جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 48
پيامبران الهي، خاستگاه اصلي فلسفه
نویسنده:
حميد محسني ، اكبر ميرسپاه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این مقاله می‌خواهیم اثبات کنیم که پیامبران الهی، بخصوص حضرت ادریس، اولین کسانی هستند که به مباحث عقلی و استدلالی در مورد حقایق عالم پرداخته‌اند و آنها خاستگاه اصلی تفکرات عقلانی و فلسفی هستند و اینکه برخی مورخان فلسفه، طالس ایونی و به‌تبع آن، فلاسفة یونانی را خاستگاه تفکرات عقلانی و فلسفی معرفی می‌کنند، صحیح نيست. روش ما در این تحقیق، توصیفی ـ تبیینی است. در این مقاله، نخست اقوال و دیدگاه‌های اندیشمندان و فیلسوفان مسلمان را در این زمینه مطرح می‌کنیم. پس از آن، آیات و روایاتی را که می‌توانند مؤید این دیدگاه باشند، بیان خواهیم کرد. در نهایت، دیدگاه برخی مورخان و فلاسفة غربی را دربارة خاستگاه فلسفه بررسی می‌کنیم، که برخی از آنها منصافانه پذیرفته‌اند فلسفه خاستگاه شرقی دارد. اهداف مقاله ارائه پاسخ به برخی منتقدان مسلمان فلسفه می‌باشد که به دلیل خاستگاه یونانی و غیراسلامی فلسفه با آن به مخالفت پرداخته‌اند و پاسخ مناسب به برخی مورخان غربی فلسفه است که منکر وجود مباحث عقلی و فلسفی پیش از یونانیان شده‌‌اند.
صفحات :
از صفحه 15 تا 26
سیرى تطبیقى در معناى «برزخ» و «مثال» از دیدگاه فلاسفه، عرفا، و متکلّمان
نویسنده:
احسان ترکاشوند, اکبر میرسپاه
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
کلیدواژه‌های فرعی :
صقع ربوبی , اتحاد عاقل و معقول , عقول طولی , وجود منبسط , عالم قبر , تجرد خیال , عالم ماده , صادر اول , عالم عقول , عقبه محشر , اراده الهی به شر , فیض اقدس و فیض مقدس , برزخ صعودی , قاعده «الواحد» , برزخ نزولی , تجرد برزخی , وجود جمعی اشیاء , احکام مجرد , صورت , صورت مثالی , عقول طولیه , عقل اول , هیولی , ماده ثانیه , بدن مثالی , مُثُل , نوع , شی ء محسوس , وحدت تشکیکی , مرتبه احدیت , مرتبه واحدیت , فیض الهی , نظام احسن , اَظلال ( عام ) (عرفان نظری) , حضرات خمس , قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) , حضرت غیب مطلق , حضرت جامع(کَون جامع) , عالَم شهادت((عام)، قسیم عالم غیب و انسانی) , عالم ارواح(قسیم عالم مثال و اجسام و معانی) , عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) , مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) , صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) , امکان اخس , غیب امکانی , غیب محالی , صادر دوم , اثبات کثرت عقول , تروح اجساد , انطباع کبیر در صغیر , معنای لغوی برزخ , ریشه شناسی واژه برزخ , معنی فلسفی برزخ , معنی عرفانی برزخ , برزخ اول , برزخ اخیر , صور اعمال دنیوی , معنی کلامی برزخ , برزخ به معنی قدرت خدا , قوه دماغی , تشخص اخلاق , شهود مجردات , اشباح جسمانی , دیدن فرشته وحی , معنای لغوی مثال , معنی عالُم , عوالم ثلاثه , شمول عالَم بر خدا , کثرت عرضی در عالم عقل , تقسیم موجود به مادی و غیر مادی , اثبات عقول , کثرت ذاتی در عین وحدت ذاتی , اثبات عالم ماده , معانی ماده , اسامی عالم مثال , ادله اثبات عالم مثال متصل , ادله اثبات عالم مثال منفصل , احکام عالم مثال , اتصال به عالم مثال ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
واژه «برزخ» در لغت و نیز در اصطلاح، معانى گوناگونى دارد که عدم توجه دقیق به این معانى، گاه موجب سوء برداشت از آن واژه مى شود. از این رو، شایسته است که در یک پژوهش تطبیقى، معانى واژه «برزخ» را در اصطلاح فلاسفه، عرفا، و متکلّمان به طور دقیق بررسى نماییم تا به این وسیله مانع از هرگونه سوء برداشت از این واژه در اصطلاحات گوناگون شویم.از دیدگاه فلاسفه مسلمان، برزخ به مرتبه اى از وجود گفته مى شود که حدّ وسط بین عالم مادّه و عالم عقل است و به دو قسم متّصل و منفصل تقسیم مى شود. امّا از نظر عرفا، برزخ به دو قسم نزولى و صعودى تقسیم مى گردد؛ قوس نزول و صعود برزخ عرفا هرکدام حصّه اى از مثال منفصل فلاسفه محسوب مى شود. از دیدگاه متکلّمان، برزخ همان عالم حدّ فاصل مرگ و قیامت انسان است که از نظر مفهوم، با برزخ در اصطلاح فلاسفه و عرفا تباین دارد؛ ولى از نظر مصداق، همان قوس صعودى برزخ عرفاست و با برزخ فلاسفه رابطه عامّ و خاصّ من وجه دارد.
