جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
ابن رشد، محمدبن احمد
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
تعداد رکورد ها : 1
عنوان :
ارزیابی انتقادی حکمت عملی ابن رشد
نویسنده:
محمدحسین موسوی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن رشد
,
حکمت
,
اخلاق
,
اخلاق هنجاری
,
معارف اسلامی
,
فیلسوف
,
شناخت شناسی
,
حکمت عملی
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت عملی
,
حکمت
,
اندیشه سیاسی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمد بن احمد
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
تدوین رساله "ارزیابی انتقادی حکمت عملی ابنرشد" با انگیزه رفع بخشی از کاستیهای موجود در تاریخ اندیشهی حکمت عملی یکی از فیلسوفانمسلمان در مغرب اسلامی به نام ابنرشد اندلسیانجام گرفته است. ابنرشد یکی از برجستهترینهای فلاسفهی غرب اسلامی است که آثار و اندیشههای او مورد توجه تمام فیلسوفان غربی قرار گرفته است. گستره معرفتی این اندیشمند مسلمان در فلسفه، مشتمل بر حکمت نظری و عملی است که اگرچه بخش عملی آن کمرنگ مینماید ولی در این رساله نشان داده خواهد شد که وی در حکمت عملی نیز تلاش فراوانی داشته و در این خصوص به تبیین فلسفه اخلاق، فلسفه سیاست و تدبیر منزل میپردازد.مولفههائی که سبب شدند تا ساختار رساله شکل بگیرد، دیدگاههای هنجاری، وجودشناختی و معرفت-شناختی ابنرشد به مسائل موجود در حکمت عملی بوده است. فائده پژوهش حاضر در این است که به ما مقدار تأثیرپذیری ابنرشد از اندیشههای یونانی و محورهائی که از آنان فاصله گرفته است، نشان میدهد. همچنین با این بررسیها مرز تعلقات ذهنی ابنرشد که انسانی فیلسوف، فقیه، طبیب، قاضی و ... بوده است، مشخص می-شود. و از همه مهمتر اینکه چگونه وی توانسته است، میان اخلاق، سیاست، فقه و شریعت، تلائم ایجاد کرده و چگونه آنها را به یکدیگر ارتباط میدهد؟برای رسیدن به دیدگاههای این فیلسوف مسلمان، با راهنمایی و مشاورههای سودمند اساتید، محتوای رساله را در قالب پنج فصل تنظیم کردم. فصل اول را به کلیات و مفاهیم، فصل دوم را به بررسی حکمت عملی، فصل سوم را به تبیین مباحث فرااخلاقی، فصل چهارم را به نظریه اخلاق هنجاری و فصل چهارم را به نظریه سیاسی ابنرشد اختصاص دادم. در فصل کلیات و مفاهیم، به مفهومشناسی، اقسام و فروع حکمت عملی و در بخش پایانی این فصل به زندگی و آثار ابنرشد پرداختم. پس از بررسی مفهومی، بیان شد که حکمت، نظری یا عملی است و حکمت عملی در فلسفه کاربردهای گوناگونی دارد. در بخش فروع به سه محور اصلی حکمت عملی که اخلاق، سیاست و تدبیر منزل باشد، پرداختم. در پایان فصل اول بخشهائی از زندگی و آثار ابنرشد معرفی گردید.در فصل دوم با بیان مقدمهای کوتاه، به طور تفصیلی به بررسی حکمت عملی در دیدگاه ابنرشد پرداختم. نکات مهم این فصل، تبیین ملاک تقسیم حکمت به نظری و عملی، رابطه عقل و حکمت عملی و تفاوتهای عقل عملی و نظری از دیدگاه ابنرشد بوده است. در بررسیهای انجام شده این نکته مشخص گردید که هرچند ابنرشد، تصریح به واژه حکمت عملی نکرده است لکن مفاد و محتوای حکمت عملی در اندیشههای فلسفی او مطرح بوده است. در این خصوص به تصریحات وی در تقسیم عقل به نظری و عملی استناد شده است.