جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

این تحقیق درصدد بررسی کنترل اجتماعی غیررسمی در متون دینی است. بر اساس این تحقیق، دین مبین اسلام کنترل غیررسمی را به عنوان یک اهرم کنترلی کارآمد مورد توجه قرار داده است. از منظر دین، آمال و آرزوها در نحوة رفتار تأثیر میگذارد و باورهای دینی نظیر ثواب و عقاب اخروی زمینة همنوایی افراد جامعه را فراهم مینماید. نیز اهرم های کنترلی نظیر حیاء، ترس، تمجید و مذمّت، مراقبت و امر به معروف و نهی از منکر سبب کاهش کجروی و هدایت شدن افراد میگردد.

آیا وجوب امر به معروف و نهی از منکر، تنها به «معروف «ها و «منکر»هایی اختصاص دارد که به صورت علنی، ترک یا انجام می شوند یا در همه موارد، واجب است؟ به عبارت روشن تر، آیا مردم و دولت نسبت به گناهانی که به صورت پنهان و در حریم خصوصی افراد انجام می شود، مسؤولیت نهی از منکر دارند یا نه؟ این مقاله به بررسی دو دیدگاه و دلایل هر کدام از آنها در این زمینه می پردازد. نکته قابل توجه اینکه آنچه بر آن تأکید می گردد آن است که حتی بنا بر نظر کسانی که معتقدند وظیفه امر به معروف و نهی از منکر، عام بوده و حتی حریم خصوصی مردم را هم شامل می شود، رعایت دو نکته ضرورت دارد:1. تجسّس در زندگی خصوصی مردم به هر صورتی ممنوع است؛ هر چند با انگیزة خیرخواهانه و جلوگیری از آلوده شدن آنان به گناه باشد.2. در صورت اطلاع از آلودگی افراد به گناه در حریم خصوصی، بدون آنکه تجسّسی صورت گرفته باشد، نهی از منکر، صرفاً به صورت خصوصی و غیر علنی و با رعایت شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر، واجب خواهد بود. بنابراین، نهی علنی و آشکار کسی که مخفیانه گناهی را مرتکب شده، نه تنها واجب نیست، بلکه جایز نبوده و حرام نیز می باشد.

هدف این مقاله تعیین نقش امر به معروف و نهی از منکر در بهبود سرمایه اجتماعی در میان دانشجویان دختر است. روش، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن، دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان در سال تحصیلی 90 89 به تعداد 944 نفر است. 310 نفر با نمونه گیری به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته ای با 63 سوال بسته با پایایی (a=0.87) می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از تحلیل عامل، t تک متغیره، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون فریدمن و LSD استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین نمره نقش امر به معروف و نهی از منکر در بهبود سرمایه اجتماعی با میانگین فرضی 3، 3.61 بود که بالاتر از حد متوسط است. همچنین نقش امر به معروف و نهی از منکر در بهبود سرمایه اجتماعی در سطح p<0.01 معنادار است. بین ویژگی های جمعیت شناختی دانشجویان و دیدگاه آنان تفاوت معناداری مشاهده نشد.