جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫نوشتار حاضر، ترجمه کتاب انديشه سياسي آيت‌الله استاد مطهري به زبان اردو است، که به صورت مجموعه مقالات و توسط تني چند از پژوهش گران حوزوي به رشته تحرير در آمده و به مؤلفه‌هاي تفکرات سياسي اجتماعي شهيد مطهري، ترسيم نظام سياسي اسلام و ولايت فقيه در قالب پنج مقاله از منظر آن استاد اختصاص دارد. در هر يک از مقالات مزبور، بخشي از چارچوب فکري شهيد مطهري درباره ابعاد سياسي و اجتماعي دين اسلام برجسته شده است. مقاله اول به تبيين چيستي و هستي جامعه و رابطه انسان با جامعه از منظر شهيد مطهري مي‌پردازد و ادله عقلي و نقلي ايشان بر وجود جامعه و امکان تحقق جامعه را بيان مي‌کند. استدلال به برخي آيات قرآن مبني بر اهميت و ارزش جامعه و قبول هويت اجتماعي بشر، از ديگر مطالب اين مقاله به شمار مي‌آيد. در مقاله دوم مفاهيم و پرسش‌هاي مربوط به حق و عدالت در نظام سياسي و اجتماعي اسلام و ارزش غايي و نهايي عدالت در اين نظام از ديدگاه ايشان تفسير شده است. مقاله سوم به نظام سياسي مطلوب از منظر آموزه‌هاي اسلامي و ماهيت حکومت اسلامي در انديشه و گفتار استاد مطهري اختصاص يافته و ديدگاه‌هاي ايشان درباره ولايت فقيه، حق انتخاب مردم در نظام اسلامي، نسبت بين ولايت فقيه و دموکراسي، توجه همزمان دين اسلام به نيازهاي دنيوي و اخروي مردم، انواع آزادي و مفهوم آن بررسي مي‌شود. در مقاله قوانين و سنت‌هاي موجود در جامعه، سلطه برخي انسان‌ها بر گروهي ديگر، نسبت بين آزادي و تکليف، تکامل و سعادت آدمي به عنوان اهداف آزادي از ديدگاه شهيد مطهري بيان شده است. آخرين مقاله نيز به انقلاب و تحولات اجتماعي از منظر استاد مطهري مي‌پردازد و به نظريات ايشان در زمينه پديده تغيير و تحول، جهات تکامل، عوامل تحول، تکامل و بالندگي يک جامعه و... اختصاص دارد.

‫آنچه در این تحقیق به رشتۀ تحریر درآمده است، ترجمانی از کتاب «الدر النظم فی لغات القرآن العظیم» اثر محدث قمی، به همراه پژوهش و توضیحاتی است که گاه مطالب کتاب ایجاب کرده است. در این کتاب که خود برگرفته از آثاری چند در باب مفردات قرآن و تأویل آیات آن است به نحو ایجاز مطالب بسیار زیاد و کاملاً مفید گرد آمده است و من در این رساله کوشیده ام که به مقصود نگارنده پی ببرم و آن را به ترتیب و شیوه ای که مؤلف نگاشته است به فارسی برگردانم. علاوه بر آن در پیشگفتار و مقدمه نکاتی را در باب شرح حال و آثار مؤلف، کتب مفردات و جز این دو تقدیم داشته ام. کوشش من در این رساله به صحّت ترجمه وهمانندی آن در اختصار معطوف بوده و تا حد امکان از کاستن یا افزودن مطلبی بر آنچه مؤلف آورده است خودداری کرده ام و آنچه در توضیح و یا تکمیل مطلب نیاز بوده است، در پای ورق و جدا از سخن مؤلف متذکرگردیده ام. برخی از این توضیحات برگرفته از دیگر منابع است که به مأخذ آن اشاره کرده ام و برخی دیگر به معلومات دانشجویی ام باز می گردد. سرانجام تلاش نگارنده به ترجمه کامل کتاب و تعلیقاتی علاوه بر آنچه گروه تحقیق در موسسه در راه حق یافته اند، منتهی گردید- والسلام. Abstract In this desertation that is a translation of "al-dor al-nazim fi loghat-e-al-qoran", by mohaddeth of qum and research on it is some fragments that its comment was necessary. in this book which its data take from some works on single elements and hermenutics of quran, there are many and so useful information subjects. This desertation has tried to understand the amis of complier and translate it in Persian. Biography and works of author and introducing of work on single elements of qoran in translation of text, I tried to keep integrity and honesty. Therefore my translation is verbatim. My comment on some fragment refers to my own opinion and the points of view of other scholors. In my desertation of the book has completed and with annexation that I added made this work in relation with the effort that dar rah-e-haqq institution did, is more complet.