در فصل سوم هم با مقدمهای کوتاه، مباحث فرااخلاقی ابنرشد را در محورهای هستیشناسی اخلاقی، معرفتشناسی اخلاقی، انسانشناسی اخلاقی و اراده اخلاقی را مورد بررسی قرار دادم. در هستیشناسی اخلاقی، به دیدگاه و باور استدلالی وی به حسن و قبح ذاتی اشاره شد. در حوزه معرفتشناسی اخلاقی، پس از بررسی-های مفهومی، گزارههای اخلاقی، درک مسائل عملی دین و درک مسئله باید و هست از دیدگاه ابنرشد بررسی گردید. در ادامه فصل سوم به دیدگاه انسانشناسی اخلاقی و اراده اخلاقی پرداخته شد و بیان گردید که ابنرشد با توجه به مسئله نفس، برای انسان دو ساحت در نظر گرفت. نگارنده در ادامه با طرح مسئله اراده اخلاقی، آن را با شانس اخلاقی مقایسه نموده و به دیدگاه ابنرشد در خصوص اراده انسان و تأثیر امور بیرونی پرداخت. با پایان یافتن این بحث، فصل سوم به پایان رسید. در فصل چهارم، نظریه اخلاق هنجاری ابنرشد را متعرض شده و به سه مسئله مهم و تأثیرگذار در نظریه هنجاری ابنرشد مانند: سعادت، فضیلت و عدالت توجه کردم. در مسئله سعادت پس از معناشناسی، تبیین مشخصات صوری، مولفهها، پیشفرضها و انواع سعادت به تحقیق در اندیشههای ابنرشد در این موارد پرداختم. مسئله فضیلت و عدالت دو عنوان دیگری بودند که در این فصل از دیدگاه ابنرشد به آن پرداخته شد. فصل پنجم رساله که فصل پایانی رساله است، در باره نظریه سیاسی ابنرشد است. از مسائل مهمی که در این فصل مطرح گردید، بررسی منابع سیاست و جایگاه کتاب جمهوری افلاطون در نظریههای سیاسی ابنرشد است. نکته حائز اهمیت، وجود فلسفه سیاسی و علم سیاست در ابنرشد است که در این باره تحقیق صورت گرفت. در خصوص دیدگاه سیاسی ابنرشد میتوان ادعا کرد که عمده اندیشههای ابنرشد در کتاب الضروری فی السیاسه در سه بخش ارائه گردید.پس از مرور کوتاهی که از مباحث رساله ارائه شد، نوبت به بیان این نکته میرسد که یکی از مولفههای اساسی رساله،ارزیابی انتقادی است. این مولفه هنگام تصویب موضوع رساله به درستی توسط اساتید در عنوان رساله گنجانیده شد. پس از آنکه نگارش موضوع آغاز شد، مطالب فراوانی حول محور حکمت عملی ابنرشد استقصاء و نوشته شد. بنابراین، با توجه به بالا بودن سطح کمی مطالب بر اساس سرفصلهای مصوب، امکان ارزیابی همهجانبه از دیدگاههای ابنرشد در تمام بخشها وجود نداشت. به همین جهت، در ارزیابی موارد تتبع شده از ابنرشد در این رساله صرفاً به برخی از محورهای لازم در پایان هر فصل و بخش پرداختم. این بیان به معنای فقدان رویکرد انتقادی رساله نیست بلکه در تمام موضوعات رساله از آنجائی که در مقایسه با سایر اندیشمندان مطرح در این حوزهها میباشد، نگاه تطبیقی شکل میگیرد. شاید در ابتداء تتبع چنین حجمی در حکمت عملی از ابنرشد به ذهن خطور نمیکرد. بنابراین، با توجه به محدودیت نگارشی و نیز محدودیت زمانی که نگارنده داشته است، تمام تلاش خود را با کمک اساتید محترم مصروف داشته است تا با در نظر گرفتن سرفصلی با عنوان ارزیابی یا نتیجهگیری و نیز ارائه تطبیقات سایر اندیشمندان در درون متن رساله، جریان انتقادی رساله را فراهم آورد.نکته دیگری که ذکر آن را در ارزیابی انتقادی حکمت عملی ابنرشد لازم میدانم، پرداخت بیشتر وی به مباحث نظری در کنار مباحث عملی است. شاید یکی از علل کمرنگ بودن مباحث عملی ابنرشد در میان اندیشمندان بعدی، همین کمتر پرداختن ابنرشد به مباحث عملی است. مضافاً از آنجائی که عمده منابع عملی وی به نوعی شرح و تفسیر بر اندیشههای دیگران است، منابع مکتوب ابنرشد در حوزه عملی از انسجام در بحث برخوردار نیست. به تعبیر دیگر، شاید بتوان ادعا کرد که نوع نگارش محتوای مطالب، به شکل تعلیمی تدوین نشدهاند. و این امر سبب شده تا استقصاء تمام زوایای اندیشههای عملی ابنرشد با مشکل مواجه باشد. تنها راهی که در این رساله به خوبی، امکان تحقیق را بر اساس مبانی ابنرشد فراهم کرد، تأثرپذیری وی از دو گروه فیلسوفان است. لذا جنبه انتقادی رساله در ریشهایترین شکل خود، به تفاوتهای موجود در نظریات اخلاقی و سیاسی فیلسوفان مسلمان باز میگردد. فیلسوفان مسلمان در این دسته از نظریات به دو گروه تقسیم میشوند. گروهی تابع اندیشههای سقراطی افلاطونی و گروهی تابع اندیشههای ارسطوئی نوافلاطونی هستند. ابنرشد یکی از نمایندگان گروه ارسطوئی نوافلاطونی است. وی تلخیصی از جمهوری افلاطون دارد که در آن با تلفیقی که از سیاست و اخلاق ارائه میکند، اندیشههای ارسطوئی نوافلاطونیفارابی را نشان میدهد.