واحدهای شهری محله ای در قالب طرح های توسعه ای در کانون علاقه و توجه محققان و برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در این چارچوب، موضوع بازسازی نواحی محله ای توسعه نیافته در قالب برنامه عملی، به محور سیاست گذاری محله شهری تبدیل شده است. هدف از طرح های بازسازی محله های توسعه نیافته شهری، ارتقای کیفیت زندگی در محله ها، بهبود شرایط اسکان دائمی در آن ها و نیز افزایش برخورداری ساکنان از خدمات محیطی و در نهایت، توسعه همه جانبه شبکه عمومی آن ها است. به این منظور، هر نوع کالبدشکافی و نیز تجویز سیاست های شهری، مستلزم بازنگری در رویکردهای سنتی اداره شهر و به کار گیری شیوه هایی است که در آن برنامه ریزی محله محور و شهروند محور، در کانون طراحی و عملیات قرار گیرد. در بازتولید بافت های محیطی محله های توسعه نیافته شهری،‌ مهم ترین مساله طراحی بازسازی محله ای بر اساس قواعد و چارچوب های سیاست گذاری مناسب است. مروری بر شرایط و لوازم نظام برنامه ریزی شهری در سطح محله ها، مبین ضرورت ها و قابلیت هایی است که امکان تحقق و اجرای برنامه ریزی توسعه محلی را نوید می دهد.توسعه اجتماع محله ای، از جمله رویکردها و روش های نوین برای بهبود نظام عملکرد شهری است که می تواند در قالب بنیاد نظری و نیز ابزار عملیاتی موثر در طرح بازسازی محله های توسعه نیافته مورد استفاده قرار گیرد. این مقاله تلاش دارد ضمن واکاوی موضوع بازسازی محله های توسعه نیافته، چگونگی استفاده از رویکرد توسعه اجتماع محله ای و ابعاد اصلی آن را مورد بررسی قرار دهد.

اعتبار هر نظریه و مکتبی از یک جنبه در میزان علمی و کاربردی شدن ان است. نظریه ها و مکاتب مختلف جامعه شناسی شهری درصدد تبیین موقعیت و کاربری مناطق شهری هستند، برای مثال، نگرش سیستمی شهر را یک نظام پویا و متضمن تفکرات و روابط واقعی می داند که در ان انواع سنخ های ارمانی یافت می شود. دیدگاه دورکیم، مارکس، زیمل، وبر، پارک، ویرث، مکنزی و ... هر کدام به نحوی شهر را مورد بررسی قرار می دهند. انچه مهم است انطباق این دیدگاه ها با شرایط شهرهای مختلف است و مهم تر اینکه شهرها چقدر توانسته اند براساس این دیدگاه ها ساخته شوند.