جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از دیر باز تاکنون، «گفتگو» به عنوان فرآیند و راهکاری مؤثر و معقول برای تأمین مصالح و منافع انسان از سوی حکما به کار گرفته شده است. یکی از عرصه‌های مهم کاربست گفتگو، گفتگو بین ادیان مختلف است. کارآمدی راهکار گفتگو از یک سو و رسالت بنیادین ادیان به عنوان نقشه هدایت و سعادت ابدی بشر، متولیان ادیان را موظف به استمداد جستن از این راه‌کار کم نظیر و تجربه شده می‌نماید. این پژوهش با بررسی منابع و متون دینی، مبانی و اصول الهیاتی گفتگوی بین ادیان و مذاهب را استخراج نموده و با روش توصیفی تحلیلی و جمع‌آوری کتابخانه‌ای داده‌ها به بررسی و تحلیل محتوا و مدارک دست‌یافته پرداخته و نشان می‌دهد که استخراج مفاهیم و مبانی از معارف اسلامی از مهم‌ترین و بهترین مدلها جهت گفتگوی بین ادیان است. بر اساس نتایج حاصله مبانی و شاخصه‌های 1- محدودیت دانش بشری و معارف مدون یک مذهب؛ 2- ضرورت تبیین و عدم کتمان علم توسط فرهیختگان هر مذهب؛ 3- تصریح قرآن بر حفاظت از معیارها، اصول و ارزش‌های مشترک بین ادیان؛ 4- الزام علما به تبلیغ رسالات الهی؛ 5- بیان آداب گفتگو در قرآن؛ 6- سیره عملی پیامبر اکرم و اولیای دین در اعصار مختلف در گفتگوی بین ادیان؛ در منابع و معارف اسلامی پر تکرارتر است. معارف اسلامی ضمن توجه به ضرورت گفتگوی بین ادیان؛ تأکید به برخی اصول و مؤلفه‌های راهبردی را نیز گوشزد می‌نماید: الف) گفتگو با هدف حقیقت‌جویی و روشن‌گری؛ ب) کاردانی و تخصص کافی طرفین مناظره؛ ج) زمان شناسی و بصیرت، قاطعیت و صراحت و اخلاق مداری همه جانبه با موافقان و مخالفان و حتی معارضان در گفتگو. در نتیجه یکی از راه‌کارهای موفق و کارآمد برای روشن‌گری اذهان به منظور رفع سوء تفاهم‌ها و منازعات بین ادیان و مذاهب اعتصام به حبل الهی و تمسک به گفتگو و رونق مناظرات علمی تقریب مذاهب است.

بازنمایی هنر از مباحث پیچیده محسوب می‌شود و حوزه‌های مختلف هنری به تناسب شیوه بیانی خود از آن بهره برده‌اند. از جمله شیوه‌های بیان گرایش به انتزاع است که در طراحی قالی و هنرهای سنتی نمود پیدا می-کند. از آنجا که در دوران صفوی این هنر-صنعت از حرفه روستایی به شهری تغییر یافت، در نقوش آن در فرش نیز تغییراتی ایجاد می‌کردد. همچنین در این دوران اندیشه قالب در جامعه نیز تغییر می‌کند و با احیای اندیشه اشراقی و پس از آن ظهور حکمت متعالی مواجه بوده، بنابراین این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است عالم مثال گفته شده در اندیشه این حکما چگونه در فرش‌های این دوران بازنمایی و تجلی یافته است؟ و این تأثیر را چگونه می‌توان مشاهده کرد؟ این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و جمع آوری اطلاعات پژوهش کتابخانه‌ای است. هدف از پژوهش تجلی عالم مثال بر فرش‌های دوره صفوی است. یافته‌های پژوهش بیانگر گستردگی اندیشه‌های حکمت خسروانی، فلسفه اشراق و تأثیر آن در تجلی عالم مثال، هورقلیا، گنگ دژ و شهرآرمانی در متن فرش‌های دوره صفویه است؛ ظهور این عالم را با توجه به هندسه دقیق، نور، وزن، تنوع صورت‌ها و در عین حال وحدت آن، استفاده از حاشیه و خطوط گردان در فرش‌‌های باغی، محرابی و لچک ترنج می‌توان مشاهده کرد.