جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگرانی فزآینده ای در بین استفاده کنندگان از صورت های مالی در خصوص تقلبات در شرکت ها وجود دارد. فروپاشی غیرمنتظره شرکت های بزرگی همچون انرون و وردکام در آمریکا باعث شده که ذینفعان شرکت ها توجه بیشتری به اعمال غیراخلاقی در سیستم های حسابداری و اقتصادی بنمایند. پدیده مدیریت سود یکی از مسائل بحث برانگیز حرفه حسابداری در دهه های اخیر است. این بحث مطرح می گردد که مدیریت سود، استفاده کنندگان از صورت های مالی را گمراه می کند. این امر بخاطر این است که زمانی که مدیران سود حسابداری را دستکاری می نمایند آنگاه صورت های مالی به شکل صحیحی ثروت اقتصادی شرکت را نشان نمی دهند و این نهایتا منجر به سلب اعتماد ذینفعان یا سهامداران شرکت می گردد. هدف این مقاله در ابتدا بررسی مساله اخلاقی مدیریت سود و ارزیابی پیشرفت تحقیق در مقابله با این مساله از این جهت که آیا چارچوب ساختار اسلامی بر اساس عقاید اسلامی می تواند برخی بینش ها در الگوی رفتاری و فعالیت های اقتصادی ارائه دهد که بتواند برای کاهش یا حذف پدیده مدیریت سود بکار گرفته شود، می باشد. به عبارت دیگر، مقاله یک چارچوب مفهومی از عقاید اسلامی و مساله مدیریت سود مطرح می نماید که راهنمایی برای نیات مدیران و همچنین رفتارهای آنان به سوی حالات بهتر باشد (که از قرآن و سنت استخراج شده است).

زمینه: اخلاق در حسابداری اهمیت خاصی دارد زیرا، این رشته نیز همانند رشته های دیگر دارای الزامات اخلاقی خاصی تحت عنوان «آیین رفتار حرفه ای» است. از طرفی، با توجه به اینکه بسیاری از حوزه های حسابداری از جمله بحث مدیریت سود، نیازمند انجام قضاوتهای اخلاقی است، لذا، هدف این تحقیق بررسی نقش قضاوتهای اخلاقی در مدیریت سود می باشد.روش کار: برای این منظور پرسشنامه بین 200 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته حسابداری توزیع گردید. این پرسشنامه شامل 6 سناریو می شود که در هر یک از سناریوها، انگیزه مدیریت سود و روش مدیریت سود خاصی، مطرح شده است. انگیزه مدیریت سود شامل دو سطح «فرصت گرایانه» و «افزایش ارزش شرکت» و روش مدیریت سود، شامل سه سطح «تغییر در روشهای حسابداری»، «دستکاری اقلام تعهدی»، و «تغییر در زمان بندی مبادلات اقتصادی» می باشد. به منظور آزمون فرضیات از تحلیل واریانس دو عامله و آزمون تی استیودنت استفاده گردید.یافته ها: بر اساس نتایج حاصله انگیزه مدیریت سود و روش مدیریت سود در سطح اطمینان 99 درصد، تاثیر قابل ملاحظه ای بر قضاوت اخلاقی دارد. بر اساس این نتایج، می توان چنین استنباط کرد که فرضیه اول و دوم، هر دو در سطح اطمینان 99 درصد تایید می شوند.نتیجه گیری: نتیجه اینکه، انگیزه مدیریت سود حایز اهمیت است. بدین معنی که، مدیریت سود با انگیزه «فرصت گرایانه» غیراخلاقی تر از مدیریت سود با انگیزه «افزایش ارزش شرکت» است. علاوه بر این، روش مدیریت سود نیز با اهمیت است. به این صورت که روش «دستکاری اقلام تعهدی» از سایر روشها، غیراخلاقی تر بوده و سپس روش «تغییر در زمان بندی مبادلات اقتصادی» است. روش «تغییر در روشهای حسابداری» نسبت به دو روش دیگر، میزان غیراخلاقی بودن کمتری دارند.

