جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع ابتلا از موضوعات بسیار مهمی است که خداوند انبیاء، اولیاء و انسان‌های عادی را از روی محبت، مصلحت و لطف با آن روبرو می‌سازد. ابتلا می‌تواند درونی باشد مثل استعداد و حافظه، و می‌تواند بیرونی باشد مثل زلزله، سیل، مرگ عزیزان و فقر. ابتلا گاهی از طریق نعمت صورت می‌گیرد، که مستی و غفلت ایجاد نموده، و باعث ناهنجاری‌های اجتماعی و تبعیض می‌شود. در این خصوص انسان باید از سرازیر شدن نعمت به خدا پناه ببرد. گاهی نیز ابتلا از طریق غنا و بی‌نیازی در سایه بسط سرمایه است، که وظیفه انسان در این حال شکر خدا، و توجه به این موضوع است که اولاً غنا نشانه اکرام الهی نیست، و ثانیاً اغنیا در برابر قشر کم درآمد و نیازمند مسئولیت دارند. ابتلا به اموال و اولاد از دیگر اقسام آزمایش است. هرچند این‌ها از مواهب الهی است ولی خداوند اعلام خطر کرده که محبت زیاد آن‌ها غفلت از خدا را در پی دارد، و موجب تضییع حقوق و محرومیت از ثواب خواهد شد. یکی دیگر از موارد امتحان، ابتلا به فقر است که ضعف یقین و زوال عقل و ایمان را موجب می‌شود، و عدم شناخت فلسفه آن، موجب ناامیدی می‌گردد. در حوزه مسائل دینی هم خداوند انسان را به دستورات دینی، اختلاف شریعت‌ها، نسخ احکام، اختلاف درجات، وجوب نماز و رعایت وقت آن، ایمان به پیامبران و جهاد امتحان می‌کند، تا خالص از ناخالص، و مومن از کافر جدا شود، و استواری آن‌ها در ناملایمات زندگی بیشتر گردد. از دیگر موارد امتحانی خداوند ابتلاء به شر است تا انسان به یاد خدا بیفتد، و خدا او را از فرورفتن در زندگی دنیا نجات دهد. آخرین مورد آزمایش الهی امتحان به خوف است، که امتحانی همگانی است، و نتیجه‌اش یاد خدا، ترس از عذاب الهی و ترک گناه است، و راه غلبه برآن توسل به ائمه معصومین(ع) می‌باشد.