جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
تعداد رکورد ها : 1358
عنوان :
عارف و صوفی چه می گویند؟ : بحثی در مبادی و اصول تصوف و عرفان
نویسنده:
میرزا جواد آقا تهرانی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
فهرست
وضعیت نشر :
تهران: آفاق ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مکتب تفکیک
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مکتب تفکیک
,
کتب عرفان نظری
,
کتب مخالفین فلسفه و عرفان
,
کتب مکتب تفکیک
,
آثار مکتب تفکیک
کلیدواژههای فرعی :
دین بودایی ,
وحدت وجود ,
ولی ,
تصوف اسلامی ,
عرفان اسلامی ,
فلسفه نوافلاطونی ,
فلسفه اسلامی ,
اصالت وجود ,
13. علم کلام ,
طریقت ,
فنا ,
صوفیان (صوفیه) ,
عارفان ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
شابک (isbn):
978-964-8918-15-1
چکیده :
کتاب «عارف و صوفی چه می گویند» اثر مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا تهرانی که به زبان فارسی نگارش شده و بحثی پیرامون تاریخچه و اصول تصوف و عرفان مي باشد که البته نویسنده گرانقدر هدف اصلی خود را از این نوشتار، تحقیق درباره وحدت وجود و موجود که همان توحید عرفانی است، می داند؛ که در واقع نقدی قوی بر نظریه وحدت وجود و موجود است و مباحث دیگر را مقدمه ای برای آن می داند. از این رو مباحث را در دو بخش عمده ارائه نموده است: در بخش اول که با عنوان پیدایش تصوف و عرفان اسلام می باشد به بررسی تاریخچه تصوف و تاثیر ادیان دیگر همچون مسیحیت و بودائیزم و همچنین افکار فلسفی و کلامی و نوافلاطونی بر تصوف اسلامی می پردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کتاب المبدأ و المعاد
نویسنده:
حسین بن عبدالله ابن سینا
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
ویکی نور,
کلیدواژههای اصلی :
واجب الوجود
,
وحدانیت خدا
,
معاد(کلام)
,
هستی شناسی
,
فلسفه اسلامی
,
نفس و روح
,
صفات الهی((در تعین ثانی)، مقابل صفات کونی علمی)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مکتب تفکیک
نویسنده:
محمدرضا حکیمی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
فهرست
وضعیت نشر :
تهران: دلیل ما,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مکتب تفکیک
,
مکتب تفکیک
,
کتب مخالفین فلسفه و عرفان
,
کتب فرق و مذاهب
,
کتب مکتب تفکیک
,
کتب درباره مکتب تفکیک
,
آثار درباره مکتب تفکیک
,
آثار مکتب تفکیک
کلیدواژههای فرعی :
وحی ,
تاویل فلسفی ,
تاویل عرفانی ,
عالمان ,
اصطلاحنامه تاریخ اسلام ,
عرفان اسلامی ,
فلسفه اسلامی ,
اصطلاحنامه علوم قرآنی ,
علوم اسلامی (سایر) ,
فلسفه و اسلام ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
مکتبهای کلامی ,
شابک (isbn):
964-7990-58-8
چکیده :
«مکتب تفکیک» نام کتابی است از محمدرضا حکیمی، متفکر مسلمان معاصر. مکتب تفکیک (مکتب مشهد و مکتب معارفی خراسان نیز خوانده می شود) مکتبی در علوم مذهبی شیعی است که پیروانش بر تفکیک آموزه های فلسفی از روش های دین شناسی تأکید دارند. این مکتب منتج از آموزه های میرزا مهدی اصفهانی در مشهد شکل گرفت. عنوان مکتب تفکیک نخستین بار توسط محمدرضا حکیمی طی مقاله ای با همین نام در شمارهٔ ۱۲، سال نهم کیهان فرهنگی، در اسفند ۱۳۷۱ معرفی شد و شهرت یافت. پس از آن و در سال ۱۳۷۵ وی کتابی با همین نام منتشر کرد و در آن به تفسیر دیدگاه های این مکتب و معرفی بنیان گذاران آن پرداخت. این مکتب در ابتدای انقلاب ایران در بازداری ترویج رسانه ای بعضی برنامه ها با موضوع عرفان اصطلاحی تاثیر داشت و تا حال نیز مواضع علمی - انتقادی نسبت به شیوه های مصطلح فلسفه و عرفان اسلامی دارد. حکیمی در این کتاب سید موسی زرآبادی، میرزا مهدی اصفهانی و