زمینه: رسواییهای اخیر شرکتها و بروز بحرانها، مد نظر قرار دادن فرهنگ و ارزشهای اخلاقی را در شرکتهای بزرگ مجددا کانون توجه ساخته است. حسابداران با انتقادات فراوانی پیرامون شکست خود در هشدار به رفتارهای غیراخلاقی مدیریت و رفتارهای غیراخلاقی خودشان مواجه شده اند. اعمال مدیریت سود توسط برخی حسابداران به عنوان اعمالی مشروع و درست و توسط سایرین به عنوان اعمالی نامشروع تلقی شده است.روش کار: این تحقیق، ارزشهای اخلاق شرکتی را به عنوان معیاری بالقوه از اصول اخلاقی مدیریت سود مورد بررسی قرار داده است. انگیزه این تحقیق، توجه به نقش قابل توجه ارزشهای اخلاق شرکتی در رسوایی شرکتها و مدیریت سود می باشد. در این تحقیق، همچنین موقعیتهای شغلی مختلف حسابداران و دیدگاههای متفاوت آنها از ارزشهای اخلاقی سازمانشان مورد بررسی قرار گرفت. تحقیق حاضر از نوع تحقیق میدانی و کاربردی می باشد. روش جمع آوری داده ها، استفاده از پرسشنامه و مطالعات کتابخانه ای بوده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، جامعه آماری دانشگاهیان و اعضای حرفه حسابداری می باشد.یافته ها: نتایج پاسخهای دریافتی نشان می دهد که حسابداران در شرکتهایی با ارزشهای اخلاقی بالا (پایین)، فعالیتهای مدیریت سود را به عنوان فعالیتهای غیراخلاقی تر (اخلاقی تر) درک می کنند. درک ارزشهای اخلاق شرکتی زنان در مقایسه با مردان به طور معنی داری بالاتر به دست آمد؛ به عبارتی زنان در ایران به ارزشهای اخلاق شرکتی پایبندتر می باشند. در میان جامعه دانشگاهیان افراد جوان از ارزشهای اخلاق شرکتی، درک بالاتری دارند. همچنین افراد دارای سطح تحصیلات بالاتر، معتقد به ارزشهای اخلاقی بالاتری در شرکت می باشند و نیز در میان جامعه حرفه ای حسابداری، شرکتهای بزرگ نسبت به شرکتهای کوچک تر ارزشهای اخلاقی بالاتری را قایل هستند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل به نظر می رسد که ارزشهای اخلاق شرکتی و به عبارتی فرهنگ شرکتی، معیار مهمی از درک مدیریت سود می باشد.

زمینه: رفتار غیراخلاقی مدیریت سود می تواند عامل شکست اخلاقی در شرکت ها باشد. از این رو، پژوهش حاضر بر آن شد تا رابطه اخلاق با رفتار مدیریت سود را مورد بررسی قرار دهد.روش: پژوهش حاضر در جرگه پژوهش های توصیفی- پیمایشی قرار دارد. جامعه آماری در برگیرنده دو گروه است: مدیران مالی شرکت های خصوصی بزرگ استان یزد و نیز دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد. نمونه های آماری این تحقیق 110 نفر از مدیران شرکت خصوصی و نیز 180 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد حسابداری در نظر گرفته شدند که به صورت تصافی انتخاب شدند. داده های مورد نیاز از طریق پرسش نامه جمع آوری و در تجزیه و تحلیل آنها از تکنیک تحلیل عاملی، آزمون همبستگی اسپیرمن، آزمون تی و تحلیل واریانس استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد: بین اخلاق آرمان گرایی و نسبی گرایی تفاوتی وجود ندارد و فرضیه های آنها تایید نمی شود. طبق فرضیه دوم (وضعیت جمعیت شناختی) جنسیت و اصول اخلاق حرفه ای در شغل رابطه معناداری با مدیریت سود نشان نداده و فرضیه های آنها تایید نمی شود. ولی وضعیت فعلی (مدیر مالی، دانشجو)، تحصیلات، سن، مدت زمان اخذ مدرک دانشگاهی، اصول اخلاق حرفه ای در دانشگاه، تجربه حسابداری، رابطه معناداری با مدیریت سود نشان دادند و مورد تایید واقع شدند.نتیجه گیری: رفتار غیراخلاقی مدیریت سود، چه در بین نسبی گراها و آرمان گراها، می تواند عامل شکست اخلاقی در شرکت ها و ورشکستگی باشد.