صفحات :
از صفحه 105 تا 132
بومی سازی جامعه شناسی
نویسنده:
حمید پارسانیا,اکبر میرسپاه,محمدحسین پناهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بحث از «بومیسازی جامعه شناسی» از جمله مباحث چالش زا و مطرح در قلمرو علوم انسانی، به ویژه جامعه شناسی است. در همایشی که به همت گروه جامعه شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار گردید، این موضوع به تضارب آراء گذشته شد. در حایشه این همایش میزگردی تحت عنوان «بومی سازی جامعه شناسی اسلامی» با حضور استادان محترم جناب حجج الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، اکبر میرسپاه و و دکتر پناهی برگزار گردید. به دلیل اهمیت موضوع، این نشست علمی از نظر خوانندگان گرامی میگذرد. آنچه باید گفت: جامعه شناسی در خاستگاه خود علمی بومی است و در جوامع شرقی علمی غیر بومی. علاوه بر این، میان بومی سازی و اسلامی سازی باید تفاوت گذاشت.از سوی دیگر، باید در بومی سازی توجه کنیم که چه مبنایی را میپذیریم: اسلامی یا پوزیتویستی؟ این گفت وگو به چند و چون این موضوع می پردازد.
تحلیلی بر محرک کنش با رویکرد مقایسه ای بین دیدگاه های جامعه شناسان غربی و اسلام
نویسنده:
اکبر میرسپاه,منصور حقیقتیان,محسن صادقی امینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
امروزه طرح گستردۀ مباحثی چون بومی سازی و اسلامی سازی دانش، ضرورت استخراج و تبیین دیدگاه اسلام دربارة مسائل اساسی علوم انسانی از جمله جامعه شناسی را بیش از پیش نمایان ساخته است. اما درتبیین علوم انسانی اسلامی، دو شیوه هست: اول نفی مطلق دستاوردهای کنونی و پایه ریزی پارادایم جدید علمی؛ دوم استفاده از علوم موجود وپالایش و تکمیل آن با بهره گیری از آموزه های اسلام.این مقاله، با روش اسنادی بر مبنای رهیافت دوم و با رویکرد مقایسه ای که از روش های اصلی تحقیقات در علوم اجتماعی است، مفهوم کنش را در آرای اندیشوران شاخص غربی بررسی، و نظر قرآن و روایات را در این باره شرح داده، به مقایسۀ تطبیقی آنها پرداخته است. اسلام برخلاف اغلب نظریات غربی، که به نوعی تحلیل دو متغیره و یک بعدی در این خصوص پرداخته اند، با تحلیل همه جانبه از موضوع کنش، به ابعاد روانی، جسمی، طبیعی و اجتماعی در صدور کنش اشاره نموده و پنج رکن اصلی کنش را کنشگر، آزادی، فرصت، امکانات و انگیزه (نیت) دانسته است
انقلاب فرهنگی و اسلامی شدن رشته های علمی
نویسنده:
اکبر میرسپاه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نقش و جایگاه قوّه خیال در تهذیب اخلاق
نویسنده:
محمدحسن مهدی‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان موجودی متشکل از قوای متعدد جسمی و روحی است. بین قوای روحی، قوّه خیال از ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی برخوردار است. تبیین خصوصیت‌ها و توانایی‌های این قوّه در علم فلسفه و عرفان صورت گرفته است. در علم اخلاق بحث راجع به قوّه خیال، خیلی محدود و بیشتر صبغه فلسفی و عرفانی و در مواردی معنی عرفی به خود گرفته است. به خاطر منشأ بودن قوا در ایجاد افعال و صفات متصف به خوب و بد، ضرورت