جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از این تحقیق، به‌دست‌آوردن مبانی اندیشه‌های نظری شخصیت در اسلام و کاربرد و مقایسه آنها با مبانی روان‌شناسی شخصیت است. این مقاله با این هدف، در راستای بررسی ده مبنای مهم، درباره شخصیت انسان از دیدگاه اسلام؛ به مستندات آنها در آیات و روایات پرداخته است. سپس دستاورد و کاربردهای هرکدام را جداگانه، برای شناخت انسان بیان کرده است. روشِ به‌کاررفته در این پژوهش، بر پایة تحقیقات توصیفى است و از گونه اسنادى‏ با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. اطلاعات جمع‌آورى شده از کتاب، سنّت و پژوهش‌های روان‌شناختی، به‌ کمک تحلیل محتوا به بررسی متون انتخابی پرداخته است.

این پژوهش با هدف بررسی نقش باور به زندگی پس‌ازمرگ و سرمایه معنوی اسلامی برای فرسودگی هیجانی انجام شد. پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری کارکنان یک کارخانه کاشی‌سازی در اصفهان بودند که از میان آنها دویست‌وچهل نفر به‌شیوه سهل‌الوصول (در دسترس) انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از سه پرسشنامه سرمایه معنوی اسلامی، پرسشنامه باور به زندگی پس‌ازمرگ و پرسشنامه فرسودگی هیجانی استفاده شد. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه (به‌شیوه هم‌زمان) تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین سرمایه معنوی اسلامی با فرسودگی هیجانی رابطه منفی و معناداری وجود دارد (01/0>p)؛ همچنین بین باور به زندگیِ پس‌ازمرگ و فرسودگی هیجانی رابطه منفی و معناداری به‌دست آمد (05/0>p). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که باور به زندگی پس‌ازمرگ و سرمایه معنوی اسلامی دارای توان پیش‌بینی هم‌زمان فرسودگی هیجانی هستند (01/0>p). نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که باور به زندگیِ پس‌ازمرگ و سرمایه معنوی اسلامی می‌توانند سبب کاهش فرسودگی هیجانی شوند.

در تعریف فمنیسم بیشتر بیان می‌دارند، نهضتی است که خواهان حقوق کاملاً برابر با مردان است. اما نکته مهم این است که برابری‌های مورد نظر فمنیسم، فراتر از تساوی در چارچوب قانون است. هدف فمنیسم ازبین‌بردن همۀ تفاوت‌های موجود در نقش‌های اجتماعی مبتنی بر تفاوت‌های جنسیتی است و همین نکته، فمنیسم را از دیگر نهضت‌های زنان متمایز می‌سازد. موضوع و مباحث مربوط به زنان، همراه یکی از مباحث مهم و فراگیر در طول تاریخ اندیشه‌ها بوده و در دوران معاصر، به دلایل مختلف، از رشد و بسامد بالاتری در ایران و جهان برخوردار شده است. رویکرد معقول به مباحث این عرصه و دفاع منطقی از اندیشه‌های اسلامی دربارة زنان، مستلزم آشنایی هرچه بیشتر با دیدگاه‌های اسلامی و غیر اسلامی است که در این زمینه مطرح شده‌اند. این امر اگر به‌گونه‌ای تطبیقی انجام شود از دامنۀ تأثیر بیشتری برخوردار خواهد شد و دایرۀ وسیع‌تری از حقیقت را روشن خواهد ‌ساخت. در این مقاله، نخست با نگاهی خاص به مسائل فلسفی و کلامی مرتبط با اسلام، مقدمۀ کوتاهی ارائه شده، سپس ضمن بررسی فلسفه و الهیات فمنیستی به مقایسۀ میان آموزه‌های فمنیستی و تعالیم اسلام پرداخته و ناسازگاری کامل این دو روشن شده است. در قسمتی از تحقیق، به مقایسه تطبیقی دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) و فمنیسم رادیکال پرداخته شده؛ درنهایت با توجه به نهضت اسلامی زنان، نکاتی خاطر نشان شده ‌است.

یکی از بحث‌های پیچیدة فلسفه که به‌منزلة اساس و پایة بسیاری از مطالب فلسفی و معارف الهی است؛ تحقیق حال وجود، بیان وحدت یا کثرت آن است. افکار و اقوال عرفا، فیلسوفان، متکلمان در این‌باره مختلف و جمع‌نکردنی است. ملاصدرا، داعیه‌دار اثبات عقلانی نظریه وحدت شخصی وجود است. او این نظریه را بر مبانی و اصول فلسفی خویش استوار کرده و بر همان اساس، مبانی فلسفی اصالت وجود را بیان ‌کرده است. آنچه واقعیت هستی است، تنها حقیقت وجود است؛ و سایر مخلوقات، تنها سایه‌هایی از حقیقت هستند. بیشتر متفکران در حوزه عرفان نظری و همچنین برخی از فیلسوفان حکمت متعالیه در بحث ارتباط واحد و کثیر، قائل به این نظریه شده‌اند. به‌عبارت‌دیگر، همة تفکرات و مکاتب فلسفی در حوزه اندیشه اسلامی ناچار به پذیرش این دیدگاه بوده‌اند؛ اما پذیرش آن،‌ نیازمند سه بایستگی فلسفی و کلامی مهم برای این نظریه است؛ یعنی نفی علیّت، همه‌خداانگاری و پذیرفتن جبر و نفی اختیار؛ ازاین‌رو، نظریه یادشده به دلیل تفکر دینی پذیرفته نشده است. برای اثبات این انتقادها، نخست به شرح مبانی فلسفی‌ مبتنی‌بر نظریه وحدت شخصی وجود پرداخته؛ سپس با بیان انتقادها، بدین سؤال پاسخ می‌دهیم که آیا به دلیل تفکر دینی، سخن از نظریه وحدت شخصی وجود با باورهای اعتقادی و بدیهیات عقلی سازگار است یا خیر؟!

پژوهش حاضر با هدف کارآمدی آموزش معنویت مبتنی بر آموزه های اسلامی برارتقاء اخلاق حرفه ای و مدیریت تعارض در کارکنان علمی و اداری دانشگاه انجام شد. جامعه پژوهش حاضر کلیه کارکنان علمی و اداری دانشگاه پیام نور شهرستان ورامین در سال تحصیلی 95-94 است. در این پژوهش 24 نفر از اساتید دانشگاه پیام نور مرکز ورامین اعم از علمی و مدعو با نمونه گیری تصادفی در دسترس بعنوان حجم نمونه تحقیق انتخاب شدند. نمونه آماری گروه آزمایش 12 نفر از اساتید داوطلب شرکت کننده در جلسات آموزش معنویت است. نمونه آماری گروه کنترل 12 نفر از اساتید که در جلسات آموزش معنویت شرکت نکردند (از بین اساتید دانشگاه بصورت تصادفی در دسترس انتخاب شدند) است. روشی پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل است. گروه آزمایش تحت 9 جلسه دو ساعته آموزش معنویت قرار گرفتند اما گروه کنترل تحت هیچگونه آموزشی قرار نگرفتند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه اخلاق حرفه ای پتی پرسشنامه سبک های مدیریت تعارض CMSQ استفاده شد و برای تحلیل آماری داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش معنویت با تاکید بر آموزه های دین مبین اسلام به طور معنی داری در ارتقا میزان اخلاق حرفه ای و مدیریت تعارض کارکنان علمی و اداری دانشگاه مؤثر است.

در میان مسائل فلسفی قانون علیت از لحاظ سبقت اولین مساله ای است که فکر بشر را به خود متوجه ساخته و او را به تفکر و اندیشه برای کشف معمای هستی وادار کرده است. شناخت جهان و بحث از حدوث و قدم آن نیز همواره مورد نظر دانشمندان بوده وهست. این توجه بر اساس پیوند و رابطه این دو اصل با یکدیگر تبیین بهتری می یابد. لازمه پذیرش اصل علیت، بحث از علت هستی بخش هستی و از ابتدا داشتن یا نداشتن جهان است. بر همین اساس بحث از امتناع تخلف معلول از علت تامه که از لوازم اصل علیت است، پایه اصلی بحث از حدوث و قدم عالم است. علاوه بر آن تبیین حدوث یا قدم عالم وابسته به تبیین ملاک احتیاج شیء به علت است زیرا با نفی علیت پرسش از چرایی پیدایش جهان و حدوث و قدم آن بی معنی خواهد بود. لذا تنها در پرتو اصل علیت ولوازم آن است که بحث از حدوث و قدم عالم تبیین می گردد. دراین نوشتار دو اصل امتناع تخلف معلول از علت تامه و ملاک احتیاج شیء به علت به عنوان اصول پیوند دهنده اصل علیت با مباحث اندیشمندان مختلف درمساله حدوث و قدم عالم مورد توجه قرار گرفته است.