مجتبی قزوینی خراسانی (استاد خود) را به عنوان سه رکن اصلی مکتب تفکیک معرفی کرده است. وی دربارهٔ اصطلاح مکتب تفکیک بیان می کند: «واژهٔ تفکیک را اینجانب از سالها پیش دربارهٔ این مکتب پیشنهاد کردم و به کار بردم و امروز اصطلاح شده و معروف گشته است. در اینجا باید از باب توضیح لازم بیفزایم که این مکتب به جز جداسازی سه جریان شناختی از یکدیگر، بُعد دیگری نیز دارد و آن بیان معارف ناب و سرهٔ قرآنی است، بدون هیچ گونه امتزاجی و التقاطی و خلطی و تأویلی - از نوع تأویلهایی که می دانیم - و همین خود جوهر غایی این مکتب است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگرشی بر فلسفه و عرفان
نویسنده:
لطف الله صافی گلپایگانی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
فهرست
وضعیت نشر :
موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مخالفت با فلسفه
,
نقد عرفان و فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
13. علم کلام
,
نقادی فلسفه اسلامی
,
اسلامیت فلسفه اسلامی
,
کتب مخالفین فلسفه و عرفان
,
نقد حکمت متعالیه
,
نقد فلسفه
,
نقد عرفان ابن عربی
,
نقد عرفان نظری
,
کتب نقد عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
معرفت خدا ,
تکفیر ,
01. خداشناسی (کلام) ,
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) ,
آیات خداشناسی ,
وحدت وجود ,
حکما ,
فیلسوفان ,
اصالت وجود ,
مسالک ,
عرفان و فلسفه ,
عارفان ,
حدیث متعمقین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
لطف الله صافی گلپایگانی
چکیده :
کتاب «نگرشی بر فلسفه و عرفان» نوشته آيت الله لطف الله صافی گلپایگانی، كتابی است كه بيشتر به علم كلام و فلسفه اسلامی می پردازد. مباحث متعددی نظير معرفت و خداشناسی، بررسی مسالك عرفانی، خدا در كتاب و سنت، مسأله وحدت وجود، پیرامون مسأله وحدت وجود، بررسى مسالک فلسفى و عرفانى، بررسى تطبیقى مسالک فلسفى و مسالک به اصطلاح عرفانى با هدایت هاى الهى قرآنى، راجع به تکفیر اشخاص، حدیث متعمقین در آخر الزمان، اصطلاحات خاص حکما و عرفا از مهمترين مباحث مطرح شده در اين كتاب ارزشمند است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ترجمهی چهار فصل اول کتاب “The Problem of Evil” by Peter Van Inwagen همراه با مقدمه و مقایسه آن با دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
مجید طیبی جبلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ترجمه
,
معارف اسلامی
,
فلسفه اسلامی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
مسئله شر (کتاب)
,
ون اینواگن، پیتر
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
مسئله شر (کتاب)
,
ون اینواگن، پیتر
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
این پایان نامه درباره ی مسئله ی شر است که با استفاده از ترجمه ی چهار درس خطابه ی اول کتاب "مسئله ی شر" تالیف پیتر وان این وجن و نظریات ملاصدرا مطالبی را ارائه می دهد. مساله ی شر هم در فلسفه ی اسلام و هم در فلسفه ی غرب از اهمیت بسیاری برخوردار است از این رو با بررسی نظریات پیتر وان این وجن و ملاصدرا تا حدی تفاوتهای میان این دو فیلسوف که به عنوان نماینده ای از فلسفه ی غرب و فلسفه ی اسلام انتخاب شده اند در این رساله بیان شده است. پیتر وان این وجن شر را وجودی میدانداما ملاصدرا شر را امری عدمی به حساب می آورد. همین تفاوت مهم باعث شده است که حل مسئله ی شر از نقطه نظراین دو فیلسوف دو راه کاملا متفاوت را در پیش بگیرد. در این رساله برای ارائه ی بهترین ترجمه ی ممکن از لغت نامه های معتبر، نظر اساتید و سایتهای اینترنتی بهره گرفته شده و همچنین برای اینکه نظرات ملاصدرا به طور دقیقتر بیان شود از منابع اصلی و شرح معتبر بر آن استفاده شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اهداف و روشهای تربیت زیباییشناسانهی دینی مبتنی بر عرفان اسلامی