‫اين پاياننامه به مقايسه تطبيقى پانزده جزء اول دو ترجمه از قرآن كريم به نامهاى ترجمه محمدكاظم معزى و محمدمهدى فولادوند پرداخته شده است به اين منظور كه معادلهاى مناسب كلمات قرآن از رهگدر اين مقايسه شناسايى گردد. روش كار به اين شرح است كه نخست دو ترجمه، آيه به آيه مقايسه شده و موارد اختلاف شناسايى گرديده، آنگاه سعى شده است، اين موارد با استفاده از تفاسير و فرهنگهاى قرآنى و لغت و مطالب ساير كتب و مقالات بررسى و نقد گردد و آنگاه ترجمه بهتر معرفى شود. نويسنده به اين نتيجه رسيده است كه از كل موارد بررسى شده، ترجمه فولادوند در 120 مورد و ترجمه معزى در 20 مورد ارجح است و در 30 مورد نيز هيچ يك ترجمه مناسبى به دست ندادهاند. در پايان هر يك از دو ترجمه از جنبههاى گوناگون مورد نقد قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف آنها با ذكر شواهدى از ترجمههاى آنان بيان شده و در ادامه جدولى از كلمات مورد اختلاف همراه با ذكر نام سوره و شماره آيه، به صورت الفبايى به دست داده شده است.

‫اين پايان نامه برگردانِ کتاب بِلاغة الحسين تأليف سيد مصطفي علي اعتمادي از عربي به زبان ترکي استانبولي است، که خطبه‌ها، نامه‌ها، سخنان طولاني، کلام کوتاه و حکمت‌هاي نَقل شده از امام حسين (ع) را دربر مي‌گيرد، که فصاحت و بلاغت بالاي اين سخنان، توجّه مؤلّف و مترجم را به خود جلب کرده، تا دست به تأليف و ترجمه آن ها بزنند. اصل کتاب، عربي و به سَبک نهج‌البلاغه تدوين و ارائه شده است؛ يعني نخست خطبه‌هاي امام حسين (ع) که برخي از آن ها در شب و روز عاشورا ايراد گرديده، سپس نامه‌ها و سخنان بلند و پس از آن نيز کلام کوتاه و حکمت‌ها گردآوري شده است. مترجم در پرتو تحقيقي اجمالي، مأخذهاي جديد و قديم مطالب را نيز استخراج کرده و در پاورقي ها آورده است. او همچنين آيات قرآني مورد استشهاد متن کتاب را نيز در قالب نمايه قرآني در پايان نوشتار خود معرّفي مي‌کند. در کتاب مذکور به ترتيب: خطبه‌هاي بلند، خطبه‌هاي متوسّط و کوتاه، سخنان طولاني، نامه‌ها و کلام کوتاه را مي‌خوانيم. نگارنده و مترجم، جنبه‌هاي فصاحت و بلاغت کلام امام حسين (ع) را نيز در نظر داشته و آن را ستوده‌اند.

‫در اين پاياننامه بخشى از كتاب، زبدة البيان ترجمه و با استفاده از ساير منابع بررسى شدهاست. عناوين فصول اين پژوهش عبارتند از: آشنايى با ماهيت حجر، بررسى آيات قرآن مربوط به محجوريت چون: صغير، يتيم، مريض، سفيه و عبد مملوك، مجنون، اولياء صغير و مجنون و سفيه، مفلس.

