جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 168
بررسی و نقد دیدگاه های مختلف درباره رجعت وحکمت و فلسفه آن
نویسنده:
امین‌الله عدنانی ساداتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اعتقاد به رجعت یکی از مسلّمات مذهب شیعه و ممیّزات آن از دیگر فرق اسلامی است که از زمان پیامبر اکرم(ص) مورد توجه و تأکید بوده است و رجعت به این معنا است خداوند به هنگام ظهور حضرت مهدی (عج) عده‌ ‌ای از اموات که دارای ایمان خالص یا شرک خالص بوده اند را به همان صورتی که در زمان حیات خود داشتند ، به دنیا باز می گرداند تا مومنان به عزت و حاکمیت زمیندست یابند و مشرکان مورد عذاب قرار گیرند. از دیدگاه عقل هیچ گونه مانعی برای زنده شدن مردگان پس از مرگ وجود ندارد و عقل وقوع آن را محال نمی‌داند و حکم به امکان وقوع آن می‌کند. آیات قرآن بر اصل رجعت دلالت دارند که به دو دسته تقسیم می شوند:1-آیاتی که بر وقوع رجعت در امت های گذشته دلالت دارد.مانند داستان زنده شدن هفتاد نفر از قوم بنی اسرائیل2- آیاتی که از تحقق رجعت در آینده خبر می دهد.شیعیان وقوع رجعت را در آخرالزمان ضروری می‌دانند، اما اهل سنت به علت درک نادرست از مفهوم رجعت آن را انکار می‌کنند.در برخی از فرق اسلامی مانند سبابیه ، کیسانیه و غلات نیز اعتقاد به رجعت وجود داشته اگرچه هیچ گونه شباهتی بین اعتقاد به رجعت ا زنظر شیعه دوازده امامیه با اعتقاد به رجعت از منظر برخی فرقه های اسلامی به چشم نمی خورد. رجعت مانند سایر برنامه های الهی اهداف مهمی دارد که برخی از آن ها در منابع دینی ذکر شده است در روایات به برخی از اهداف و حکمت ها اشاره شده است و این اهداف را در سه زمینه بررسی می کنیم :نخست به اهدافی می پردازیم که در رابطه با ائمه اطهار (علیهم السلام) در احادیث بیان شده است و سپس به بررسی اهدافی که از رجعت مومنان به دنیا در روایات بیان شده است می پردازیم و سرانجام اهدافی راکه برای رجعت کفار در روایات بیان شده است را بررسی می‌کنیم.کلمات کلیدی : رجعت ، فلسفه رجعت ، عقل ، نقل ، آخر الزمان
رابطه عقل و دین از دیدگاه فخر رازی و خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
فائزه علی‌اکبری شاندیز
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این پژوهش به بررسی رابطه عقل و دین از دیدگاه دو متکلم- فیلسوف مسلمان با گرایش‌های اشعری و امامی یعنی فخر رازی و خواجه نصیرالدین طوسی پرداخته شده است. به منظور یافتن دیدگاه آنان در خصوص جایگاه عقل در اثبات و تبیین آموزه‌های دینی و راه حل‌های ارائه شده در موضوعات مورد تعارض عقل و وحی، آرای دو متفکر در موضوعات مختلف از جمله پنج مسأله مهم کلامی یعنی صفات و اسماء الهی، رؤیت خداوند، حدوث یا قدم جهان، علم خداوند به جزئیات و معاد جسمانی بررسی و مقایسه شده است. می‌توان نتیجه‌گیری کرد که خواجه نصیرالدین طوسی تمامی گزاره‌های دینی را عقل‌پذیر دانسته و به این ترتیب در گروه عقل‌گرایان حداکثری جای می‌گیرد، در حالی که فخر رازی اغلب گزاره‌های دینی را عقل‌پذیر و برخی را مانند مسأله رؤیت خداوند،عقل‌گریز می‌داند؛ بنابراین در زمرة عقل‌گرایان معتدل جای می‌گیرد. این دو متفکر مسلمان در جهت هم‌گرایی عقل و وحی و عقل‌پذیر نمودن باورهای دینی تلاش بسیار نموده‌اند، اما خواجه نصیر به دلیل شناخت بیشتر و صحیح‌تری که از فلسفه و نیز از دین اسلام در قالب مکتب تشیع داشته است، در این امر موفق‌تر بوده و با تلاش‌ها و ابداعات خود، مکتب کلام فلسفی را پایه‌گذاری کرده است.
