جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این مقاله پس از بررسی زمینه های پیدایش اخلاق زیست محیطی و با اشاره به مسایل آن، مساله انسان محوری را که از مهم ترین مباحث فلسفی در قلمروی اخلاق زیست محیطی است، مورد بررسی قرار می دهد. برخی معتقدند انسان محوری دینی که در آموزه های مسیحیت (و کلا ادیان ابراهیمی) وجود دارد، منشا اصلی بحران زیست محیطی است و هر گونه راه حلی برای مشکلات زیست محیطی باید بر اساس کنار نهادن اندیشه انسان محوری سامان گیرد. تاکید این مقاله ارایه تصویری اسلامی از انسان محوری دینی است که در آن هر چند انسان اشرف موجودات و در واقع محور کائنات است، این مرتبه و شان والا نه فقط از مسوولیت اخلافی او در مورد موجودات دیگر و به ویژه حیوانات نمی کاهد، بلکه وی را بیش از موجودات دیگر مسوول نظم و انتظام طبیعی خلقت و در نتیجه جلوگیری از بحران زیست محیطی می داند.

پژوهش حاضر به معرفی و نقد کتاب «تذکره الخواص»، نگاشته یکی از عالمان و مورخان قرن هفتم، به نام شمس الدین یوسف بن قزاوغلی، معروف به «سبط ابن جوزی»، می پردازد. پس از بازشناسی تبار و شخصیت و مذهب نویسنده و آگاهی از کتاب و منابع آن، نقد و بررسی محتوایی کتاب در چهار محور سامان یافته است: محور نخست شناسایی گزارش های موافق با باورهای شیعه؛ دوم گزارش های ضعیف و ناهمسو با باورهای شیعه؛ سوم گزارش هایی که در منابع دیگر وجود ندارد و یا کمتر به آن پرداخته شده است. چهارم پاسخ گویی به نقد و تضعیف برخی از اخبار مناقب و فضایل اهل بیت علیه السلام توسط برخی از محدثان و مورخان اهل سنت. یکی از اهداف مهم این پژوهش بازکاوی و پاسخ به دو پرسش مهم است که چرا نویسنده کتاب، که خود از عالمان و اندیشمندان اهل سنت است، با وجود پای بندی به مذهب اهل سنت، به نگارش و تدوین کتابی در باره مناقب و فضایل امامان شیعه پرداخته است؟ و افزون بر این، به برخی از آموزه های اعتقادی شیعه اذعان و اعتراف نیز کرده است؟ و چرا با وجود چنین اعتراف هایی، در نهایت، به مذهب امامیه نگرویده است؟