جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف مقاله حاضر روشن‌کردن رابطه امر واقعی ‌و واقعیت در شرح دلوز بر مبنای فعل‌های تخیل از نقد اول و سوم کانت است. این رابطه، از رهگذر فعل‌های تخیل یعنی سنتز و شاکله در نقد اول و نیز تکوین در نقد سوم قابل توضیح است. مطابق خوانش دلوز، مولفة محوری در نقد اول کمیت اشتدادی، ریتم و شاکله است. او به جای کمیت امتدادی متوجه رابطه بین تغییرات بی‌نهایت کوچک کمیت‌های اشتدادی در خود ماده ادراک است. دلوز به واقعیت یعنی احساس بر مبنای کمیت اشتدادی زیر کمیت امتدادی و به ریتم در ادراک استتیکی به عنوان مبنای سنتز تکیه می‌کند. شاکله، قاعده‌ای است زمانی برای تولید مصداق مفهومی در تجربه. دلوز براین‌اساس، شکل‌گیری ایده یعنی امر واقعی را توضیح می‌دهد.تشریح امر والا، به‌هم‌ریختن سنتز بازتولید و از دست‌رفتن معیار اندازه‌گیری، تنظیم هماهنگی آشوب بر اساس ریتم، حد تخیل و نیز تکوین ایدة عدم‌تناهی در قوه فوق محسوس به تعبیری همان شدت محض است که پویایی‌های مکانی-زمانی، شدت‌ و روابط دیفرانسیل هستنده را رقم می‌زند و بنیاد فعل وی را تعین می‌بخشد. دلوز با تأکید بر فعل دیگری از تخیل، یعنی تکوین ایدة عدم‌تناهی یا امرواقعی در موقعیت‌های حدی، قادر می‌شود وجه معرفت‌شناختی تخیل را به هستی‌شناختی تغییر دهد.

گفتمان هنرهای خلاق تعاملی، سبب تغییر رویکرد مفهوم مخاطب هنری از نظاره­گری بی­کنش و منفعل به آفریننده­ای تعامل­گر و پویا بوده است که از منظر فلسفۀ پست­مدرن نگاهی قابل تأمل به انسان، بشمار می­آید. افادات ژیل دلوز به فلسفه، از جسمانی­ترین رویکرد­ها به حیات انسان است که با نکته­پردازی­های خلاقانۀ وی می­تواند ابزار تحلیلی کارآمدی برای بررسی نقش و شناخت واکنش­های انسانی بشمار رود. اصطلاحاتی از قبیل صیرورت، ریزوم و بدن بدون اندام در شناخت رفتارهای انسانی که از سوی دلوز مطرح شده می­توانند در تحلیل رفتارهای مخاطب بکار روند. در این مقاله به این پرسش­ها پرداخته­ایم که آیا هنر تعاملی می­تواند ترجمان هنری صیرورت باشد و این­که انتخاب­های پیش­روی مخاطب چگونه با تعاریف بدن بدون اندام و ریزوم مرتبط می­شوند. در شیوۀ پژوهش، اطلاعات مورد نیاز از منابع کتابخانه­ای و دیجیتال استخراج و سپس با به کارگیری این مستندات، جایگاه مخاطب به روش تحلیلی- توصیفی با رویکرد دلوزی تشریح شده­اند. در نهایت به این نتیجه نزدیک شده­ایم که بنابر تعریف بدن بدون اندام، مخاطب هنر تعاملی با مجموعه­ای از بالقوگی­های منحصر به فرد روبه­رو است که انتخاب از میان آن­ها، روند شکل­گیری اثر هنری را به شیوه­ای بی­قاعده و ریزوم­گونه هدایت می­کند که این اثر در طی مسیر و در لحظه به ظهور می­رسد و همواره میان قوه و فعلیت قرار دارد و در نهایت این تعریف با عبارت فلسفی صیرورت از دیدگاه دلوز، همسان است.

یبدأ کتاب زرادشت الاول بسرد تحولات ثلاثه. « کیف یصبح الروح جملا، و کیف یصیر الجمل اسدا، و اخیرا کیف یصیر الاسد طفلا». الجمل هو الیحوان الذی یحمل: یحمل عبء القیم السئده، اثقال التربیه، و الاخلاق و الثقافه، یحملها فی الصحراء ، و یتحول هناک الی اسد: یحم الاسد التماثیل، یدوس الاثقال، یتولی نقد کل القیم السائده، اخیرا، یمتلک الاسد ان یصبح طفلاً، ای لعبا و بدایه جدیده، خالقا لقیم جدیده و مبادی تقویم جدیده.