انسان کامل انسانی است که صفات بالقوه قرار داده شده در خود را به فعلیت برساند. جریان این صفات در وجود اوست که او را به مقام خلیفه اللهی می­رساند. روش در این پژوهش، تحلیلی، اسنادی است. بررسی آیات قرآن کریم و روایات وارده از ائمه معصومین و روش زندگی آنان (سیره) چگونگی تخلق به این صفات و دستیابی به این جایگاه را روشن می­نماید. ظهور این صفات در فردی آنرا به کمال رسانده و از اینرو شایستگی خلافت الهی در روی زمین را خواهد داشت. در این صورت است که وی قدرت تصرف در نظام هستی را نیز بدست آورده و قدرت انجام کارهای خارق العاده را می­یابد. بنابرین انسان کامل، انسانی است که استعدادهای فطری خود را بارور ساخته و از حالت قوه به فعلیت برساند. در این صورت است که آراسته به صفات الهی گشته و قدرت تصرف در نظام هستی را می­یابد.

این پژوهش، در ارتباط با علوم بشری از منظر قرآن کریم می باشد. از آن جا که قرآن کریم کتابی جامع و کامل بوده، جهت هدایت بشر و یکی از نیازهای بشر فراگیری علوم مختلف می باشد، از این رهگذر قرآن کریم به این موضوع پرداخته است وانسان ها رابه فراگیری علم ودانش فراخوانده است دراین مقاله درابتداء به اهمیت قرآن توجه شده، سپس دیدگاه قرآن، در ارتباط با علوم تجربی، بیان شده، بحث عدم تعارض بین قرآن و علوم بشری مطرح، و به علومی که از قرآن کریم الهام گرفته شده که دانشمندان، آنها را کشف کرده اند. از جمله زوجیت اشیاء، حرکت زمین و کهکشان ها، عمل لقاح بادها، آب که علت پیدایش هر موجود زنده ای می باشد. در نهایت به این نتیجه منتهی می شود که خیلی از علوم بشری الهام گرفته از قرآن کریم می باشد.

هدف از نوشتار حاضر بررسی رابطه ی اخلاق وسیاست در نهج البلاغه است.این پژوهش با استفاده از روش تلفیقی تحلیل محتوا وتوصیفی- تحلیلی انجام یافته است.یافته های پژوهش حاکی از آنست که رابطه اخلاق وسیاست از مباحث مهم فلسفی واندیشه اجتماعی است ودر اندیشه اجتماعی اسلام توجه جدی به این موضوع صورت گرفته است.به لحاظ تاریخی در چگونگی رابطه اخلاق وسیاست چهار گرایش کلی:جدایی اخلاق وسیاست،تقدم سیاست بر اخلاق،اخلاق دوسطحی ویگانگی اخلاق و سیاست شکل گرفته است که هریک از این رهیافتها اعتقادات وموسسین خاص خود را دارند.نتیجه آنکه از رابطه اخلاق وسیاست در حوزه نظر وعمل سیاسی دو نوع برداشت وجود دارد که یکی بر ترجیح اخلاق سیاسی ودیگری ناظر بر ترجیح وتقدم سیاست اخلاقی است.برداشت اخیر مورد تاکید نهج البلاغه بوده وامام علی نیز مظهر اجرای چنین سیاستی در جهان اسلام پس از پیامبر اعظم(ص) محسوب می گردد.در این مقاله رایطه اخلاق وسیاست در نهج البلاغه بارویکرد سیاست اخلاقی مورد بررسی قرار می گیرد.

سنت فکری – فلسفی غرب از افلاطون و ارسطو و حتی پیشتر از آن ، تا قرن بیستم و در اندیشه و آرای آنان تحت تاثیر رویکردی دو قطبی ، گفتار را بر نوشتار ترجیح می داده است . در این نگره ، انتقال کامل معنا از طریق ، گفتار ، امکان پذیر می نمود ؛ حال آنکه نوشتار تنها فرع و جانشین گفتار قلمداد می شد . با نگاهی گذرا به تاریخ و فرهنگ ایران – اسلامی ، می توان مدعی شد ، که با چنین تجربه و تلقی مشابه ، در گفتمان دینی مواجه ایم ، چنان که به طور خاص ، ناصرخسرو این مهم را سامان بخشیده است . وی به دفاع از کلام محوری می پردازد و سرانجام به برتری گفتار بر نوشتار رای می دهد و دیگر سو ، با تفکیک میان تنزیل به عنوان ظاهر کتاب و شریعت و تاویل به مثابه باطن و روح آن ، حصول به نیت مؤلف، هدف غایی مؤوّل معرفی می نماید ، این مقاله طرح و شرح مبسوط این مدعّا خواهد بود