جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

درباره آیه‌ »وَالسَّابِقُونَ الأَوݧݩݩݧَّلُون» تفاسیر مختلفی از سوی مفسران فریقین ارائه شده است. این مقاله بر آن است تا اثبات کند که آیه فوق در باب امامت و ولایت می‌تواند به‌عنوان بیانگر فضیلت انحصاری اهل‌بیت^ مطرح گردد. برای اثبات چنین مطلبی در مقاله‌ حاضر، پس از مفهوم‌شناسی اصلی‌ترین واژگان مذکور در آیه، ابتدا به آن دسته از روایات منقول از فریقین استناد شده است که علی بن ابی‌طالب× را به‌عنوان نخستین پیشگام در اسلام و ایمان معرفی کرده‌اند. آنگاه براساس پاره‌ای از قرائن و شواهد لفظی و سیاق آیه‌ مذکور، از قبیل عاطفه بودن «واو» در «وَالسَّابِقُونَ الأَوݧݧݩَّلُونَ»، تبعیضیه بودن «من» در عبارت «مِنَ الْمُهَاجِرِینَ»، عاطفه دانستن «واو» در «و الأَنصَارِ» و مکسور بودن إعراب حرف آخر «الأَنصَارِ» و تبیین وجه تقدیم جمله «رَضِیَ اللّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُواْ عَنْهُ» بر عبارت «وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی تَحْتَهَا الأَنْهَارُ»، ادّعا و فرضیه‌ فضیلت انحصاری اهل‌بیت^ در آیه 100 سوره توبه، اثبات گردیده است.

تبیین کتاب، یکی از رسالت‌هایی است که قرآن کریم در آیات مختلفی آن را برای پیامبر اکرم| برشمرده است. برخی مراد از تبیین کتاب در این آیات را تفسیر و کنار زدن پرده ابهام از چهره مفاهیم آن می‌انگارند. در این نگاه مفاهیم کتاب قرین اجمال و ابهام بوده است و دسترسی به مراد آن، جز در پرتو تفسیر سنّت، میسّر نیست. برخی نیز تبیین کتاب را تعبیری دیگر از ابلاغ و اعلام آشکار آیات قرآن می‌دانند. این نوشتار بر آن است که با تکیه بر معناشناسی این واژه در آیات الهی می‌توان دریافت که تبیین ملازم با وجود اجمال نیست و تلاش در راستای ابلاغ فراگیر‌ و دقیق آیات و حفظ آن از آمیختگی با دیگر کلمات، در زمره رسالت تبیین کتاب، ارزیابی می‌گردد، اما تبیین در ابلاغ واژگان خلاصه نمی‌گردد و شامل مواردی هم‌چون تقریر و تأکید آموزه‌های قرآن به بیان‌های مختلف، توضیح واژگان، بیان حقایق و مصادیق و تفصیل آیات نیز می‌گردد.