جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 30255
الاستطاعه في الحج
نویسنده:
---
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، آيت الله العظمي حائري (مدرسه فيضيه قم) ,
چکیده :
---
مبانی فقهی- حقوقی شهید مطهری در مسئله حقوق زن در اسلام
نویسنده:
نویسنده:احمد شایق؛ استاد راهنما:اعظم ابراهیمی؛ استاد مشاور :محمد جواد کوچک یزدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظام حقوقی اسلام در تشریع حقوق و تکالیف زن و مرد، ویژگی‌های فطری و طبیعی آنها را مورد توجه قرار داده است و با وجود اشتراکات فراوانی که در حقوق و وظایف آنها وجود دارد، اگر‌‌ اندک اختلافی مشاهده می‌شود ناشی از این اختلاف طبیعی است. در پژوهش حاضر سعی شده با استناد به مبانی فقهی و حقوقی، حقوق زن در عرصه‌های مختلف سیاسی- اجتماعی- اقتصادی و خانوادگی با تکیه بر آراء و ‌‌اندیشه‌های والای علامه شهید مطهری مورد بررسی قرار گیرد. اندیشه شهید مطهری در رابطه با حقوق زن برگرفته از آیات قرآنی است.ایشان در تحلیل حقوق زن با پرهیز از هر گونه افراط و تفریط، نقطه نظرات بسیاری از افراد را به حیطه نقد کشانده و سپس با تکیه بر ‌‌اندیشه اسلامی خود و بهره‌گیری از آیات کتاب وحی الهی و روایات اهل بیت و ائمه معصومین(ع) به نتایج ارزشمندی دست یافته است. شکّى نیست که با نگاه ابتدایى در فقه اسلامى، برخى نابرابرى ها میان حقوق زن و مرد دیده مى شود، ولى به نظر شهید مطهری بهتر است از آن به (تفاوت هاى حقوقى) تعبیر کرد، زیرا هر تفاوتى ناگزیر تبعیض و ستم نیست، چنان که هر برابرى، همانندى و تساوى نیز به طور قطع عدالت و انصاف نمى باشد. ایشان با بهره‌گیری از دانش قواعد فقه و علم اصول و منطق از حقوقی که اسلام برای زن تعیین نموده است دفاع کرده و به شبهات وارده به نحو احسن و اکمل پاسخ داده است که با وجود حجاب و عفاف، می‌توان در بحث حقوق اقتصادی زن یا حضور زن در اجتماع و اشتغال بیرون از منزل وی، از این مبانی بهره جست. به نظرایشان یکى از مسلّمات دین اسلام این است که مرد، حقّى به مال زن و کار زن ندارد. نه مى تواند به او فرمان دهد که براى من فلان کار را بکن، و نه اگر زن کارى کرد که به موجب آن کار، ثروتى به او تعلّق مى گیرد مرد حق دارد که بدون رضاى زن در آن ثروت تصرف کند، و از این جهت زن و مرد وضع مساوى دارند.
سینمای آمریکا در مواجهه با فرهنگ و تاریخ ایران
(مطالعه موردی سینمای تقلیل گرایانه)
نویسنده:
شایان بهمن سلطانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
متفکران زیادی از جمله ادوارد سعید، سعی در کالبدشکافی نگاه تحقیرآمیز غرب به دیگر فرهنگ‌ها را داشته‌اند و علت‌هایی را نیز در ‌کتاب‌ها و مقاله‌هایشان ذکر کرده‌اند اما دایره بررسی آنها کلی‌تر بوده است. آنچه محقق سعی کرده است در این تحقیق به آن بپردازد تجزیه و تحلیل فیلم‌هایی است که سینمای هالیوود دربارۀ تاریخ و فرهنگ ایران ساخته و در آن‌ها نگاهی تحقیر‌آمیز یا واژگونه به این کشور داشته است. در این تحقیق شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای‌-‌‌تحلیل محتوا، روش تحقیق کیفی و در تحلیل اطلاعات نیز از روش توصیفی‌-‌تحلیلی استفاده شده است. چارچوب نظری این تحقیق نظریۀ پسااستعمارگرایانه ادوارد سعید و بسط نظریۀ تقلیل‌گرایانه در رسانه‌ی سینما بوده است. در اکثر این فیلم‌های تولید شده، کلیشه‌هایی به عنوان واقعیت از سرزمین‌های شرقی به مخاطب جهانی نشان داده شده است که بعد از مدتی مخاطب عام این گونه فیلم‌ها، این گونه کلیشه‌ها را پذیرفته‌اند و آن را تنها واقعیت موجود تلقی کرده‌اند. کشورهایی نیز که مورد هجمۀ هالیوود قرار گرفته‌اند، قدرت رویارویی آن را نداشته‌اند که فیلم‌هایی تولید کنند که واقعیت فرهنگی و تاریخی سرزمین‌شان را به جهان بشناسانند. در این تحقیق علت کلیشه‌پردازی هالیوود دربارۀ سرزمین‌های شرقی به‌ طور عام و ایران به‌ طور خاص بررسی شده است و محقق بر این باور بوده است که نگاه کلیشه‌پرداز هالیوود، نشأت گرفته از نقاشان اورینتالیستی است که نگاره‌هایی از شرق بدست داده‌اند. در بسیاری از موارد عدم شناخت فیلمساز و فیلمنامه‌نویس از سرزمین شرقی که فیلم دربارۀ آن است باعث شده فیلم نگاهی غلط و آکنده از اشتباهات تاریخی را در معرض دید مخاطب جهانی بگذارد. در این تحقیق سعی شده به‌‌صورت نمونه چندین فیلم هالیوودی دربارۀ ایران بررسی شود و اشتباهات و غرض‌ورزی‌های هالیوود دربارۀ این کشور در حد وسع و دایرۀ پژوهش‌های محقق مورد تحلیل قرار گیرد. این فیلم‌ها عبارتند از عمرخیام، قهرمانان، کاروان‌ها، بدون دخترم هرگز، ارباب آرزوها، خانه‌ای از شن و مه، اسکندر، افسانۀ عمر خیام، 300، سنگسار ثریا م، شاهزادۀ ایرانی: شن‌های زمان،آرگو، 300: خیزش امپراتوری و پزشک که دید تقلیل‌گرایانه هالیوود در آنها بررسی شده‌ است. . در تمام این فیلم‌ها، دیدی تقلیل‌گرایانه به ایران و تاریخ و فرهنگ آن وجود داشته؛ به عنوان نمونه در فیلم پزشک محصول سال 2013 سعی شده،علم را در برابر مذهب قرار دهند و حتی در بعضی از صحنه‌های فیلم، روحانیون اصفهان و ابوعلی سینا را دشمن همدیگر نشان دهند؛ این در حالی است که ابوعلی سینا به عنوان فیلسوفی اسلامی در ارتقاء جایگاه اسلام در جهان نقشی بسیار تأثیرگذار داشته است یا به عنوان نمونۀ دیگر فیلم 300 و دنبالۀ آن 300: خیزش امپراتوری سعی در القای این مضمون به مخاطب جهانی دارند که نبرد یونانیها با ایرانیها، نبرد دموکراسی و آزادی در برابر دیکتاتوری و بردگی بوده است و بسیاری از حقایق تاریخی را به سطحی سخیف از واقعیت تقلیل داده‌اند. در این تحقیق ریشه‌های دید تقیل‌گرایانۀ هالیوود به ایران و فرهنگ و تاریخ این کشور بررسی شده است و با نشان دادن ساختارهای خشکی که هالیوود به عنوان مظروف برای ریختن حقیقیت در آنها استفاده کرده است، سرچشمۀ دید تقلیل‌‌گرایانه تحلیل شده است. همچنین هالیوود با دیدی تقلیل‌گرایانه از ساختارهای داستانی بهره برده است که محتوا را به سطح نازلی از حقیقت فرو کاسته تا بتواند آگاهی واژگونه و جهت‌گیرانه از شرق ارائه دهد.
استخر در گذرگاه تاریخ (بررسی دوران های تاریخی و حوادث تاریخی در شهر استخر و قلاع سه گانه دشت مرودشت تا صدر اسلام)
نویسنده:
اشکان مختاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در بررسی ادوارمختلف باستانی به صورت کلی همزمان با وجود آمدن تمدن‌های بزرگ در دنیا باستان، ماشاهد بوجود آمدن شهرهای بزرگ و مهم سیاسی، مذهبی و... در کناراین تمدن‌ها می‌باشیم و در حقیقت ارتباطی ناگسستنی بین بوجود آمدن شهرهای بزرگ باستانی وشکل‌گیری امپراطوری‌های بزرگ باستان همواره وجود دارد. شهرها و تمدن‌های شکل گرفته در ایران نیز از این چهار چوب خارج نمی‌باشند. یکی از این شهرها که در تاریخ ایران باستان و بخصوص سرزمین پارس نقش بسیار مهمی را ایفا نموده است شهر تاریخی استخر می‌باشد. آنچه که تا بحال در متون تاریخی و نیز کاوش‌ها وبررسی‌های باستان شناسی از شهر استخر بدست آمده، اهمیت این شهر را در دوران‌های مختلف تاریخی ایران حداقل از هخامنشیان تا پایان ساسانیان و حتی صدراسلام بخوبی مشخص می‌سازد. البته این اهمیت و ارزش در دوره‌های مختلف تاریخی متفاوت می‌باشدو نقش این شهر بعنوان یک مرکز مهم سیاسی ومذهبی دچار فراز و فرودهای بسیاری گردیده است.این فعل انفعالات در طول سالیان متمادی باعث ایجاد سوالات وفرضیه‌های مختلفدر ذهن اغلب محققان بخصوص مورخان وباستانشناسان گردیده است.سعی نگارنده در تدوین ونگارش این رساله(پایان نامه) مقطع کارشناسی ارشد با موضوع:استخر در گذرگاه تاریخ ( بررسی دوران‌های تاریخی و حوادث تاریخی در شهر استخر و قلاع سه گانه در دشت مرودشت تا صدر اسلام) بر آن بوده، که در حد توان و امکان به جمع آوری هر آنچه در مورد شهر استخر و قلاع سه گانه که در نزدیکی این شهر با نام‌های شکسته، استخر و شنکوان وجود دارد، بپردازد تا جایگاه این شهر و قلاع مذکور رادر دوره‌های مختلف تاریخی که در منابع مختلفاز قبیل منابع تاریخی، باستانشناسی، جغرافیائی و... وجود دارد، مشخص نماید وبدلیل قرار گیری این شهر در دشت مرودشت و ارتباط انکارناپذیر شهر استخر با جغرافیای تاریخی دشت مرودشت، سعی بر اثبات و چگونگی این ارتباط نماید و در ادامهم مروری کلی بر تاریخچه و شواهد باستانی موجود در این زمینه گردد. در این رساله،مواد تاریخی و شواهد و مدارک باستان شناسی در جهت روشن شدن بیشتر موضوع بصورت توامان در کنار یکدیگر قرار گرفته است و این شواهد و مدارک در 8 فصل تدوین یافته که عمده مطالب مندرج در این رساله مربوط به شهر استخر و جایگاه و اهمیت آن در دوره‌های مختلف تاریخی از هخامنشیان تا صدر اسلام می‌باشد و در فصل پایانی این رساله به صورت کلی و مختصر به بررسی و گردآوری و تدوین موارد تاریخی و باستانی قلاع سه گانه‌دشت مرودشت پرداخته شده است.
ترجمه و نقد و بررسی کتاب (ترجمه‌های قرآن به زبان اردو)
نویسنده:
‫جعفری، غلام جابر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی , نقد و بررسی کتاب
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
---
جامعه‌شناسی اسارت بررسی فرآیند اجتماعی شدن و شکل‌گیری شخصیت اجتماعی اسیر در اردوگاه
نویسنده:
حسن صولتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اسارت برآیندی است از یک کنش و واکنش اجتماعی که از جنگ بین دو مملکت ، دو طائفه یا دو اردو پدید می‌آید و همچون دیگر دگرگونیها و تحولاتی که در زندگی اجتماعی انسانها رخ می‌دهد از اصول و قوانین معینی پیروی می‌کند و لذا می‌تواند موضوع مورد مطالعه جامعه‌شناسی باشد. با شروع جنگ و به اسارت درآمدن گروههایی از رزمندگان اسلام، تجمع اسرا شکل گرفت و زمانی که تعداد اسیران رو به فزونی نهاد، اجتماع اسرا شکل اولیه خود را پیدا کرد. به مرور زمان و تحت شرایط و موقعیت‌های مختلف ، این اجتماع از حالت ابتدایی خود خارج شد، کنشهای فردی بتدریج در قالب گروههای اجتماعی نمود پیدا کرده هر یک از اسرا با عضویت در گروههای مختلف به ایفای نقش پرداخته الگوهای فرهنگی خاص از رفتار را به نمایش گذاشتند و بدین ترتیب آن اجتماع پراکنده و فاقد ساخت ، فرهنگی خاص و ساختاری جدید یافت . روح جمعی حاکم بر محیط اجتماعی آنان گر چه نشانه‌هایی از فرهنگ‌های بومی مختلف درون همان اجتماع را به همراه داشت اماغیر آن بوده با هیچکدام آنها تشابهی نداشت ، بگونه‌ای که می‌توان از آن بعنوان فرهنگ اسارت یاد کرد. بدین طریق اسیر توانست تعادلی را که در اثر اسارت و در نتیجه مختل شدن مکانیسم‌های ارضاء نیازهابش بهم خورده بود، احیاء نماید ودر فرآیند اجتماعی شرکت جسته، نهادهای اجتماعی را خلق کند تا پاسخگوی نیازهای دوران اسارتش باشند. وی در این روند مسلما شخصیت اجتماعی‌اش تاثیراتی پذیرفته است که در خور تعمق ئ تفکر است .
اليهودية في القرآن الکريم
نویسنده:
---
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
چکیده :
‫اين تحقيق، با رويکردي قرآني به شناسايي يهود و عقايد آنان و شاخص‌هاي مهم دين يهود پرداخته است. نويسنده سعي کرده است با استناد به آيات قرآن، ضمن بررسي عقايد و آموزه هاي دين يهود، ويژگي‌هاي يهوديان و موضع‌گيري آنان را در قبال پيامبر اسلام و دين اسلام، به رغم حقانيت رسول خدا( و دين او، منعکس نمايد. وي اين پژوهش را در چهار فصل ساماندهي کرده است: در فصل اول، ابتدا مباحثي مقدماتي در مورد معناي لغوي و اصطلاحي قرآن و يهوديت مطرح کرده؛ سپس گوشه‌هايي از زندگاني يهوديان در شبه جزيره عربستان، قبل و بعد از بعثت پيامبر اسلام(ص) ، به ويژه اوضاع و احوال يهوديان اطرف مدينه را پس از هجرت پيامبر اسلام(ص) به آن شهر گزارش نموده است. در فصل دوم، برخي از عقايد يهوديان در زمينه توحيد، نبوت، عصمت انبيا، انبياي بني‌اسرائيل و معاد از ديدگاه قرآن کريم مطرح گرديده است. در فصل سوم، به وصف شريعت يهود در قرآن پرداخته شده و از منظر قرآن کريم، احکام و مباني دين يهود، مانند نماز، روزه، احکام فردي و اجتماعي، زکات، حج، معاملات، عقود، ازدواج، خواستگاري، مهريه، طلاق، خوردن و آشاميدن و قتل شرح و بررسي شده است. در فصل چهارم و پاياني، برخي از اوصاف يهوديان و تمرّد و نافرماني آنان در مقابل حضرت موسي(، پيامبر بزرگ بني اسرائيل در قرآن بيان شده است. که اهم اين اوصاف عبارتند از: رابطه يهوديان با پيامبران خويش، رابطه آنان با علما، صدق و کذب يهوديان در رفتار و گفتار، تحريف دين يهود از سوي يهوديان، مسخره کردن ساير اقوام غير يهود از سوي يهوديان، ارتکاب گناهان، پيمان شکني، عدم حرمت به اموال ديگران، ايجاد فساد بر روي زمين، قساوت قلب آنان، سفاهت يهوديان، ترسو بودن آنان، کينه ورزي نسبت به مسلمانان، اشاعه فحشا و شايعه در جامعه، ايجاد جنگ داخلي و اختلاف افکني بين مسلمانان، بي‌ادبي يهوديان نسبت به خداوند متعال، کتمان کردن حقايق دين اسلام، حريص بودن آنان بر مال دنيا و گمراه کردن اقوام ديگر. در ادامه نيز سرنوشت يهوديان از لحاظ استحقاق عقاب الهي از ديدگاه قرآن کريم ذکر شده است.
تعقیب و تحقیق در جرایم منافی عفت در ایران
نویسنده:
سیدحبیب شفیعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
جرایم منافی عفت، جرایمی هستند که به طور مستقیم و اساسی اخلاقیات انسانی را مورد خدشه قرار می دهند و پیامدهای فردی و اجتماعی فراوانی را موجب می شوند که با توجه به گذار کشورمان از دوره سنتی به مدرن توجهات بسیاری را جلب نموده است. به این ترتیب از یک سو حمایت از حقوق بزهدیدگان پراهمیت می باشد و از سوی دیگر اینگونه جرایم بیشتر در حریم های خصوصی و به صورت پنهانی صورت می پذیرند و شهروندان معمولا مایل نیستند، حاکمیت در حوزه امور شخصی و پنهانی آنها دخالت کند. این مسایل تناقضاتی را برای نظام دادرسی کیفری به وجود آورده است که در امر تعقیب و تحقیق در جرایم منافی عفت چگونه عمل نماید تا هم جرم انگاری های صورت گرفته براساس شرع اسلام و حمایت از حقوق بزه دیده و جامعه مورد بی توجهی واقع نشود و هم از دخالت در حریم های خصوصی افراد در جامعه و هم چنین از اشاعه فحشا جلوگیری به عمل آید. بنابراین ضروری است که در تحقیقی جامع به بررسی راهبردی که منطبق با فقه اسلامی و ظرافت های حقوقی کشورمان باشد، پرداخته شود.این تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی می باشد که در آن با توصیف مفهوم و مصادیق جرایم منافی عفت و اصول و مبانی حاکم بر تعقیب و تحقیق در این جرایم، به تحلیل رویکرد فقهای اسلامی و حقوق ایران در این زمینه پرداخته می شود تا چالش ها و راهبردها تشریح شود. یافته ها نشان می دهد، از آنجایی که مقنن از یکسو به جرم انگاری حداکثری در جرایم منافی عفت با رضایت پرداخته و اصل قانونی بودن تعقیب بر آن ها حاکم می باشد و از سوی دیگر اصل اقتضایی بودن نادیده انگاشته شده است، موجب ایجاد مشکلات و پیامدهای منفی شده است که شرع اسلام اکیدا با آنها مخالف می باشد. به همین دلیل مقنن در رویکرد جدید در ق.م.ا 1392 وآ.د.ک 1392 برای رفع این مشکلات به دستاویزی از فقه اسلامی با عنوان بزه پوشی که جایگاه اساسی در تعالیم اسلامی دارد، روی آورده است. با این حال مقنن در پوشش دهی بزه پوشی در تعقیب و تحقیق در جرایم منافی عفت نیز نتوانسته است، به خوبی عمل نماید و در این راهبرد خود، برخی از قواعد و اصول حقوقی همچون اصل شفافیت، اصل بی طرفی، رعایت حریم خصوصی و ... را نقض کرده است.
ترسیم و تحلیل شبکه ی مفهومی و هستی شناسی ساختار دانش حوزه ی علم سنجی  ایران بر اساس رویکرد تحلیل حوزه
نویسنده:
حمید احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف این پژوهش ترسیم و تحلیل شبکه‌ی مفهومی و هستی‌شناسی ساختار دانش حوزه‌ی علم‌سنجی ایران و نیز مدل-سازی مفهومی دانش این حوزه به‌منظور استخراج شبکه‌ی مفهومی و یادگیری ساخت هستی‌شناسی از طریق بروندادهای علمی پژوهشگران داخلی است. روش پژوهش تحلیل‌هم‌واژگانی است. جامعه‌ی پژوهش حاضر کلیه‌ی برون‌دادهای تولید شده‌ی پژوهشگران ایرانی در قالب کتاب‌ها، مقاله‌ها، پایان‏نامه‏های تحصیلی و طرح‌های پژوهشی حوزه‌ی علم‌سنجی در داخل و خارج از ایران، اعم از چاپی و الکترونیکی به زبان فارسی و زبان‌ انگلیسی از بدو پیدایش این حوزه در سال-های1361 تا 1393 است.
بازخوانی اطلاعات معنایی از داده‌های مکانی با استفاده از سنجش همانندی معنایی براساس روابط مکانی
نویسنده:
فرزاد آقاکریم علمدارا
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امروزه، به اشتراک گذاری داده‌های مکانی میان سازمان‌های مختلف به عنوان یک فاکتور اساسی در توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. افزایش حجم داده‌های رقومی و سهولت دسترسی به آنها از طریق وب، بازخوانی، تلفیق و به اشتراک‌گذاری آنها را با مشکل مواجه نموده است. فراهم‌کنندگان داده‌های مکانی از جوامع اطلاعاتی مختلف و با درک متفاوت از جهان پیرامون می‌باشند. بنابراین، این داده‌ها اصولاً ناهمگون بوده و در منابع داده مختلفی توزیع یافته‌اند. از آنجایی که اخذ داده‌های مکانی بسیار پرهزینه می‌باشد، توسعه مکانیسم‌هایی برای استفاده مجدد و به اشتراک گذاری اطلاعات مکانی به منظور کاهش این هزینه‌ها ضروری می‌باشد. همچنین مشتری‌مداری و شخصی‌سازی منابع داده از اهمیت ویژه‌ای در استفاده چندمنظوره و انعطاف‌پذیر از داده‌ها و مهیا نمودن داده‌های مرتبط با نیاز کاربران برخوردار است.همانندی یکی از ساخت های اصلی در نحوه سازماندهی و پردازش اطلاعات توسط انسان می‌باشد. سیستم‌های بازخوانی، از سنجش همانندی به منظور تعیین میزان مرتبط بودن استفاده می‌کنند. تنها یک سیستم بازخوانی که نتایج سازگار با نحوه سنجش همانندی در انسان ارائه می‌نماید، قادر خواهد بود به طور موفق کاربران را پشتیبانی نماید. داده‌های مکانی عارضه‌های مکانی در دنیای واقعی را با استفاده از گستردگی مکانی و موقعیت آنها توصیف می‌نمایند. بدین منظور استفاده از خصیصه‌ها به منظور اخذ معانی نهان در داده‌های مکانی ضروری می‌باشد، زیرا می‌توانند جنبه‌های کیفی مکانی نظیر شکل را توصیف نمایند. روابط مکانی نیز نقش اساسی در توصیف معنایی ایفا می‌نمایند؛ تمامی عارضه‌های مکانی دارای یک موقعیت بر روی زمین بوده و بنابراین هر زوج عارضه مکانی دارای یک رابطه مکانی نسبت به یکدیگر می‌باشند. این روابط مکانی می‌توانند در سطح کلاس جنرالیزه گردند: به عنوان مثال به دلیل وابستگی تابعی، تمامی نمونه‌‌‌های نوع عارضه خط لوله در مجاورت نمونه‌های نوع عارضه حریم قرار گرفته‌اند. بنابراین می‌توان گفت نوع عارضه خط لوله دارای رابطه مجاورت با نوع عارضه حریم می‌باشد. تنها مدل‌های توصیف دانش که خصیصه‌ها و روابط را در نظر می‌گیرند، می‌توانند این ویژگی‌های بخصوص داده‌های مکانی را مدل نمایند. این پایان‌نامه روش‌های موجود سنجش همانندی معنایی را که شامل پنج نوع مدل ژئومتریک، مدل مشخصه، مدل شبکه، مدل همترازیابی و مدل ترانسفورماسیون می‌باشد را مورد بررسی قرار داده‌است و نقاط ضعف و قوت هریک از این مدل‌ها را در ارتباط با بازخوانی اطلاعات معنایی از داده‌های مکانی تحلیل می‌نماید. تئوری‌های همانندی معنایی موجود از مدل توصیفی و زبان توصیف مختص خود به منظور توصیف کلاسها استفاده می‌نمایند. درصورتیکه اغلب هستی‌شناسی‌های مکانی با استفاده از انواع مختلف منطق توصیفی، توصیف معنایی گردیده‌اند. بنابراین برای حجم عظیمی از هستیشناسیهای موجود استفاده از این مدلهای سنجش همانندی امکان‌پذیر نیست. از سوی دیگر مدل‌های موجود سنجش همانندی معنایی از روابط مکانی به عنوان ویژگی اصلی توصیف کننده دادههای مکانی پشتیبانی نمیکنند. این پایان‌نامه یک مدل تلفیقی سنجش همانندی معنایی (SimHM) را به عنوان مدل محاسباتی سنجش همانندی معنایی پیشنهاد می‌نماید. این مدل که از هستی‌شناسی توصیف معنایی شده با منطق توصیفی به عنوان مدل توصیفی خود استفاده می‌نماید، با ترکیب دو روش موجود سنجش همانندی، همانندی معنایی را میان کلاس‌های هستی‌شناسی و کلاس جستجوی کاربر محاسبه می‌نماید. SimHM مدل مشخصه را به منظور بیان خصیصه‌ها و مدل شبکه را به جهت بیان روابط (مکانی) تلفیق می‌نماید. این پایان‌نامه با انتخاب سیستم بازخوانی اطلاعات شرکت انتقال گاز ایران به عنوان مطالعه موردی، کارآیی مدل SimHM را ارزیابی نموده و پارامتر‌های دقت و فراخوانی را در مدل SimHM با مدل‌های موجود سنجش همانندی معنایی مقایسه می‌نماید. مقادیر پارامترهای دقت و فراخوانی محاسبه شده بیانگر بهبود همانندی معنایی سنجش شده تا حد زیادی می‌باشد.
  • تعداد رکورد ها : 30255