جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این مقاله، جستاری است در مورد مقتل الحسین کتاب الفتوح که ابن اعثم کوفی در حدود قرن چهارم آن را نوشته است. الفتوح نیز همچون سایر کتب تاریخی - روایی از هجمه تحریفات عاشورایی مصون نمانده، چنان که ما را در بعضی از مطالب مربوط به جریان عاشورا در تردید قرار می دهد. لذا در این بررسی سعی شده، پس از ارزیابی شخصیت مولف و توضیحاتی در مورد کتاب او، به برخی از این هجمه های تحریفی اشاره و مطالب تاریخی - روایی آن مورد کند و کاش قرار گیرد.

در دوران حاضر که عصر ارتباطات نام گرفته است، هم زیستی، تعامل و تبادل تجارب بین انسان ها و جوامع بشری ضروری می نماید. اسلام حضور همه جانبه دین را در عرصه های گوناگون و از جمله در روابط مسلمانان با دیگر افراد را می شمارد. روابط با غیرمسلمانان از زوایای گوناگونی در قرآن کریم با معیارهای مشخص مطرح است. به همین ترتیب از فقه نیز انتظار می رود در پاسخ گویی به پرسش هایی که در حوزه روابط انسانی و تعامل و هم زیستی با پیروان دیگر ادیان طرح می گردد، حضور فعال داشته باشد. بی تردید فقهای پیشین در این ارتباط مطالبی را عنوان نموده اند، اما با توجه به مقتضیات دوران حاضر، این پاسخ ها نیازمند بررسی مجدد است. از این منظر فتوای عدم طهارت اهل کتاب در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه به گفته وحید بهبهانی این فتوی، شعار شیعه شده و به قول صاحب مدارک، شیعه را با این فتوی می شناسند؛ اما محققین و فقهای معاصر تردیدهایی جدی نسبت به ادله این فتوی که از مباحث اختلافی شیعه و عامه نیز می باشد، ابراز داشته اند. در مقاله حاضر تلاش شده است، ادله چهارگانه این مساله بررسی گردد و پس از اثبات ناتمامی این ادله در مقابل، ادله طهارت اهل کتاب تشریح و تقویت شود. در پایان مویداتی فقهی بر طهارت اهل کتاب ارائه شده است.

---

---

‫پژوهش حاضر به تشريح برجستگي‌ها و نقاظ ضعف کتاب سيره النّبي تأليف شبلي نعماني(دانشمند مشهور شبه قاره هند) مي‌پردازد و ديدگاه‌هاي وي در باره رسول خدا( و اهل بيت(ع) آن حضرت به ويژه امام علي(ع) و حضرت زهرا(س) و نگاه جانبدارانه او به فضايل اهل بيت را ارزيابي مي‌کند. نويسنده در چهار فصل نظريات شبلي نعماني را در باره سيره پيامبر اسلام و فضايل اهل بيت منعکس و نقد کرده است. در فصل اول کلياتي از زندگي، شخصيت علمي، آثار و تأليفات، کتاب سيره النبي و اوضاع سياسي و اجتماعي عصر حيات وي ارائه مي‌شود. در فصل دوم به بررسي آراي شبلي نعماني در زمينه رسول خدا( پرداخته شده و نحوه انعکاس حوادث مختلف زندگاني آن حضرت، مانند ذکر افسانه غرانيق، اعتقاد پيامبر(ص) قبل از بعثت، مجتهد نبودن پيامبر اسلام، معراج پيامبر اسلام، گريستن پيامبر اسلام(ص) براي اموات و جريان شق صدر پيامبر(ص) در دوران کودکي و... توسط شبلي را نقد کرده و معتقد است برداشت‌هاي شبلي از منزلت والاي معنوي پيامبر(ص) صحيح نيست و به انحراف مي‌ماند. در فصل سوم انديشه‌هاي شبلي نعماني درباره امام علي(ع) و حضرت فاطمه( وصف شده و نقش حضرت علي در جنگ‌ها و پيروزي‌هاي سپاه اسلام، خدمات حضرتش در جنگ خيبر و... منعکس مي‌شود. نويسنده معتقد است که: وي فضايل امام علي(ع) را کم رنگ جلوه داده و حتي برخي اتهام‌ها مانند خواستگاري از دختر ابو‌جهل و شرب خمر را به آن حضرت منسوب کرده و فضيلت‌ها و مقام معنوي حضرت فاطمه( و جايگاه و شأن والاي آن حضرت نزد پيامبر اسلام را به خوبي منعکس نساخته است. وي در فصل چهارم نيز به نقد ديدگاه‌هاي شبلي در باره مسايل و وقايع مربوط به اهل بيت(ع) پرداخته و نقاط قابل تأييد و قابل نقد تاريخي آراي وي را برجسته مي‌سازد.