آتش بلا چگونه حجاب های عقل را برطرف می کند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
آتش بلا و مشکلات و حوداث تلخ، داروی قوی و مؤثری است که با سرعت حجاب ها و موانع شناخت های عقلی را می سوزاند و با از بین بردن این موانع آینه عقل را شفاف و صیقلی می کند و بیماری هوس را درمان و دیده عقل را بینا می سازد. این دارو از داروی موعظه بسیار قو بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
مقایسه آراء غزالی و ابن‌رشد پیرامون رابطه فلسفه و دین (عقل و وحی)
نویسنده:
عبدالله نیک سیرت
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پایان‌نامه سعی شده تا به تطبیق و مقایسه دیدگاه دو اندیشمند و متفکر بزرگ اسلامی، یعنی ابوحامد غزالی و ابوالولید ابن‌رشد در خصوص رابطه فلسفه و دین (عقل و وحی) پرداخته شود. تلاش ما بر آن بوده که این مقارنه و مقایسه، به دور از هرگونه پیشداوری و تعصب انجام گیرد. جان کلام اندیشه غزالی این بود که علم و فلسفه حدود خاصی دارند، لذا اعتقاد و ایمان دینی را نمی‌توان با استدلال علمی و فلسفی فهمید، اگر هم چنین کنیم این ایمان علم‌زده و عقل زده است و کاری از پیش نمی‌برد جز اینکه بر شک و حیرت می‌افزاید. از طرف دیگر، ابن‌رشد معتقد بود که نظر برهانی در موجودات و جهان هستی حق است و شریعت بدان دستور داده، لذا هرگز به مخالفت با آنچه در شرع آمده، منجر نمی‌گردد، زیرا حق با حق معاوضه ندارد بلکه هماره موافق با آن است و بدان شهادت می‌دهد. بدینطریق ابن‌رشد اثبات میکند که دین طالب نظر عقلی است و نظر عقلی همان فلسفه است .
بررسی رابطه عقل و دین از منظر ابن رشد و دلالت‌های آن برای تربیت دینی و نقد آن از منظر آیت‌اله جوادی آملی
نویسنده:
صمد تقی زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بررسی و تبیین و توجیه عقل و دین و ارتباط بین سلسله مباحث مربوط به آن به خصوص در تعلیم و تربیت یکی از موضوعات اساسی مورد نظر فلاسفه تربیتی است. از میان مسائل گوناگون فلسفه تعلیم و تربیت توجه به مبانی معرفت‌شناسی و روش آموزش و یادگیری در تعلیم و تربیت از مهمترین مسائل به شمار می‌آید، چرا که جایگاه روش‌های آموزش و یادگیری در تعلیم و تربیت از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا ایجاد ارتباط بین عقل و دین و پیدا کردن دلالت‌های تربیتی آن امری سهل الوصول نخواهدبود. اهمیت بررسی ارتباط و نشان دادن دلالت‌های تربیتی آن می‌تواند پاسخگوی سوال‌های پژوهشی ما باشد که در واقع هدف اساسی انجام این پایان‌نامه است.در این پایان‌نامه سعی شده است، تا ضمن طی مراحل تحقیق از جمله بیان مسئله، جستجو در ادبیات تحقیق، به طرح اندیشه‌های ابن‌رشد و نقد آن از منظر جوادی آملی بپردازیم و سپس به تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها و نتیجه‌گیری مبادرت نمائیم و با برقراری ارتباط مفهومی بین مفاهیم معرفت‌شناسی و روش‌شناختی مربوط به هر فرضیه، روش تحلیل- توصیفی را به کار بگیریم. در این روش ابتدا مفاهیم مربوط به عقل و دین استخراج و دسته‌بندی و توصیف شده‌اند و سپس بین مفاهیم، ترکیب و ارتباط برقرار می‌گردد. در مرحله بعد دیدگاه ابن رشد نسبت به عقل و دین و ارتباط میان آن دو مورد بررسی قرار می‌گیرد و بدون پیش داوری و اعمال نظر از منظر جوادی آملی مورد نقد قرار می‌گیرد و نهایتاً با نتیجه‌گیری (پاسخ به سوالات تحقیق) خاتمه می‌یابد.
نظریۀ «تقلید از خدا» در معرفت شناسی ابن عربی
نویسنده:
نصرالله حکمت
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نخستین گام در معرفت شناسی عرفانی، نقاّدی عقل است و هیچ عارفی نیست که در عرصۀ عرفان نظری، پیش از نقد عقل و قوای ادراکی انسان، بتواند سخن از معرفت فراعقلی، و تفکّر عرفانی بگوید. ابن عربی به عنوان مؤسس عرفان نظری نیز در طرح معرفت شناسی خود، نخست به نقد عقل فلسفی و تفکّر منطقی پرداخته و نشان داده است که اگر شناخت آدمی صرفاً متکی به قوای ادراکی او، و مبتنی بر روش تفکر فلسفی باشد، حاصلی جز شناخت غیرذاتی، که شناختی تقلیدی است ندارد و درستی چنین شناختی کاملاً اتّفاقی است و هیچ تضمینی ندارد. اکنون ما می توانیم با «تقلید از خدا» به شناختی ذاتی و معرفتی درست هم دربارۀ خدا و هم در اشیا و امور دست یابیم.
وجوه سیاسی اندیشه انتقادی محمد ارکون
نویسنده:
محمد هدایت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عنوان این تحقیق "وجوه سیاسی اندیشه انتقادی محمدارکون" است. محمد ارکون (1928-2010) یکی از متفکران متاخر است که هم اندیشه های خاص و قابل توجه در زمینه مطالعه آموزه های دینی دارد. وجوه سیاسی اندیشه انتقادی محمدارکون از آن جهت حایز اهمیت است که امروزه مباحثی چون رابطه دین و دولت و سنت و تجدد، هنوز پس از سالها هم چنان در نزد بیشتر متفکران مسلمان لاینحل باقی مانده است. آرکون با آشنایی عمیقی که هم از مکاتب فکری و فلسفی متاخر غرب دارد و هم از تمدن تاریخی اسلام، روشی نو را در پژوهش و مطالعه آموزه های اسلامی بنا می نهد که خود آن را " نقد عقل اسلامی" و گاهی نیز "اجتهاد نو" می نامد. نقد عقل اسلامی از نگاه آرکون بازاندیشی در بنیادهای نظری آموزه های دینی و نحوه مواجهه با امر دینی است. انسان مسلمان معاصر اگر بخواهد هم دیندار باشد و هم در دنیای جدید زندگی کند باید هر آن چه را که به عنوان امر دینی قبول می کند، پیش از آن در باره آن بیندیشد و با عقل روزگار خویش آن را فهم کند و آن گاه هضم نماید. به همین خاطر دیگر در فهم روزآمد آموزه های اسلامی ، نه زبان رساله شافعی رسا است و نه دیالکتیک منفی سنت و تجدد در نگاه اسلام سیاسی معاصر کارساز.رساله حاضر سعی کرده است که این فرآیند را توصیف و تا حدی نیز تحلیل کند و به خواننده فارسی زبان شمه ای از اندیشه ای ارکون را بنمایاند.
فلسفه بعثت انبیا؛ کاستی یا بیداری عقل؟
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چرا خداوند پیامبرانی را به سوی انسان ها فرستاده است؟ از زوایای مختلفی به این پرسش، پاسخ داده شده است. اما یکی از ابعاد این مسئله این است که انسان چه کمبودی دارد که با وحی الاهی برطرف می شود. نوع پاسخ هایی که از این بُعد به این پرسش داده شده در این جهت مشترک اند که عقل و خرد آدمی را در وضع قوانین برای اداره اجتماع یا رساندن انسان به سعادت یا کمال، ناقص و ناتوان به شمار می آورند. در این نوشتار چهار دیدگاه از فلاسفه بزرگ گذشته و سه دیدگاه از نویسندگان معاصر بیان و بررسی شده و در پایان بر این نکته تأکید شده است که با توجه به متون اسلامی، نیازی نیست که به منظور باز کردن جا برای نبوت و وحی، عقل و خرد آدمی را ناقص و ناتوان به شمار آوریم.
تفکر و فلسفه از نظرگاه دکتر رضا داوری اردکانی
نویسنده:
شهاب الدین فیض آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضربه منظور روشن سازي و رفع ابهام مقدر از افكار استاد رضا داوري اردكاني، متفكر معاصر ايراني، در باب تفكر و فلسفه انجام شده است. از این منظر سعي ما در اين پژوهش مطالعه و بررسی، ونقد افكار و آراء ایشان از طريق مراجعه مستقيم به آثار و تألیفاتشان از زمان گذشته تا به امروز است. در ابتداي این پژوهش به طرح و بحث موضوعات و مباحث مهم در این باب پرداخته ایم از قبیل: تعريف فلسفه(گفت وجود در گوش زماني بشر به زبان زمان) ، ويژگي هاي فلسفه(الف): فلسفه مانند علم آموختني نيست. ب): فلسفه با عالم خاص خود متناسب است، ج): اینکه فلسفه قائم بر فيلسوفان نيست بلكه مطلب برعكس است، چگونگی پديدآمدن نگاه فلسفي ، چيستي حقيقت (كه بدون درك آن فهم بسياري از افكار ایشان ممكن نيست) ، دفاع از فلسفه در عین انتقاد از آن ، منظور از پايان يافتن فلسفه، نقدهاي كلي برفلسفه از نظر ایشان.سپس به بررسي و تحليل: چيستي فلسفه اسلامي ، ويژگي هاي مهم فلسفه ي اسلامي ، طرح فيلسوفان اسلامي (جمع بين دين و فلسفه) ، موفقيت يا شكست اين طرح از نظر ايشان پرداخته ايم و شباهت ها و اختلاف هاي رضا داوري اردكاني با متفكران پیشین اسلامي را مورد بررسي و مطالعه قرار داده ايم و در فصل آخر: چيستي تفكر ، انواع تفكر اصيل (ديني، عرفاني، شعري،فلسفي) ، نسبت فلسفه با تفكر و انواع آن، پايان فلسفه، تكليف تفكر بعداز پايان فلسفه را مورد بررسي و تحليل قرار داده ايم. نکات مهمی که، با روشن شدن معانی آن ها، امکان این امر به وجود می آید که، به زوایای مختلف افکار داوری اردکانی راه یابیم، عبارتنداز: تعریف حقیقت و به دنبال آن تعریف فلسفه و تفکر. ایشان حقیقت را ظهور و انکشاف وجود می داند که در هر دوره ای ظهوری خاص دارد پس حق به دومعنا است، در معنای اول حق همان وجود است و در معنای دوم حق، ظهور وجود است؛و به دنبال این تعریف از حقیقت، فلسفه گفت وجود در گوش زمانی بشر به زبان زمان و تفکر به گوش دادن به ندای وجود در احوال و اوقات حیرت و فطرت ثانی تعریف شده است.
عقل در نظام فلسفی ارسطو و فارابی
نویسنده:
جواد اسماعیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسأله عقل به صورتی جدی و تاثیر گذار در نظام فلسفی برای اولین بار در آثار ارسطو مطرح گردید و ارسطو عقل را در آثار مختلف خود با معانی متفاوتی به کار برد.برجسته ترین نظریه مشائی در مورد عقل در فلسفه فارابی هم در معرفت شناسی به عنوان مراتب نفس و هم در جهانشناسی به عنوان موجودی مجرد تام و مستقل از انسان ارائه شد.فارابی اساس نظریه عقل را از ارسطو اخذ کرده و سپس با داشتن مبنایی توحیدی و تمایز متافیزیکی وجود و ماهیت ، بعضا معنا و تفسیری متفاوت از ارسطو ایراد میکند.برجسته ترین قسمت نظریه عقل فارابی را عقل فعال تشکیل میدهد. عقل فعال هم در حیطه جهانشناسی هم در حوزه معرفت شناسی نقش و کارکرد ویژه دارد.معرفت انسانی در تمام مراتب خود وابسته به افاضه صور کلی و معقولات توسط عقل فعال بر نفس ناطقه و خروج آن از قوه به فعلیت است.بنابراین عقول در تمام مراتب وجودی و معرفتی فلسفه مشاء نقش و کارکرد گسترده ای داشته واز ارکان فلسفه مشائی به شمار می آید.
  • تعداد رکورد ها : 168