جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب به عنوان یک وسیله ارتباطی و انتقال اندیشه بشری از دیرباز مورد توجه بوده و مراحل مختلفی را در سیر تاریخی خود طی کرده است که ما در این مقاله این تحولات را در سه دوره متوالی (دوران قبل از چاپ، بعد از چاپ و در عصر رایانه‌ها) بررسی کرده‌ایم. با توجه به عجین بودن تاریخ کتابخانه‌ها با تاریخ کتاب، تحولات تاریخ کتابخانه‌ها نیز در سه دوره (کتابخانه‌های دوران باستان، کتابخانه‌های امروزی و کتابخانه در عصر رایانه‌ها) بررسی شدند. نظر به اهمیت دوره سوم (کتابخانه‌ها در عصر رایانه‌ها) به منظور همگام شدن با آخرین تحولات تکنولوژیکی نیاز به پرورش کتابداران با ویژگی‌های خاص را می‌طلبد که جهت نیل به چنین هدفی پیشنهاد بازنگری در متون و دوره‌های آموزشی کتابداران بعنوان راه‌حل ارائه شده است.

زمینه: ماهیت حرفه کتابداری و اطلاع رسانی خدمت به کاربران است. هدف این پژوهش، شناسایی میزان آشنایی، تعهد و اختیار کتابداران کتابخانه های عمومی استان اصفهان به اصول اخلاق حرفه ای کتابداری است.روش: پژوهش حاضر کاربردی و از نوع پژوهش های پس رویدادی است. جامعه آماری، تمام کتابداران کتابخانه های عمومی استان اصفهان در سال 1391، که تعداد آنها در مجموع 276 نفر بوده است. به دلیل در دسترس بودن جامعه آماری از روش سرشماری استفاده شد و در نهایت 207 پرسشنامه برگردانده شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی (درصد، میانگین و انحرف معیار) و استنباطی (آزمون های مقایسه میانگین ها، کروسکال والیس و U من ویتنی) بوده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، کتابداران با اصول اخلاقی آشنایی دارند و نسبت به آن متعهد هستند، اما حین انجام وظایف خویش این اصول را به کار نمی گیرند. میزان سابقه کار در آشنایی و تعهد افراد به اصول اخلاق حرفه ای موثر است، اما سابقه کار در به کاربستن اصول اخلاق حرفه ای تاثیر ندارد. قابل توجه است که جنسیت، سن و میزان تحصیلات در وضعیت اخلاق حرفه ای تاثیرگذار نیستند.نتیجه گیری: در مجموع کتابداران نهاد کتابخانه های عمومی استان اصفهان در بیشتر مولفه های اخلاق حرفه ای، از آشنایی و تعهد خوبی برخوردار بوده اند، ولی در رابطه با به کاربست آن دسته از مولفه هایی که کمتر آنها را در حین انجام وظایف خویش به کار می گیرند، آموزش ها و بازرسی هایی سرزده از طرف مقامات مسوول ضروری می باشد.

زمینه: کتابداران، کارشناسان گردآوری و اشاعه اطلاعات هستند که داشتن مهارتهای تخصصی و علمی در این خصوص برای آنان کافی نیست، بلکه مقدم بر آن برخورداری از خصوصیت والای انسانی و کردار اخلاقی است که شایسته حفظ و توسعه می باشد. از طریق این کردارها می توانیم تشخیص دهیم که کتابداران و متخصصان اطلاع رسانی، کارگزاران اخلاقی هستند و در مقابل خودشان و به طور کلی جامعه، احساس مسوولیت می کنند. از این رو، این پژوهش می کوشد دیدگاه کتابداران عضو انجمن کتابداری و اطلاع رسانی کشور را نسبت به اصول اخلاق حرفه ای کتابداران و اطلاع رسانان مورد بررسی قرار دهد.روش کار: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی توصیفی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را کتابداران عضو انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران و 10 شاخه استانی انجمن خراسان، اصفهان، خوزستان، فارس، قم، لرستان، کرمانشاه، مازنداران، همدان و یزد تشکیل داده اند. تعداد جامعه آماری با توجه به آمار اخذ شده از انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران 1873 نفر بوده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته، استفاده شده است. مبنای این پرسشنامه را برخی مولفه ها و شاخص های اخلاق حرفه ای موجود در متون مرتبط و منشورهای اخلاق حرفه ای کتابداران تشکیل داده اند.یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش جهت تنظیم اصول اخلاق حرفه ای کتابداران ایران به ترتیب، مولفه های مسوولیت در برابر خود، مسوولیت در برابر همکاران، مسوولیت در برابر حرفه، مسوولیت در برابر استفاده کنندگان، مسوولیت در برابر سازمان، مسوولیت در برابر جامعه، و مسوولیت در برابر متخصصان سایر حرفه ها پیشنهاد شدند.نتیجه گیری: در پایان، قوانین اخلاقی نهایی مورد نظر کتابداران عضو انجمنهای کتابداری و اطلاع رسانی ایران در هفت مولفه که شامل 32 اصل می باشد ارایه گردیده است.