جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 310
تبیین و بررسی رویکرد هگل نسبت به رابطۀ علم و دین
نویسنده:
حسن مهرنیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده دیرزمانی است که میان برخی از دانشمندان و متکلمان غربی نزاع سختی در باب حوزه و قلمرو و همچنین اعتبار و وثاقت علم و دین درگرفته است. در طول سده‌های گذشته، هر یک از این دو قلمرو از اینکه دیگری را به‌مثابۀ یک دانش و معرفت واجد حقیقت در نظر بگیرند، طفره رفته‌اند و دلایل فراوانی در رد و محکومیت دیگری ارائه کرده‌اند. از این‌رو در نوشتار حاضر ضمن تأکید بر این نکته که پیشرفت علمی جوامع بشری لزوماً با سکولاریسم ارتباطی ندارد، با نظر به کل نظام فکری هگل، دیدگاه وی در زمینۀ رابطة علم و دین بررسی خواهد شد. به باور هگل، معرفت و آگاهی بشر بر اساس یک سیر دیالکتیکی تاریخی پیوسته در حال تکامل بوده و متناسب با بسط و پیشرفت آن، علم و دین نیز توأمان و با تناظر یک‌به‌یک دچار تحول و پویایی شده‌اند. به بیان دیگر، او با اشاره به مراحل چهارگانة تکامل تمدن‌ها و مراتب استکمال ادیان در بستر تاریخ، بر این باور است که در هر دوره‌ای از تاریخ جهان، میان علم و دین آن زمان، تعامل و ارتباط نزدیکی وجود داشته و این دودر هیچ دوره‌ای به هیچ عنوان در تباین با هم نبوده‌اند. گرچه کامل‌ترین نوع تعامل میان علم و دین و مصداق تام و اتمّ این رابطه از نظر وی در مسیحیت پروتستان و دورة ژرمنی وجود داشته است. از این‌رو بر اساس رویکرد تعاملی و آشتی‌گرایانة هگل، علم و دین دو ساحت متفاوت تجلیات روح مطلق هستند و در طول تاریخ به‌صورت مشترک و به‌موازات هم به تعالی آگاهی بشر مدد رسانده‌اند.
صفحات :
از صفحه 633 تا 650
الاهیات الاهی و الاهیات بشری: نقدی روش‌شناختی
نویسنده:
سید حسن اسلامی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه ادیان و مذاهب,
چکیده :
مکتب تفکیک با تأکید بر جداسازی میان سه راه معرفتی ــ یعنی وحی، عقل، و کشف یا الهام ــ خود را به جامعه شیعی معرفی کرد و مدعی ناسازگاری دین با فلسفه و عرفان شد. این دیدگاه مورد نقد مدافعان فلسفه اسلامی قرار گرفت و آنان از همسویی دین و فلسفه و عرفان در منظومه شیعی سخن گفتند و اشکالاتی بر این مکتب وارد ساختند. کتاب الاهیات الاهی و الاهیات بشری به‌عنوان دفاعی قاطع از این مکتب به‌تازگی منتشر شده است. نویسنده مقاله حاضر به تحلیل و نقد روش‌شناختی کتاب حاضر پرداخته و بر آن است تا مقدمات آن را بی‌اعتبار کرده، نشان دهد این مکتب تا اثبات مدعای خود راه درازی در پیش دارد. در این مقاله، مدعیات اصلی کتاب الهیات الهی در شکل یک استدلال بیان شده که بر دو مقدمه استوار است: نخست آنکه عده‌ای از فلاسفه فلسفه را بی‌اعتبار دانسته‌اند؛ و دوم آنکه سخن این فلاسفه درست است، پس فلسفه نادرست است. نویسنده مقاله حاضر کوشیده است (1) نشان دهد که مقدمه نخست کاذب است و به‌واقع سخنان آنان در متون مکتب تفکیک تحریف و ناقص نقل شده است و (2) هیچ فیلسوفی به‌اعتبار فیلسوف‌بودن نمی‌تواند فلسفه را بی‌اعتبار سازد و این رفتار خودشکن است و از نفی فلسفه‌ بی‌اعتباری خود فیلسوف حاصل می‌شود.
صفحات :
از صفحه 161 تا 190
رابطه علم و دين در ديدگاه اول پلانتينگا
نویسنده:
مصطفی ميرباباپور، يوسف دانشور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
رابطه علم و دين از مباحث جدی فضای فکری معاصر است. آلوين پلانيتگا مباحث مهمی را در اين باره مطرح کرده است. او در اين زمينه دو ديدگاه دارد و در هر دو معتقد است كه رابطه علم و دين در مواردی به دليل اصل طبيعت گرايی روش شناختی در علم، به تعارض کشيده مي شود. او در ديدگاه اولش بر اساس استعاره ای از آگوستين می گويد علم در جهان امروز در شهر انسان و در برابر شهر خدا قرار دارد و برخی يافته هاي علمی با باورهای دينی متعارض اند و اين تعارض واقعی و جدی است و هريک از علم و دين، يکديگر را نقض می کنند و ريشه اين تعارض در طبيعت گرايی روش شناختی است؛ اما با اين حال در بخش هايی از علم طبيعت گرايی روش شناختی را مجاز می داند. اين مقاله با روش توصيفی ـ تحليلی ديدگاه پلانتينگا را تبيين، و سپس آن را نقد و بررسی می کند.
صفحات :
از صفحه 23 تا 42
الزامات بینش هانری کربن درباره ولایت در روش مطالعه تاریخی اسلام (بررسی دو رویکرد تاریخ قدسی و تاریخ‌مندی فهم دین)
نویسنده:
هادی وکیلی، فرشته کاظم‌پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هانری کربن یکی از شرق‌شناسانی است که به اندیشه شیعی توجه خاصی دارد و با تمسک به رویکرد فراتاریخی یا تاریخ قدسی به تفسیر آموزه ولایت می‌پردازد. او با مبنا قراردادن آموزه‌های پیامبرشناسی و امام‌شناسی، ولایت را باطن تشیع می‌داند. در مقابل، نظریه رقیب وی، یعنی «نظریه تاریخ‌مندی»، با تمسک به واقعیت‌های اجتماعی جامعه عرب در دوران نزول قرآن، ولایت را به‌عنوان پدیده اجتماعی خاص آن دوران تفسیر کرده و هیچ شأنی برای آن قائل نیست. در این مقاله می‌کوشیم نشان دهیم که رویکرد تاریخ‌مندی با مشکل عدم تطبیق با آموزه‌های دینی و بی‌توجهی به مبانی فلسفی خداشناسی مواجه است. بنابراین رویکرد فراتاریخی کربن اتقان بیشتری دارد و تفسیر وی از ولایت دارای معقولیت بیشتری است.
صفحات :
از صفحه 120 تا 143
سکولار و آثار آن درحوزه کلام جدید
نویسنده:
فوق طاهره
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
تحلیلی تطبیقی از تجربه‌های نزدیک مرگ در کلام جدید و عرفان اسلامی با توجه به آیات و روایات
نویسنده:
کمیل فرحناکیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
چکیده :
چکیده موضوع تجربه¬های نزدیک به مرگ، از مسائل نوینی است که توجه بسیاری از پژوهشگران و مرگ¬پژوهانِ حوزۀ الهیات و مباحث کلامی جدید را به خود جلب نموده است. با این وجود، جای این مباحث در مجامع علمی ما خصوصاً در حوزه¬های دین‌پژوهی و الهیات اسلامی خالی است اما وجود غنای محتوایی در میراث اسلامی ما، می¬تواند خلأهای معرفتی موجود در این زمینه را پر نماید. در همین راستا ما در این نوشتار با بهره¬گیری از روش کتابخانه¬ای و با رویکردِ الهیاتی، میزان تطابقِ این مباحث را با آموزه‌های اسلامی سنجیده¬ایم. سازگاری¬ها و ناسازگاری¬های این تجربیات را با مباحث قرآنی و روایی مشخص ساخته و تطابق یا عدم تطابق آنها را با مکاشفات و مشاهدات عرفای مسلمان بیان نموده¬ایم. در طی پژوهش به این نتایج رسیده¬ایم که درک جامع از تجربیات نزدیک به مرگ و ویژگی¬های آن به عنوان یک تجربه دینی و هم¬چنین بررسی مقایسه¬ای آن با آموزه¬های آخرت¬شناسانۀ قرآنی و روایی، ما را به این امر رهنمون می¬کند که اولاً محتوای این تجربه¬های اصیل و معتبر، به طور کامل با آموزه¬های قرآنی و روایی متباین نیستند و ثانیاً مشاهدات و مکاشفاتی که عرفای مسلمان از مرگ، مراحل و ویژگی¬های آن داشته¬اند، با تجربه¬های مذکور تنها در روش و اهداف، متفاوت و غیر قابل انطباق¬اند اما در بحث مفاهیم و محتوایات، قابل مقایسه¬اند. بنابر این به طور کلی می¬توان رابطۀ «عموم و خصوص من وجه» را بین این تجربیات و آموزه¬های آخرت¬شناسانۀ اسلامی - به خصوص در مباحث احتضار، برزخ و مکاشفات عرفانی مرگ ارادی عارفان مسلمان - در نظر گرفت و در قسمت¬های اشتراکی¬ای که نصوص اسلامی بر آنها صحه می¬گذارند، می¬توان از نتایج این تجربیات به عنوانِ ابزاری کمکی برای شناخت ملموس¬تر عالم آخرت استفاده نمود. لازم به ذکر است که این تجربیات به جهت تفاوت و حتی تقابلشان با برخی از آموزه¬های اسلامی، چالش¬هایی را پیش روی پژوهشگران علوم و معارف اسلامی قرار می¬دهند که پاسخ به آنها افق¬های نوینی را برای متکلمان اسلامی می¬گشاید. اما باید توجه داشت که این چالش¬ها به هیچ وجه از اعتبار این تجربه¬ها نمی¬کاهد و نقاط مشترک میان این تجربه¬ها و آموزه¬های اسلامی می¬تواند به عنوان نقطۀ ثقل این حوزۀ مطالعاتی در کلام اسلامی باشد که با تکیه بر آن می¬توان بر تک تک این چالش¬ها فائق آمد و پاسخی مناسب و شایسته به هر یک از آنها داد که مطمئناً این امر بر تلاش متکلمان مسلمان مبتنی است. کلید واژه‌ها موت(اصطلاح فلسفی و عرفانی)، تجربه ترک بدن، تجربه‌های(ادراکات) نزدیک به مرگ، احتضار، مرگ ارادی یا اختیاری، خلع و لبس.
بررسی انظار و آراء درباره کلام جدید
نویسنده:
‫مجتبی ارشاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، معاونت پژوهش حوزه های علمیه ,
چکیده :
‫چکیده الکترونیکی در پیوستها موجود می باشد
ماهيت فلسفه دين و كلام جديد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مرکز مطالعات وپاسخگویی به شبهات اندیشه قم,
بررسی و نقد نظریه های «کلام جدید و نسبت آن با کلام قدیم»
نویسنده:
محمد محمدرضایی، حسین حجت خواه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پردیس قم دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه تعیین مرزهای علوم و مشخص کردن وزن دانش های نوپیدا، به عنوان علم جدید یا ادامة همان علم سابق، امری ناگزیر است. در مورد کلام قدیم و کلام جدید و رابطه آنها با یکدیگر، دیدگاه های گوناگونی میان اندیشمندان معاصر مطرح شده است. از یک سو، برخی آنها را دو علم جداگانه با دو هویت معرفتی مستقل می دانند که در همه اضلاع-حتی در موضوع و غایت - متفاوت اند و در نتیجه، تفاوت ماهوی دارند و از سوی دیگر، بیشتر دانشوران تفاوتی ماهوی میان آن دو قائل نیستند و کلام جدید را دنباله کلام قدیم و مرحله کمالی و تحول یافته آن، در برخی یا تمام اضلاع معرفتی می دانند. این پژوهش، با تأکید بر تفاوت میان کلام جدید و الاهیات جدید و خاستگاه متفاوت آن دو، با واکاوی و نقد رهیافت های کلام جدید، آنها را به شیوه ای علمی و منطقی بررسیده و کوشیده است نظریه ای را که در این بزنگاه به صواب نزدیک تر است بیابد. در نهایت، حاصل این کوشش، برگزیدن نظریه یکسان انگاری ماهویِ کلام جدید و کلام قدیم، با محوریت تجدد در برخی اضلاع معرفتی آن، بوده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
محمدحسین کاشف الغطاء از احیاگران علم کلام اسلامی یا علم عقائد (گشایشگر مسیر علم کلام جدید)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
علم کلام جدید: می توان کاشف الغطاء را از احیاگران علم کلام اسلامی یا علم عقائد دانست. علمی که در قرن نخست هجری سر بر آورد و در قرن پنجم هجری شکوفا شد؛ ولی تا دوره متأخر همچنان اسیر و محبوس مسائل و مشکلاتی بود که در قرون متقدم در عرصه اعتقادات مطرح شده در قرون بعد، و زمان آن گذشته و به سر آمده بود، زیرا همواره پرسش ها و مشکلات جدیدی پیش روی انسان در ارتباطات پیچیده اش با جهان پدید می آید و این پرسش ها و دشواره های نو پدید مقتضی بازنگری در مباحث و روش شناسی علم کلام و شیوه ارائه آن است. کاشف الغطا از حدود یک قرن پیش کوشید، تا در پرتو تحولات و اکتشافات علمی عصر جدید که برخی آنها مسلمانان سست ایمان و ساده اندیش را دچار تزلزل کرده بود، به تجدید مباحث این علم بپردازد. وی در آستانه جوانی کتابی به نام «الدین و الاسلام» تألیف کرد که دو بخش از آن منتشر شده و دو بخش آن همچنان خطی مانده است. شاید نامگذاری کتاب نیز ما را به روشمندی جدیدی که مؤلف طرح کرده است، دلالت کند. مؤلف در بخش نخست این کتاب، از حقیقت دین، در شکل کلی آن و ضرورت دین برای بشر سخن می گوید؛ اما در بخش دوم آن، از حقیقت اسلام به عنوان دین حقانی سخن به میان می آورد. کاشف الغطا در این کتاب، برخی مباحث جدید را در رد باورهای ملحدان و ماده گرایان و مبشرانی که قصد تشکیک در نبوت پیامبراسلام و توهین به عقاید اسلامی داشتند، مطرح کرده است. به نظر می رسد اطلاعات گسترده او از مهم ترین نوشته ها و کتاب ها در غرب و شرق و همگامی او با مرحله تاریخی ای که در آن می زیسته، در این زمان اندیشی مؤثر بوده است. به گمانم در این رویکرد کلامی جدید، هیچ یک از علمای شیعه بر کاشف الغطا پیشی نداشته است و در میان علمای مسلمان، تنها محمد عبده بر او پیشی گرفته است که کتاب رسالة التوحید او، گشایش مسیر علم کلام جدید بوده است .
  • تعداد رکورد ها : 310