جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شکل گیری مفهوم خداوند در کودکان و نقش چهره های دلبستگی در پیدایش و تحول این مفاهیم، به ویژه در دهه های اخیر مورد توجه روان شناسان قرار گرفته است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تجربه فقدان بر ادراک کودکان در مورد مادر، پدر و خداوند طراحی و اجرا گردید. در این پژوهش که از نوع علی مقایسه ای است، از میان کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی نواحی چهارگانه شهر شیراز، تعداد 126 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. سه مقیاس افتراق معنایی آزگود در مورد ادراک کودک از پدر، مادر و خداوند جهت جمع آوری داده های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت.نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس نشان داد بین کودکان دارای تجربه طلاق والدین، کودکان دارای تجربه فوت والدین و کودکان عادی از نظر اندازه های مربوط به ادراک خداوند، ادراک صفات مهرورزانه خداوند، ادراک صفات مهرورزانه مادر، ادراک پدر و ادراک صفات مهرورزانه پدر تفاوت معناداری وجود دارد. بدین ترتیب که کودکان دارای تجربه فقدان، خداوند و پدر و مادر را کمتر واجد صفات مهرورزانه توصیف می کردند. این تفاوت بین گروه ها در اندازه های مربوط به ادراک خداوند و ادراک صفات مهرورزانه خداوند، بین گروه های عادی با گروه فوت والدین و در اندازه های ادراک پدر و ادراک صفات مهرورزانه پدر، بین گروه های عادی و گروه دارای تجربه طلاق والدین نیز بود. هم چنین، در اندازه های ادراک خداوند، ادراک پدر، ادراک صفات مهرورزانه خداوند، ادراک صفات مهرورزانه مادر و ادراک صفات مهرورزانه پدر، بر اساس آن که کودک با چه کسی زندگی می کرد، بین گروه ها تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج این مطالعه همسو با الگوی تطابقی دلبستگی به خداوند نشان می دهد، دلبستگی کودک به ویژه به پدر، در نتیجه فقدان با اضطراب همراه بوده و به دلبستگی به خداوند نیز تسری می یابد. در نتیجه، کودک والدی را که از دست داده، و به دنبال آن خداوند، را کمتر واجد ویژگی های مهرورزانه تلقی می نماید.

در تحقیق حاضر جهت سنجش موقعیت اجتماعی فرزندان در خانواده های چندزنی به اندازه گیری میزان سرمایه اجتماعی فرزندان در این ساختار خانوادگی پرداخته شده است. برای بررسی مساله تحقیق از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شد. حجم نمونه شامل 400 شهروند تهرانی در سه منطقه 6, 3 و 11 می باشد. نتایج تحقیق نشان داد که افراد جامعه نسبت به فرزندانی که در خانواده های چند همسری جامعه پذیر شده اند نگرش منفی دارند.از این رو هنجارمندی، احساس امنیت، اعتماد و مشارکت متقابل که شاخص های مطرح شده در تئوری پیر بوردیو جهت سنجش مولفه سرمایه اجتماعی است در این گروه بسیار پایین ارزیابی شد. بنابراین افراد جامعه تمایل دارند فاصله زیادی را در مناسبات اجتماعی خود با آنان حفظ کنند.

خانواده متعارف ایرانی که دارای ویژگی هایی هم چون الگوی همسرگزینی مبتنی بر محوریت و موافقت والدین، عمومیت ازدواج و پایین بودن نسبی سن ازدواج، ممنوعیت روابط جنسی خارج از ازدواج، اهمیت فرزندآوری، حضور هر دو والد در خانواده و نگرش های جنسیتی سنتی است امروزه به دلیل تغییرات ساختاری ناشی از نوسازی هم چون صنعتی شدن، گسترش شهرنشینی، مهاجرت و فراگیر شدن تحصیلات و هم چنین گسترش ارزش های مدرن هم چون فردگرایی، استقلال و خودمختاری افراد دگرگونی های مهمی را تجربه می کند.در این مقاله تلاش شد بر اساس تحلیل ثانویه داده های ملی موجود در خصوص نگرش های مرتبط با خانواده، گمانه هایی را در ارتباط با تحولات و دگرگونی های پیش روی خانواده متعارف ایرانی مطرح کرد. بر اساس یافته های این مطالعه، از جمله مهم ترین دگرگونی های احتمالی در این زمینه می توان به مواردی هم چون تغییر الگوی همسرگزینی و روابط بین دو جنس، تاخیر در ازدواج یا تجرد قطعی، شکل گیری الگوهای جدید خانواده و تضادهای جنسیتی اشاره کرد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