‫پژوهش حاضر، که ترجمه کتاب تاريخ و سيره سياسي اميرالمؤمنين علي بن ابي‌طالب تأليف رسول جعفريان است، که بر اساس حوادث روي‌داده پس از وفات رسول اکرم( موضع‌گيري‌هاي سياسي امام علي(ع) در قبال غصب خلافت، تعامل با خلفاي سه‌گانه، اقدام‌هاي ايشان در ايام خلافت خويش و برخورد آن با انواع مخالفان خود، اعم از غاصبين، ناکثين و مارقين را شرح مي‌دهد. نويسنده ابتدا به حوادث تلخ بعد از رحلت پيامبر اسلام(ص) مانند تشکيل شوراي سقيفه براي تعيين خلافت، حمله به خانه علي(ع) و گرفتن بيعت اجباري از آن حضرت و قهر و غضب حضرت فاطمه( با خليفه اول و دوم پرداخته، در عين حال رابطه امام علي(ع) با خليفه اول و دوم را مطابق با مصالح اسلام و مسلمانان، بسيار سازنده برشمرده و مخالفت‌هاي حضرتش با سياست‌ها و اقدام‌هاي خلفا را نيز با همين هدف تفسير کرده است. وي همچنين با اشاره به انزواي سياسي آن امام همام در طول دوران خلافت خلفاي سه گانه، گسترش مخالفت‌ها بر ضد عثمان بن‌عفان و آغاز خلافت امام علي(ع) و بيعت مردم با آن حضرت را تشريح مي‌نمايد. آن‌گاه نگارنده به مشکلات فراوان امام علي(ع) در آغاز خلافت اشاره کرده و رويارويي مخالفان آن حضرت و برخي نزديکان پيامبر اسلام همچون عايشه، طلحه، زبير و مخالفان ديگر امام به ويژه خوارج و معاويه که داعيه حکومت و خلافت مسلمانان را در سر مي‌پروراند، بررسيده و مبارزه آن حضرت در اين سه جبهه و ساماندهي اوضاع سياسي، اجتماعي، فرهنگي، ديني و اقتصادي جامعه آن روز را وصف و تحليل مي‌کند. علت استقرار حکومت امام علي(ع) در کوفه، توطئه‌هاي خوارج، طلحه، زبير، عايشه و عمر و عاص بر ضد حکومت امام علي(ع) ، وقوع سه نبرد جمل، نهروان و صفين و شرح اين جنگ‌ها، کشيده شدن جنگ صفين به حکميت و قبول اجباري آن از سوي امام علي(ع) و در نهايت، جريان شهادت مظلومانه حضرتش در مسجد کوفه، تحليل اين وقايع و نيز موضع‌گيري سياسي امام علي(ع) در قبال اين حوادث، از برجسته‌ترين مباحث مندرج در کتاب مذکور محسوب مي‌شود، که به زبان اردو در اين نوشتار ارائه شده است.

---

‫در اين پاياننامه بخشى از كتاب تاريخ فكرة اعجاز القرآن منذ البعثة النبوية حتى عصرنا الحاضر كه درباره آراء و افكار دانشمندان اسلامى قرنهاى ششم، هفتم و هشتم هجرى قمرى و در خصوص اعجاز قرآن است، ترجمه و بررسى شدهاست. در اين پژوهش افزون بر ترجمه كتاب فوق به فارسى، پانوشتهايى در معرفى اشخاص و آثار مذكور در كتاب و بيان پارهاى نكات در زمينه تحدى، صرفه، تفسير علمى و جز آن آمدهاست.

