جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اوقات فراغت بخشی از ساعات زندگی روزانه انسان است که فرد با رضایت خاطر به استراحت، تفریح، توسعه آگاهی‌ها و مشارکت اجتماعی می‌پردازد و داوطلبانه بعد از رهایی از الزامات شغلی، خانوادگی و اجتماعی بدان مشغول می‌شود. از این‌رو نگارنده بر آن است تا در این رساله با التفات به موضوع (اخلاق اوقات فراغت از دیدگاه قرآن و حدیث)، و با بهره‌وری از آیات الهی و روایات معصومین(ع)، بایسته‌ها و نبایسته‌های اوقات فراغت را بیان کرده و به نقش اخلاق در بهینه کردن اوقات فراغت بپردازد. بنابراین ضمن بیان مفهوم اوقات فراغت و دیدگاه‌های اندیشمندان، با بهره‌وری از منابع و مآخذ مختلف کتابخانه‌ای و با اتّکای به روش توصیفی - تحلیلی، ضمن تبیین اهداف این پژوهش که مبتنی است بر شناسایی بایدها و نبایدهای اخلاقی اوقات فراغت، کارکردهای مثبت و منفی فراغت همراه با تفسیر آموزه‌های اخلاقی اسلام، و ارائه الگوی اخلاقی گذران اوقات فراغت مواردی را مشروحاً بیان نماید. از مهمترین یافته‌های تحقیق این‌که، قرآن کریم و روایات شریفه، در بخش ایجابی بر اصولی همچون دارا بودن حسن فعلی، تعالی‌بخشی روح، و در بخش سلبی بر انحراف و کژی، غفلت از یاد خدا و امور مهمّ زندگی تأکید دارند. محاسبه نفس، خیرخواهی، قدرشناسی فرصت‌ها، پرهیز از گناه از باید‌های اخلاقی اوقات فراغت، در مقابل غفلت از ارزش آنات عمر، لاابالی‌گری و بی‌بندوباری، هنجارشکنی، بیکاری و بیهودگی از نبایدهای اخلاقی اوقات فراغت هستند. الگوی مطلوب گذران اوقات فراغت، واجد ویژگی‌هایی همچون هدفمندی، در آمیختگی با کار و زندگی، ثانوی و تبعی بودن نسبت به کار و تلاش است.

بازنمایی زندگی روزمره موضوع بحث بسیاری از تولیدات رسانه ای در ایالات متحده امریکاست. بی شک زمانی که سخن از زندگی روزمره به میان می آید، خانواده محوری ترین عنصر آن تلقی می شود. ژانرهای مختلف تلویزیونی مانند سریال های دنباله دار، کمدی موقعیت و غیره که اوج پیداش آنها در امریکا به دهه 1950 بازمی گردد، به بازنمایی خانواده، روابط مبتنی بر آن، دغدغه ها، انتظارات و رویکردهای معطوف به آن پرداخته اند. اوقات فراغت و الگوی مصرف خانواده که در جامعه سرمایه داری جدیت بیشتری دارد نیز می تواند از این رو حایز اهمیت باشد که روابط خانوادگی و نحوه گزینش الگوی مصرف و بازنمایی آن در سریال ها شکل و نوع روابط مبتنی بر یک خانواده امریکایی را نشان دهد. به طور طبیعی مطالعه خانواده به عنوان اشل کوچکی از جامعه بزرگ تر می تواند ترسیم کننده افق شناخت آن جامعه باشد. موضوع بحث این مقاله مطالعه کمدی موقعیت سیمسون هاست. این برنامه تلویزیونی که شهرتش مرزهای فرهنگی متفاوتی را درنوردیده است، سایقه تولیدش به دهه 1980 بازمی گردد. ژانر طنز و محتوای روزمره و قابل لمس آن نیز باعث شده در ایالات متحده امریکا نیز این سریال محبوبیت بی نظیری نزد شهروندان امریکایی داشته باشد. مقاله به مطالعه فصول شماره 3 تا 8 این کمدی موقعیت می پردازد چرا که مطالعه تمامی بخش های این سریال دنباله دار که نزدیک به 400 قمست است خارج از حوصله این مقاله است. سؤال اصلی این مقاله این است که چگونه در این کارتون، خانواده امریکایی در اوقات فراغت بازنمایی شده اند. به طور واضح تر اینکه اولا تک تک افراد خانواده سیمسون اوقات فراغت خود را به مصرف چه کالاهایی اختصاص می دهند و ثانیا در سطح خانوادگی این مصرف چه شکلی دارد. مبنای نظری ای که مقاله بر آن متکی است، تئوری بازنمایی استوارت هال می باشد و روش مطالعه نشانه شناسی رولان بارت است. واحد تحلیل در قسمت های مرتبط سکانس و در قسمت های غیرمرتبط موضوع آن قسمت خاص می باشد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

بررسی نحوه گذران اوقات فراغت شهروندان، با توجه به تغییرات سبک زندگی و ذائقه انسان معاصر از موضوعات مورد علاقه جامعه شناسان می باشد. این تحقیق در راستای کسب آگاهی از نحوه گذران اوقات فراغت شهروندان شهر اهواز انجام شده است. جمع آوری اطلاعات از همه شهروندان اهوازی به لحاظ محدودیت زمانی و مشکلات مالی، غیر ممکن بود؛ لذا پس از محاسبه حجم نمونه، از بین کل شهروندان شهر اهواز تعداد 400 نفر به صورت تصادفی بعنوان نمونه تحقیق انتخاب شد و داده های مورد نظر جمع آوری گردید.

نیازهای فرهنگی- اجتماعی از جمله بارزترین نیازهای معنوی است که در حال حاضر، توجه دولت ها، سازمان ها و موسسات فرهنگی- اجتماعی را به خود جلب کرده است، به طوری که تلاش می کنند تا در قالب برنامه های مختلف، طیف وسیعی از این نیازها را پاسخ دهند. توفیق این سازمان ها در وهله نخست منوط به داشتن اطلاعات دقیق از نیازهای احساس شده و ابراز شده توسط مخاطبان می باشد. به همین جهت، انجام مطالعات مختلف جهت سنجش نیازهای اقشار مختلف مردم ضرورت پیدا می کند و نیازسنجی دختران نوجوان به عنوان یکی از اقشار آینده ساز نظام حائز اهمیت می گردد. این پژوهش با روش پیمایش و انتخاب نمونه 502 نفری از دانش آموزان دختر مقاطع راهنمایی و متوسطه شهر اصفهان به شناسایی و گروه بندی انواع نیازهای آنان و سطح بندی این نیازها پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد نیازهای عاطفی- روانی در مرتبه اول، نیازهای اجتماعی در رتبه دوم، نیازهای اقتصادی در رتبه سوم و نیازهای فرهنگی در مرتبه چهارم قرار دارند. دختران نوجوان، شرکت در فعالیت های تفریحی (اردو و مسافرت) را به عنوان گزینه اول نیازهای فراغتی اعلام کرده اند. خانواده، مهم ترین گروه مرجع دختران می باشد و آنها تمایل دارند تا مورد توجه بیشتری از سوی خانواده ها قرار گیرند. به بیان دیگر برای آنان همدلی و برقراری روابط صمیمانه اولویت بیشتری نسبت به تزریق پول و تامین امکانات دارد.

پژوهش حاضر، با هدف ارزشیابی اثربخشی برنامه اوقات فراغت دانش آموزان دختر اجرا گردیده است. روش اصلی، ارزشیابی با استفاده از طرح آزمایش شبه پانل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مقاطع تحصیلی ابتدایی (سوم تا پنجم) و راهنمایی و متوسطه شرکت کننده در برنامه اوقات فراغت تابستان 1387 در استان خراسان شمالی است. حجم نمونه 583 نفر است. داده های بدست آمده از اجرای پرسشنامه با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و تحت آزمون معناداری ویلکاکسون مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می‌ دهد که میزان دینداری، مشارکت اجتماعی، شادابی و نشاط، آشنایی با اندیشه های امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی در میان دانش آموزان دختر در قبل و بعد از اجرای برنامه تفاوت داشته است طوری که می‌ توان گفت برنامه اوقات فراغت اثربخش بوده است. جهت این تاثیر نیز مثبت است.

در تحقیق حاضر عوامل موثر در آسیب زا شدن اوقات فراغت دختران دانشجو مطالعه شده است. با توجه به یافته های پژوهش ارزش ها و نگرش ها، سبک زندگی، نوع مصرف رسانه ای و میزان اطلاع خانواده از نحوه گذران اوقات فراغت بیشترین تاثیر را بر نحوه گذران فراغت برجای می‌ گذارند. همچنین تاثیر عوامل فردی بر سالم بودن یا آسیب زا شدن اوقات فراغت به مراتب بیشتر از عوامل خانوادگی مشاهده شد. این نتایج موید آن است که امروزه در اجتماعی شدن افراد از تاثیر خانواده کاسته شده و سایر نهادهای اجتماعی از جمله رسانه های جمعی بر نگرش و رفتار فرد تاثیر بیشتری می گذارند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

اوقات فراغت و نحوه گذران آن از مباحث تازه ای است که پس از انقلاب صنعتی و رشد صنایع و فناوری، توجه محققان را به خود جلب است. در این تحقیق، رابطه میان متغیرهای زمینه ای، پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان کاشانی با میزان و نحوه ی گذران اوقات فراغتشان سنجش شده اند. روش تحقیق، پیمایشی و از طریق ابزار پرسش نامه خودساخته است. شیوه نمونه گیری، سهمیه ای است؛ بر این اساس شهر کاشان به دو منطقه بافت قدیم و جدید تقسیم و پرسش نامه ها به تعداد مساوی بین ساکنان هر منطقه (250 خانوار) توزیع شده است. برای آزمون متغیرهای تحقیق با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و به کارگیری آزمون های آمارهt، پیرسون، کای اسکوار و تحلیل عاملی رابطه متغیرها سنجش و بررسی شده است. نتایج تحقیق موید آن است بین پایگاه اقتصادی-اجتماعی پاسخ گویان و میزان گذران اوقات فراغت در بافت جدید و نیز میان متغیرهای زمینه ای، شامل جنسیت، سن و سطح تحصیلات با میزان گذران اوقات فراغت رابطه وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل عاملی بیانگر آن است که اولویت اول و دوم در گونه های گذران اوقات فراغت ساکنان بافت قدیم به ترتیب: گونه «هنری» و «تفننی» و در بافت جدید شهر به ترتیب: گونه «ورزشی» و «هنری» قرار دارد.