هدف تحقیق حاضر بررسی نقش کمال گرایی مادران و الگوهای ارتباطات خانواده در پیش بینی کمال گرایی بهنجار و نوروتیک فرزندان است. 200 دانش آموز دختر مقطع پیش دانشگاهی و مادرانشان شرکت کنندگان در پژوهش بودند و مقیاس چندبعدی کمال گرایی (فراست و همکاران، 1990) و ابزار تجدیدنظر شده الگوی ارتباطات خانواده (فیتزپاتریک و ریچی، 1990) را تکمیل کردند، ابزارها روایی و پایایی مطلوبی نشان دادند.یافته ها حاکی از آن بود که کمال گرایی نوروتیک و بهنجار مادران به ترتیب قادر به پیش بینی کمال گرایی نوروتیک و بهنجار دختران می باشد. از ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده نیز بعد جهت گیری همنوایی، پیش بینی کننده مثبت و معنادار کمال گرایی نوروتیک است. در مجموع، یافته ها موید انتقال بین نسلی کمال گرایی می باشد که نشان می دهد ویژگی های شخصیتی والدین و نحوه تعاملات اعضای خانواده به ویژه والدین زمینه ساز شکل گیری ویژگی شخصیتی کمال گرایی و تعیین نوع بهنجار یا نوروتیک آن می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان پیش بینی ابعاد خودتنظیمی فرزندان (راهبردهای فراشناختی، راهبردهای شناختی و انگیزش) توسط ابعاد کارکرد خانواده (پاسخدهی عاطفی، کارکرد هیجانی، درگیری عاطفی، نقش ها و میزان تعهد) می باشد. نمونه پژوهش شامل 397 نفر از دانش آموزان پایه سوم دبیرستان شهر شیراز می شد (207 دختر و 190 نفر پسر). برای سنجش خودتنظیمی از مقیاس خودتنظیمی و برای ارزیابی کارکرد خانواده از مقیاس سنجش کارکرد خانواده استفاده شد.روایی مقیاس ها از روش تحلیل عامل و پایایی آن ها به روش ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد، نتایج حاکی از روایی و پایایی قابل قبولی برای ابزارها بود.با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان قابلیت پیش بینی ابعاد کارکرد خانواده برای ابعاد خودتنظیمی فرزندان مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان دادند که پاسخدهی عاطفی پیش بینی کننده فراشناخت فرزندان بود و نقش ها قابلیت پیش بینی شناخت فرزندان را دارد، هم چنین کارکرد هیجانی خانواده پیش بینی کننده انگیزش فرزندان است.