‫در اين نوشتار که ترجمه ترکي استانبولي بخش هاي دوم تا چهارم کتاب "ربا" است؛ با استفاده از روش‌هاي مختلف فقهي، احکام فقهي ربا بحث و بررسي گرديده و سؤال ها و شبهه هاي مربوط به ربا پاسخ داده شده است. بخش اول، به بيان تاريخچه‌اي از بحث ربا در ميان فقهاي شيعه و اهل سنت اختصاص يافته است. در بخش دوم، احکام کلي ربا از منظر قرآن و روايات پژوهش شده و اشکال مختلف حرمت ربا بيان گرديده است. در اين بخش، همچنين ضمن تبيين حکمت تدريجي يا دفعي حرمت ربا؛ فلسفه حرمت ربا از منظري روايي بررسي گرديده است. در بخش سوم، که مهم ترين بخش اين نوشتار است، انواع ربا در فقه اسلامي و نيز رباي خريد و فروش، رباي قرضي از نظر مذاهب اسلامي و مبتني بر کتاب هاي فقهاي مسلمان شرح و بررسي گرديده و منابع فقهي شيعه و اهل سنت در اين زمينه معرفي شده است. در بخش مربوط به خريد و فروش و رباي مربوط به آن، ملاک‌هايي از احاديث اهل بيت( در خصوص حرمت ربا عنوان گرديده و اختلاف نظر فقه شيعه با فقه اهل سنت در اين زمينه برجسته شده است. بنا بر مذهب اهل بيت، از جمله ملاک‌هاي رباي خريد و فروش، بودن يا نبودن خريد و فروش به شکل مکيل و موزون عنوان شده و بر اساس اين نوع ربا، خريد و فروش مخصوص چيزهايي است که فقط با کيل و وزن فروخته مي‌شود و در اجناس ديگر چنين ربايي تصور نمي‌شود. فقهاي اهل سنت، با به کار بردن قياس، ملاک‌هاي ربا را مطرح کرده‌اند. نويسنده به وعده‌هاي عذاب براي ربا مندرج در قرآن کريم و روايات نيز اشاره و نيز اين وعده‌هاي عذاب از لحاظ حکم تکليفي ربا تجزيه و تحليل کرده و مواردي که حکم عذاب ربا براي آن قطعي است، بيان نموده است. از نظر نويسنده، محدوده حرمت ربا در روايات معصومين( کاملا مشخص شده و شرايط تحقق رباي معاملي نيز معين گرديده است. بخش چهارم، به راه‌هاي فرار از ربا از نظر فقهي و نيز طرح پانزده روش مندرج در کتاب هاي قديمي فقهي که به عنوان حيله‌هاي ربا مطرح شده؛ اختصاص يافته است.

‫اين پايان نامه، ترجمه اردوي کتاب در انتظار ققنوس تأليف و برگردان مهدي علي‌زاده و خود نيز برگردان از عربي به فارسي کتاب المهدي المنتظر في الفکر الاسلامي تأليف سيدثامر هاشم العميدي است، که به پاسخ شبهه هاي احمد الکاتب در مباحث مهدويت و انکار وجود امام مهدي( اختصاص دارد. احمد الکاتب نويسنده و عالمِ متعصّب اهل سنّت در کتابي به نام تطور الفکر السياسي الشيعي من الشوري الي ولاية الفقية مدّعي شده که: امامت از نظر تشيع، تنصيصي و تعييني نبوده بلکه انتخاب امام از طريق شورا صورت مي‌گيرد و روايات وارد شده را غير ُمستند و تحريف شده مي‌داند. وي درباره امام زمان( مي‌گويد: شخصي به نام "مهدي" وجود تاريخي ندارد؛ لذا در اصل عنوان کتاب عربي مذکور، نوشتار آن با انتقادهاي او و پاسخ آن ها آغاز شده است. امّا مترجم فارسي، بعد از مطالعه و تحقيق کتاب، مطالبي را بر آن افزوده و به بررسي موعود شناسي و موعود باوري با رويکردي استدلالي مي‌پردازد. بخش اوّل کتاب فارسي، شامل مباحثي درباره شناخت حضرت مهدي( و ابعاد وجودي آن حضرت در چهار فصل است و به اثبات وجود آن امام اختصاص دارد. در بخش دوم به بررسي مهدي باوري، لزوم پيوند عاطفي با آن حضرت جهت امنيت رواني، کالبَد شکافي مقوله انتظار و پيشاهنگي تشيع، انقلاب جهاني مهدي( و رابطه آن با بعثت انبيا و سرکوب استکبار جهاني و مهدي باوري در آيينه هنر اسلامي پرداخته شده است.