اگر «ردّ الشمسْ» تحقّق یافته بود، به صورت طبیعى باید بسیارى آن را مى دیدند و باید چونان حادثه اى شگفت و بلکه به عنوان شگفت ترین حادثه تاریخى در جهان، مشهور مى گشت و اقوام و ملل مختلف، آن را نقل مى کردند در حالی که چنین نیست. چگونه چنین چیزی ممکن است؟ | کتابخانه مجازی الفبا

اگر «ردّ الشمسْ» تحقّق يافته بود، به صورت طبيعى بايد بسيارى آن را مى ديدند و بايد چونان حادثه اى شگفت و بلكه به عنوان شگفت ترين حادثه تاريخى در جهان، مشهور مى گشت و اقوام و ملل مختلف، آن را نقل مى كردند در حالی که چنین نیست. چگونه چنین چیزی ممکن است؟

بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت

اين اشكال، كه شايد كسانى پنداشته اند مهم ترين مشكل حادثه است، هم پاسخِ نقضى دارد و هم حَلّى (اثباتى) .

امّا پاسخ نقضى : در تاريخ اسلام و در تاريخ حيات پيامبر صلى الله عليه و آله جريان «شق القمر»، حادثه اى است واقعا شگفت، و بلكه از «ردّ الشمس» نيز شگفت تر : ماه در پىِ درخواست مشركان و با اشارت معجزه آساى پيامبر صلى الله عليه و آله دو پاره شد و هر پاره اى در سويى قرار گرفت . مسافرانى كه از بيرون مكّه به آن ديارْ وارد مى شدند، ديدند و اين رؤيت را به اطلاع قريش نيز رساندند . اين واقعه را همه مفسّران پذيرفته اند و آيات آغازينِ سوره قمر : «اقْتَرَبَتِ السَّـاعَةُ وَ انشَقَّ الْقَمَرُ وَ إِن يَرَوْاْ ءَايَةً يُعْرِضُواْ وَ يَقُولُواْ سِحْرٌ مُّسْتَمِرٌّ ؛ [۱] نزديك شد قيامت و از هم شكافت ماه، و هرگاه نشانه اى ببينند، روى برمى گردانند و مى گويند : سِحرى دائم است» ، آن را گزارش كرده و بر آن، تأكيد ورزيده است . [۲] با اين همه، نه شهرت روايى «شقّ القمر»، فراتر از «ردّ الشمس» است و نه در ميان اقوام و ملل مختلف، شهره آفاق گشته است و نه ... و به واقع، اگر نبود آيات الهى و جاودان سازى آن حادثه توسّط وحى، همين چند گزارش موجود نيز شايد اكنون در اختيار نمى بود و چه بسا حادثه «شقّ القمر»، فراموش مى گشت!

از سوى ديگر و با نگاه حَلّى به مسئله، بايد توجّه داشت كه متأسّفانه به جهاتى ـ كه اكنون جاى شرح و بسط آن نيست ـ، فرهنگ كتابت حديث در قرن اوّل در ميان مسلمانان به شدّتْ سست گرديد و بدين سان، آثار و مآثر بسيارى تباه گشت و گزارش ها و حديث هاى فراوان از دست رفت . از اين روى، معجزات ديگر پيامبر صلى الله عليه و آله نيز نقل هاى فراوانى ندارند .

دو ديگر، اين كه فضاى حاكم، نه فقط در قرن اوّل، بلكه قرن ها، ستيز با فضايل علوى و مناقب آل اللّه عليهم السلام بود . از اين روى، گزارش و گستراندن اين گونه اخبار، پيامدهاى بس سنگين داشت . توجّه به چگونگى آن جو ـ كه براى پژوهشگران تاريخ اسلام، روشن است ـ مى تواند توجيه گر كمبود گزارش هاى جريان هايى از اين دست باشد و حتّى فراتر از آن، وجود همين مقدار را نيز بايد مرهون لطف الهى و عظمت حادثه ها و شگفتى آفرينى آنها دانست .

سه ديگر، اين كه فراهم بودنِ زمينه رؤيت اين حادثه توسّط افراد بسيار نيز روشن نيست ؛ چون هم مدّت اين بازگشت، بس اندك بوده است و هم نبايد به لحاظ چرايى و چگونگى حادثه، آفتاب، زياد بالا آمده باشد و احتمالاً تنها در مناطق قريب الاُفق، اگر مانعى مانند ابر و غبارْ وجود نداشته، قابل مشاهده بوده است . [۳]

با اين همه و بر روى هم، در مقايسه با گزارش هاى حوادث ديگر، نقل اين حادثه چندان هم كم نيست . ناظران، نوعا چون در متن حادثه هستند، گزارش را چندان بااهميّت تلقّى نمى كنند و بر روايت آن، همّت نمى ورزند ؛ امّا در نسل هاى بعدى، گزارشگران اين حادثه چندان هم كم نيستند .

به هر حال، وقوع «ردّ الشمس»، قطعى است و گزارش هاى آن، بسى استوار .

پایگاه اطلاع رسانی حدیث نت