جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قرآن کریم با عظمت خود، اقیانوسهای وسیع علم را در بر گرفته است که هر چه تلاش کنیم به آنها دسترسی نخواهیم داشت و چون این کتاب آسمانی خداست که بر بندگانش نازل شده تا برایشان روشن شود. مسیر زندگی آنها و هدایت آنها به راه حق، این حکمت خالق در آن بود که تصویری از زندگی اجتماعی با تمام تناقضات آن ترسیم کند، این تصویری است که تحقیق در فصول و مباحث خود سعی در روشنگری آن داشته است. در ادامه با مقایسه روش شناسی علامه طباطبایی و سید قطب در بررسی یا بررسی ویژگی های تأثیر اجتماعی در قرآن کریم و اتخاذ رویکرد تحلیلی و تبیینی برای رسیدن به نتایج مورد نیاز، اگر توحید به هر خاستگاهی اشاره دارد. مبانی عقیدتی را به او می‌رساند، منشأ واحد را در شاخه‌هایش می‌گستراند - طبق بیان علامت - و اگر توحید با اعتقادات پیوند خورد، علامت آن را با اخلاق پیوند می‌دهد، این همان پیوند متناقض ایمان و کفر - نفاق است. در مورد هدف این پایان نامه، شناسایی نقاط تشابه و تفاوت و تعریف مفهوم توحید از دیدگاه مفسران و تبیین رابطه توحید با جامعه است که مبتنی بر شناخت است. پدیده در بررسی و استخراج نتایج از آن است و در این روش از اینترنت، کتابهای چاپی و مقالات فارسی و عربی استفاده می شود. محقق در تحقیق خود عمدتاً به دو منبع، یعنی تفسیر المیزان طباطبایی و در ظل القرآن سید قطب و منابع دیگر تکیه کرده است. محقق در مطالعه موضوع خود رویکرد تحلیلی و تبیینی را برگزید، زیرا از نظر تناسب با ماهیت تحقیق، مناسب‌ترین رویکرد هستند. این تحقیق به مجموعه‌ای از نتایج دست یافت که از آن جمله می‌توان به دیدگاه دایره‌المعارفی علامه طباطبایی و جامعیت دیدگاه وی به مفهوم توحید و نیز مفهوم جامعه و تلاش علامه طباطبایی در احاطه مفاهیم اشاره کرد. با استناد به نظریه‌های اجتماعی و انسان‌شناختی، که گستردگی دانش او را برای ما آشکار می‌سازد و تلاشی برای به کارگیری این گستردگی در غنی‌سازی تفسیر او. رویکرد ادبی سید قطب مبتنی بر کتب فقهی و حدیثی و سنت بود و گفتار او جهت دار بود، زیرا از اصطلاحات جدید بسیاری استفاده می کرد.

تعتبر قضیه الإمامه والولایه من أهم القضایا فی النقاشات الإسلامیه والقرآنیه ، وأهم قضیه فی مدرسه أهل البیت "الشیعه".نعتزم فی هذا البحث دراسه الإمامه بین الولایه التکوینیه والتشریعیه من وجهه نظر العلامه الطباطبائی فی تفسیر المیزان.معنی الإمام شخص اختاره بأمر الله ودخول الرسول لمواصله بعثات النبوه. وبغض النظر عن الوحی ، جمیع الواجبات النبویه الواجبه علی النبی من العصمه والعلم والقوامه والسلطه العلمیه والدینیه والسیاسیه واجبه علی الإمام.إلمام التام بکافه جوانب القرآن الکریم والسنه النبویه ومعرفته ، ومعرفه الأحکام والشرائع الدینیه فی سیاق الزمن ، والاستعداد للرد علی الشکوک ، واکتساب ثقه الناس بتجنب الأخطاء والمعاصی و ولایت التکوینیه و التشریعیه بإذن الله،کلهم فی دائره شؤون الإمامه وکل هذه الأمور لن تکون ممکنه ما لم یکن الإمام علمًاکن واسعًا ولدیک معرفه غامضه. العلامه (ره) یعتقد إن بالإضافه إلی النبوه ، یثیر القرآن قضیه أخری تسمی الإمامه ویعتبرها نتیجه إراده الله وأمره أو حتی أنه یعتبرها مکانه أعلی من النبوه التی بعد أن مرت بمراحل مختلفه واختبارات صعبه تثبت صحتها لبعض الناس (الأنبیاء والأئمه)،الإمامه هی الوظیفه التی یوجه صاحبها