جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫ه‍دف‌ پ‍ژوه‍ش‌ ش‍ن‍اخ‍ت‌ خ‍طب‍ه‌ ه‍م‍ام‌ ن‍ه‍ج‌ ال‍ب‍لاغ‍ه‌ از ل‍ح‍اظ ص‍رف‍ی‌ و ن‍ح‍وی‌ و ب‍لاغ‍ی‌ اس‍ت‌ روش‌ پ‍ژوه‍ش‌ ک‍ت‍اب‍خ‍ان‍ه‌ای‌ و ج‍م‍ع‌ آوری‌ اطلاع‍ات‌ از م‍ن‍اب‍ع‌ و م‍اخ‍ذ اس‍ت‌ ای‍ن‌ پ‍ای‍ان‌ دارای‌ ی‍ک‌ م‍ق‍دم‍ه‌ و م‍ت‍ن‌ خ‍طب‍ه‌ اس‍ت‌ ک‍ه‌ م‍ب‍اح‍ث‌ ص‍رف‌ و ن‍ح‍وه‌ و ب‍لاغ‍ت‌ و ع‍رف‍ان‌ آن‌ ت‍وض‍ی‍ح‌ داده‌ ش‍ده‌ اس‍ت‌ ن‍ت‍ی‍ج‍ه‌ ای‍ن‍ک‍ه‌ خ‍طب‍ه‌ ه‍م‍ام‌ ن‍ه‍ج‌ ال‍ب‍لاغ‍ه‌ از ل‍ح‍اظ دی‍ن‍ی‌ و ع‍رف‍ان‍ی‌ و ادب‍ی‍ات‌ ع‍رب‍ی‌ م‍ث‍ل‌ ص‍رف‌ و ن‍ح‍و و ب‍لاغ‍ت‌ ب‍س‍ی‍ار پ‍ر م‍ع‍ن‍ا و م‍ف‍ه‍وم‌ م‍ی‌ ب‍اش‍د ک‍ه‌ ب‍از ه‍م‌ از ج‍ن‍ب‍ه‌ه‍ای‌ دی‍گ‍ر ن‍ی‍ز م‍ی‌ت‍وان‍د م‍ورد ت‍ح‍ق‍ی‍ق‌ و ارزی‍اب‍ی‌ ق‍رار گ‍ی‍رد.

‫پژوهش حاضر به تبيين عوامل پيدايي غلو و فرقه‌هايي از غلات مي‌پردازد و موضع‌گيري اهل بيت( در قبال غلات و طرد آنان و همچنين ديدگاه‌هاي عالمان شيعه و اهل سنت را در اين زمينه تجزيه و تحليل مي‌کند. نويسنده در صدد آن است تا موضع شديد پيامبر اسلام(، ائمه معصومين و علماي مسلمان را در قبال حرکت غلو و ماهيت غلات و قائل شدن به کفر آنان را منعکس ساخته و يک جريان شناسي تاريخي، سياسي، اجتماعي و فرهنگي از جريان غلو از صدر اسلام تا کنون ارائه دهد. وي اين تحقيق را در چهار فصل به انجام رسانده است. او در فصل اول ابتدا به تبيين معنا و ماهيت غلو در لغت و اصطلاح و ديدگاه قرآن کريم و احاديث شريف معصومين( پرداخته و مفهوم غلو را نزد عالمان شيعه اماميه و مفسران اماميه و اهل سنت بررسيده و موضع‌گيري منفي آنان از جريان غلو را با استناد آنان به آيات و روايات انعکاس مي‌دهد. نگارنده در ادامه اين فصل، تاريخچه‌اي از جريان غلو و چگونگي شکل‌گيري آن ارائه کرده است. وي در فصل دوم به اسباب و علل پيدايي جريان غلو در تاريخ اسلام مي‌پردازد و اسباب و علل معرفت شناختي و تحريم طلب علم توسط غاليان، علل سياسي، حرکت عاطفي بي‌ضابطه، اسباب و علل شخصي، علل اقتصادي، هواي نفس و پيروي از آن، بدعت و جعل احاديث دلالت کننده بر غلو از جانب دشمنان اهل بيت( را در اين زمينه بررسي مي‌کند. نويسنده در فصل سوم از غاليان و افکار و عقايد غلو آميز آنان سخن گفته و فرقه‌هايي همچون: سبئيه، کيسانيه، منصوريه، حسنيه، محمديه، خطابيه، معمريه، فحمسيه، مغيريه، هشاميه، بيانيه، بشيريه و غرابيه (غاليان شيعه يا منتسب به شيعه) و فرقه‌هاي صاعديه و يزيديه (غاليان منتسب به اهل سنت) را به صورت اجمالي معرفي کرده است. در فصل چهارم موضع ائمه( و علماي اماميه درباره غلو و غاليان مطرح شده و نگارنده ضمن بيان ديدگاه‌هاي پيامبر اسلام( و ائمه( درباره غُلات، ديدگاه‌هاي چندين تن از علماي بزرگ شيعه همچون: شيخ صدوق، شيخ مفيد، شيخ طوسي، علامه حلي، شهيد اول، شهيد ثاني، کاشف الغطا، صاحب جواهر، صاحب عروه، امام خميني، آيت‌الله خويي و برخي مراجع معاصر را در اين زمينه منعکس مي‌سازد.