جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توانمندی اقتصادی و اجتماعی زنان قالیباف روستایی استان همدان و عوامل موثر بر توانمندی آنها انجام شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده و از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. به این منظور 404 نفر از زنان قالیباف استان همدان بر اساس جدول کرجسی و مورگان انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد میانگین توانمندی اجتماعی زنان قالیباف روستایی از توانمندی اقتصادی آنها بالاتر است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد متغیرهای مساحت فرش دستباف تولیدی، دسترسی به مواد اولیه و ابزار قالیبافی، سطح دانش تخصصی و مدت زمان قالیبافی در طول روز از مهم ترین عوامل موثر بر توانمندی اقتصادی زنان قالیباف هستند که در مجموع 42 درصد از تغییرات متغیر توانمندی اقتصادی را تبیین می کنند. در مورد توانمندی اجتماعی نیز متغیرهای رضایت از شغل قالیبافی، توانمندی اقتصادی، سطح دانش تخصصی و میزان تحصیلات در مجموع 43 درصد از تغییرات متغیر توانمندی اجتماعی را تبیین می کنند. با توجه به نتایج این پژوهش، تقویت شاخص هایی که بر توانمندی اقتصادی و اجتماعی زنان قالیباف موثر هستند، به ویژه شاخص های دسترسی به مواد اولیه و ابزار قالیبافی و دانش تخصصی قالیبافان از طریق برگزاری دوره های آموزشی به منظور افزایش توانمندی آنها، ضروری است.

هدف مقاله حاضر تحلیل تفاوت های جنسیتی در زمینه گرایش به گروه های مرجع در میان جوانان ساکن شهر سنندج از طریق روش توصیفی - پیمایشی و مقطع زمانی سال 1387 است. تعداد 627 نفر از جوانان دختر و پسر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای متناسب با سهم انتخاب شدند. روش های آماری مورد استفاده بیشتر شامل تحلیل همبستگی، تحلیل عاملی و رگرسیون است. نتایج تحقیق نشان می دهد که والدین، اساتید دانشگاه و دانشجویان به ترتیب سه گروه مرجع اصلی و با گرایش بالا هستند که از سوی دختران جوان پذیرفته شده اند و در گرایش به والدین اختلافی معنادار با پسران دارند. جوانان پسر نیز به ترتیب سه گروه شامل اساتید دانشگاه، هم سالان و دانشجویان را سه گروه مرجعِ اصلی خود انتخاب می کنند. همچنین دختران به طور معنادار گرایش بیشتری نسبت به گروه های مرجع عضویت (بومی) دارند. در مقابل، گرایش پسران به گروه های مرجعِ غیرعضویت (غیرِبومی) با اختلاف معنادار بیشتر است. چهار مولفه اصلی، به ترتیب اهمیت نسبی، شامل ارزیابی کارکرد عاملان جامعه پذیری، سطح تحصیلات و تجربه، جاذبه گروه های مرجع و منزلت یابی ذهنی در یک ترکیب خطی 73 درصد از واریانس گرایش به گروه های مرجع عضویت را تبیین می کنند.

جامعه پذیری جنسیتی عمدتا در دوران کودکی و سنین مدرسه شکل می گیرد و به تدریج در ذهن و رفتارهای اجتماعی درونی و متبلور می شود. بدین ترتیب، مدارس و کتاب های درسی به عنوان اولین و موثرترین مرجع رسمی آموزش و انتقال انتظارات اجتماعی و استانداردهای فرهنگی، نقشی مهم در تکوین و توسعه هویت جنسیتی کودکان و نوجوانان ایفا می کنند. در این تحقیق با استفاده از تکنیک تحلیل محتوی، کلیه کتاب های درسی دوره ابتدایی سال تحصیلی 1389- 1388 به تفکیک پایه تحصیلی و عنوان کتاب درسی مطالعه می شوند. در مجموع مطابق یافته های این تحقیق، فراوانی اسامی و تصاویر مردان غلبه چشم گیری بر اسامی و تصاویر زنان دارد. این نوع سوگیری جنسیتی در واژه های کلیدی مرتبط با جنس مذکر و مونث (مانند کلمات مرد و زن، پسر و دختر)، الگوها و ویژگی های کارهای داخل و خارج خانه، ترکیب بعد خانواده بر حسب جنس فرزندان، و فعالیت های ورزشی نیز وجود دارد. نکته مهم تر آن که، غالبا همبستگی مستقیم و معناداری بین پایه تحصیلی و این نوع سوگیری های جنسیتی مشاهده می شود. به علاوه، تفاوت های کمابیش مهمی در خصوص چگونگی بازنمایی برخی از نقش های جنسیتی به تفکیک عنوان کتاب های درسی نیز وجود دارد.

