جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين پاياننامه در سه قسمت به شرح و ترجمه و اعراب و تصحيح و ذكر منابع و مآخذ و نقد و بررسى اسنادى آيات و احاديث كتاب «التوسّل الى الترسّل» پرداختهاست: در قسمت اول، مناشير ديوانى و در قسمت دوم، امثله و مخاطبات، و در قسمت سوم، اخوانيات و ملاطفات ترجمه و تحقيق شده است.

‫در اين پايان نامه انعكاس اعمال انسان در دنيا از ديدگاه قرآن و روايات مورد بررسى قرار گرفته و از موضوعات زير بحث شده است: پاداشهاى مادى، پاداشهاى معنوى، اهميت پاداشها و كيفرهاى معنوى، كيفر دنيوى اعمال، پاداشها و كيفرهاى اجتماعى، اقوامى كه گرفتار عذاب شدند، بلاهاى جوامع متمدن، تزلزل خانواده، فقدان امنيت و عدالت اجتماعى و عدم انس و الفت.

‫مطالب اين تحقيق در پنج فصل تدوين شده است. در فصل اول مفهوم حقوق و حقوق جزائى و منابع آن بررسى شده و در فصل دوم اصول كلى حاكم بر حقوق جزائى اسلام نظير تساوى مجازاتها، قانونى بودن مجازاتها و شخصى بودن مجازاتها مورد تحقيق قرار گرفته است. فصل سوم به تعريف جرم ازنظر مذهبى و فصل چهارم به معرفى انواع جرايم و مجازاتها ازديدگاه قرآن اختصاص دارد و سرانجام در فصل پنجم جرايم و اجراى مجازاتها از ديدگاه قرآن مورد بحث واقع شده است.

چکیده ندارد.

‫عثمان بن عفان خليفه سوم مسلمين، يکي از شخصيت‌هاي تأثيرگذار در تاريخ اسلام است. او به ابداع و تغيير احکام اسلام با استفاده از آموزه‌هاي يهود و نصارا معروف است. از جمله اقدامات او در اين زمينه، ساختن احاديث جعلي به نفع بني‌اميه و عليه اميرالمؤمنين علي(ع) بود. بسياري از علماي اهل سنت نسبت به عملکرد نادرست عثمان و کارگزاران وي معترف هستند، اما برخي از آن‌ها به توجيه عملکرد او پرداخته و تلاش کرده‌اند تا حقايق را از مردم پنهان نمايند. پژوهش حاضر با روش توصيفي ـ تحليلي به نقد و بررسي شخصيت و عملکرد عثمان از بعثت پيامبر اسلام(ص) تا مرگ عثمان پرداخته است. عثمان از اولين کساني بود که به جمع ياران پيامبر اسلام پيوست، که اين اقدام وي با انگيزه ازدواج با رقيه صورت گرفت. او در جنگ‌هاي زمان پيامبر نقش زيادي نداشت و در بيشتر نبردها متواري بود. در زمان خلافت ابوبکر و عمر، او نقش حامي آن‌ها را ايفا مي‌کرد و سعي در به دست‌گرفتن خلافت پس از آن‌ها را داشت که عاقبت در جريان شوراي شش نفري به آن دست يافت. عملکرد عثمان در دوران خلافت، بر خلاف سيره پيامبر(ص) بود؛ او بدعت‌هايي را وارد اسلام نمود که از جمله مي‌توان به اتمام نماز در سفر و تقدم خطبه‌ها در نماز عيد اشاره نمود. عملکرد عثمان وکارگزارانش در مصرف نادرست بيت‌المال، به‌ويژه بذل و بخشش‌هاي او به اطرافيانش، مورد اعتراض مسلمانان، صحابه و حتي همسر پيامبر(ص) قرار گرفت. مجموع اين رفتارها، زمينه شورش مردم عليه عثمان را فراهم کرد که نهايتاً به قتل او منجر شد. با قتل عثمان، جامعه اسلامي به دو گروه علوي و عثماني تقسيم شد و همين امر، منشأ حوادث بعدي تاريخ اسلام مانند جنگ‌هاي جمل، صفين و نهروان گرديد؛ و به‌تدريج زمينه براي قدرت‌يابي امويان و بي‌حرمتي به امام علي(ع) و امام حسن(ع) مهيا گرديد.