الناس بأمر إلهی ویقودهم إلی هدفهم المنشود. إن توجیه الإمام لیس فقط لإظهار الطریق ، ولکن أیضًا لأخذ ید الخلق والقیاده إلی الصراط المستقیم. یعتقد العلامه الطباطبائی أن موقع الإمامه فی الآیه 124 من سوره البقره یختلف عن موضع النبوه‌ و یقول ایضا یقول إذا وردت الإمامه فی القرآن فبعدها ذکرت مسأله الهدایه . یعتقد العلامه طباطبایی ان الائمه الاطهار من خلال تطویر القدرات واکتساب المعرفه والمعرفه وتحقیق الإیمان والیقین الفائقین ، دخلوا مجال الولایه الإلهیه اما الولایه تعنی الملکیه والسیطره والسلطه ، والإمام یعنی خلیفه الرسول التی یعینه الله.وفقًا لآیات القرآن الکریم ، یتمتع الأئمه بولایه تشریعیه و ولایه التکوینیه. وهذا یعنی أن أقوالهم وسلوکهم دلیل لنا فی المسائل الفقهیه وغیر الفقهیه ، ویمکنهم بإذن الله التدخل فی شؤون الوجود. معنی الولایه التکوینیه للأئمه المعصومین علیهم السلام أنهم بإذن الله یستطیعون أن یشغلوا عالم الخلق ، ومعنی الولایه التشریعیه هو المکانه والموقع الشرعی اللذان أعطاهما الله‌‌ لفرد کمسؤل ( امام علیهم السلام) یعتبر العلامه رضی الله عنه أن الإمامه المشار إلیها فی القرآن مساویه للولایه المعنویه و التکوینیه المسؤوله عن إرشاد الناس إلی الأمر الإلهی. معنی الولایه التکوینیه للأئمه المعصومین علیهم السلام أنهم بإذن الله یستطیعون أن یشغلوا عالم الخلق ، ومعنی الولایه التشریعیه هو المکانه والموقع الشرعی اللذان أعطاهما الله لفرد کمسؤول رسمی.

این تحقیق با تبیین جایگاه روایات تفسیری العالمان، محقق محمد حسین طباطبایی و شیخ ناصر مکارم شیرازی، به تبیین معنا و تقسیمات آن، میزان اعتبار و نقش تاریخی آن پرداخته است. از طریق و ذکر آراء در حجیت و حدود آن و مقایسه موضع علامه طباطبایی در روایات تفسیری که از ویژگی های آن سخت گیری در پذیرش آنهاست. با توجه به مقدماتی که اتخاذ می کند به دلیل عدم بهره مندی از علم، جز روایات فقهی، حجیت ندارند، و موضع شیخ مکارم شیرازی را که متصف به پذیرش آن با تسامح است، بیان کرده است. ; با توجه به رأی که بر اصالت آن بر مدارک تکیه می کند حجیت خبر واحد بدون تمایز بین فقه و غیر و شرح حدود و شرایط کار با روایات تفسیری با آنها و نیز تبیین جهات توافق و اختلاف آنها اهمیت این مبحث در تبیین جایگاه علامه طباطبایی نسبت به روایات تفسیری و رفع شبهات مطرح شده از عدم توجه ایشان به روایات در تفسیر و تبیین روش شناسی ایشان در حوزه تفسیر است. تحقیق و محاکمه بر اساس موازین موافقت و مخالفت با قرآن با توضیح موضع شیخ مکارم شیرازی در مورد آن و شرایطی که در پذیرش آن اتخاذ می کندبه او.آنچه در ، تحقیق جدید است این است که به تفصیل به بررسی روایات تفسیری (بین از صاحب تفسیر میزان و صاحب تفسیر نمونه) با توضیح برخی موضوعات کاربردی می پردازد ، روش تحقیق، روش استقرایی، توصیفی و تحلیلی است و وی به برخی از کاربردهای تبیینی آنچه در تفسیر آنها اشاره شد، و نقاط توافق و اختلاف آنها در اتخاذ روایات تبیینی اشاره کرد ، محقق به چند نتیجه رسیده است که برجسته ترین آنها عبارتند از: جایگاه روایات تفسیری از نظر صاحب تفسیر میزان، اولیه نیست، بلکه ثانوی است، جایگاه روایات تفسیری از نظر صاحب تفسیر نمونه اولی است نه ثانوی ، این دو عالم در بهره مندی از روایات تفسیری در چند جا و در رد روایات مخالف قرآن، سنت قطعی، دلیل عقلی یا ضرورت دین اتفاق نظر دارند.