هدف این مقاله، تبیین رابطه میزان سرمایه فرهنگی زنان با نوع روابط همسران در خانواده است. در این پژوهش پس از تحلیل نظریات و مطالعات انجام شده در این زمینه، به منظور تبیین مساله نوع روابط همسران در خانواده به لحاظ دموکراتیک بودن، از تئوری منابع (نظریه های بلود و ولف، گیدنز، کرامول، ویلموت و یانگ) و تئوری مبادله (نظریه های پیتر بلا) استفاده می کنیم. سرمایه فرهنگی با استفاده از نظریه بوردیو، از سه بخش سرمایه تجسم یافته، عینیت یافته و نهادی شده تشکیل می شود و شامل دانش ها، مهارت ها و هنرهایی است که افراد آن را از طریق آموزش و زمینه فرهنگی به دست می آورند. هم چنین مالکیت میراث های فرهنگی و سهولت دست رسی به آن ها و داشتن مدرک تحصیلی نیز است. روش این پژوهش پیمایشی است و گردآوری اطلاعات با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی از میان 324 زن متاهل و تکنیک پرسش نامه انجام می شود. پردازش داده ها به دو روش دومتغیره و چندمتغیره انجام می شود و یافته ها نشان می دهد که با بالا رفتن سرمایه فرهنگی زنان، روابط آن ها با همسر دموکراتیک تر می شود. از میان متغیرهای زمینه ای میان پایگاه اجتماعی - اقتصادی زنان، میزان درآمد شوهر و منزلت شغلی شوهر با نوع روابط همسران رابطه ای معنادار وجود دارد.

هدف نوشتار حاضر که ماحصل انجام یک پژوهش میدانی از نوع پیمایشی است، مطالعه و ارزیابی خوداتکایی اقتصادی زنان روستایی و عوامل اثرگذار بر آن، در دو منطقه «جلگه ای» و «کویری» مرکز استان اصفهان است. دستاوردهای پژوهش نشان می دهد نیاز مبرم خانواده، دلیل اصلی اشتغال  درصد قابل توجهی از زنان روستایی است. نتایج پژوهش هم چنین موید این است که نزدیک به نیمی از زنان فعال در حوزه اقتصاد، دریافت کننده درآمد حاصل از دست رنج خویش نبوده، حتی برای نزدیک به دو سوم از زنانی که دریافت کننده تمام و یا بخشی از درآمد خود هستند نیز امکان هزینه کردن درآمدشان به صورت مستقل وجود ندارد. برای زنانی هم که امکان هزینه کردن درآمد حاصل از فعالیت های اقتصادی شان وجود دارد، به لحاظ درجه اختیارشان در هزینه کِرد درآمد بین سرفصل های مختلف هزینه ای  تفاوتی کاملا معنی دار وجود دارد. سطح خوداتکایی نه چندان قابل اعتنای زنان منطقه پژوهش با سهم دریافتی آن ها از درآمدشان رابطه مستقیم داشته، اشتغال به فعالیت های اقتصادی خارج از خانه، کارفرما بودن، داشتن فعالیت های اقتصادی متعدد، مزدبگیری و امکان پس انداز از جمله مهم ترین عوامل موثر بر خوداتکایی آن هاست

هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اجتماعی- اقتصادی و جمعیت شناختی موثر بر باروری در مناطق روستایی شهرستان نجف آباد است. نمونه مورد مطالعه شامل 415 زن شوهردار روستایی (10 تا 49 ساله) است که در زمان انجام تحقیق (1386) در وضعیت اولین ازدواج قرار دارند و دارای حداقل یک فرزند زنده هستند. برای تحلیل، از یک مدل رگرسیون چندمتغیره استفاده می کنیم. یافته های تحقیق نشان می دهد که در برخی از سنین، طول دوره ازدواج، تعداد مرگ ومیر فرزندان، تعداد سقط جنین و وسعت اراضی قابل استفاده روستا (تخمینی از اندازه) تاثیر مثبت بر باروری دارد، در صورتی که سن زن در اولین زایمان، فواصل زایمان، سطح تحصیلات زن و شوهر و دارا بودن بیمه تاثیر منفی بر باروری دارند. پیشنهاد می شود در سیاست گزاری های جمعیتی، به توسعه آموزش و بهداشت در جهت کاهش تعداد مرگ و میر فرزندان و سقط جنین توجه شود. هم چنین آموزش های مناسب برای تبیین زمان مناسب اولین زایمان و رعایت کردن فاصله صحیح بین زایمان ها به مادران ارایه و سعی شود که خانوارهای بیشتری از امتیازات بیمه بهره مند شوند. از آن جا که سطح تحصیلات بالاتر زوجین و شاغل بودن شوهران سبب کاهش تعداد فرزندان می شود، در تعیین اهداف برای افزایش سطح تحصیلات و افزایش اشتغال، کاهش تعداد فرزندان را نیز مد نظر قرار دهند.

تحولات گسترده در نقش های زنان در جامعه موجب گردیده تا حضور زنان در عرصه های اجتماعی افزایش یابد و با افزایش استقلال در جنبه های مختلف زندگی آنان از موقعیت و پایگاهی بالاتر نسبت به دهه های قبل برخوردار شدند. این امر زمینه دگرگونی در کنش های باروری (رفتار، تمایلات و ایده آل های باروری) زنان را فراهم ساخت. هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر شاخص های مختلف استقلال زنان بر تمایلات، رفتار و ایده آل های باروری زنان کرد شهر مهاباد است. داده ها با استفاده از پیمایشی که در فروردین 1391 بر روی 700 خانوار انجام گرفت جمع آوری شده و سپس با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد که زنان مورد بررسی از استقلال نسبی در همه شاخص های مرتبط با استقلال زنان برخوردارند. بر اساس این بررسی، کمی بیش از 61 درصد زنان اظهار داشته اند که تمایل ندارند فرزند دیگری داشته باشند. در میان آن هایی که تمایل به ادامه فرزندآوری دارند، نزدیک به 70 درصد شمار فرزندان ایده آل برای یک خانواده را دو فرزند می دانند. نتایج تحلیل طبقه بندی چندگانه نشان داد که ایده آل ها و تمایلات فرزندآوری زنان به ترتیب از شاخص های مستقیم و غیر مستقیم استقلال زنان تاثیر می پذیرند. علاوه بر این، اگرچه رفتار باروری زنان از شاخص های سه گانه استقلال تاثیر می پذیرد، ولی استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری در کنار سایر متغیرها، نقش تعیین کننده ای در تبیین رفتار باروری زنان دارد. با توجه به نتایج این تحقیق، انتظار نمی رود سیاست های جمعیتی در راستای تشویق موالید منجر به افزایش باروری در همه لایه های اجتماعی شود.

