جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دیربازی است که مسیحیت شاهد بحث رابطة ایمان و عقلانیت و تبیین مرزهای میان این دو است؛ بحث مهمی که با باور دینی و مذهبی افراد سروکار دارد و اختلافات فراوانی در میان اندیشمندان بزرگ مسیحی به وجود آورده است. ازآنجاکه توماس آکوئیناس، یکی از بزرگ ترین الهی دانان کلیسای کاتولیک و مارتین لوتر، یکی از تأثیرگذارترین شخصیت های کلیسای پروتستان بوده و این دو فرقه تحت تأثیر فراوان اندیشه های آنان است، مقایسة اندیشة آنان در این مسئله می تواند بسیار حائز اهمیت باشد. این مقاله با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی، درصدد واکاوی تطبیقی بحث ایمان و عقلانیت از دیدگاه این دو چهرة شناخته شدة مسیحی است. بی تردید فهم رویکرد آنان، برای شناخت دقیق تر این کلیساهای بزرگ و مهم مسیحی راه گشا خواهد بود. یافته های این مقاله، حاکی از این است که آکوئیناس یک عقل گرای غیرافراطی و لوتر یک ایمان گرای غیرافراطی است و به رغم پذیرش اجمالی دو عنصر ایمان و عقلانیت از جانب هر دو، اختلافاتی جدی در مبانی فکری آنان وجود دارد.

ترجمه ماشینی: دهه گذشته شاهد یک رنسانس در رویکردهای علمی به مطالعه اخلاق بوده است. هنگامی که به عنوان حوزه روانشناسی اخلاق شناخته شد، رویکرد جدیدتر به اخلاق عمدتاً بین رشته ای است، که در بخش کوچکی از پیشرفت های اقتصاد رفتاری و زیست شناسی تکاملی، و همچنین پیشرفت در قابلیت های تصویربرداری علوم اعصاب، در میان سایر زمینه ها، هدایت می شود. تا به امروز، دانشمندانی که شناخت و رفتار اخلاقی را مطالعه می کنند، توجه کمی به نظریه فضیلت نشان داده اند، در حالی که نظریه پردازان فضیلت هنوز نتایج تحقیقات جدید ناشی از علم جدید اخلاق را تصدیق نکرده اند. الهیات و علم عمل اخلاقی رویکرد جدیدی به تفکر اخلاقی را بررسی می‌کند که گفت‌وگو و یکپارچگی بین تحقیقات اخیر در مطالعه علمی شناخت و رفتار اخلاقی - از جمله علوم اعصاب، روان‌شناسی اخلاقی، و اقتصاد رفتاری - و رویکردهای نظری فضیلت به اخلاق را در هر دو ارتقا می‌دهد. فلسفه و الهیات به طور خاص، این کتاب مفهوم سرمشق اخلاقی و اهمیت آن را در اخلاق فلسفی و کلامی و همچنین برای برنامه‌های پژوهشی در حال انجام در علوم شناختی ارزیابی می‌کند.

ترجمه ماشینی : الهیات ابرهارد یونگل تلاش می‌کند تا درباره وجود خدا و اینکه چگونه بشریت از طریق شناخت خدا از مصلوب شدن مسیح به دست می‌آید، بازاندیشی کند. یونگل با تمرکز بر مصلوب شدن و رستاخیز مسیح پیشنهاد می‌کند که الهیات صلیب باید مبنای شناخت بشر از خدا باشد، همانطور که همه چیز در مورد تثلیث و مسیح‌شناسی باید از صلیب گفته شود. همانطور که یونگل معتقد است که انسانیت مسیح نمونه و مبنای بشریت است، صلیب همچنین منبع اطلاعات انسان شناسی الهیاتی یونگل است. این پایان نامه به دنبال این است که مشخص کند آیا تمرکز یونگل بر صلیب به عنوان منبع همه دانش الهیات منجر به دیدگاه محدودی از خدا، مسیح و بشریت می شود یا خیر. برای انجام این کار، پایان نامه به تاریخ و زمینه خود یونگل و چرایی علاقه او به پایه گذاری الهیات بر صلیب می پردازد. این پایان نامه همچنین به تاریخچه تعامل انتقادی با یونگل و نتایجی که آن آثار به آن رسیده اند می پردازد. تاریخچه الهیات صلیب، از منشأ آن در لوتر تا ظهور آن در طول جنگ جهانی دوم و پس از آن، مورد بررسی قرار گرفته است. پس از تفصیل تاریخچه صلیب، فرمول خاص خود یونگل، در کنار مولتمان و سوله که نمایندگان اصلی الهیات صلیب در آلمان بودند، توضیح داده می شود. پس از انجام این کار، تأثیرات الهیات صلیب یونگل بر مسیح شناسی، آموزه خدا، و انسان شناسی به تفصیل بیان می شود و استدلال می شود که الهیات صلیب یونگل فعالیت شخص مسیح را محدود می کند و این محدودیت با او در تضاد است. تأکید بر اتحاد پریکورتیک تثلیث، و همچنین محدود کردن کنش انسان به یک انفعال خلاق. با این حال، این پایان نامه همچنین جنبه های مثبت الهیات صلیب یونگل را بررسی می کند. الهیات صلیب یونگل از نظر الهیاتی و فلسفی سخت‌گیرانه‌ترین الاهیات زمان خود است، و الهیات صلیب هنوز به عنوان یک کنترل هنجاری در اندیشه الهیات مورد نیاز است. علاوه بر این، این پایان نامه بررسی می کند که چگونه می توان از روایت یونگل از عشق برای پیشبرد الهیات او و ترمیم برخی از آسیب هایی که محدودیت های الهیات او در مورد صلیب ایجاد می کند استفاده کرد.

