جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

انسان « حیوانی سیاسی» است . این گفتة ارسطو دربارة انسان، نزدیک به دو هزار و سیصد سال پیش است. مقصود ارسطو از بیان این مطلب این بود که آدمی تنها در جامعة سازمان یافته، انسان است. هم چنین،‌ می‌توان انسان را «حیوان اخلاقی» نامید. هیچ جانداری به اندازة انسان توانایی داوری اخلاقی را ندارد. علم اخلاق به درستی از زمانی آغاز می‌شود که انسان به جست و جوی زمینة معقولی برای قوانین پذیرفته شده رفتار برآمد، زیرا دیگر نمی‌توانست از این قوانین، که صرفاً از نظر سنتی مقدس بودند، پیروی‌کند. در کتاب حاضر اخلاق و پیشرفت، به عنوان دو ارزش نوین در دنیای معاصر بررسی شده است. فرض مطرح در کتاب این است که معیارها و شیوه‌های رفتاری متداول در اکثر نقاط جهان بستگی چندانی با نظریه‌های جهان شمول مبنی بر اینکه زندگی خوب و سعادت آمیز چیست، ندارند و نمی‌‌توانند توضیح دهند زندگی انسان چگونه می‌تواند و باید باشد و قادر نیستند راهی به سوی مفاهیم کلی ماهیت پیشرفت انسان و اصلاح و ترقی زندگی او نشان دهند. بدون تعریفی از این مسائل اخلاقی، ما نمی‌توانیم علم اخلاقی که در خور نام آن باشد، داشته باشیم.

نوشتار حاضر به بررسی مهم‌ترین مکتب‌های((اخلاق هنجاری)) اختصاص دارد .مولف برای این منظور نخست به دو نظریه((غایت انگارانه)) و ((وظیفه گروانه)) اشاره می‌کند ; سپس شاخه‌های هر یک از این دو دسته را برمی‌شمارد و در پی آن اندیشمندان اخلاقی هر شاخه مانند سقراط، افلاطون، ارسطو، روسو، نیچه، اسپنسر و دیگران را معرفی می‌کند .وی از این طریق بر آن است به مخاطب نشان دهد که چگونه نقاط قوت و ضعف مکتب‌ها را براساس بهترین دیدگاه و نظریه ارزیابی کند .

در کتاب حاضر پس از توصیف شمایل پیامبر (ص)، سیره‌ی عملی و رفتاری آن حضرت چه در زندگی شخصی و چه اجتماعی بیان گردیده است. از جمله: شیوه‌ی سخن گفتن، نحوه‌ی راه رفتن، طرز لباس پوشیدن، و شیوه‌ی عبادت کردن.

نویسنده در کتاب حاضر به بررسی تطبیقی اخلاق اجتماعی در اندیشه‌های تفسیری شهید «مرتضی مطهری» (1298ـ1358هـ .ش) و «سیدمحمدحسین طباطبایی» (1281ـ1360هـ .ش) پرداخته است. در این مطالعه پس از بیان تعریفی از اخلاق اجتماعی و ارائة مختصری از زندگانی شهید مطهری و علامه طباطبایی به شرح کلیاتی دربارة موضوع پرداخته شده است. در این مقال مباحثی چون: جایگاه عهد در اسلام، صفات منافقان، جهاد و آداب آن، ضرورت تشکیل دولت و هدف از آن و... مطرح گردیده است. در ادامه با تقسیم‌بندی اخلاق به شاخه‌های اخلاق اقتصادی، اخلاق جنسی، اخلاق خانوادگی، اخلاق تبلیغی و اخلاق هم‌زیستی، به توضیح ابعاد مختلف هریک از این شاخه‌ها همت گمارده شده است.

يکي از مهم‌ترين مسائل و دغدغه‌هاي انسان معاصر موضوع طبيعت و محيط زيست است. اديان مي‌توانند در بحران محيط زيست و مباحث مربوط به آن هرکاري انجام دهند. با توجه به بحران‌هاي محيط زيست در کشور و اينکه دين اسلام براي تمام ابعاد زندگي انسان برنامه‌ريزي کرده، ضرورت دارد سيره محيط زيستي پيامبر اکرم به صورت گسترده مورد مطالعه قرار گيرد تا مبناي آموزش‌هاي محيط زيستي در آموزش‌هاي رسمي و غيررسمي شود. در کتاب حاضر اخلاق محيط زيست در سخنان پيامبر اسلام مورد بررسي قرار گرفته است.

در کتاب حاضر، جلوه‌هايي از اخلاق فردي، خانوادگي، اجتماعي، سياسي و عبادي رسول اعظم(ص) مطرح شده است. ابتدا در خصوص شخصيت جامع پيامبر(ص) و اخلاق محمدي صحبت شده است. سپس در بخش اخلاق فردي، مباحثي چون: گفتار، پاکيزگي، پوشاک، خوراک، ساده‌زيستي و ... در زندگي رسول اعظم(ص) بررسي شده است. در ادامه اخلاق خانوادگي پيامبر از کودکي تا نوجواني، جواني، رفتار با همسر و فرزند واکاوي شده است. در بخش اخلاق اجتماعي در خصوص خوش اخلاقي، روحيه کار، بخشندگي، تواضع، معاشرت، شجاعت، حق همسايه و ... مباحثي ارائه شده است. به اخلاق سياسي و اخلاق عبادي پيامبر اعظم(ص) نيز در ادامه پرداخته شده است.

مختصر جلوه‏هایی از اخلاق ملکوتی حضرت محّمد (ص) است که در چند فصل با عنوان‏های اخلاقی فرد، اخلاق خانوادگی، اخلاق سیاسی، اخلاق اجتماعی، اخلاق عبادی از کتب اخلاقی و روایی گردآوری و تحلیل شده است. پیامبر اکرم از آنجا که در همه ابعاد زندگی اسوه حسنه است این کتاب خواننده را با گوشه‏هایی از این اسوه آشنا می‏کند.