داشت جایگاه و نقش قوّه خیال در اخلاق بررسی و تبیین شود و حال‌آنکه به این امر پرداخته نشده است. متفاوت بودن مبانی رویکردهای مشهور اخلاق در تقسیم قوا، باعث شده تعریف جامع و کاملی از تقسیم‌بندی قوا در اخلاق در دسترس نباشد. در علم اخلاق غالباً سه قوّه عقل، غضب و شهوت بررسی‌شده و اکثر صفات اخلاقی را بر اساس قانون اعتدال به این سه قوّه ارجاع می‌دهند به همین خاطر جایگاهی برای قوّه خیال در اخلاق گنجانده نشده و به‌تبع آن به نقش این قوّه در اخلاق، بر اساس صدور و قبول صفات و افعال پرداخته نشده است. مبانی علم النفس حکمت متعالیه، تحلیلی برهانی و متعالی از قوّه خیال دارد. رویکرد دین در اخلاق به خاطر منشأ وحیانی‌اش، مبرّا از هرگونه اشتباه و خطاهای علمی و بشری است. تلفیق رویکرد دینی با مبانی برهانی و متعالی حکمت متعالیه در بحث قوا و بالخصوص قوّه خیال و مراتب نفس، می‌تواند راهکار جدید و جامعی در ارائه اصلاح و تهذیب اخلاق باشد. یکی از مراتب سه‌گانه نفس انسان، مرتبه خیالی انسان است. مبادی تمام افعال اختیاری انسان، متشکل از سه اصل مهم تصور فعل، ایجاد شوق و فعلیّت اراده است. تصور تمام مبادی افعال اخلاقی از مرتبه خیالی نفس صادر می‌شود. این مرتبه تحت تأثیر و تأثر عوامل درونی و بیرونی مختلفی قرار دارد و همین عوامل، مستقیم یا غیرمستقیم منشأ صدور افعال اخلاقی می‌شود. شناخت و اصلاح تک‌تک این عوامل در تهذیب اخلاق ضرورت دارد. سه عامل اصلی که در انحراف و فاسد کردن ادراکات و تحریکات مرتبه خیالی نفس تأثیر بسزایی دارد؛ دنیا، شیطان و هوای نفس است و سه عامل اصلی در تهذیب مرتبه خیالی نفس؛ تفکر دائم و اصولی، مراقبه‌ی همیشگی و تمام بُعدی و فعلیّت دادن مراتب نظری و عملی عقل است.
ارتباط معيارهای انتخاب بهترين تبيين با واقع‌نمايی
نویسنده:
امين معظمی گودرزی، اکبر ميرسپاه
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
بر اساس صورت‌بندي فلاسفه علم از استنتاج بهترين تبيين، فرضيه‌اي که بهترين تبيين را براي پديده‌ها و شواهد موردنظر ارائه دهد، احتمالاً صادق است. يکي از اشکالات مطرح‌شده درباره اين استدلال «ايراد صدق» است. بنا بر اين اشکال، پرسيده مي‎شود که بر چه اساسي نتيجه استنتاج بهترين تبيين احتمالاً ما را به صدق و واقع مي‌رساند؟ آيا معيارهاي گزينش بهترين تبيين صدق‌رسان و واقع‌نُما هستند؟ در اين نوشتار با رويکردي توصيفي، تحليلي و انتقادي، در گام اول به بررسي رابطه مشهورترين معيارهاي استنتاج بهترين تبيين با واقع‌نُمايي مي‎پردازيم و در ادامه نشان مي‌دهيم که هيچ‌يک از آنها نمي‌توانند ملاک واقع‌نمايي باشند؛ گرچه برخي از آنها مانند «کفايتِ تجربي» و «وحدت‌بخشي» توان راهنمايي ما به‌ سوي ملاک واقعي صدق را دارند. در گام دوم، به کمک مباحث حساب احتمالات، به‌ويژه مباحث ارزشمند شهيد صدر در باب توجيه گزاره‌هاي غيريقيني (يقين منطقي)، به معرفي «احتمال معرفت‌شناختي» مي‎پردازيم و بر اساس آن، براي نخستين بار، ملاک واقعي توجيه و صدق احتمالي بهترين تبيين را با عنوان «محتمل‌ترين تبيين از لحاظ احتمال معرفت‌شناختي» ارائه مي‌دهيم.