از دیدگاه آکویینی، عقل یکی از قوای نفس است و عین نفس نیست و ازاین‌رو وی انسان را دارای عقل می‌داند. از طرف دیگر وی معتقد است انسان دارای تصورات فطری نیست ولی از طریق قوه‌ی عقل، قادر به تجرید یا انتزاع مفاهیم عقلانی از محسوسات و حقایق مادی است. در این صورت تصورات عقلانی از طریق تجربه‌ی حسی با جهان مادی ایجاد می‌شوند و منشأ اصلیِ مفاهیمِ عقلی، جهان مادی است. از این جهت آکویینی به‌نوعی فیلسوفی تجربه‌گرا است. از جهت دیگر وی فیلسوفی مسیحی است؛ چون خداوند حقیقتی غیرمادی است و از آن‌جا که صور عقلانی از جهان مادی نشأت می‌گیرد، عقل به‌تنهایی انسان را به ادراک ذات الهی قادر نمی‌سازد. ازاین‌رو وی مفاهیم عقلی را به این موارد محدود نمی‌کند و معتقد است گاهی از طریق لطف یا عنایتِ الهی تصوراتی به انسان اعطا می‌شوند که منشأ غیرمادی دارند و از عالم الهی افاضه می‌شوند‌. وی معتقد است این شناخت نیز معرفتی عقلانی است و این صور هرچند از طریق عنایت الهی افاضه شده‌اند ولی توسط عقل بشر ادراک می‌شود، البته عقلی که توسط عاملِ الهی، آمادگی خاصی دریافت نموده است.

«عقل و ایمان» از مهمترین موضوعات دینی به شمار می روند و همواره مورد عنایت اندیشمندان بوده اند. در این رساله، علاوه بر بیان معانی و ایضاح مفهومی، پیشینه، رویکردهای عمده در تبیین رابطه «عقل و ایمان»؛ دیدگاه ها، نقاط اشتراک و افتراق اندیشه های ملاصدرا به عنوان متفکر برجسته جهان اسلام ازیک سو، و پاپ ژان پل دوم به عنوان دیدگاه رسمی جهان مسیحیت کاتولیک را از سوی دیگر، مورد بحث نقد و بررسی قرار داده ایم. ملّاصدرا معتقد است که تعالیم دینی نباید با یافته‏های صریح عقلی ناسازگار باشند، زیرا اگر یک آموزه دینی درک قطعی عقل را بی‏اعتبار کند، سایر مدرکات عقلی نیز مشکوک و بی‏اعتبار می‏شوند،درنتیجه دین نیز اعتبارش را از دست می‏دهد.به اعتقاد وی، بین تعالیم اسلام و احکام عقل سازگاری و معاضدت؛ و بین عقل و ایمان هماهنگی و تلازم برقراراست. از دیدگاه ملاصدرا بر اساس،«اصالت وجود»، «حرکت جوهری» و «اتحاد عاقل و معقول»، عقل وایمان به نقطه واحدی می رسند که در آن «راه» و «ره رو» و «مقصد» واحداند و در نهایت ملاصدرا با نظام فلسفی خود، با تقریر اعجاب انگیزی از قاعده «بسیط الحقیقه»؛ مشکل بنیادی و قدیمی رابطه حدوث و قدم را با ارجاع «علیت» به «تشأن» و «تجلی»، به خوبی حل نموده؛ و در نهایت به «وحدت شخصی وجود» و «توحید ناب» می رسد.از سوی دیگر، اندیشه های جناب پاپ، ریشه در الهیات پولسی دارد. تغییرات اعمال شده توسط پولس در شریعت حضرت عیسی مسیح و إرائه تفسیر ویژه وی از ایمان مسیحی موجب گردیدتا تبیین «ایمان مسیحی» به یکی از دغدغه هاى اصلى متکلمان مسیحى تبدیل گردد. و در نتیجه آن، آراء و نظرات متعددی پدید آمد. این آراء و نظرات را می توان در چهار گرایش عمده «عقل مکمل ایمان»؛ «ایمان متمایز و مقدم بر عقل»؛ «عقل تابع و خادمِ ایمان» و «عقل به عنوان معیار فهم ایمان» دسته بندی کرد. پاپ ژان پل دوم درابتدا سعی بر آن دارد که عقل و ایمان را مکمل هم معرفی نماید، ولی آنگاه که با آموزه های غیر معقول مسیحیت مواجه می شود، به نظریه دیگری روی می آورد. زمانی که نمی تواند از عقل دست بشوید، عقل را خادم ایمان معرفی می نماید. بدین ترتیب، او علی رغم تلاش فراوان در تقریب و تثبیت ایمان مبتنی بر عقل، با توجه به ماهیت رازوارِ آموزه ها و اصولِ بنیادین کلیسای کاتولیک، به ناچار به ایمان منهای تعقل، تن در می دهد که به تفصیل در این رساله مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.در مقابل، اگر ایمان بر مبانی مستحکم عقل و خرد مبتنی گردد؛ روشمند، نظام مند و همگانی می‌گردد؛ که حاصل آن دستیابی مسیحیان و مسلمانان به «حقیقت واحد»ی به نام «الله» است:«?قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا إِلى‏ کَلِمَهٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللَّهَ وَ لا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَ لا یَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ » آل عمران، 64