جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نظام هستی و نظام دنیوی بر اساس حکمت الهی طراحی شده و مدیریت می­شود، و از طرفی حکمت الهی منشأ حکمت جاری در حیات انسانی است. بنابراین انسان به عنوان خلیفه الهی با متخلق شدن به صفت حکمت الهی، می تواند زندگی حکیمانه ای را برای خود و دیگران در جامعه محقق کند. از این رو این پژوهش با بهره­گیری از روش توصیفی- تبیینی خواهان پاسخ به این سوال اساسی است که وجوه کارآمدی دستیابی به مقام حکمت، در جامعه چیست و چه تأثیری بر سبک زندگی انسان می­تواند داشته باشد؟ در این تحقیق سعی شده است در جهت کاربردی کردن اعتقاد به صفت حکمت الهی، ابتدا حکمت خداوند از جوانب مختلف و سپس آثار ایمان به حکمت او در زندگی انسان بررسی شود. یافته­های تحقیق حاکی از آن است که اعتقاد به حکمت الهی در جامعه و متخلق شدن انسان به صفت حکمت در معنابخشی به زندگی، استحکام­خانواده، دفاع احسن از حریم خانواده، مسئولیت­پذیری و شکوفایی، اتقان­کاری، تولید دانش­بنیان، مصرف حکیمانه و... نقش خیلی مهمی دارد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که زندگی انسان براساس باور به خداوند حکیم حیات حقیقی می­یابد و در این سبک از زندگی، انسان بطور طبیعی مدلی را که بیشترین هماهنگی برای دستیابی به قرب الهی را داراست، در زندگی فردی و اجتماعی خود مطلوب می‌داند. از این­رو، با اراده و اختیار خود، همه شؤون زندگی­اش را در مسیر این هدف قرار می­دهد. و تمامی افعال و صفات انسانی به صبغه و رنگ الهی مصبوغ شده و به این ترتیب کارکردها و جنبه­های مختلف انسان به تجلی گاه خداوند مبدل شود.

یکی از مهم‌ترین اموری که در آموزه‌های دینی به‌ویژه نهج‌البلاغه به آن توجه شده، فضایل و ارزش‌های اخلاقی است. امام علی علیه السلام در حکمت 47 نهج‌البلاغه به چهار فضیلت و سبک زندگی مهم اخلاقی «همت»، «صداقت»، «شجاعت» و «عفت» اشاره کرده است که آراسته شدن به آنها در پیمودن مسیر تکاملی و سعادتمندی انسان تأثیرگذار است. صائب تبریزی هم که از شاعران ادب فارسی در عصر صفویه بوده است، با تأثیری که از آموزه‌های دینی به‌ویژه نهج‌البلاغه و قرآن پذیرفته، به این چهار فضیلت مهم در دیوان خودش اشاره کرده است. هدف این پژوهش میزان توجه و بازتاب چهار فضیلت و سبک زندگی اخلاقی در اشعار صائب تبریزی است که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که صائب تبریزی با تأثیرپذیری از سخنان امام علی علی علیه السلام، فضایل اخلاقی موجود در حکمت 47 نهج‌البلاغه را در دیوان خودش منعکس کرده و هدفش ترویج و تشویق مردم به کسب فضایل و رعایت سبک زندگی اخلاقی است نتایج و یافته‌ها نمایانگر آن است که تجلیات فضایل اخلاقی فوق در اشعار صائب و دیگر شاعران، حاکی از تأثیرپذیری آنان از آموزه‌های دینی است و اینکه آراسته شدن به فضایل اخلاقی و عمل به توصیه‌های الهی و امامان در سعادت فردی، اجتماعی، دنیوی و اخروی انسان تأثیر بسزائی دارد.

معنای زندگی یکی از مهم‌ترین موضوعات دینی، فلسفی و روان‌شناختی است. معنای زندگی به هر عنصری که تحلیل و منتهی شود، آن عنصر در راستای وجود انسان، استعدادها و توانایی‌های اوست. ملاصدرا انسان‌شناسی را اصل و پایه همه معارف و پرسش‌های بنیادین می‌داند. در کتاب حاضر به جمع‌بندی آرای ملاصدرا از نظر اصول و مبانی فلسفی و رهیافت حکمت او به قرآن و روایات در بحث معنای زندگی پرداخته شده است. نگارنده ابتدا «معنای زندگی» را به لحاظ معناشناسی مورد بحث قرار داده و تعریف انسان و زندگی او را از دیدگاه صدرالمتألهین بررسی کرده است. سپس، با طرح اصول حکمت متعالیه صدرایی به هدف انسان از زندگی پرداخته است.