جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله حاضر نخستین اثر فلسفی باروخ بندیکت اسپینوزا فیلسوف بزرگ هلندی است که از روی ترجمه Edwin curley مترجم آثار اسپینواز با عنوان: "SHORT TREATIS ON GOD, MAN AND HIS WLL - BEING, به فارسی ترجمه شده است . راقم این سطور برای ترجمه این اثر نخست به کتابهایی که درباره فلسفه اسپینوزا نوشته شده است مراجعه کرده و پس از مطالعه دقیق آنها دست به کار ترجمه برده است ، منتها مرجع عمده برای گزینش اصطلاحات فارسی به جای کلمات انگلیسی و لاتینی، کتاب اخلاق اسپینوزا بوده است که استاد گرانقدر آقای دکتر محسن جهانگیری آن را به فارسی ترجمه کرده و حواشی بسیار دقیق و سودمندی به آن نوشته‌اند که در فهم مطالب رساله مختصر از آنها بهره‌های فراوان گرفته شد و جدا موثر افتاد. البته همان طور که ایشان نیز در این خصوص توجه داده‌اند، اصطلاحاتی که در اینجا برگزیده شده آخرین کلمه و قول فصل نیست بلکه اگر اساتید فن و صاحبان ذوق را اصطلاحاتی بهتر و رساتر و به فهم نزدیکتر باشد آنها را هم می‌توان به کار برد که به قول حکمای ما: "لا مشاحه فی الاصطلاح". در این ترجمه امانت نسبت به اصل، بیشتر از زیبایی لفظ و عبارت مورد توجه بوده است و سعی شده است معنی فدای لفظ نگردد و به همین جهت این یک ترجمه آزاد نیست بلکه ترجمه عین متن است . معهذا در حد توان تلاش بر این بوده است که عبارات آن قابل فهم و واضح باشد.

ویتگنشتاین در خصوص فلسفه نظرگاه کاملا متفاوتی دارد. او در رساله گزاره‌های فلسفه را مهمل می‌خواند و از این رو، برای فهم سیر تلقی او را از فلسفه، باید به نوشته‌های اولیه او رجوع کرد (او خود علاقه‌مند بود که رساله و پژوهشها با هم منتشر شوند.)ویتگنشتاین با طرح این دیدگاه پیشینی که زبان تصویر واقعیت است ، مجبور شد توابع و لوازم این نظرگاه را نیز بپذیرد: یعنی اینکه فقط گزاره‌های علوم تجربی با معنا خواهند بود و گزاره‌های منطق بی‌معنا و گزاره‌های فلسفه مهمل خواهند بود.

این کتاب که از مجموعه کتاب‌های پدیدآورندگان کلام جدید یا به تعبیر دیگر الاهیات جدید می‌باشد می‌کوشد تا نگاهی به زندگی، آثار و اندیشه‌های یکی از تأثیر‌گذار‌ترین متفکران چند سده گذشته در عرصه فلسفه دین و کلام جدید یعنی شلاير‌ماخر داشته باشد (مقدمه) این کتاب کم‌حجم در سه فصل فراهم است.

عصر روشنگری دوره ای بود گه دو گونه اجماع و وفاق متمایز شکل گرفت: یکی حول ایده برچیده شدن بساط جنگ در جهان برای همیشه - صلح پایدار - و دیگری حول آرمان جنگ های محدود. بدیهی است توجه ما با توجه به موضوع رساله حاضر به آرمان صلح پایدار معطوف خواهد بود که ایده آرمانشهر و ابر دولت را که توسط پیشینیان بدان پرداخته شده بود ، پشت سر داشت و در پیش رو نیز به صلح خواهی بین المللی سده های نوزده و بیست نظر داشت. در این بخش نیز بیش تر به بحث در باره صلح پایدار از منظر اندیشمندان عصر روشنگری و بیش از همه روسو خواهیم پرداخت چهره ای که - گر چه بیش تر به واسطه آثاری که در موضوعات دیگر از او به جا مانده است- در شکل دهی به تفکر اروپائیان در باب اخلاق ، سیاست و تشکیل جامعه خیر نقش بسیار عمده ای داشته است.