اضطراب ورزشی، یکی از متغیرهایی است که با عملکرد ورزشی ارتباط نزدیکی دارد و در موقعیت رقابت های ورزشی ظاهر می گردد. این تحقیق با لحاظ اهمیت تاثیر منفی اضطراب رقابتی بر عملکرد ورزشکاران به مقایسه اضطراب رقابتی دانشجویان فوتسالیست زن آماتور با دانشجویان فوتسالیست زن حرفه ای، و رابطه آن با اعتماد به نفس و عملکرد ورزشی آنها پرداخته است. جامعه آماری تحقیق تعداد 77 نفر دانشجوی فوتسالیست شرکت کننده در مسابقات دانشگاهی بود که تعداد 56 نفر از دانشجویان به صورت تصادفی در گروه آماتور و تعداد 21 نفر از دانشجویان به صورت هدف دار در گروه حرفه ای قرار گرفتند. به منظور ارزیابی سطح اضطراب رقابتی نمونه ها از پرسشنامه اضطراب رقابتی-حالتی (CSAI-2) استفاده گردید. این پرسشنامه سه خرده مقیاس اضطراب ذهنی، اضطراب بدنی و اعتماد به نفس را با مقیاس ارزشی لیکرت ارزیابی می کند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها پس از استفاده از آزمون کالموگراف اسمیرنوف از آزمون t و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین اضطراب رقابتی (علائم بدنی، ذهنی و اعتماد به نفس) فوتسالیست های دانشگاهی و باشگاهی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین رابطه مستقیمی بین اضطراب رقابتی و عملکرد در فوتسالیست های زن مشاهده شد.

چگونگی گذران اوقات فراغت بازتابی از سرمایه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هر جامعه است. پژوهش حاضر تاثیر سرمایه فرهنگی را بر اوقات فراغت با بهره گیری از روش پیمایشی مورد بررسی قرار داده است. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه بوده است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه زنان ساکن شهرستان جویبار در دامنه سنی 64- 15 سال تشکیل می دهند. بر اساس نتایج آخرین سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، مجموع کل زنان 15 تا 64 سال در شهرستان جویبار 25325 نفر بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، نمونه ای به حجم 378 نفر بر اساس فرمول کوکران انتخاب گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میانگین مشارکت زنان در اوقات فراغت فعال (1.91 از 4) بیشتر از مشارکت زنان در فراغت غیرفعال (1.3 از 4) است. میزان مشارکت زنان در فعالیت های فراغتی در جامعه مورد مطالعه پایین تر از حد متوسط است. نتیجه رگرسیون خطی چندمتغیره نشان می دهد که از میان سه بعد سرمایه فرهنگی، دو بعد (سرمایه فرهنگی عینیت یافته و نهادینه شده) دارای تاثیر معنادار بر اوقات فراغت می باشند.

امروزه تحولات نوین در حوزه مطالعات جرم شناسی سبب شده است که توجه محققین علوم اجتماعی و جرم شناسی به آن سوی عمل مجرمانه، یعنی قربانیان جرایم معطوف شود. بر اساس رویکردهای قربانی محور، شرایط حاکم بر تکوین جرم و وقوع بزه دیدگی مورد بررسی و کنکاش قرار می گیرد تا بتوان جهت پیشگیری از جرم و کاهش تبعات آن گام برداشت. مقاله حاضر که مبتنی بر پژوهشی کیفی است، با استفاده از روش تحقیق کیفی و انجام مصاحبه های عمیق با 65 زن 19 تا 60 ساله تهرانی، علل بزه دیدگی زنان را بر اساس روایت خود آنان مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار دهد. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که زنان مصاحبه شونده عواملی نظیر: بی احتیاطی زنان، نوع فعالیت های روزمره، نوع رفتار و پوشش، خشونت درحوزه خصوصی و عمومی، نابسامانی خانوادگی و ضعف در جامعه پذیری، ناکارآمدی یا نبود قوانین حمایتی و اجتماعی، عدم آموزش روش های دفاع از خود، درهم ریختگی فضای شهری، وجود مکان های جرم خیز و مخفی نظیر زیرگذرها و معابر تاریک، وجود نابسامانی های اجتماعی و اقتصادی نظیر بیکاری و فقر را در کنار ویژگی های فیزیولوژیک و زیستی، از جمله مهم ترین دلایل بزه دیدگی می دانند.