صفحات :
از صفحه 45 تا 71
اطلاق‌گرايی اخلاقی از ديدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
سلمان بهجتی اردکانی، اكبر ميرسپاه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برخي محققان در اينكه علامه طباطبائي اخلاق را مطلق بداند، روا داشته‌اند. هدف اين مقاله، اثبات اطلاق اخلاق بنا بر آثار علامه است. در اين راستا به توصيف مفاهيم اخلاقي الزامي‌ و ارزشي و تحليل فلسفي آنها پرداخته‌ايم. در حيطه مفاهيم الزامي، نشان خواهيم داد که الزامات اخلاقي در عين اعتباري بودن، مبتني بر واقعيات‌اند و ظرفيت تأمين اطلاق و جاودانگي اخلاق را دارند. در قلمرو مفاهيم ارزشي، ضمن اشاره به دو تعريف علامه از حسن و قبح، مشخص کرده‌ايم که يکي از آنها خارج از قلمرو حکمت عملي است و لذا بحث دربارة آن براي اثبات يا رد اطلاق، بي‌فايده است. تعريف ديگر که ملائمت و منافرت با غايت مقصوده است، مبين رابطة فلسفي ضرورت بالقياس و مستلزم اطلاق اخلاق مي‌باشد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 20
مفاهیم الکلیه و دورها فی نظریه المعرفه
نویسنده:
سجاد الحلفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معرفت مسأله مهم فلسفی است و از دیرباز مورد توجه دانشمندان بوده و روز به روز هم این اهمیت بیشتر شده است؛ زیرا تمامی فلسفه‌های اجتماعی و مکاتب مختلف در عصر حاضر که بسیار متعدد و نیز در جامعه انسانی تأثیرگذارند، مبتنی بر گونه‌ای برداشت، تفسیر و تحلیل درباره انسان، هستی و ... هستند.
صد عن سبیل الله و معیار و مصادیق آن در آیات
نویسنده:
حیدر حسنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
صد عن سبیل الله در تفاسیر وکتب لغت دارای دو معنا است؛ اعراض از راه خدا، و باز داری از آن. در معنای اول جنبه فردی و شخصی پیدا می کند ولی در معنای دوم به اجتماع و افراد ارتباط پیدا می کند زیرا افرادی درصدد بازداری افراد دیگر از راه خدا هستند. و در این تحقیق معنای دوم بیشترمورد لحاظ است . آیات، صد عن سبیل الله را به گروههای مختلف اسناد می دهد که در یک تقسیم بندی می توان گفت عبارتند از: شیاطین جنی و انسی. و تبلور هرکدام از این دو به ترتیب در ابلیس و دار و دسته او از جنیان، وکفار و پیروان آنها از انسانها می باشد. که همه اینها برای بازداری از راه خدا و به انحراف کشاندن دیگر انسانها، از هیچ کوششی دریغ نکردند از وسوسه های شیطانی گرفته تا تکذیب آیات خدا و افتراءبه خدا و بدعت در دین و ترویج شبهات که ناشی از تحریف حقایق است و اعمال دیگر، که هر کدام می توانند مصداقی از مصادیق صد عن سبیل الله به شمار آیند که عمده مصادیق را نیز تحت بررسی درآیات قرار دادیم. و ملاک ومعیاری که برای انحراف و بازداری از راه خدا، می توان بیان کرد عبارت است از تضعیف حق و در نتیجه محو و نابودی آن وتقویت باطل وترویج آن، از طریق تضعیف ایمان مردم به حق و سلب آن، تا سرانجام جامعه ای پدید آورند که در آن در امیال و خواهشهای حیوانی و نفسانی ضد راه خدا نائل شوند. که در این میان به ضرورت هوشیاری مؤمنان و همه انسان های طالب حق، پی می بریم.
  • تعداد رکورد ها : 48