خشونت علیه زنان به وسیله همسران آن ها، یک مساله شناخته شده در تمام کشورها و فرهنگ های دنیاست. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی و خشونت دیدگی در زنان می باشد. بدین منظور 396 نفر از زنان ساکن در شهر کرمانشاه با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شده و پرسشنامه همسرآزاری قهاری (1384) و مقیاس تجارب مربوط به روابط نزدیک (ECR) را تکمیل کردند. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که دو سبک دلبستگی (اجتنابی و اضطرابی) پیش بینی کننده انواع خشونت دیدگی در زنان است. یافته ها حاکی از آن است که ترس از جدایی و طرد شدن و هم چنین تکیه بیش از حد بر خود در اوقات استرس، می تواند عامل خطری در جهت خشونت دیدگی زنان باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعامل زوجین در کاربرد مهارت های ارتباطی بر اساس مشاهده تعامل های زوجین طراحی شد. بدین منظور، 31 زوج سازگار و ناسازگار (16 زوج ناسازگار)، از بین زوجین 18 تا 50 سال ساکن تهران از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس با طراحی سناریویی هدفمند، در چند مرحله از تعاملات زوج ها فیلم برداری شد. این سناریو شامل حل مساله و تصمیم گیری و صحبت درباره خاطره خوب قبلی بود.ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه سازگاری زناشویی (MAT) و نظام کدگذاری تعامل زوجین ایرانی (ICICS) بود.نتایج تحلیل داده ها نشان داد در حالی که با افزایش تعامل مثبت بین زوج ها مهارت حل مساله و مذاکره بیشتر رخ می دهد، هر چه تعامل منفی زوج ها افزایش می یابد، مهارت حل مساله یا مذاکره کمتر اتفاق می افتد. همچنین در حالی که تعامل منفی زوج ها پیش بینی کننده منفی برای استفاده از مهارت تصمیم گیری است، زوجینی که میزان تعاملات مثبت آنها بیشتر بود، بیشتر توانستند درباره خاطرات خوب خود صحبت کنند. از سویی نیز نتایج تحلیل داده ها نشان داد زوجینی که از توانمندی مهارت های حل مساله / مذاکره و تصمیم گیری و مرور خاطرات خوب برخوردار بودند، میزان سازگاری زناشویی بیشتری نیز داشتند. در تفسیر یافته های فوق، پژوهشگران به نقش مخرب تعاملات منفی بر فضای روانی زوج ها و تشدید احساسات منفی رد و بدل شده بین آنها اشاره کرده و اعتقاد دارند در این مواقع، زوجین به کمک به یکدیگر برای حل تعارض تمایلی ندارند. همچنین هر چه تعامل منفی بیشتر باشد، حافظه نیز با ایجاد فیلتر منفی نمی تواند خاطرات خوب را یادآوری کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین هوش هیجانی و رضایتمندی زناشویی زوجین مناطق سه گانه شهر اصفهان انجام شد. روش تحقیق توصیفی - همبستگی و جامعه آماری متشکل از تمامی زوجین متاهل حداقل دارای یک فرزند در پایه سوم ابتدایی در مناطق برخوردار، نیمه برخوردار و ضعیف از لحاظ فاکتورهای اقتصادی - اجتماعی شهر اصفهان بوده است. نمونه پژوهش 318 آزمودنی (159 زوج) است که به شیوه تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند.ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه استاندارد هوش هیجانی بار - اون و رضایتمندی زناشویی انریچ بود. داده های این پژوهش از روش همبستگی پیرسون، آزمون t و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیل نتایج نشان داد که در منطقه برخوردار مولفه های حرمت نفس، همدلی و کنترل تکانه و در منطقه نیمه برخوردار، به ترتیب مولفه های شادمانی، تحمل فشار روانی، جرات، آزمون واقعیت، انعطاف پذیری، استقلال، روابط بین فردی، خوش بینی، حل مساله و کنترل تکانه و در منطقه ضعیف، به ترتیب مولفه های تحمل فشار روانی و جرات بیشترین توان پیش بینی را دارند. نکته قابل توجه این که مولفه های جرات، آزمون واقعیت، روابط بین فردی و کنترل تکانه در منطقه نیمه برخوردار دارای اثرات معکوس می باشند. لذا می توان چنین نتیجه گرفت که هم راستا با هوش هیجانی فاکتورهای دیگری بر رضایت زناشویی خانواده تاثیرگذار است و در جامعه مدرن کنونی، جهت تامین رضایت زناشویی به طور حیاتی به سایر نهادهای اجتماعی و فاکتورهای اقتصادی و ... وابسته است.

نهاد خانواده به عنوان مهم ترین واحد اجتماعی همیشه مورد توجه و حمایت علم حقوق بوده است، با صنعتی شدن جوامع و تغییرات درونی و بیرونی در نهاد خانواده توسط عوامل متعدد از جمله ماهواره ها نیاز به راهکارهای جدید حمایتی در این موضوع به چشم می خورد.از طرفی ماهواره ها با تاثیر بر سبک زندگی و الگوی بومی خانواده ها سبب سوء معاشرت، خشونت، سستی مبانی خانواده، سخت شدن تربیت فرزندان و انحرافات در اخلاق و فرهنگ جنسی نهاد خانواده شده اند. حال می دانیم که طبق قوانین اساسی و مدنی، تحکیم خانواده، تشیید مبانی خانواده، معاضدت در تربیت فرزندان، هرچند به عنوان تکالیف والدین ذکر شده است اما از حقوق اصلی این نهاد به حساب می آیند. هرجا که تکلیف وجود دارد صاحب حق نیز موجود است. نهاد خانواده به عنوان یک پدیده اجتماعی از همه این حقوق برخوردار است.به نظر می رسد که بررسی حقوق نهاد خانواده در برابر برنامه های ماهواره ای در قوانین فعلی و ارائه راهکار برای حمایت از خانواده یکی از خلأهای موجود در فضای حقوقی و ارتباطاتی را پوشش می دهد که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت.