جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين پايان نامه که ترجمه کتاب "درآمدي به تاريخ علم اصول" تأليف آقاي مهدي عليپور به زبان عربي است؛ تاريخ پيدايش علم اصول فقه و فراز و نشيب‌هاي اين علم شرح و بررسي شده و اصول فکري شيعه اماميه و اهل سنت در اين علم معرفي گرديده است. نگارنده در پانزده فصل به بحث درباره مسائل علم اصول فقه، تاريخ اين علم و معرفي علماي مهم اصولي و همچنين دوره هاي مختلف تاريخي مربوط به علم اصول فقه پرداخته است. در مقدمه اين نوشتار، کلياتي در مورد تاريخ علم اصول فقه، تبويب اين علم و تطوّر آن ارائه شده است. در فصل اول و دوم، تعريف علم اصول فقه، موضوع اين علم و تاريخ علم اصول فقه، پيدايش اين علم، نياز به علم اصول فقه و تدوين آن مطرح شده است. در فصل‌هاي سوم تا هفتم، مراحل تأسيس و تدوين علم اصول فقه و نقش ائمه معصوم( در پرورش و رشد اين علم از طريق تربيت شاگرداني برجسته بيان شده است. مرحله تأسيس علم اصول فقه، مرحله توسعه اين علم و نقش علمايي مانند شيخ مفيد، سيدمرتضي، سلّار ديلمي، شيخ طوسي در رشد علم اصول فقه، مرحله بعدي توسعه علم اصول فقه و تأثيرگذاران بر اين علم در اين مرحله، مانند سديدالدين الحمصي رازي، ابن زهره و مهم ترين مصنفات آنان، مباحث ديگري از اين فصول هستند. در ادامه به مرحله و رکود علم اصول فقه و مرحله رشد بعدي آن و نقش علمايي چون ابن ادريس حلّي، محقق حلّي و علامه حلي در نشو و نماي اين علم در اين مرحله و مرحله تکامل علم اصول فقه و نقش علمايي چون شهيدثاني، صاحب معالم و شيخ بهايي، پرداخته شده است. در فصل هشتم، ضمن بحث در زمينه حرکت اخبارگري و دوران ضعف علم اصول فقه و ظهور اخباريان؛ شخصيت‌هاي تأثيرگذار بر حرکت اخباري گري، مانند محمدامين رستم آبادي، شيخ حرّ عاملي، فيض کاشاني، ميرزا احمد اخباري، يوسف بحراني و تأليفات مهم آنان معرفي شده است. در فصل نهم، مرحله دوم ضعف علم اصول فقه و رشد اخباري‌گري مطرح گرديده و اخباريان مهم اين دوره معرفي شده‌اند. در فصل‌هاي دهم تا چهاردهم، رشد و تحول دوباره اصول فقه و نقش علامه محمدباقر وحيد بهبهاني، جعفر کاشف الغطا، سيدعلي طباطبايي، ملامهدي نراقي، سيدمحمد مجاهد، محمدحسين اصفهاني، آخوند خراساني، شيخ مرتضي انصاري، ميرزاي شيرازي، آقا ضياء‌الدين عراقي و... در رشد و تعميق علم اصول فقه شرح و بررسي شده است. فصل پانزدهم، به وضعيت علم اصول فقه در عصر حاضر و نيز به آراي مهم و تأليفات علمايي چون آيت‌الله خويي، امام خميني و شهيد صدر اختصاص يافته است.

---