تفسیر ابنرشد از جمهوری افلاطون بر اساس مبانی افلاطون نیست بلکه با توجه به آثار ارسطو است.نکته دیگری که در مباحث عملی ابنرشد قابل توجه است، پرداخت بیشتر وی به مباحث سیاسی نسبت به مباحث اخلاقی است. اساسیترین بحثهائی که در حوزه حکمت عملی به آن توجه میشود، مباحث مربوط به اخلاق و سیاست است. بر همگان روشن است که اندیشمندان مسلمان کمتر به مباحث حکمت عملی ابنرشد در برابر حکمت نظری ایشان پرداختهاند. همچنین در حوزه حکمت عملی از بین مباحث فلسفه اخلاق و فلسفه سیاست، بیشتر به فلسفه سیاسی ابنرشد توجه شده است و بر اساس عواملی، بررسیهای اخلاقی نسبت به مطالعات سیاسی به صورتی کمرنگ در بین اندیشمندان ارائه شده است.در این خصوص، یکی از ویژگیهای مثبت در بازیابی اندیشههای ابنرشد، علاوه بر توجه غربیها، وجود منابع فراوان در میان عرب زبانان است. در این خصوص، ابنرشد شخصیتی است که روشنفکران عرب، الگوی زندگی دینداران را در دوره جدید از او طلب میکنند. و بعضی بر این باورند که بعضی از اندیشههای محوری امروز غرب از ابنرشد سرچشمه میگیرد. اما متأسفانه چنان که بایسته و شایسته است در کشور ما به این بخش از متفکران اسلامی پرداخته نشده است. او جزء معدود متفکران اسلامی است که هم در فقه هم در فلسفه صاحبنظر است و به همین دلیل میتوان در کشف تعارضات بین عقل و دین در حوزه بایدها و نبایدها به الگوی فکری او توجه کرد.با توجه به نکاتی که بیان شد و بر اساس تحقیقات صورت گرفته، میتوان مدعی شد که این رساله، هرچند نتوانسته است گام به گام به تحلیل تمام مطالب ابنرشد بپردازد لکن واقعاً میتوان اعتراف کرد که تحقیق انجام شده در رساله، موضوع نو و بدیعی را مورد بررسی قرار داده است. نوآوری این رساله علاوه بر ارائه تدوینی منسجم از آراء و اندیشههای اخلاقی ـ سیاسی ابنرشد که تاکنون صورت نگرفته بود، عبارت است از پیدا کردن رد پای اندیشههای اخلاقی و سیاسی فیلسوفانی مانند ارسطو و افلاطون و دیگران و کشف چگونگی جمع عقل و دین در حوزه باید و نبایدها. این موضوع مهمترین نیاز کشورهای اسلامی در امور اخلاقی و سیاسی در دوره جدید است. بررسی اندیشه او میتواند ما را تا حدی به فهم دقیقتر این مسئله کمک کند.در پایان با توجه به فعالیتی که توسط نگارنده در حوزه عملی ابنرشد صورت گرفت و بر اساس مطالبی که در بخش ارزیابی تبیین گردید، چند پیشنهاد به نظر میرسد که مناسب است در اینجا بیان شود. اولاً از آنجائی که مسائل این حوزه بیش از حد انتظار بوده است، شاید حق نگاه انتقادی رساله را بخوبی برآورده نکرده است. لذا پیشنهاد میشود که هر یک از اجزاء رساله به صورت یک رساله مستقل در مقطع ارشد یا دکتری به دانشجویان پیشنهاد شود. دوم اینکه مناسب است اندیشههای ابنرشد به صورت تطبیقی با سایر اندیشمندان تأثیرگذار از حوزه سقراطی به بعد در غرب و اندیشمندان و فلاسفه اسلامی شاخص مورد بررسی قرار گیرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
تعداد رکورد ها : 1
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید