جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫سرور از احوالي است که به خاطر عواملي بر روح و روان انسان عارض ميشود. اين پژوهش در چهار فصل، در صدد بررسي حدود جواز سرور و به کارگيري عواملي است که موجب سرور ميشود. نويسنده کلماتي چون ابتهاج، طرب، فرح و نشاط را به عنوان الفاظ مترادف با سرور بررسيکرده و آن را در اصطلاح فقهي و از ديدگاه دانشمندان بيان کرده است. همچنين واژگان سرور، بهجت، بطر، حَبرْ، مرح و فرح در قرآن و سپس سرور در احاديث بحث شده است. مبحث بعدي مطلوبيت سرور در اسلام است. آياتي که بر مطلوبيت سرور دلالت دارند، بررسي شده است؛ آياتيکه در آنها ايمان، اخلاص، توکل، عشق به خدا، توجه به زودگذر بودن لذات دنيوي و محبت به ديگران مطرح شده است. همچنين رواياتي که دعوت به حسن خلق، صبر در مصائب و رضا به قضاي الهي دارد، همين نقش را ايفا ميکند. سرور موانعي دارد که بايد با آنها مقابله کرد. در اين مورد، گناه، دروغ، تمايلات نفساني، عُجب، آرزوهاي طولاني و دل بستگي به دنيا و فزون طلبي بررسي شده است. همچنين عوامل حزن و توصيههاي اسلام براي مقابله با آنها بيان شده است که ريا، تکبر و حسد به عنوان عوامل حزن انسان و زايل کننده سرور مورد بررسي قرار گرفته و راه علاج اين موارد ارائه شده است. در عين حال که سرور مطلوب است، اما برخي از عوامل سرور از نظر شرع حرام است که ميتوان از اين عوامل به لهو، رقص، موسيقي، غنا، طرب، شرب خمر و اعتياد اشاره نمود. البته حرمت اين موارد، به خاطر سرور زايي آنها نيست؛ بلکه به خاطر عواقب سوء آنهاست. در پايان بايد گفت: اگر سرور به حدي برسد که موجب طغيان و ارتکاب معاصي شود، حرام و ممنوع خواهد بود.