جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 46
نقش باور به خدا در اثبات حیات پس از مرگ از نگاه شهید مطهری و آقای جوادی آملی
نویسنده:
نسیمه زارع
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوع بشر در طول تاریخ پیوسته با موضوعاتی رو به رو بوده است که بر فرایند حیات تاثیر بسزایی داشته وزندگی اش را جهت و معنا بخشیده است.بدون تردید از اهمّ این موضوعات پدیده مرگ و پایان حیات است، پدیده ای که هیچ انسانی را از آن گریزی نیست و آرزوی جاودانگی همواره در طول تاریخ اندیشه انسان را درگیرکرده است. در این نوشتار سعی برآن است تا دیدگاه متفکران و ژرف اندیشان ادیان و مکاتب مختلف از جمله دو فیلسوف بزرگ استاد شهید مطهری و علامهجوادی آملی را در مورد اثبات حیات پس از مرگ با تکیه بر باور به خدا یا به عبارتی خداشناسی مورد بررسی قرار دهیم و جدیدترین نکات تحقیقاتی در خصوص مرگ، حیات پس از مرگ و تجربه های نزدیک به مرگ را بررسی کنیم. امید است بتوانیم در این پژوهش برای شناخت این جنبه از دریای وجودی انسان روزنه ایی را بگشاییم.
دین و تحول اخلاقی در جهان معاصر
نویسنده:
رمضان مهدوی آزاد بنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ادیان ضمن ارائه‌ی تعالیم درباره سه موضوع اساسی خدا، جهان و انسان با تجویز و توصیه ارزش‌های اخلاقی خاص همواره تحول اخلاقی مطلوبی را مورد هدف قرار می‌دهند. در متون اسلامی و در راس آن‌ها قرآن کریم وظیفه و مأموریتی که به عهده پیامبران الهی گذاشته می‌شود، ثنایی بوده و دو مقوله مذکور - تعلیم و اخلاق- (تزکیه) را هدف رسالت پیامبران بیان می‌کند. تزکیه و اخلاق به معنای دعوت انسان‌ها به سمت تحولات مطلوب، رسالت تردیدناپذیر و بدیهی دین (پیامبران) است. پرسشی که تحقیق حاضر قصد طرح و بیان آن را دارد، کارآمدی هدف و رسالت مذکور در جهان حاضراست. جهان معاصر با توجه به قدرت تکنولوژی ارتباطات به دهکده و به تعبیر برخی به برج شیشه‌ای تبدیل گشت. خصیصه‌ی عمده جهان شیشه‌ای فقدان مرز‌ها و موانع طبیعی و سیاسی میان انسان‌ها و فرهنگ‌های متفاوت است. آیا با توجه به چنین خصیصه‌ای، همچنان می‌توان از امکان تحقق تحول اخلاقی در جهان معاصر سخن به میان آورد؟ در نوشته‌ی حاضر از کارآمدی ارزش‌های اخلاقی در ایجاد تحول اخلاقی با تکیه بر انسان‌شناسی دینی(اسلامی) دفاع خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 173 تا 189
بررسی سیر تحوّل نظریه فطرت در کلام امامیّه
نویسنده:
مژکان آبافت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق تلاش شده است تا به تقریرهای مختلف نظریه فطرت ازنظر متکلمان امامیه پرداخته شود . عقیدۀ متکلمان شیعه در مورد فطرت الهی این است که فطرت بخشی از منطق خداشناسی دینی است که همراه با بخش‌های دیگر، مجموعاً طریق اصیل خداشناسی را نشان می‌دهد. همانا نظریه فطرت در مباحث معاد، نبوت، اخلاق... حائز اهمیت است. طبق آیات ۳۰ سوره روم و ۱۷۲ سوره اعراف، انسان مفطور به معرفت پیشین نسبت به خداوند متعال است امور فطری و سرشتی انسان شامل شناخت‌ها و گرایش‌ها است. به فطرت انسان یا تنها به‌عنوان راه و طریق خداشناسی توجه شده است، یا علاوه بر آن، به‌عنوان برهان و دلیلی بر وجود خداوند نظر شده است. متکلمان متقدم، عموماً، فطرت را یکی از راه‌های عام و همگانی در خداشناسی با رویکرد شهودی مطرح کرده‌اند. مهمترین مسأله این است که خداوند رحمان بندگان خویش را در اصولی‌ترین بنیان اعتقادی رها نکرده و حوالت آنان را به معارف بشری واگذار نکرده بلکه از نخستین قدم خلقت انسان و حتی قبل از خلقت جسمانی انسان در چندین مرحله بنیانی‌ترین معارف را که اساس آن معرفت توحیدی می‌باشد بالعیان به او نمایانده و با این کار حجت را هم بر او تمام کرده است. همچنین با مراجعه به تفاسیر مهم شیعه، نصوص و شواهدی جمع‌آوری‌شده که بیانگر اعتقاد اکثر مفسران به این اصل اعتقادی است. ولی مع الاسف در مباحث رسمی و کلامی پیشینیان یا اصلاً مطرح نشده و یا به‌طورجدی بدان پرداخته نشده است. در سال‌های اخیر نیز که برخی متکلمان بدان پرداخته‌اند غالباً در میان ادلۀ اثبات خدا به‌عنوان دلیلی ناکافی مطرح‌شده است. هدف در این پژوهش است که پیوند میان فطرت توحیدی با عوالم پیشین به‌طور مبسوط با استناد به آیات و روایات مطرح گردیده، لذا لازم است ابتدا امور فطری مورد مداقه و توجه واقع شوند و ادله وجود شناختی فطرت بررسی شود و به این سوال که بررسی سیر تحول نظریه فطرت در میان متکلمان امامیه چه روندی داشته است، که در این پژوهش بررسی و اثبات می‌شود که سیر تحول فطرت، سیر تکاملی بوده و کاربردهای مهم و مختلفی در مباحث کلامی امامیه همچون معاد، خداشناسی، نبوت، اخلاق، نفس شناسی... داشته است.که با روش کتابخانه و تحلیلی این مطالب گردآوری شده است
بررسی امکان آموزش مفاهیم فلسفی و کلامی به کودکان با تاکید بر مفهوم خدا
نویسنده:
سیّد بهاره کردی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آموزش مفاهیم فلسفی وکلامی به کودکان به عنوان روشی برای پرورش قوّه تفکر از دیر باز مورد توجّه بسیاری از اندیشمندان داخلی و خارجی قرار گرفته است. دراین آموزش، درگیر نمودن ذهن کودک با مفاهیم فلسفی و کلامی موجب پرورش قدرت تفکر در آنان می شود. پژوهش حاضر با نظر به اینکه تغییرات سریع اجتماعی و فرهنگی در بسیاری از جوامع سبب ایجاد تضادهای های فکری و کاهش مهارت اندیشه ورزی در کودکان شده است، در ضمنِ مراجعه به منابع و مآخذ متعدد به بررسی امکان آموزش مفاهیم فلسفی و کلامی به کودکان با تاکید بر مفهوم خدا پرداخته است. بنا بر یافته های پژوهش آموزش مفاهیم فلسفی و کلامی در قالب برنامه ای از پیش تعیین شده توسط متیو لیپمن با عنوان برنامه آموزش فلسفه به کودکان (فبک) با برگزاری کلاس های آموزشی و تدریس مربیان متخصص قابل اجرا می باشد. او آموزش مفاهیم را در قالب محتواهایی به صورت طرح بحث، داستان و فعالیت های آموزشی مانند شعر، نمایش، موسیقی، کاردستی محقق ساخته اما عدم بومی سازی محتواهای آموزشی که از نوعی نگاه غربی برخاسته، اجرا نمودن این شیوه آموزشی را در ایران که بر جهان بینی الهی و مبانی کلامی استوار بوده با مشکل مواجه ساخته است. در چند دهه اخیر آموزش این مفاهیم در ایران توسط بنیاد حکمت اسلامی صدرا، با هدف ایجاد مهارت اندیشه ورزی در کودکان شروع به کار نموده اما همواره به آموزش مفاهیمی چون مفهوم خدا کمتر به آن پرداخته شده است. از این رو در این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی، موضوع مورد نظر را مورد نقد و بررسی قرار داده و نشان می دهیم که آموزش مفاهیم فلسفی و کلامی چون تفکر، استدلال، صداقت، شجاعت، حسادت، صبر، خشم، غیبت و در نهایت امر آموزش مفهوم خدا توسط والدین کودک و مربیان آموزشی، با در نظر گرفتن رشد ذهنی کودکان درمقاطع سنی مختلف و با اجرای روش های ثمثیلی، نمادین سازی، الگوسازی و ... که منطبق با مبانی دینی و فرهنگی کشورمان است، امکان پذیرمی باشد.