نویسنده:
عباس شعبانی باب اناری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زیبایی شناسی
,
محبت الهی
,
آموزش دینی
,
شناخت عرفانی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه دین
,
آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی
,
آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی
,
آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی
,
آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی
,
عرفان الهی
,
آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی
,
آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی
,
عرفان الهی
چکیده :
هدف کلی این پژوهش، تعیین ویژگیهای تربیت زیباییشناسانهی دینی بر مبنای عرفان اسلامی پرداخته بوده است. با توجه به این هدف کلی، ابتدا به تعیین نسبت بین زیباییشناسی و دین بر مبنای عرفان اسلامی پرداخته شده است. در ادامه، به تعیین اهداف و روشهای تربیت زیباییشناسانهی دینی مبتنی بر عرفان اسلامی، به ترتیب به عنوان اهداف جزیی، اقدام شده است. تحقیق حاضر از نوع کیفی و در ردیف طرحهای پیدایشی قرار گرفته است. دادههای مورد نیاز با روش اسنادی جمعآوری گردیده است. اسناد مورد پژوهش در رابطه با زیباییشناسی و زیباییشناسی دینی، متون عرفانی-اسلامی بوده است و ضمن مراجعه به آیات قرآنی، تفسیرالمیزان نیز مورد استفاده قرار گرفته است. رویکرد مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصله، رویکرد تفسیری-تجریدی و اعتمادسنجی این پژوهش، ساخت یک مسیر بررسی و تائید هیات داوران بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که تربیت زیباییشناسانهی دینی مبتنی بر عرفان اسلامی، بر مبنای عشق و جذبهی عشق الهی مبتنی بر سه اصل معرفت میثاقی، صعودگرایی و اصل حیرت میباشد که با کسب مقامات زیبای ابعاد زیباییشناسانهی دینی (ایمان، اخلاق و....) به عنوان مقامات زیبایی عشق الهی در مسیر جذبهی عشق الهی قرار گرفته و به معرفتی شهودی از عشق و زیباییهای باریتعالی میرسد. این نوع تربیت بر خودعاملی فرد تاکید دارد، تربیتی که روشهای آن به عنوان معاشقه با حق، جهت نیل به مقامات زیبا به عنوان اهداف تربیتی مطرح میباشد. ضمن آنکه، اهداف گاه به عنوان روش تربیتی و روش گاه به عنوان اهداف در یک سلسله مراتب مکمل یکدیگر مطرح میشوند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی عناصر تاثیر گذار فلسفه اسلامی بر هنر اسلامی
نویسنده:
محسن پیرنیای دزفولی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
هنر اسلامی
,
هنر قدسی
,
فلسفه اسلامی
,
جهانشناسی توحیدی
,
جهانشناسی توحیدی
,
فلسفه هنر
چکیده :
پژوهش پیش رو برآن است که رابطه میان عناصر حکمت اسلامی با صور گوناگون هنر اسلامی را بررسی نماید. میان عناصر این حکمت و اندیشه های شاخص آن همچون جهانشناسی توحیدی، رابطه وحدت و کثرت، سلسله مراتب وجود، قوس صعود و نزول، با صور متعدد هنر اسلامی شباهتها و مناسبتهایی وجود دارد که در این پژوهش مورد تأکید قرار می گیرد و نشان داده می شود آن چه را حکمای اسلامی در قالب برهان و استدلال و اندیشه های انتزاعی بیان داشته اند، هنرمند مسلمان به نقش و رنگ آورده و در قالب های متنوع هنری پدیدار کرده است. در این میان اندیشه جهانشناسی توحیدی و تقدّس واحد، به پدید آمدن هنر قدسی که روشی ویژه در بیان وحدانیّت و الوهیّت واجب تعالی است، منجر می گردد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی اصناف انسانها از حیث جزاء و پاداش در آخرت از منظر فلاسفه اسلامی و آیات و روایات
نویسنده:
عفت هاشمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پاداش
,
شقاوت
,
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی)
,
معارف اسلامی
,
فلسفه اسلامی
,
آیات
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
سهروردی، یحیی بن حبش
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
سهروردی، یحیی بن حبش
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
سهروردی، یحییبن حبش
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
سهروردی، یحییبن حبش
,
هنر و علوم انسانی
,
سهروردی، یحییبن حبش
چکیده :
معاد یکی از اصول مهم ادیان آسمانی به شمار میآید. این موضوع با مسئله انسانشناسی و نفس شناسی ارتباطی وثیق دارد و متناظر با اختلاف در انسان-شناسی آراء مختلفی در باب معاد وجود دارد.پژوهش حاضر مسئله وضعیت نفوس انسانی پس از مفارقت از بدن و طبقات آنها در قیامت را از منظر فلسفه مشاء، اشراق، متعالیه و آیات و روایات مورد فحص و بررسی قرار داده است؛ زیرا با تبیین اصناف و طبقات انسانها در آخرت و فرجام هر کدام، علاوه بر تعمیق بخشیدن به نگرش فرجام شناختی و انسانشناسی میتوان بر میزان تطابق نگرشهای فلسفی با آیات و روایات در این رابطه (مسئله معاد و ویژگیهای آن) دستیافت.فلاسفه اسلامی و همچنین آیات و روایات، تقسیمبندیهای متفاوتی از انسانها در روز قیامت بر اساس میزان علم و عمل آنها در دنیا، ارائه داده و عاقبت هر قسم را بهصورت مجزا مشخص کردهاند.از نظر حکمت مشاء این نفوس بهطور خلاصه در پنج دسته نفوس ساده، عارفان، جاحدان، معرضان و مهملان جای میگیرند. شیخ اشراق نیز آنها را به ساده و غیرساده و نیز پاک و ناپاک و تمام یا ناقص تقسیم میکند. ملاصدرا برای اهل بهشت سه گروه (مقربان، اصحاب یمین و نفوس ساده) و برای اهل عذاب چهار گروه را ذکر میکند. در آیات و روایات نیز از گروههای مقربان، اصحاب یمین و اصحاب شمال یاد شده است.بهطور کلی به جز درمورد فرجام نفوس متوسطین در علم و عمل، در بقیه موارد میتوان به تطبیق کامل بین سه نظام فلسفی (مشاء، اشراق، متعالیه) و نیز آیات و روایات دستیافت.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأویلهای فلاسفه اسلامی از نظریه مُثل افلاطونی
نویسنده:
مرضیه میرزاحسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تأویل
,
هستی شناسی(فلسفه)
,
مُثُل افلاطونی
,
شناخت شناسی
,
فلسفه اسلامی
,
هنر و علوم انسانی
,
فیلسوف اسلامی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
تفکر (فلسفه)
,
فیلسوف اسلامی
,
تفکر (فلسفه)
,
افلاطونیان
,
هنر و علوم انسانی
,
فیلسوف اسلامی
,
تفکر (فلسفه)
,
افلاطونیان
چکیده :
تفکر، مختص انسان و نشانه برتری آدمی نسبت به سایر موجودات است. این موهبت الهی که با آغاز زندگی بشری آغاز شده و تا پایان آن نیز ادامه دارد در طول تاریخ بشر، حضوری نقش آفرین داشته است و آدمی را در راه کشف حقایق عالم یاری رسانده است. نظریه مُثل که یکی از ارزنده ترین یافته های تفکر بشری است حکایت از حقیقتی دارد که اولین بار به لسان یونانی افلاطون به صورت مستدل، مدون شد و پا به عرصه تفکر فلسفی گذاشت. بر طبق این نظریه ـ که مهم ترین و بنیادی ترین نظریه افلاطون است و پایه و اساس فلسفه وی محسوب می شود ـ عالم محسوس اصل و حقیقتی دارد که مثال و نمونه کامل آن است. درواقع موجودات عالم محسوس ظواهر و سایه های حقایق ازلی و عقلی ای محسوب می شوند که لایتغیر، مطلق و زوال ناپذیرند و فقط با نور عقل قابل مشاهده اند. این نظریه در فلسفه اکثر فیلسوفان مسلمان مطرح شده و اکثر ایشان قسمت یا قسمتهایی از فلسفه خویش را به بررسی آن اختصاص داده اند. اما اینکه نظریه افلاطون چرا در فلسفه فیلسوفان مسلمان وارد شده و این نظریه چه جایگاهی را در فلسفه اسلامی به خود اختصاص داده است جای بسی تأمل و بررسی دارد که پژوهش حاضر عهده دار این مهم است. به طور مختصر می توان گفت که همه فیلسوفان اسلامی در مورد نظریه مُثل متفق القول نبوده و نظر یکسانی ندارند؛ ابن سینا از جمله منتقدان این نظریه است درحالیکه سهروردی و ملاصدرا از پیشگامان اثبات این نظریه اند. البته باید توجه داشت که در هر دو صورت ـ یعنی نفی و اثباتی که توسط فیلسوفان مسلمان صورت پذیرفته است ـ تأویل و تفسیر خاصی از نظریه مُثل مطرح شده و هر یک از فیلسوفان بر مبنای چهارچوبهای فلسفی خویش در جهت اثبات یا انکار این نظریه برآمده اند. به طور مثال ابن سینا نظریه مُثل را که نزد افلاطون کلیات قائم به ذات است را به کلی طبیعی تأویل نموده و نهایتاً اشکالات فراوانی را به این نظریه وارد ساخته است. ولی ملاصدرا که به اشکالات ابن سینا نیز پاسخ داده است با دلایل فراوان از جمله حرکت جوهری یا بحث ادراک، سعی در اثبات این نظریه داشته و حقیقت نظریه مثل را به عنوان یک اصل اعلای فلسفی پذیرفته و جزء لاینفک فلسفی خویش قرار داده است. به عقیده نگارنده کلیت و حقیقت این نظریه مربوط به زمان ومکان خاصی نیست و قابلیت مطرح شدن در فلسفه هایی چون فلسفه فیلسوفان مسلمان را دارد ولی با توجه به مشکلات توحیدی و معرفتی ای از قبیل تعدد قدما و چگونگی ارتباط عالم محسوس و معقول و... که گریبان گیر نظریه مثل افلاطونی است این نظریه در فلسفه اسلامی توسط فیلسوفان مسلمان تأویل و تفسیر شده تا هماهنگ با مبانی و ساختارهای فلسفی آنان گشته و مشکلات متعددی را مرتفع سازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی معرفتشناختی قضایای اخلاقی در اندیشه اسلامی
نویسنده:
مجید ابوالقاسمزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مبناگرایی (معرفت شناسی)
,
فطرت(کلام)
,
شناخت شناسی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
بداهت
,
هنر و علوم انسانی
,
بداهت
,
هنر و علوم انسانی
,
بداهت.
,
بداهت
,
بداهت
چکیده :
معرفتشناسی اخلاق به عنوان یکی از مسائل فرا اخلاق و نوعی از معرفتشناسی مقید یا مضاف با نگاهی عقلی و از بیرون، مفاهیم و قضایای اخلاقی را مورد بررسی معرفتشناختی قرار میدهد. مسائل معرفتشناختی متعددی از قضایای اخلاقی میتوان ارائه کرد که مهمترین آنها توجیه یا معیار اثباتی صدق آنهاست. این رساله که نظریه بداهت قضایای اخلاقی را دنبال نموده است، با روشی کاملاً عقلی و معرفتشناختی ابتدا عقلی بودن و سپس یقینی بودن قضایای اخلاقی را اثبات کرده و در نهایت برخی از قضایای اخلاقی را از بدیهیات شمرده است. با فحص نسبتاً کاملی که در آثار و آراء حکمای اسلامی به ویژه قائلان به بداهت انجام گرفت، این نتیجه به دست آمد که دو قضیه «عدل حسن است» و «ظلم قبیح است» از سنخ اوّلیات است که بر اساس نظریه «مبناگرایی»، همه معرفتهای نظری اخلاق به این دو قضیه پایه مبتنی میگردند. همچنین انسان برخی مصادیق این دو قضیه را به طور حضوری در خود مییابد. از این رو، برخی قضایای اخلاقی از قبیل وجدانیات نیز به شمار میروند. این قضایا در هر دو صورت خودْ موجّه و دارای صدق ذاتی است و نیاز به اثبات ندارد. با تقریر خاصی که از نظریه بداهت ارائه شده، میتوان به خوبی از این نظریه دفاع کرد و به دیدگاههای مخالفان آن؛ یعنی قائلان به شرعی بودن، مشهوری بودن و نظری بودن قضایای اخلاقی پاسخ داد. همچنین برخی قضایای اخلاقی تحت هر شرایطی ثابت و مطلق هستند. لکنبرخی دیگر متناسب با تغییر شرایط، تغییر میکنند اما چون این شرایطْ واقعی هستند از این رو موجب نسبیتگرایی نمیشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
تعداد رکورد ها : 1358
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید