جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 34
آیا آنی یا زمانی وجود دارد که خالق، خالقیت خود را به فعلیت نرسانده باشد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
به نظر می رسد برای دستیابی به جواب چاره ای نیست مگر آن که پیش از آن، به سؤالاتی چند در این باره پاسخ گوئیم. پرسش هایی همانند: ماهیت زمان چیست؟ آیا عالم امکان و ماده، حدوث زمانی دارد؟ صفات فعل چیست؟ و آیا فیض الهی دوام دارد یا خیر؟ گرچه پاسخ کامل به بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
بررسی و تحلیل: کارکرد زبان قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
معصومه سالاری راد، رسول رسولی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در حوزه زبان قرآن، قرآن پژوهان دیدگاههای متعددی ارایه کرده اند که جامع ترین و مانع ترین آنها، نظریه علامه طباطبایی است. ایشان معتقد است زبان قرآن ترکیبی از زبانهای متعدد است، زبان برخی از گزاره های قرآن، اخباری و توصیف گر وقایع عینی، اعم از عینی محسوس و یا غیرمحسوس است که پنج دسته از آیات قرآن اینگونه اند:ـ آیات طبیعت شناسانه: بیانگر وقایع و عوامل طبیعی اند.ـ آیات جامعه شناسانه: گویای قوانین اجتماعی و مقوله های جامع شناختی اند.ـ آیاتی که بیانگر وقایع و سنتهای تاریخی اند.ـ آیات هستی شناسانه: در بردارنده مضامین فلسفی و ماورای طبیعی اند.ـ آیاتی که به ذکر قیامت، بهشت و جهنم می پردازند.زبان برخی دیگر از گزاره های قرآن توصیف گر یا غیر شناختاری هستند. بیان احکام و دستورات، عبادت و پرستش، ذکر ثواب و عقاب و ... از آن جمله اند و برخی از گزاره های قرآن هم دارای زبان نمادین و تمثیلی می باشند. اما طبق شواهد و علل متعدد می توان گفت زبان تمام گزاره های قرآن، شناختاری است.
صفحات :
از صفحه 55 تا 81
بررسی اندیشه رخنه پوش لاهوتی
نویسنده:
عبدالرسول عبودیت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
انديشه ساعت ساز لاهوتی يا خدای ساعت ساز، تصويری نادرست از خدا است كه از ديرباز كم و بيش در ذهن بشر وجود داشته است و در دو سده اخير، به دنبال نظريات جديد علمی، رواج يافته است. در پنجمين شماره همين نشريه، اين انديشه بررسی شد و نشان داده شد كه استدلالی كه به چنين نتيجه ای منجر شده، از نوع تمثيل و منطقاً عقيم است و بنابراين، نتيجه ای كه از آن گرفته شده است عقلا قابل قبول نيست. در ادامه و در تكميل نقد انديشه ساعت ساز لاهوتی، در اين مقاله به بررسی انديشه رخنه پوش لاهوتی پرداخته ايم. در اين بررسی ابتدا رخنه پوش لاهوتی را تصوير كرده، سپس ويژگی های آن را برشمرده ايم و هر يك را نقد كرده ايم. در حقيقت، بررسی انديشه رخنه پوش لاهوتی تكميل بررسی انديشه ساعت ساز لاهوتی است. از اين رو، خوانندگان گرامی را پيش از مطالعه اين مقاله به مطالعه «تحليل و بررسی انديشه ساعت ساز لاهوتی» ارجاع می دهيم.
صفحات :
از صفحه 81 تا 90
شهود عرفانى ملاک حقیقى بودن وجود در برهان صدیقین سینوى
نویسنده:
احمد بهشتى، محمودرضا میرزاجانى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
چکیده :
فلاسفه خداباور همواره کوشیده‏ اند استدلالى بر وجود خدا اقامه کنند که تا حد ممکن از مقدمات فلسفى برى باشد و بدون نیاز به مخلوقات، از خود «حقیقت وجود» بر وجود حق گواه گیرند. بنابراین نخستین بار ابن‏ سینا خود را به منزله مُبدِع و پیشگام این مسئله معرفى کرد و با قیاسى «شبه‏‌برهانى»، از حال «وجود» که اقتضا دارد واجبى داشته باشد، بر «وجود خدا» استدلال کرد و آن را «برهان صدیقین» نامید؛ اما ملّاصدرا بر این برهان اشکال کرده که از راه «مفهوم وجود» بر وجود خدا اقامه دلیل شده است، و به همین دلیل آن را شبیه به صدیقین نامید. ما ضمن اینکه از زبان برخى فلاسفه تبیین مى‏‌کنیم که این برهان صدیقین است، از طریق برهان شهودى و قرین به وجودى ابن‏‌سینا، روشن مى‏‌سازیم که ابن‏ سینا با یک تیر دو نشان زده است؛ یعنى هم برهان عقلى‏‌اش را هدف رفته و هم به طریق شهودى، به حقیقت عینى وجود دست یافته است.
صفحات :
از صفحه 11 تا 40
«معرفت النفس» از رهگذر پیوند میان عقل و فطرت و دین از دیدگاه صدرالمتالهین
نویسنده:
علی محمد ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تاملات در باره نفس ناطقه بشری از دیرباز کانون توجه فیلسوفان و متفکران و متالهان بوده و هست؛ در میان فیلسوفان یونان به ویژه ارسطو و کتاب مستقل او (در باره نفس)، تا سایر فیلسوفان مشا و اشراق و حکمت متعالیه می توان تطور و سیر تکاملی اندیشه در باره نفس را مشاهده نمود. و اینک، در حکمت متعالیه صدرا عوامل موثر بر شناخت حقیقی نفس، افزون بر منابع عقلی و شهودی، تعالیم و آموزه های دینی نیز مورد تاکید قرار گرفته است، تا جایی که به باور صدرا عقل و اندیشه آدمی بدون استمداد از وحی و آموزه های دینی، هم چنین بدون ریاضت و تهذیب نفس و تلاش های عملی در فهم و شناخت صحیح از ذات خویش، قاصر، بلکه عاجز و ناتوان است. و این موضوع، رهیافت جدیدی در حوزه معرفت النفس است که مدعی است آموزه های دینی که از سرچشمه وحی می جوشد به یاری دست آوردهای عقل بشری می شتابد تا حقیقت وجودی خویش را به او بنمایاند. و این مطلب عنصر مهمی است که اندیشمندان پیشین کمتر به آن پرداخته اند.لذا، در این تحقیق کوشش بر آن است تا به روش توصیفی – تحلیلی نقش سه عامل فوق در شناخت و تهذیب نفس را بر مبنای آرا صدرالمتالهین شیرازی تبیین شود. و لزوم و اجتناب ناپذیر بودن تمسک به دین را برای سالکان طریق معرفت النفس آشکار سازد. براهین عقلی وی در باب تجرد نفس به وجه ایجاز، روش کشفی او و مستندات قرآنی و روایی این متفکر بزرگ اسلامی -به خواست خدا-هدف اصلی پژوهش حاضر خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 29
مبانی نظری صدور ایجابی در فلسفه سینوی
نویسنده:
محمد حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
نظریۀ صدور یکی از راه‌حل‌های ارائه ‌شده در فلسفۀ اسلامی برای تحلیل رابطۀ علیّت است که ریشه در فلسفۀ نو افلاطونی دارد. در سخنان ابن‌سینا اثبات صدور به صورت منقح بیان نشده و گاهی مبتنی بر «ضرورت عدم تخلف معلول از علت تامه»، و گاهی مبتنی بر «وجوب علّی» است. نوشتار حاضر توضیح می‌دهد که ابن‌سینا، نظریۀ صدور را تنها بر اساس الگوی جدید «وجوب علّی» اثبات نموده است. استدلال ابن‌سینا ناظر به تحلیل رابطۀ وجودی علت و معلول است که منجر به تولید مفهوم «امکان ذاتی» برای معلول می‌گردد و بر این اساس، متعلَّق ایجاد را تنها به ممکن بالذات اختصاص می‌دهد. از این‌رو، ممکن بالذات ایجاد نمی‌شود مگر آنکه از سوی علتی که متصف به وجوب ذاتی است، وجوب بالغیر یافته و از حالت امکان خارج گردد. بنابراین، پیوند ایجاب و ایجاد، تنها عامل تحقق ممکن بالذات خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 47 تا 61
تحلیل و مقایسۀ فنا و بقا در سنت عرفانی اول و دوم
نویسنده:
علی‌اصغر میرباقری فرد ، زینب رضاپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
چکیده :
فنا و بقا از مهم‌ترین مباحث مشترک در دو سنت عرفانی اول و دوم است که با دو رویکرد متفاوت بدان پرداخته شده است. عرفای نخستین، فنا را پاک شدن از صفات نکوهیده و بقا را تحصیل اوصاف ستوده دانسته‌اند. در سنت اول عرفانی، انسان و خدا دو وجود متمایز از یکدیگرند که ذات و صفات و افعالِ یکی(انسان) در دیگری(حق تعالی) فانی می‌شود، اما ابن‌عربی اعتقاد به فنا را با شرک برابر می‌داند. از نظر او آنچه افراد از روی جهل، ماسوی الله می‌خوانند و برای خود نیز وجودی سوای حق در نظر می‌گیرند، پنداری باطل است و این پندار در نهایتِ سلوک و با اعتقاد به وحدت وجود از بین خواهد رفت. در این فرایند، جهل فرد فانی می‌شود نه خود فرد. به عقیدۀ ابن‌عربی، نباید تصور کرد که در فنا ترک صفات می‌شود، زیرا صفاتی در کار نبوده است که بخواهیم آن را ترک کنیم. حق، عین آن صفاتی است که به خلق نسبت داده می‌شود. تمایز بندگان خاص از غیرخاص، در علمِ بدین مطلب است. در این مقاله،‌ به تحلیل و تطبیق و مقایسۀ فنا و بقا در دو سنت عرفانی اول و دوم پرداخته می‌شود.
صفحات :
از صفحه 175 تا 204
حقیقت محمدیه در حکمت متعالیه
نویسنده:
مصطفی خلیلی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمايندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قاعده الواحد و امکان اشرف از قواعد مهم فلسفة اسلامی بر ضرورت صدور عقل به عنوان صادر اول از ذات حق تعالی حکم می‌کنند. عقل در حکمت متعالیه، حقیقت و روح متعالی محمد (ص) است که بنابر نقل و عقل تأیید می‌شود. پیامبر (ص) شالوده هستی، واسطه آغاز نظام تکوین، بقای آن و معاد همه موجودات است و همان انسان کامل است که فیض حق را به موجودات می‌رساند. ملاصدرا پیامبر (ص) را وجودی منزه از قوه و انفعال و احتیاج می‌داند و بدین طریق اولویت پیامبر (ص) را در آیات و روایات تعیین می‌‌کند. صراط مستقیم الهی و آئینه جامع صفات و آثار الهی در وجود پیامبر (ص) ظهور می‌یابد و اذن شفاعت خاص اوست.
نگاهی به منظومه معماری منظر (با تکیه بر متون اسلامی)
نویسنده:
حسن ذوالفقار زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
مناظر بی‎پایان هستی نشانی از حکمت و معماری بی‎بدیل آفریدگار هستی است. معانی مناظر و مفاهیم معماری چیست؟ عوامل آن کدام است؟ بازتاب و مراتب ادراک این مناظر در انسان چگونه است؟ در ظهور این مناظر سلسله‎مراتبی وجود دارد که از منشأ قدرت لایزال هستی آغاز ‎می‎گردد. ظهور و وجود مناظر از جریان دایم‎الافاضه فیاض علی‎الاطلاق من جمیع الجهات و الحیثیات است که انقطاع فیض موجب انهدام آنهاست. هر موجودی در عالم مادی، جایگاه و زمان و مکان خاص خود را داراست. عوامل مناظر به سه دسته کلی: ناظر، نور و فضا تقسیم‎ می‎شود و هر کدام از مناظر بازتابی در ناظر ایجاد می‎کند و حکمتی را به او متذکر می‎شود. مراتب ادراک انسان از مناظر، به‎ترتیب از حس به خیال و تعقل صعود پیدامی‎کند. تعقل در مناظر تا عمق معانی آنها نفوذ کرده و تا کنه وجودی آنها در حد وسع و توانایی پیش‎‎‎‎ می‎رود تا به حقیقت هستی برسد.
صفحات :
از صفحه 31 تا 55
آفرینش شش روزه و حرکت جوهری
نویسنده:
زهرا مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور ,
چکیده :
در آیات متعدّدی از «قرآن کریم» اشاره شده که خداوند، آسمان­ها و زمین را در شش روز آفرید. در تفسیر این آیات، درباره مقصود از شش روز و چگونگی آفرینش تدریجی آن­ها و تنافی آن با قدرت الهی، اختلاف نظر زیادی میان مفسرین رخ داده است. به باور ملاصدرا، مقصود آن است که طول عمر آسمان­ها و زمین، شش روز ربوبی است که هر روز آن معادل هزار سال است. وی نظریه خود را، که یکی از ابتکارات اوست، بر نظریه حرکت جوهری استوار ساخته است. این مقاله، ضمن یادآوری نظرات مفسّرین شیعه و اهل سنّت در این باب، به شرح سخن صدرالمتألهین پرداخته است
صفحات :
از صفحه 91 تا 98
  • تعداد رکورد ها : 34