ارزیابی نظام معرفت شناسی فلاسفه تحلیلی در آثار استاد مصباح یزدی
نویسنده:
رسول فرامرزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معرفت، بازتاب حقیقت عینی در نفس آدمی است وچون آینه‌ای است که حق و حقیقت را به او می نمایاند. در این پایان نامه سعی شده است تا آثار استاد مصباح یزدی را از نظر معرفت شناسی فلاسفه تحلیلی بررسی شود
بررسي مسأله عصمت پیامبران از دیدگاه علّامه طباطبائي در تفسیر المیزان و امام فخر رازي در تفسیر کبیر
نویسنده:
ابوالفضل فلّاحی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پیامبران الهی از هر نوع پلیدی و آلودگی از قبیل شرک، کفر، فساد و تباهی هم در محورهای اعتقادي، تبلیغی و هم در محورهای صدور احکام و فتاوی و افعال منزّه و در واقع از ارتکاب به معاصی کبیره و صغیره عمدی و سهوی در تمام دوران عمر خویش به اعتقاد اکثرّیت شیعیان و همچنين از زمان نبوّت به اعتقاد اشاعره معصومند. مقوله عصمت انبیاء اگرچه در مباحث اعتقادی و کلامی دارای قدمتی دیرینه می باشد، امّا همیشه یکی از مهم ترین و شبهه‌دارترین و گفتگو انگیز ترین مباحث کلام اسلامی در بین متکلّمان و مفسّرین مسلمان است لذا در این پژوهش در پنج فصل به بررسی عصمت انبیاء در نگاه علامه طباطبائی و فخر رازی و مقایسه دیدگاه های دو مفسّر بزرگ شیعی و اشاعره پرداخته شده است. در فصل اوّل: شامل کلّیاتی در مقوله عصمت « تعریف مسأله، اهمیّت و جایگاه، پیشینه عصمت، طرح سؤالات اصلی و فرعی، حدود، فرضیات، اهداف و روش پژوهش مطرح گردیده است. در فصل دوم: مباني نظري تحقيق شامل زندگي نامه علّامه طباطبائي و فخر رازي، ادبيات تحقيق شامل واژه شناسي عصمت، معنای لغوی و اصطلاحی عصمت، عصمت در قرآن کریم، عصمت از دیدگاه شیعه، اشاعره و معتزله و علی الخصوص عصمت در نگاه فخر و علامه، بررسی واژه نبّي و نبوّت در لغت، قرآن و اصطلاح، تفاوتهای رسول و نبّی و دیدگاه فخر و علّامه درباره‌ي رسول و نبی ودر پایان فصل، مقایسه دیدگاه فخر و علّامه لحاظ گردیده است. در فصل سوّم : منشأ و مراتب عصمت از ديدگاه علّامه و فخر رازی عنوان شده و در این خصوص مباحث مسأله لطف و وجوب لطف در دیدگاه مفسّرین و متکلّمین اسلامی و در نزد علّامه و فخر رازی، بررسی رابطه عصمت با لطف الهی، مسأله منشأ عصمت و بررسی چهار دیدگاه مطرح شده درباره منشأ عصمت انبیاء، رابطه عصمت با علم، رابطه عصمت با اختیار، مراتب عصمت، مسأله گناه و اقسام آن، دیدگاه علّامه و فخر درباره گناه، مراتب عصمت در نزد علّامه و فخر در نهایت مقایسه آراء علّامه و فخر در خصوص منشأ و مراتب عصمت آورده شده است. در فصل چهارم : دلائل ضرورت (لزوم) عصمت انبیاء در نزد علّامه طباطبائی و سپس امام فخر رازی با استناد به آیات قرآن کریم آورده شده و در پایان فصل مقایسه ای بین دو دیدگاه مطرح گردیده است.