جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

امروزه، «آینده پژوهی»، به عنوان دانش شناخت و شکل دهی به آینده، جایگاه مهمی در دنیا پیدا کرده و به عرصه های مختلف زندگی انسان ها وارد شده است. آینده مطلوب، بر اساس آموزه های اکثر ادیان و مذاهب، در ظهور منجی قابل تحقق است و در اسلام، آموزه مهدویت به عنوان مهم ترین بعد آینده پژوهی قلمداد می شود. مقاله حاضر، با روش تحلیلی ـ توصیفی و با هدف تعمیق و تثبیت جایگاه آینده پژوهی دینی بر اساس آموزه مهدویت و بررسی نقش مهدویت در آینده پژوهی و شکل دهی به آینده مطلوب؛ نقش آینده پژوهی و کارکردهای فرهنگی اجتماعی آن، بویژه کارکرد وحدت امت اسلامی را، به عنوان یکی از مهم ترین کارکردهای این عرصه، در جهت زمینه سازی تحقق شرایط ظهور، پی جویی کرده و آینده جهان را بر اساس تبیینی که از آموزه مهدویت متبادر می شود، مورد کاوش قرار می دهد. بررسی های انجام شده حاکی از این است که وحدت اسلامی زمانی شکل می گیرد که افرادی با اهداف و آرمان های مشترک، رویکرد واحدی اتخاذ کنند. دستیابی به جامعه برتر و موعود ادیان و رسیدن به سعادت و کمال، آرمان تمام انسان های موحد است و این، زمانی محقق می شود که همه یکتاپرستان عدالت خواه، در صف واحدی قرار گرفته و با پیوستن به حکومت جهانی مهدوی، تحت رهبری موعود قرار گیرند. در نتیجه می توان گفت این آرمان مشترک، در سایه وحدت اسلامی به دست می آید.

نوشتار پیش روی، با در نظر گرفتن این فرضیه که زیست مطلوب اجتماعی انسان، مستلزم بایسته هایی نظیر انسجام اجتماعی است، کوشش نموده تا انسجام اجتماعی را از دیدگاه قرآن کریم بررسی نماید.بدین منظور در ابتدا، با معرفی الگوهای انسجام، نظیر تمایز و همانندی، به تبیین دیدگاه قرآن کریم در این زمینه پرداخته و مولفه های تقسیم کار و نظام اعتقادی، ارزشی و هنجاری مشترک را بررسی نموده است، سپس در ادامه از «تقویت وابستگی عاطفی»، «جامعه پذیری» و «انجام مناسک دینی» به عنوان عوامل تقویت کننده انسجام و نیز از عوامل دیگری نظیر «اختلال هنجاری، نمادی و توزیعی» به عنوان عوامل اختلال انسجام اجتماعی یاد نموده است.