جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف اصلی ما در کتاب حاضر این است که به بیان شروط انسجام بخش و نوسازانه ای بپردازیم که در آگاهانه ساختن بیداری دینی لازم است. دستیابی به این هدف متضمن بررسی دو گونۀ اساسی از این شروط است که یکی تحت عنوان «تجربه» و دیگری تحت عنوان «تعقل» قرار می گیرد. دربارۀ شروط تجربه باید چنین گفت: در بیداری اسلامی راهی برای دستیابی به انسجام وجود ندارد، مگر راهیابی به ژرفای تجربۀ ایمانی و نفوذ عمیق در آن. دربارۀ شروط تعقل نیز باید گفت که راهی برای دستیابی به تجدد در بیداری اسلامی یافت نمی شود، مگر توسل به چارچوب بندی، سامان دهی و تأسیس این تجربۀ ایمانی عمیق به وسیلۀ جدیدترین و قوی ترین روش های عقلی و تواناترین آن ها در مجهزساختن ما به اسباب زایش فکری.

یکی از موضوعات اساسی مطرح در رویکرد کلان آمریکا در خاورمیانه پس از نقش آفرینی در این منطقه، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم، تاکنون تعیین یک استراتژی منسجم و بدون تضاد در حمایت از یکی از دو مقوله مهم و تعیین کننده، "آزادی" یا "ثبات"؛ "دموکراسی" یا "امنیت" در میان کشورهای منطقه است. این موضوع تا حدی برای کاخ سفید مهم بوده است که همواره واشنگتن را در مقابل یک پارداوکس دشوار طی شش دهه اخیر قرار داده است: سویه اول این پارادوکس، پایبندی واقعی آمریکا به اصول آزادی و دموکراسی همانند اعطای حق تعیین سرنوشت و حق رای به شهروندان خاورمیانه به قیمت روی کار آمدن گروه ها و دولت های مستقل و حتی ضدآمریکایی است. سویه دوم پارادوکس مزبور برقراری حکومت های غیردموکراتیک اقتدارگرا و غیرپاسخگو تحت نفوذ آمریکا و بی توجه به حقوق اساسی شهروندان در خاورمیانه است. بر این مبنا، این مقاله اولا در پی پاسخ به این پرسش است که: کدام یک از دو سویه پارادوکسیکال فوق الذکر عملا توسط آمریکا در تعیین استراتژی اش برای خاورمیانه انتخاب شده است؟ ثانیا چگونه این پایبندی به نوعی سیاست مشترک واشنگتن در قبال انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 و بیداری های اسلامی اخیر در خاورمیانه انجامیده است؟ فرضیه اصلی این مقاله آن است که ترجیح "ثبات" بر "دموکراسی" در راهبرد خاورمیانه ای طی شش دهه اخیر، به استراتژی مشترک آمریکا در قبال انقلاب اسلامی ایران و بیداری های اسلامی اخیر در خاورمیانه انجامیده است.

هدف این مقاله شناسایی مولفه های دیپلماسی رسانه ای ایالات متحده آمریکا در قبال تحولات بیداری اسلامی در پنج کشور تونس، مصر، یمن، بحرین و لیبی است. بدین منظور سایت فارسی زبان شبکه صدای آمریکا با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، در فاصله زمانی 1 ژانویه 2011 تا 1 ژوئیه 2011 و در قالب سه نظریه دروازه بانی، برجسته سازی و بازنمایی مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. بررسی نتایج تحلیل محتوا و تفسیر آن در چارچوب مفهوم دیپلماسی رسانه ای نشان می دهد که ایالات متحده از طریق رسانه رسمی بین المللی خود یعنی صدای آمریکا، علی رغم اشتراکات فراوان، رویکرد واحدی نسبت به تحولات بیداری اسلامی در شش ماهه اول 2011 در خاورمیانه ندارد.

پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، سیاست خارجی رژیم صهیونیستی در قبال جنبش های بیداری اسلامی را مورد بررسی قرار داده است. سیاست خارجی کشورهای منطقه با توجه به وسعت، سرعت و شدت این تحولات با تغییرات ماهوی، بنیادی، شکلی و تاکتیکی همراه بوده است. رژیم صهیونیستی نیز با آغاز این تحولات تغییراتی را در سیاست خارجی خود اعمال کرده است. این پژوهش به دنبال آن است تا روشن سازد که آیا اولا تغییرات امنیتی و سیاست خارجی تل آویو دارای ماهیتی بنیادین بوده یا رویکردی صرفا تاکتیکی داشته است، ثانیا تحولات بیداری اسلامی کدام ابعاد از سطوح تصمیم گیری سیاست خارجی تل آویو را تقویت و کدام ابعاد را تضعیف کرده است. نوشتار حاضر بنیان پژوهشی خود را به منظور بررسی سیاست خارجی و امنیتی رژیم صهیونیستی، سطوح پنج گانه تصمیم گیری «جیمز روزنا» قرار داده و تلاش کرده سیاست خارجی تل آویو، از آغاز بیداری اسلامی (نوامبر 2010) تا پایان دولت سی و سوم این رژیم (آوریل 2015) را مورد بررسی قرار دهد.

پرسش اصلی این پژوهش این است که آمریکا در مقابل بیداری اسلامی مردم کشورهای عربی غرب آسیا و شمال آفریقا چه واکنشی داشته است؟ فرضیه ما این است که قیام های مردم کشورهای عربی منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا که منجر به سقوط رژیم های دیکتاتوری دست نشانده غرب گردیده بود، نظام سلطه غرب و در راس آن، ایالات متحده آمریکا را غافلگیر کرد و امروز آمریکا، تمام سعی و تلاش خود را به کار گرفته است تا با استفاده از ابزارها و سازوکارهای مختلف اعم از سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی در سطوح مختلف محلی، منطقه ای و فرامنطقه ای، سوار بر موج شده و تحولات سیاسی منطقه را در جهت منافع استراتژیک خود هدایت کرده و جریان بیداری اسلامی را خنثی سازد.