و در فصل پایانی (فصل پنجم): برای بررسی مهمترین مسأله یعنی دیدگاه علّامه و فخر در خصوص آیات موهم (شک برانگيز) صدور گناه و خطا از أنبیاء مسائلي همچون شبهات عصمت قبل از بعثت و شبهات وارد بر اعتقاد، تبليغ، احکام و فتاوی و افعال پیامبر در بعد از بعثت و سپس شبهات مربوط به سایر أنبیاء در بعد اعتقاد،تبليغ، احکام و افعال آنان از نگاه علّامه و سپس از منظر فخر رازی همراه با پاسخ های آن دو شخصیت و مفسّر بزرگ مطرح و در پایان مقایسه ای بین دو دیدگاه علّامه و فخر در خصوص نگاه و پاسخ آن ها به شبهات وارد بر عصمت أنبياءانجام گرديد. و در نهايت در مبحث نتيجه گيري با نگاه و بررسی در دیدگاههای علّامه و فخر در خصوص عصمت، مراتب و منشأ عصمت، لزوم و ضرورت آن و آیات شبهه دار وارد بر عصمت أنبیاء(ع)، نظر نگارنده نیز در خصوص تأیید و یا ردّ دیدگاه های مذکور، مطرح گردید.
آفرینش انسان در قرآن کریم با توجه به تفسیر المیزان با نگاهی انتقادی به نظریه تکامل
نویسنده:
یوسف حیدری چناری ، رمضان مهدوی آزادبنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
یکی از مسائل مهمی که هم دین و هم علم از آن بحث نمودند، نحوه خلقت نخستین انسان و نسل آن می‌باشد. اثبات عدم تضاد میان دین اسلام و نظر علم در این مساله، قطعا در ترویج دین مبین اسلام موثر است که این عمده‌ترین هدف این تحقیق می‌باشد. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی تلاش می‌نماید تا نظریه داروین در خصوص آفرینش انسان را بر اساس دیدگاه مفسر و فیلسوف بزرگ جهان اسلام، علامه طباطبائی در المیزان مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. مطابق نظریه علامه طباطبائی، ظهور نزدیک به صراحت آیات قرآن کریم در این مساله، این است که همه انسان‌ها از نسل حضرت آدم و حوا (ع) هستند و مطابق مراحلی طبیعی خلق می‌شوند. اما جنبه جسمانی آفرینش حضرت آدم و حوا (ع) مستقلا و مستقیما از خاک و گل است و جنبه روحانی آفرینش آنها به انشاء و نفخه الهی می‌باشد. مطابق نظریه تکامل تدریجی انواع داروین، انسان، مخلوق و محصول و نوع تکامل یافته حیوانات تحت تاثیر الزامات محیطی و شرایط زیستی است. باید گفت این نظریه در حد فرضیه علمی است و هنوز به اثبات علمی و یقینی نرسیده است چراکه پیروان آن هنوز به انتقادات و ایرادات جدی برخی اندیشمندان علوم تجربی، فیلسوفان علم و بزرگان دین پاسخ قانع کننده ندادند. از دیدگاه علامه طباطبائی میان علم و دین رابطه سازگاری وجود دارد و نظریه تکامل در مساله خلقت انسان در حد فرضیه علمی است و هنوز دلیل قطعی بر آن نداریم و بر فرض صحت و اثبات علمی و قطعی، ظاهر برخی آیات که مخالف این نظریه‌اند، قابل تأویل می‌باشند.
صفحات :
از صفحه 121 تا 158
پیامد کلامی نظام معرفتی پسامدرن
نویسنده:
رمضان مهدوی آزادبنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
ارائه ی تفسیر جدید از شناخت در عصر پسامدرن سبب تغییر جهان بینی در فرهنگ غرب گردید. این دوره اگرچه دربردارنده ی عناصر فکری مختلفی است، نویسنده بحث خود را محدود به جزء معرفتی دوره ی مذکور می نماید. نویسنده بر آن است تا ضمن بیان تحلیلی مبانی معرفت شناختی عصر پسامدرن، پیامد و لوازم معرفت شناختی آن را در قالب نگرش دینی بررسی کند. در این باره مدعای نویسنده این است که میان مفروضات و مبانی معرفت شناختی عصر پسامدرن و مبانی معرفتی موجود در دین تعارضی وجود ندارد. عصر پسامدرن با بازنگری در مفروضات معرفت شناختی عصر جدید، تفسیر جدیدی از عقلانیت و حقیقت به همراه خود آورد. تاکید به درهم تنیدگی ذهن و عین، از دست رفتن اعتبار تفکیک سوژه - ابژه و کنار نهادن نقش بی طرفانه و منفعلانه ی ذهن در فرایند شناخت از ویژگی های عمده ی معرفت شناسی این دوره است. می توان به منزله ی نتیجه ی تحقیق پذیرفت که عصر پسامدرن با توجه به مبانی معرفتی اش در مقایسه با مفروضات معرفتی عصر جدید، قادر است شرایط مناسب تر و موفق تری را در دفاع از ارزش و جایگاه معرفتی باور های دینی فراهم نماید. وجود آموزه هایی مانند کران ناپذیری خداوند (که مستلزم کران ناپذیری فعل الاهی است) و هم چنین ایده ی وقوع من غیر احتساب امور در دین با جهان بینی پسامدرن توجیه پذیر است.
صفحات :
از صفحه 187 تا 204
بررسی تطبیقی مساله نفس در دیدگاه شیخ‌الرئیس ابن‌سینا و فخررازی
نویسنده:
رمضان مهدوی آزادبنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عنوان پایان‌نامه حاضر بررسی تطبیقی مساله نفس در دیدگاه شیخ‌الرئیس ابن‌سینا و فخررازی است . در این تحقیق مساله نفس از سه منظر در آثار و دیدگاه دو اندیشمند مسلمان ابن‌سینا و فخررازی تعقیب گردید. در منظر اول تجلیل معنایی و مفهومی خود نفس می‌باشد که در بخش اول طی چند فصل بررسی گردید. در منظر دوم مساله هستی‌شناسی مورد توجه قرار گرفت که آیا وجود نفس با پشتوانه‌های عقلانی قابل دفاع می‌باشد یا نه. در منظر سوم مساله اوصاف و ویژگیهای نفس مطرح گردید. اوصافی چون تجرد نفس ، وحدت نفس ، تعقل نفس ، رابطه نفس و بدون و بقاء نفس مورد ملاحظه قرار گرفت . در خاتمه وجوه افتراق در اندیشمند مسلمان، ابن‌سینا و فخررازی در مورد مسائل علم‌النفس مورد توجه قرار گرفت . در بخش اول برای معقول نشان دادن ورود به بحث از علم‌النفس در فصل اول ملاحظه‌ای تاریخی به بحث نفس در یونان و روم شده است و در آن کوشیده شد تا نظر برخی از فیلسوفان بطور کلی در باب نفس گفته شود. در خاتمه بحث نیز قبل از بیان نتیجه‌گیری بطور مختصر جهت مرور دوباره بحث شاکله آراء ابن‌سینا در علم‌النفس و شاکله آراء فخررازی در علم‌النفس بطور جداگانه مطرح شد.
بررسی رابطه متقابل معرفت و عمل در روایات
نویسنده:
عذرا وفایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بر اساس روایات، معرفت و عمل یک حقیقت واحده و مبنای حیات انسانی و ایمانی شمرده شده‌‌اند. معرفت، گام اول در عبودیت و تحقق عمل صالح و عمل صالح در بستر ایمان و عبودیت، عامل ازدیاد و تکامل معرفت می‌باشد. در لسان روایات، تفکیک و جدا دانستن‌ معرفت و عمل از همدیگر، گمراهی آشکار می‌باشد؛ چراکه این دو عنصر به طور کامل در ایجاد و بقا به هم وابسته‌اند و وجود هر یک بدون دیگری، نه تنها ارزش و حقیقتی ندارد و مقبول درگاه الهی نیست؛ بلکه گمراه‌کننده و آسیب‌زا نیز می‌باشد.
  • تعداد رکورد ها : 46