---

---

‫چگونگي پيدايش عالم و پرسش از مبدأ و علت نخستين آن، از مباحثي است که در طول تاريخ تفکر بشر همواره مطرح بوده و فلاسفه و انديشمندان، پاسخ‌هاي متفاوتي به آن داده‌اند. در اين تحقيق نگارنده ضمن اشاره به پاسخ‌هايي که برخي از مهم‌ترين فيلسوفان به اين مسئله داده‌اند، ديدگاه ابن سينا را مورد مطالعه قرار داده است. وي در آغاز، به تعريف مفاهيم کليدي بحث مي‌پردازد و اقسام فاعل اعم از بالطبع، بالقسر، بالجبر، بالتسخير، بالقصد، بالعنايه، بالرضا و بالتجلي و حدوث و اقسام آن شامل حدوث زماني، حدوث ذاتي و حدوث دهري را در چارچوب مباحث فلسفي تعريف مي‌کند. پس از آن، فاعليت و حدوث را ازديدگاه فيلسوفان مهم پيش از بوعلي بررسي مي‌کند و به اين نتيجه مي‌رسد که بحث از خداوند و نحوه فاعليت او، به آن معنا که نزد فيلسوفان اسلامي مطرح است، براي فيلسوفان يونان باستان مانند ارسطو و افلاطوان مطرح نبوده است. البته ابن سينا نيز حدوث زماني عالم را نفي مي‌کند؛ ولي حدوث ذاتي آن را مي‌پذيرد. وي در ادامه به طرح ديدگاه متکلمان اشعري و معتزلي در اين باره پرداخته است. معتزله قائل بودند، خداوند فاعل بالقصد است و اشاعره معتقد بودند، خداوند فاعل بالاراده است و اراده را از صفات اضافيه مي‌دانستند، نه از صفات ذات. ابن سينا اين ديدگاه‌ها را مردود دانست و مهم‌ترين اشکال متکلمان را اين دانسته است که آنان براي افعال الهي اغراضي را خارج از ذات باري تعالي جستجو مي‌کنند. وي درنهايت قائل به فاعليت بالعنايه شد و ديدگاه متکلمان در باره حدوث زماني عالم را نيز نقد کرد. از ديدگاه ابن سينا نحوه فاعليت خداوند به گونه‌اي است که کثرات، بلاواسطه از واجب الوجود صادر نمي‌گردد؛ چرا که بر اساس قاعده «الواحد لايصدر منه الا الواحد»، آنچه بدون واسطه از خداوند صادر مي‌شود، نبايد کثير باشد؛ چون با وحدت محضه حق سازگار نيست. از اين جهت، او معتقد به سلسله عقول شد و بيان کرد که از خداوند فقط عقل اول صادر مي‌شود و از عقل اول عقل دوم تا عقول دهگانه‌اي که تصوير نمود. وي افلاک را در دايره همين عقول تعريف مي‌کند و آنها را داراي نفس مي‌داند.

چکیده ندارد.

‫«التفسيرالبياني» بنت الشاطي تفسيري بياني است که همان تفسير ادبي محسوب مي شود، با اين تفاوت که بنت الشاطي خواسته است تفاوت و تمايز روش خود را با اين نامگذاري نسبت به تفاسير ادبي گذشته نشان دهد و با توجه دقيق در به دست آوردن معاني تک تک واژگان آيات و در نظر گرفتن جايگاه آنها در سياق، روشي نو در تفسير ارائه دهد. مؤلف در اين تفسير روشهاي منظمي را مبناي کار خود قرار داده که آنها را از استادش امين خولي گرفته، از جمله: ضرورت تفسير قرآن به صورت موضوعي البته به سبک خاص خود با استقصاي همه ي آيات مربوطه؛ بهره گيري از روايات سبب نزول بدون محدود کردن دلالت آيه و با هدف شناخت فضاي نزول آيات؛ تبيين دلالت الفاظ قرآن در محدوده ي فهم مردمان عصر نزول؛ محوريت سياق در فهم نصوص قرآن و معيار قرار دادن متن قرآن در مباحث نحوي، اعرابي و بلاغي. به باور پژوهشگران وي در اين مسير، خود را تا حد زيادي موفق نشان داده است؛ هرچند گاه با از دست دادن اين نظم، از روش خود تخطي نموده و در به کارگيري روش يا نتايجي که به دست داده، دقت لازم را ننموده است؛ اما خطاهاي او در تفسيرش در مقايسه با دستاوردها و روش نويي که در تفسير آيات شريفه، پيش روي ما نهاده بسيار ناچيز است؛ استفاده از روش ايشان جداي از کاستي هاي آن در تفسير قرآن مي تواند نتايج نويي را در، برداشتِ آيات قرآني به دست دهد. واژگان کليدي: تفسيربياني، تفسيرادبي، بنت الشاطي، امين خولي