جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این مقاله، نویسنده محترم در آستانه فرا رسیدن رحلت جانگداز حضرت امام خمینى رضى‏الله‏عنه ، در نگاهى کوتاه شخصیت ایشان را در ابعاد مختلف بویژه بعد فقهى، سیاسى و عرفانى مورد بررسى قرار داده است. به اعتقاد نویسنده حضرت امام رضى‏الله‏عنه از جهت جامعیت و کمال، پس از انبیاى الهى و ائمه معصومین، بى‏شک از شخصیتهاى نادر بلکه بى‏نظیر بوده‏اند که مانند اجداد طاهرین خود، اوصاف و کمالات به ظاهر متضاد را در خود یکجا داشتند و نیز در رشته‏هاى گوناگون از جمله فقه و فلسفه، عرفان و سیاست، از بهترین‏هاى زمان خود بودند.

الولایة الإلهیة و ولایة الفقیه کتابی است به زبان عربی که به بررسی موضوع ولایت فقیه می‌پردازد. این کتاب اثر محسن اراکی است و انتشارات مجمع الفکر الاسلامی‏‫ انتشار آن را به عهده داشته است. در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده مطالب را در پنج فصل تبیین فرموده‌اند که ابتداء در فصل نخست با بکارگیری آیات فراوان به روشن‌سازی مفاهیم کلیدی اسلام و حکومت همت گماشته‌اند. در فصل دوم که «عقیدة التوحید و نظام الحکم الالهی» عنوان گذاری شده است کلام در اثبات این مطلب است که حکومت اسلامی ارتباط مستقیم با مسأله توحید دارد، سپس ایشان به تقسیم‌بندی توحید نظری و عملی می‌پردازند و در فصل سوم ضمن تعریف معنای توحید به چگونگی انطباق اسلام حقیقی که همان توحید عملی می‌باشد در زندگی بشر سخن به میان می‌آید. و در چهارمین فصل که با عنوان «استمرار خط الولایة الالهیه فی امامة اهل البیت » نگارش شده نویسنده به تبیین مسأله امتداد خلافت الهی اهتمام نموده و با استناد به حدیث غدیر، حدیث منزلت و حدیث ثقلین از منابع اهل سنت به اثبات ولایت امیر المؤمنین علی می‌پردازد. و در آخرین فصل که با عنوان «استمرار ولایة اهل البیت فی ولایة الفقهاء العدول» مؤلف با بیان دلیل عقلی و دلیل نقلی به اثبات این مهم می‌پردازد و در نهایت حدود ولایت فقیه را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد». محتویات کتاب عبارتند از: فصل اول: اسلام و حکومت فصل دوم: اعتقاد به توحید و نظام حکومت الهی •

رساله حاضر به بررسی این سوال می‌پردازد که چگونه می‌توان برمبنای منابع معتبر، و روش علمی مورد قبول اندیشمندان دینی، به نظریه‌ای منسجم در حوزه روابط‌بین‌الملل دست یافت بگونه‌ای که انتظارات جامعه علمی این قلمرو را نیز پاسخگو باشد؟ روش این پژوهش جهت ارزیابی امکان نظریه پردازی در قلمرو تحلیل نظری و بر مبنای رویکرد تحلیلی ـ منطقی بوده و بر پایه قیاس مبتنی بر برهان است، و در بررسی آموزه‌های اسلامی، از روش سمانتیکی و معنائی، و از «نظریه دلالت تصدیقی» بهره می‌گیرد. این پژوهش با واکاوی بنیانها و مولفه‌های تاثیرگذار نسبت به فهم از تئوری و فرایند تئوری پردازی، پیدایش رویکردهای متعارض در حوزه تئوری پردازی روابط بین‌الملل را تابعی از سه مولفه اساسی یعنی سیر تحولات در مباحث فلسفه علم، نوع نگرش به ماهیت علم در مباحث فلسفه علوم اجتماعی، و در نهایت محدودیتهای عینی و چالشهای فراروی ساختار علمی و اجتماعی دانش روابط‌ بین‌الملل دانست. بر این اساس تلاش نمود تا معیارها و ضوابط نظریه‌پردازی در این قلمرو را، در امور محتوائی و مفاهیم و ملاکهائی تعریف نماید که طبق رویه عملی اندیشمندان این حوزه، پاسخ به آنها راه را برای پرتو افکنی جهت کشف مناسبات این حوزه باز می‌نماید. بر این اساس شاخصه پرتو افکنی تئوری روابط بین‌الملل را در سه قلمرو چیستی بازیگران، منطق کنش، و علل تاثیرگذار بر پیدایش و مدیریت منازعه تعریف نمود. این نوشتار با ارائه «رویکرد معناگرائی اجتماعی» ظرفیت نظام معرفت اسلامی در تئوری پردازی اجتماعی را ترسیم نموده و با بهره‌گیری از شاخصه های فوق تلاش نمود تا کاربست این رویکرد در قلمرو روابط بین الملل را به تصویر کشد. بر این اساس «معناگرائی اجتماعی» بازگشت به اخذ رویه و متدی می‌کند که قائل است تبیین و فهم پدیده‌های اجتماعی، از جمله پدیده‌های روابط بین‌الملل، اعم از شناخت بازیگران،‌ منطق کنش، و علل منازعه و همکاری می‌بایست بر اساس حقائق کل عالم هستی اعم از عالم مادی و فرامادی، و همچنین بر مبنای دامنه هستی‌شناسانه غایتی که کنشگران برگزیده‌اند، صورت گیرد. این رویکرد، با کاربرد سه اصل تبیین غائی، نفی خودبسندگی طبیعت، و قانونمندی، و با ارائه مدل تحلیلی نسبت به چگونگی برساخت اهداف و منافع ملی و منطق محاسبه در دو نظام فکری مادی‌گرا و معناگرا، ما را به دستیابی مناسب‌تر از اهداف تئوری پردازی در فهم علل منازعه و همکاری رهنمون ساخته و در قلمرو رقابت، رویاروی رویکرد مادی‌گرائی و انگاره گرائی قرار گرفته و ظرفیت شکل گیری مناظره پنجم دراین حوزه را به تصویر می‌کشد.

بررسی آثار دنیایی اعمال خیر و شرّ از منظر آیات قرآن است. در این رساله، رفتارهایی که از نظر قرآن دارای بازتاب دنیایی هستند به اعمال در ارتباط با پیامبران و اعمال مربوط به دو حوزه خیر و شرّ که هر کدام بر فرد یا جامعه تأثیرگذارند، تقسیم شده و هر یک از این نوع اعمال، در ابعاد مختلف روانی، تربیتی، سیاسی و مانند آن مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده به این نتیجه رسیده است که انسان با شناخت بازتاب های دنیوی اعمال خود، به ساخت دنیایی شایسته ترغیب می گردد و با انجام اعمالی که بازتاب های خیر و ترک اعمالی که بازتاب های شرّ بر زندگی فردی و اجتماعی او دارد، خود را برای عوالم دیگر نیز آماده می سازد

مفهوم اصطلاحى پیشرفت اسلامى به معناى تحصیل اهداف ذومراتب نظام هاى اسلامى است. براین اساس مى توانیم به تحلیل مقوله پیشرفت و تبیین مبانى و لوازم این مفهوم از دیدگاه منابع اسلامى بپردازیم. بدین منظور عناوینى همچون مبدأ پیشرفت، موضوع پیشرفت، هدف پیشرفت، مسافت پیشرفت، فاعل پیشرفت و فعل پیشرفت را از نگاه اندیشه اسلامى کانون بحث قرار داده ایم. موضوع مقاله، پیشرفت انسان و به تبع آن جامعه اسلامى است؛ از این جهت مى توانیم پیشرفت اسلامى را انسان محور بدانیم. مبدأ پیشرفت همان وضعیت موجود است که از دیدگاه اسلامى ضدارزش به شمار مى آید. منتها و یا غایت پیشرفت هم اهداف ذومراتب نظام هاى اسلامى به شمار مى روند. اهداف اسلامى اهدافى جامع و متلائم با یکدیگرند. غایت پیشرفت اسلامى، حرکت استکمالى فرد و اجتماع در اسما و صفات کمالى حضرت حق است. به همین جهت، مسافت پیشرفت هم اسما و صفات الهى خواهد بود. فاعل پیشرفت در درجه اول مقام ولایت الهى خداوند سبحان و به تبع او مقام ولایت انبیا و اولیا و عموم افراد جامعه اسلامى هستند؛ از این جهت پیشرفت اسلامى مبتنى بر اصل ولایت تبیین مى شود. فعل پیشرفت هم تحقق نظام اسلامى خواهد بود. در واقع تحقق نظام هاى اسلامى فعلى است که علت تامه پیشرفت اسلامى به شمار مى رود.