در مسیرهای تفسیر و روش های آن مشخص شده است.ببین آنچه در مورد تحقیق و مطالعات تفسیری و روش شناختی نوشتم می بیند که از تألیف در کتب تفسیری و نیز در سایر کتاب ها و روش های تفسیری در دانشگاه کمک شایانی کرده است. در عین حال با ایرادات فراوانی همراه بود که برخی از آنها به مسیرهای تحلیلی و توصیفی نوشته ها محدود می شددر تفسیر قرآن و روش‌های آن بدون شناسایی تفاوت‌ها از نظر سازگاری و تفاوت روش‌ها و منابع تفسیری که مشکل تحقیق ما در تعادل یا مقایسه بین دو رویکرد و تفسیر معاصر است که نیاز به برخوردهای انضباطی دارد. به دلیل ضعف در برخی از سایت های تفسیر برای جلوگیری از مشکل عدم وجود چنین مطالعاتیبین مفسران معاصر مدارس جبهه و عموم رویکرد پژوهش در جست‌وجوی و آشکار کردن معانی آیات قرآن و تفاوت‌های تفسیری مفسران (طباطبایی و ابن عاشور) است که از طریق آنچه مفسران در هدف پژوهش تجسم یافته‌اند. تا در تبیین معانی آن متون قرآنی با تکیه بر توازن میان آراء و روش بررسی و استنباط و بررسی آنها از طریق تحلیل آنهابرای متون قرآن کریم بر این اساس، اهمیت این پژوهش مبتنی بر تبیین معانی متن قرآنی و ایستادگی بر آنچه مفسران نزد دو عالم (طباطبایی و ابن عاشور) چه در یک آیه و چه در یک متن و برجسته ساختن آنها است. و سپس توازن آراء آنها و در نظر گرفتن آنها با اشاره به نزدیکترین استنباط به معنای آیات. و اما آنچه در این پژوهش جدید است، شامل دانشکده های تبیین و تجدید است که مطالعات تفسیری کمتر به تبیین و برون یابی ظرایف تبیینی بین دو رویکرد و تفسیری که برای مکتب جمهور و امامیه اهمیت فراوانی دارد، پرداخته است.بر این اساس، روش مطالعه در این پژوهش، بررسی روش توصیفی تحلیلی است که تعادل بین دو ایده از دو جهان را به همراه داشت.در مورد نتایج تحقیق برای این تحقیق، محقق به نتایج بسیاری رسیده است که برجسته‌ترین آنها این است که عالم طباطبایی و محقق ابن عاشور دارای علم تبیینی متفاوت از سایرین هستند.

در این مطالعه، از میان ده ها تفسیر قرآنی که به بررسی معانی قرآن پرداخته، تفسیر المیزان علامه طباطبایی را انتخاب کردیم. زیرا یکی از تفاسیر کلی و مبسوطی است که در هر مرجعی از مراجع علمی و فقهی لازم است. هدف این مطالعه بررسی ماهیت ایمان و نقش عمل به آن از منظر قرآن کریم براساس تفسیر المیزان علامه طباطبایی (رحمه الله) است که از درسهای مهمی است که به دلیل ارتباط تنگاتنگ با قرآن کریم باید موردتوجه قرار گیرد زیرا ایمان با اعمال نیک بر زندگی انسان تاثیر می گذارد و مبنای عمل صالح او و مقیاس واقعی تعالی است. این مطالعه از چند فصل تشکیل شده است. در فصل اول مفاهیم مندرج از قبیل ماهیت و ایمان و عمل صالح در عنوان را از نظر لغوی و اصطلاحی تبیین میکنیم و سپس، به زندگی علامه طباطبایی پرداختیم. در فصل دوم حقیقت ایمان را از دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان بررسی کردیم و با مقایسه آن با تفاسیر دیگر به تبیین آثار آن در دنیا و آخرت پرداختیم. سپس در فصل سوم واقعیت عمل صالح و کمال ذکر شده در تفسیر المیزان و بیان آثار آن در دنیا و آخرت را براساس نظر سایر مفسران مطرح کردیم. هدف این مطالعه تبیین معنای واقعی ایمان در آیات قرآن و رابطه ایمان با عمل صالح و آثار آن را برای فرد مسلمان و جامعه و معیشت مردم است. در این مطالعه به مجموعه ای از نتایج رسیدیم که مهم ترین آنها این است که علامه طباطبایی به ما توضیح دادند که ایمان مسئله قلبی است و عمل صالح یکی از نتایج آن است زیرا ایمان راه رسیدن به عمل صالح است همان گونه که اعمال صالحی که انسان انجام می دهد، حاصل ایمان است، یعنی ایمان و عمل صالح دو روی یک سکه هستند. امیدواریم این مطالعه بتواندچراغ روشنگری برای امت اسلامی باشد.

روایاتی که به صورت مستقیم با قرآن و تفسیر آن ارتباط دارند به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند: برخی از این روایات به معرفی قرآن می‌پردازند و مباحثی از قبیل جایگاه قرآن قواعد فهم قرآن، علوم قرآنی فضایل سور و... را در خود جای داده‌اند گروه دوم، روایاتی هستند که به گونه ای به بیان مراد یک آیه می‌پردازند و یا زمینه های فهم آیه را فراهم می‌کنند از این گروه با عنوان روایات تفسیری یاد می‌شود روایات تفسیری، روایاتی هستند که به گونه ای به بیان مراد یک آیه می‌پردازند و یا زمینه های فهم آیه را فراهم می‌کنند روایات (احادیث) تفسیری بخشی قابل توجه از میراث حدیثی مسلمانان را تشکیل می‌دهند. که در قرن‌های دهم تا دوازدهم تألیف شده اند تعداد این احادیث را می‌توان بیش از پانزده هزار دانست. در این تفسیر سعی می شود کارکردهای روایات را در تفسیر المیزان و البرهان در سوره صافات بررسی شود. عمده مولفه های علامه در تفسیر سوره صافات در المیزان؛ عرضه روایات بر قرآن، سنجش روایات با روایات صحیح، متواتر، مشهور و مستفیض، عرضه‌ی روایات بر عقل، تطبیق الفاظ روایات بر علم لغت و... بوده است. علامه طباطبایی مفصل و به طور تخصصی به تحلیل محتوایی و روایات در سوره صافات پرداخته و با مبانی فقه الحدیثیی و با تسلط ویژه ای به علوم حدیث، همچون حدیث شناسی مبرز احادیث را مورد بحث و تبیین قرار داده است. گونه های تفسیری در تفسیر البرهان و تفسیر المیزان در سوره صافات شامل ترسیم فضای نزول، ایضاح لفظی، ایضاح مفهومی، بیان مصداق، بیان لایه های معنایی، بیان حکمت و علت حکم، استناد به قرآن، بیان اختلاف قرائت، پاسخگویی با قرآن و تعلیم تفسیر را شامل می‌شود. در مورد روایات باید گفت: با وجود این که علامه طباطبایی قائل به عدم حجیت اخبار واحد بدون قرینه در تفسیر است. ولی علامه طباطبایی در تفسیر المیزان عواملی چون وجود جعل، مستند نبودن برخی روایات، وجود تضاد و تناقض در روایات‌، نفوذ اندیشه‌های غیر اسلامی مثل یهودیت در متون تفسیری و ... را آفت تفسیر روایی می داند؛ لذا به خبر واحد در مرحله اول اعتنا نمی کند. ولی با توجه به نظرات تفسیری علامه طباطبایی، شاهد ارتباط عمیقی بین نظرات تفسیری علامه با روایات وجود دارد. ولی علامه بحرانی به روایات تفسیری توجه خاصی دارد و در ذیل آیات قرآن کریم، تمامی روایات جمع آوری شده را با اجتهاد خود، بیان کرده است و آیات را تفسیر کرده است. علامه طباطبایی و بحرانی در تفسیر المیزان و البرهان برای تفسیر برخی آیات، از روایات تفسیری بهره برده اند مثلا این که علامه بحرانی برای سوره ی صافات روایات فضایل آورده است و یا با توجه به روایات به تبیین مفردات و وجوه معانی آیات پرداخته اند. همچنین علامه طباطبایی و بحرانی در این سوره ذیل برخی آیات به روایات بطن و تاویل و جری و تطبیق و همچنین روایات بیان کننده قصص استناد کرده اند. نقطه ی مثبت علامه طباطبایی از روایات تفسیری این است که علامه با مضمون برخی روایات، مستفاد کرده است که روایات دارای شان تعلیمی هستند و از این روایات می توان در تفسیر قرآن کریم بهره برد. همچنین طبق نظر مفسران خصوصا علامه طباطبایی و بحرانی، به غیر از آموزه های اعتقادی در سوره ی صافات، آموزه های اجتماعی و اخلاقی مثل عدم اطاعت پذیری از رهبران بی ایمان و عدم گمراهی دیگران و همچنین به آموزه های اخلاقی مثل عدم استهزا، عدم لجاجت و عناد، عدم تکبر، ادب در گفتار، رعایت تقوا، صبر و بردباری و... در این سوره اشاره کرد.

آیات عتاب گونه‌ی قرآن کریم در خطاب به پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) از جمله مواردیست که بین شیعه و اهل سنت مورد نزاع و قابل بررسی است. بیشتر علمای شیعه از جمله علامه طباطبایی در مواجهه با این گونه آیات؛ بر عصمت مطلقه رسول خدا(صلی الله علیه و آله) اتفاق نظر دارند. اما علمای اهل سنت در مواجهه با این آیات عتاب آمیز، دچار شک و شبهه شده و پیامبر(صلی الله علیه و آله) را دارای عصمت مطلقه نمی‌داند و این آیات عتاب آمیز را شاهدی بر ادعای خویش می‌دانند. بنابراین بررسی این آیات در جهت پاسخ‌گویی به شبهات پیرامون عصمت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ خصوصاً در عصر حاضر که عده‌ای توسط اینگونه آیات اذهان مردم را به انحراف کشانده و تصویر نادرستی از پیامبر (صلی الله علیه و آله) ایجاد می‌کنند، این مسئله اهمیت پیدا می‌کند.این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ، تحلیلی و با تکیه بر دو تفسیر المیزان و تفسیر انوار التنزیل و اسرارالتأویل به عنوان دو نماینده از تفاسیر شیعه و اهل سنت آن دسته از خطابات عتاب گونه‌ی قرآن را مورد بررسی قرار داده، که بیشتر در معرض شبهه قرار دارد و می‌تواند عصمت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را زیر سؤال ببرد و جایگاه نبوت را خدشه‌دار کند. و از دلایل دیگر آن، آیاتی را گلچین و انتخاب شده که سبب تاریخی دارد و جریانات تاریخی را این دو مفسر در ذیل آیات بیان فرموده که با بررسی آن حوادث و مکی و مدنی بودن آیات که لحن بیان و خطاب بودن آیات و جو حاکم بر آن در زمان وقوع حوادث از جمله مواردی ست که همگی از نگاه این دو مفسر مورد ارزیابی و کنکاش قرار گرفته تا در آخر به عصمت مطلقه‌ی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دست یابد و به اثبات برساند.

هدف این پایان نامه تبیین مبانی کلی جامعه خوب و عوامل شکوفایی و فروپاشی آن از نظر علامه طباطبایی به عنوان مهمترین فیلسوف واندیشمند اسلام است که ذهنشان در تثبیت بسیاری از مقوله های اندیشه اسلامی به طور کلی و به ویژه نظریه اجتماعی نقش داشته است. خلاصه این پژوهش نکات زیر می باشد: یکم: تفسیر "المیزان" دارای ویژگی های متعددی است که مهمترین آن تمرکز وی بر جنبه های اجتماعی است. دوم: ازمبانی عمومی جامعه دینی، نگاه وجودی به انسان، نفی فردیت و محدود نبودن پیام اسلام به فقه و شرع، جامعیت قانون شریعت، نگاه عقیدتی و انکار عقلانیت اجرایی است. سوم: از عوامل ایجاد جامعه صالح در تفسیر "المیزان": الف- عامل دین، چون انسان موجودی است اجتماعی و نیازمند نظام های اجتماعی است که به وسیله دین تأمین شود. ب- عامل اخلاقی که علامه طباطبایی در آن دو مبحث خود را بحث کرده است. ج- عامل آزادی که علامه حدود و مفاهیم و تأثیر آن را در استقرار جامعه مشخص می کند. د- عامل دفاعی: با جهاد جامعه احیا می شود. هـ قوانین شرع جهت تأسیس جامعه مانند عدل اجتماعی و.. چهارم: برای سعادت جامعه پس از تأسیس عوامل متعددی وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از: تکامل اجتماعی، همبستگی اجتماعی، اتحاد با عوامل تحقیق دهنده آن، اخلاص و تقوا، نظام آموزشی خوب، نظام اقتصادی که نمایانگر هزینه نمودن و نقش مهم آن در تعادل و سعادت جامعه است. پنجم: عوامل فروپاشی جامعه بسیار است، از جمله: الف- زوال اخلاق و گسترش فحشا و منکر و فساد در جامعه، مانند گسترش ظلم، زنا و خیانت. ب- گسترش تفرقه در بین اقشار مختلف جامعه که باعث انتشار فتنه وفروپاشی جامعه می شود. ج- فروپاشی نظام اقتصادی از طریق رواج ربا، عدم پرداخت حقوق و تأثیر منفی آن در فروپاشی جامعه. ششم: از نظر قانون اسلام، بین جامعه اسلامی و جامعه مدنی تفاوتهایی وجود دارد. قانونگذار اسلامی قوانینی را می گذارد که جنبه راهبردی دارد نه برای مدت زمان موقت. اگر در جامعه معاصر خود شکاف گسترده ای ملاحظه کنیم، نقص در آن ناشی از اعمال و رفتار است، نه قانون گذاری. هفتم: علامه طباطبایی معتقد است که اعتبار جامعه صالح در بالاترین درجه و وسیع ترین افق آن در زمان ظهور حاصل می شود، اما این به معنای متکی بودن و عدم تلاش برای فراهم آوردن زمینه برای ایجاد جامعه صالح نیست. از این رو این پژوهش تحت عنوان «جامعه صالح در تفسیر المیزان» تدوین گردید.

این پایان نامه با عنوان «بررسی و نقد انگاره برتری بنی اسرائیل از دیدگاه تفسیر المیزان و روح المعانی» با هدف تبیین مساله برتری بنی اسرائیل در قرآن کریم از دیدگاه مفسران به ویژه المیزان و روح معانی و تبیین هدف خداوند از برتری دادن بنی اسرائیل نگارش شده است. در این تحقیق به صورت تفصیلی به رویکرد علامه علامه طباطبایی و آلوسی در تفسیر آیات تفضیل بنی اسرائیل و همچنین به وجوه اختلاف و اشتراک بین دو رویکرد در تفسیر این آیات پرداخته شده است. رویکرد ما در این رساله استفاده از روش تحلیلی-انتقادی در کنار استفاده از متون و نصوص می باشد. این تحقیق با این فرضیه آغاز شده که مراد از برتری بنی اسرائیل بر همه عالم، تفضیل وبرتری آنها بر همه مردم در همه زمانها نیست بلکه مقصود برتری آنها بر جمع کثیری از مردم می باشد و همچنین مراد از برتری مذکور در آیات شریفه یا فقط برتری در زمان خود حضور بنی اسرائیل است، یا در آنچه که خداوند به آنها عطا کرده و آنها را در آن برتری داده است. و مراد از تفصیل، تمایز از سایر امت ها است، و این تمایز و برتری نسب به دیگران در وجود پیامبران زیاد در میان قوم بنی اسرائیل می باشد. در این رساله به این نتیجه رسیدیم که علامه طباطبایی و آلوسی هر دو در این مساله اتقاق نظر دارند که مراد از تفضیل بنی اسرائیل، رحجان آنها بر همه عالمیان در همه ازمنه نیست بلکه مراد برتری آنها وجود پیامبران و ملوک زیاد در میان آنها و همچنین رجحان آنها بر اقوام زمان خودشان می باشد. بنابراین با بررسی نظرات علامه طباطبایی در المیزان و آلوسی در روح المعانی به این نتیجه رسیدیم که مراد از تفضیل بنی اسرائیل یکی از دو نکته ذیل می باشد. 1. برتری آنها نسبت به مردمان زمان خویش 2. برتری آنها نسبت به همه مردم در همه ازمنه در نعمت های ویژه ای که خداوند به انها عطا نموده است مانند ارسال رسل و نعمتهای ویژه الهی مانند من و سلوی و غیره. رویکرد علامه طباطبایی و علامه آلوسی درتفسیر قران کریم، تفسیر قرآن به قرآن و روایی و لغوی بوده و همچینن در تفسیر آیات مرتبط با مساله تفضیل بین اسرائیل از رویکردهای دیگری نیز استفاده شده است.